Blackmetalicoon Gaahl heeft besloten zich weer eens onder de mensen te geven en met zijn band Gaahls Wyrd een maand lang door Europa te trekken. In zijn kielzog: de Schot Andy Marshall en zijn Saor en de aanstormende Portugese negatievelingen van Gaerea. Zware Metalen trok naar een propvolle kleine zaal van Patronaat in Haarlem en zag het blackmetalgeweld aan zich voorbij trekken. Remco Faasen noteerde wat hij zag, Ruben Verheul legde vast wat voor zijn lens kwam.
Vijf bekapte en in het zwart gestoken schimmen bestijgen klokslag 19:30 uur het podium. Zelfs de enige zichtbare lichaamsdelen van de vijf – de armen – zijn zwartgemaakt, hetgeen in deze tijden ongetwijfeld een enorme misdaad is maar Gaerea komt er mee weg. Gelukkig maar, want het mysterieuze Portugese gezelschap is goed. Zo goed, dat we het nieuwe album Mirage bij Zware Metalen niet één, maar twee keer hebben besproken. En u riep dat nieuwe album ook nog eens uit tot het beste wat september heeft voortgebracht.
Onder aanvoering van de langste van het anonieme stel vliegt de band er direct vol op. De zanger kronkelt zich in en om zijn microfoonstandaard terwijl hij het publiek de deprimerende teksten toebijt. Het wordt de microfoon zelfs allemaal teveel en tijdens het concert staat de zanger plots ruim een minuut alleen een zanger uit te beelden: het geluid houdt vanavond sowieso niet over in Patronaat. Gelukkig zijn de draadjes snel weer verbonden, maar het vestigt de aandacht even op het muzikale deel van de band en de passie die ook van deze mannen afspat. De zanger staat niet alleen in zijn emotie. De hele band lijkt te proberen de innerlijke demonen vanavond op het publiek los te laten.
Let wel: het is niet alleen bruut geweld wat Gaerea brengt: agressie en melodie komen perfect samen bij deze band die als een drilboor tekeer gaat maar het geweld tegelijkertijd voorziet van fraaie gitaarstukken. Het zorgt er onder meer voor dat het prachtige Laude indrukwekkend overkomt. Na afloop dankt de zanger het publiek met een diepe buiging, maar als er ruimte was geweest had hij ‘m in veelvoud teruggekregen. De drukte voor de merchstand na afloop spreekt wat dat betreft boekdelen. Tot ziens in de Jaarlijst, Gaerea!
De Kelten melden zich. Saor pakt de zaken meer folkloristischer aan. Ook omdat de thematiek van de band zich daarvoor leent, al zal het een ook het gevolg zijn van het ander. We wanen ons al snel in de Schotse Hooglanden en voelen ons vrij worden in het hoofd. Veel geluiden komen vanaf tape maar klinken schel en dat doet toch afbreuk aan de ervaring.
Saor is voor uw redacteur muziek in de categorie ‘het luistert lekker weg maar er blijft weinig van hangen’. Heel erg is dat niet. Sterker nog: het is wel even lekker na de maniakale Portugezen van zojuist en het vooruitzicht op de komst van de toch wat dreigende Gaahl. Het is dus goed toeven in Patronaat, al stoort het dat de cleane zang te schel overkomt en op een verkeerde manier door merg en been gaat.
Van een relaxte sfeer is nooit iets te merken als Gaahl in de buurt is. De immer serieuze Noor heeft een uitstraling waardoor je altijd op je hoede bent voor de man. Dat hij tot twee keer toe is veroordeeld voor mishandeling helpt ook niet mee. Schrijver dezes heeft de zanger van onder meer Gorgoroth, Wardruna en God Seed persoonlijk ontmoet maar tegelijkertijd nooit iemand meegemaakt die zo’n afstand tussen zichzelf en de mensen met wie hij in één ruimte is weet te creëren. Met Gaahls Wyrd gaat hij al enige tijd zijn eigen gang en speelt hij nieuw werk met nummers uit zijn verleden. Welke dat zijn is elke keer weer een verrassing want Gaahl stelt pas een half uur voor de show de setlist samen.
We beginnen vandaag enigszins kalm met het titelnummer van de laatste EP van de band, The Humming Mountain. Een aardig nummer, maar ik hoor Gaahl met zijn geweldige strot het liefst in de rol van rasechte TNBM-zanger. Dat begint erop te lijken bij Ghosts Invited maar bij het weergaloze Gorgoroth-nummer Carving A Giant gaan we écht los. Het is een nummer om in te lijsten, op plaat maar vooral ook op het podium: die tempowisselingen met de kreun van Gaahl erover: fenomenaal. Mooi om te zien ook hoe de zanger met het grootste gemak tussen verschillende stijlen wisselt en zonder een beweging teveel te maken de absolute magneet op het podium is. Gaahl is de baas van alles. Hij hoeft maar een kort tikje te geven aan één van zijn bandleden en ze springen direct aan de kant als hij heeft besloten op hun plekje van het podium te gaan staan.
De gekte gaat verder met The Dwell, met Awakening Remains – Before Leaving en met Carving the Voices. We grijpen terug naar God Seed (één van de beste bands ooit: Gaahl als zanger en tekstschrijver met King ov Hell als bassist en liedjesschrijver hebben ware meesterwerken gemaakt) met het woeste Aldrande Tre en hebben daarna enigszins een rustpauze met het eigen nummer From the Spear. Gaahl brengt het allemaal met de kilte van een ijsberg en het is geweldig. Het wordt meer dan geweldig als de band Slave til en kommende natt uit de mottenballen haalt. Oorspronkelijk verschenen op de tweede Trelldom-plaat uit 1999. Sannhet, smerte og død is zelfs vier jaar ouder. Het is vanavond levende True Norwegian Black Metal-geschiedenis in Patronaat. Geen idee wat Gaahl vandaag dwarszat dat hij zó’n heerlijke set heeft bepaald, maar ik hoop dat het hem de volgende keer weer overkomt.
Through and Past and Past brengt ons weer naar 2019, naar het debuut van Gaahls Wyrd maar past perfect in deze avond. Blijkbaar moet er nog meer kapot want er wordt nog een keer een Gorgoroth-nummer uit de kast getrokken. En wat voor een: Exit – Through Carved Stones heeft de kracht om gebouwen te laten instorten en dan sluiten we af met Alt liv, het hoogtepunt van God Seed’s enige plaat die louter hoogtepunten bevat. Wát een heerlijke tijd om te leven.
Datum en locatie
30 september 2022, Paronaat, Haarlem
Foto's:
Ruben Verheul (Wishful doing)
Link: