In Café Zware Metalen gaan we op zoek naar de mens achter de metal, of de metal achter de mens. Wie is de metal-mens in al zijn verscheidenheid? We leggen de focus op de concert- en festivalganger, de platenlabeleigenaar, de barman, de buurman, de lichtman, de verpleegkundige, de politicus of de leraar. Wie je ook bent en wat je ook doet, we hebben allemaal een ding met elkaar gemeen: metal! In deze rubriek gaan we in gesprek met jou! Want waar komen de leukste, meest spontane en luchtige gesprekken tot stand? Juist: in het café. In de zevende aflevering van Café Zware Metalen treffen we journalist en podcasteigenaar Inge Janse.
Wie ben je en wat doe je in het dagelijks leven?
Ik ben Inge Janse, 1981, en journalist uit Rotterdam. Je kent me heel misschien als maker van Dood & Verderf, de metal-podcast waarin bekende en minder bekende metalfans hun favoriete platen laten horen en daar verhalen bij vertellen (en waarvoor Zware Metalen altijd een plaat aandraagt om aan de gast te laten horen). Ik werk sinds deze zomer als onderzoeksjournalist bij het Algemeen Dagblad, en woon met vriendin en dochter op Zuid (Rotterdam) want dan hoef ik niet zo ver te fietsen naar Baroeg.
Ik en mijn grootste held
Hoe en wanneer kwam je aanraking met metal, wat trok je zo aan en wat is je eerst gekochte metalalbum?
De klassieker der klassieker: via mijn buurjongen. Na een roerige opvoeding door mijn broers met enerzijds Phil Collins en Gloria Estefan en anderzijds gabber en breakbeat, besloot die buurjongen me respectievelijk te voeren met Guns ’n Roses, Metallica en Gorefest. De leercurve was steil, maar zeer smakelijk, want al snel wilde ik meer, meer, meer. Eraaaaaaaaaaaaaaaaase!
Het allereerste album dat ik kocht was Master of Puppets, waarvan de titeltrack nog steeds mij favoriete karaoke-plaat allertijden is (iets dat ik tot corona groots en meeslepend deed met de onvolprezen Amok van Onheil, in vrolijke samenwerking met de Live Rock Karaoke Band).
Eigenlijk wilde ik Megadeth’s Countdown to Extinction kopen, maar die had de platenzaak van Nieuw-Lekkerland niet verkrijgbaar. Zo zie je maar weer dat Dave Mustaine altijd, maar dan ook altijd aan het kortste eind trekt (en dat Lars Ulrich er alles, maar dan ook alles aan doet om hem dwars te zitten, tot aan de bevoorrading van de Alblasserwaard aan toe).
Hoe lang bezoek je Zware Metalen al en wat vind je leuk aan de site?
Ik bezoek Zware Metalen sinds ik Dood & Verderf maak, dus sinds 2017. Enerzijds is het mijn informatiebron voor achtergrondinformatie over bands en hun releases (naast, maar dat spreekt voor zich, Encyclopaedia Metallum, en dan vooral de forumdiscussies of band X of Y nou wel of niet trve cvlt is), anderzijds vind ik het heerlijk om citaten uit recensies voor te lezen en te proberen me staande te houden tussen het soms onnavolgbare syntactische geweld van de recensenten.
Welke bands hebben een grote invloed gehad op je of hebben je ‘gevormd’?
Metallica, Megadeth en Sepultura blijven voor mij altijd de grote drie, hoe slecht hun werk soms ook ouder is geworden (vooral Megadeth is achteraf, hoe zal ik het zeggen, minder goed dan ik me kan herinneren). Veel bands uit mijn puberteit die ik nu terugluister klinken sowieso niet al te best (met Fear Factory als koploper, god, wat een pathetisch gedoe van die Burton C. Bell, maar het paste goed bij mijn grootse en meeslepende emoties van die periode). Wie me wél altijd bijblijven, zijn (dit wordt geen verrassing) Amorphis met Tales From The Thousand Lakes, Paradise Lost met Icon, Dimmu Borgir’s Enthrone Darkness Triumphant en – ik zeg het nog snel voor ze officieel gecancelcultured worden – Dissection’s Storm Of The Lights Bane.
Wanneer luister je vooral naar metal en zijn er naast metal nog andere muzieksoorten waar je graag naar luistert? Zo ja, wat brengen die muzieksoorten jou wat metal niet of in mindere mate brengt?
Metal werkt zeer slecht in combinatie met denk- en schrijfwerk. Het vraagt veel te veel aandacht, dat werkt niet. Metal werkt sowieso maar in weinig contexten, omdat je er serieus goede speakers voor nodig hebt. Meestal luister ik het daarom op mijn koptelefoon, zoals tijdens het hardlopen (ik liep er ooit een halve marathon op 1.42 op) en het fietsen door de stad.
Iemand zij dank luister ik veel meer muziekstijlen dan metal alleen. Na een goed uur zit mijn hoofd echt te vol om nog meer metal te horen. Ik luister heel veel elektronische muziek (IDM, electro, ambient, drum ’n bass, techno, alles in de periferie), hiphop (vooral de melodieuze kant) en jazz (Portico Quartet, Gogo Penguin, dus de nieuwe geluiden uit Engeland). Verder luister ik thuis (en dus met gezin) vooral naar het Franse radiostation Fip, omdat dat de mooiste en meest eclectische potpourri brengt.
Wat zijn recente albums (niet ouder dan een jaar) die je grijs draait en wat maakt die albums zo bijzonder?
Ik ben vooral een single-luisteraar. De meeste albums vind ik niet goed genoeg om in zijn volledigheid te luisteren. Vaak voelt het voor mij als drie goede singles, drie aardige nummers, en zes opvullers (de wereld zou een mooiere plek zijn als bands vaker EP’s en minder LP’s zouden uitbrengen – red.). Rugia van Hate vond ik de afgelopen tijd heel tof, want ik ga heel goed op melodieuze death metal die enorm helpt tijdens het hardlopen. Ik kijk verder enorm uit om Spirituality And Distortion van Igorrr live te horen, want die breakcore-metal-jazz-combinatie werkt geweldig. Ja, en Wilderun natuurlijk, die band maakte met Veil Of Imagination misschien wel het beste album ooit (jammer dat die nieuwe plaat conceptuele onzin was, afgezien van drie aardige singles).
Wat is je meest memorabele concert- en/of festivalervaring? Wat zijn je herinneringen daarbij en wat maakt de herinnering zo speciaal?
1: Cradle of Filth in Nighttown, ik denk dat het rond 2000 was, met een dwerg (nee, niet Dani, iemand die nóg kleiner was, of in ieder geval minder hoge plateauzolen droeg) die een metalen plaat op zijn borst droeg en daar een draaiende cirkelzaag tegenaan hield, en zo als een exploderende supernova over het podium raasde. Waar kan een mens nog meer om wensen?
2: Midden jaren ’90 mocht ik met mijn oudere neven mee naar Arnhem om Megadeth live te zien, mijn eerste écht grote metalband. Ik was toen zestien en vond het ge-wel-dig om al mijn favoriete nummers te horen, inclusief de obligate Anarchy In The UK als toegift.
3: Ik schijn ooit Death gezien te hebben in Nighttown. Die noem ik dus als eerbetoon aan Chuck, maar ik kan het me niet herinneren. Sowieso ben ik echt heel veel vergeten. Niet omdat ik per se heel veel drink. Ik kan concerten op het moment zelf euforisch goed vinden, en daarna weer vergeten. Dat geldt voor bijna al mijn ervaringen. Mari Kondo zou cognitief trots op me zijn, maar een neurochirurg zou er ook de nodige vraagtekens bij zetten, ben ik bang. Afijn, laten we uitgaan van het beste.
Inge op de bühne bij Amok
Welk festival, welke band of welke concertzaal zou je heel graag nog eens willen bezoeken? En wat maakt het dat dat er nog niet van gekomen is?
Ik ben ooit per ongeluk gestuit op The Pardoner van Abhorrent Decimation, een tamelijk onbekende Britse deathmetalband. Ik vind dat een werkelijk waar geweldige langspeler. De band speelde dat album rond 2017 integraal, maar dan vooral in Engeland. Inmiddels lijkt de band niet meer actief, dus die kans is voorbij. Desastreus, want Conspire is een prima excuus om doodgeslagen te worden in een absurde pit.
De klassieke interviewvraag inmiddels op Zware Metalen: wat is je favoriete metalalbum allertijden? En… Wat is je favoriete metalnummer allertijden?
(omdat na overleg met de censuurredactie het nog toegestaan blijkt te zijn): Dissection – Storm Of The Lights Bane. Zonder twijfel de 43 minuten en 16 seconden beste metal ooit. Zoveel ideeën, zoveel uitvoeringskracht, zoveel diepte, zoveel rituelen, zoveel mysterie, zoveel alles.
En Gorefest met The Glorious Dead. God allemachtig, dit is het summum van waartoe Ed, Jan-Chris, Frank en Boudewijn in staat waren. Het enige wat ik in deze kleine vijf minuten wil, is de wereld optillen, met mijn blote handen gewapend beton aan stukken scheuren, een boom vellen of een kernreactor ontmantelen.
De metalscene is enerzijds hartverwarmend. Ben je erbij (moeilijke blackmetaljongens daargelaten), dan hoor je erbij. Iedereen is welkom, kumbaya en alles. Het is ook een geweldig sociaal vangnet voor sommigen die elders geen plek kunnen of willen vinden.
Metal is daarnaast voor mij als journalist een oneindige bron van hilarische verhalen, van dodenlijsten van Mayhem (Gorefest‘s eigen Jan Chris de Koeijer stond erop, “maar niet al te hoog, dus je hoeft niet bang te zijn”, stelde Euronymous Jan-Chris ooit gerust na een avond waar zij beiden optraden) tot blackpackers uit Iran. Dat heb je in de elektronica of de jazz absoluut niet.
Minder leuk is anderzijds de conservativiteit van de scene. Dat eeuwige gejank over trve cvlt, het geneuzel over genres, de gekke angst voor alles wat vreemd is, het gezwier met nazisme / homofobie / misogynie / antisemitisme… Wat een armoe is dat. Mijn advies: beperk je tot grunten over Cthulhu. Niks mis mee, gorgelt ook prima weg, en aangezien 99% van wat er gezongen wordt toch niet verstaanbaar is, doet het er ook niet toe.
P.S: We moeten stoppen met Amerikaanse emometal. Gewoon, helemaal. Sowieso met alle cleane vocalen, maar daarbinnen vooral met emo. Wegwezen, doei.
Wat staat er nog op je wenslijstje wat betreft metal, of wat zou je graag nog eens mee willen maken (ook als het niet meer mogelijk is)?
Ik heb een jaar geprobeerd te drummen, omdat ik echt FUCKING DOLGRAAG deathmetaldrummer wil zijn. Dat zal nooit meer lukken, mijn grootste claim to fame is dat ik Ed Warby ooit in een podcast had, maar dat zou ik nog steeds heel graag willen. Ik projecteer die wens nu onverbloemd op mijn dochter van 1 jaar. God, die wordt goed zeg. Je zou haar eens op haar xylofoon moeten horen. Ongelofelijk.
Ha! Omdat je zelf met een humoristische noot afsluit, dan wij ook! Funvragen:
Heineken of Hertog-Jan?
Hoewel ik zeker weet dat ik in een blinde test het verschil niet zou proeven, ga ik net zo blind voor Hertog-Jan. Al was het maar om de naam. Ben je Hertog, heet je Jan. Hoe sip is dat? Zo’n gast verdient steun. Mijn steun.
Concert of festival?
Festival, maar ik ben nog nooit naar een metalfestival geweest. Bij een line-up van drie bands op één avond ben ik halverwege al klinisch dood, laat staan als ik een dag lang naar metal moet luisteren.
Scandinavische metal of Amerikaanse metal?
Scandinavische, 100% zeker. Ik hang de theorie aan dat Amerikaanse metal alleen kan voor powervarianten als Lamb Of God en Machine Head, maar dat Amerikanen de ziel en geschiedenis missen om melodische death, doom of black te maken.
In de moshpit of rustig van een afstand genieten?
Tot mijn twintigste: moshpit of je bent een loser! Stagediven dan! Go go go! Alles kapot! Sindsdien: kijk die jongeren eens gaan joh, maar mij niet gezien.
Vinyl, CD of tape?
Vinyl! Niet dat het beter (of slechter) klinkt, maar metal is cult, en daar hoort een cultdrager bij.
Lees uit deze rubriek ook: