Gaahl over kunst, black metal en vrijheid

Gaahl: wie ook maar íets van black metal weet, weet wat voor een bijzondere man hij is. Met één van de mooiste stemmen in de black metal was hij de vocalist van onder andere Gorgoroth, God Seed en Wardruna. Maar het is voor de kunstenaar en zanger tijd voor wat nieuws. Eind mei komt het debuutalbum van zijn nieuwe band Gaahls Wyrd uit en binnenkort start hij een tour waarbij ook de Lage Landen worden aangedaan. Reden genoeg voor Zware Metalen om even naar Noorwegen te bellen om het met de controversiële en meest besproken artiest aldaar te hebben over zijn nieuwe muziek.

Goedemiddag! Zal ik je Gaahl of Kristian noemen tijdens dit interview? Wat heb je het liefst?

Ik gebruik de naam Gaahl wanneer het over muziek gaat. Gezien we het daarover gaan hebben, lijkt Gaahl me het makkelijkste voor dit moment.

Oké Gaahl, hoe gaat het nu met je?

Goed! Ik zit momenteel in de laatste fase van de voorbereidingen voor het nieuwe album, zoals de visuals. Het zijn drukke dagen!

Ja, en dan krijg je ook nog al die journalisten die het met je willen hebben over je nieuwe album!

(Gaahl lacht) Ja, inderdaad. Ik heb ook een nieuwe tentoonstelling in mijn galerie over twee dagen. Daarnaast ben ik op dit moment bezig met nieuwe kunst.

Daarover gesproken, wat beschouw je als de meest pure vorm van kunst?

(Gaahl lacht) Die vraag is onmogelijk om te beantwoorden. Dat hangt van de artiest af.

Jij bent in dit geval de artiest, dus vertel!

Ja, maar ik doe aan meerdere vormen van kunst. Ik moet ze allemaal doen, de een niet meer dan de ander.

Maar jij gelooft niet in gelijkheid. Hoe zit dat dan?

Nee inderdaad, ik vind dat ze allemaal in hun eigen vorm moeten groeien.

Oké dan, volgende vraag! Heb je zelf de hoes voor je nieuwe album GastiR – Ghosts Invited ontworpen?

Ja en ik ben nog steeds aan het werk voor het binnenste gedeelte van de plaat. Ik werk daarvoor samen met de kunstenaar Arnulf Rainer en wij bereiden de originele kunst voor. Dan hebben we een designer voor de uiteindelijke lay-out.

De cover ziet er al veelbelovend uit.

Dank je. Hopelijk gaat dat zo door totdat het uitkomt. Ik ben erg tevreden met het werk dat we tot nu toe hebben gedaan.

Wanneer komt er weer een tentoonstelling?

Van mijn eigen kunst? Waarschijnlijk wanneer ik zelf op tour ben. Ik zet een tentoonstelling in mijn eigen galerie op voor als ik weg ben. De tentoonstelling waar ik nu aan werk, is trouwens samen met een andere kunstenaar.

Welke schilder vind je het meest inspirerend?

Ik gebruik geen andere kunstenaars als inspiratie voor mijn eigen werk. Er zijn natuurlijk wel goede kunstenaars en zo nu en dan duiken er wel wat invloeden op in mijn werk. Deze beschouw ik dan meer als hommages aan die kunstenaars.

Aan wie heb je dan een hommage gedaan?

Aan Edvard Munch en aan Pablo Picasso natuurlijk. Ook aan minder bekende kunstenaars, zoals Ludwig von Hofmann. Daarmee ga ik een beetje terug in de tijd, rond 1900.

Wat vind je van de blackmetalscene tegenwoordig?

Weet ik niet. Ik besteed er weinig aandacht aan.

Wat vind je dan van de Lords Of Chaos film?

Ik heb geen idee. Ik vond het boek belachelijk. Ik heb geen hoge verwachtingen van de film. Het valt niet binnen mijn interessegebied.

Wat vond je belachelijk aan het boek?

Het is gewoon storytelling door iemand die er zelf niet bij was.

Kun je een paar ontwikkelingen binnen de scene aanwijzen?

Het betreft een heel breed spectrum, de scene in het algemeen. Ik geloof niet dat er een specifieke scene is. Het is erg veranderd. Ik zie dingen overigens überhaupt niet als een scene. Het is in al die jaren iets heel anders geworden en natuurlijk veel breder. Black metal is als iets heel kleins begonnen, maar nu is het geen specifieke scene meer… Iedereen wil dingen in verschillende categorieën stoppen, maar ik zie daar het nut niet van in.

En de black metal van nu, is die nog ‘gevaarlijk’, of is het ‘emo kitsch’ geworden?

Wat is ‘emo kitsch’? Ik weet het niet.

Nou, laten we ‘emo kitsch’ definiëren dan.

(Gaahl lacht) Nee, dat hoeft niet hoor. Ik denk dat black metal heel erg individueel is. Het is een vorm van kunst en je weet nooit wat kunst doet met een mens. Het kan gevaarlijk zijn voor de een, maar dat is het noodzakelijkerwijs niet voor iedereen.

Kun je me vertellen over het verhaal van je nieuwe album?

Ik weet eigenlijk niet of ik dat kan. Voor mij is het uitleggen van kunst, in welke vorm dan ook, of het nou om een schilderij gaat of om een liedje, een proces dat vrij lang duurt. Dat is waarschijnlijk de reden waarom wij creëren, omdat we niet weten hoe we het anders uit moeten leggen. Maar, muzikaal gezien is GastiR – Ghosts Invited ontwikkeld door Lust Kilman (de gitarist van Gaahls Wyrd -red.) en mijzelf. De rest van de band heeft natuurlijk ook bijgedragen aan de muziek. Conceptueel gezien gaat het over een wezen. Eén van de hoofden van dat wezen heeft meerdere hoofden uitgenodigd, maar niet per se op een fysieke manier. Vandaar de titel Ghosts Invited.

Hoe lang heb je aan het album gewerkt?

Sommige stukken zijn al drie of drie-en-een-half jaar geleden bedacht, maar tijdens het afgelopen jaar is alles samengekomen.

Op welk nummer ben je het meest trots?

Dat hangt af van mijn stemming.

Wat is dan het nummer waar je het meest trots op bent op basis van hoe je je nu voelt?

Op dit moment denk ik, vandaag, is dat dan Carving the Voices (de vierde track op GastiR – Ghosts Invited -red.). Maar een paar minuten geleden hoorde ik ook de openingstrack van het nieuwe album, Ek Erilar, omdat we bezig zijn met het artwork. Op dat nummer ben ik ook trots. Het is moeilijk om te kiezen welk nummer de grootste focus krijgt. De nummers hebben stuk voor stuk een sterke individualiteit. Dat kan het publiek in verwarring gaan brengen, je weet het niet.

Wat geeft jou de meeste kracht in het leven?

Om volledig mijzelf te zijn.

Ben je dat?

Natuurlijk.

Dat was inderdaad een retorische vraag!

(Gaahl lacht)

Beschouw je jezelf als een vrij persoon?

Ja, zo vrij als het iemand is toegestaan om vrij te zijn in deze wereld. Ik voel me erg tevreden over mijn leven in het algemeen.

Hoe kun je je vrij voelen in de wereld van nu?

Door jezelf eraan te herinneren om jezelf te zijn.

Wanneer voel je je gelukkig?

Tja, dat hangt ervan af. Meestal denk ik wel.

Welke muziek luister je zelf graag?

Ik ben niet heel erg goed in het luisteren naar muziek in het algemeen. Ik vind het moeilijk om één artiest te noemen, want dan wordt een ander weer niet genoemd.

Kun je dan een genre noemen waar je graag naar luistert?

Nee, ik heb geen genres.

Ik wel, namelijk black metal!

Ja, er zijn ook wel paar goede blackmetalnummers en ook bands natuurlijk.

Maar je voelt je niet comfortabel om er een paar te noemen?

Nee, ik denk dat als je er eentje noemt, dat dat niet representatief is noodzakelijkerwijs.

Laat ik het dan anders vragen. Wat is het laatste nummer dat je hebt geluisterd?

Ah, laat ik eens kijken. Het laatste nummer dat ik heb geluisterd, wat niet werk gerelateerd was, is Killing a Little Time van David Bowie. Dat is van de EP die werd uitgebracht na Black Star.

Je vindt stijl erg belangrijk. Welke acts vind je een goede stijl hebben?

Ik weet het niet. Ik besteed niet zoveel aandacht aan bands en de visuele aspecten van die muziek. Ik ga ook bijna nooit naar liveconcerten.

Waarom ga je niet graag naar concerten?

Ik heb wel een paar heel goede live ervaringen, maar het is gebruikelijk dat er teveel verstorende energieën zijn. Ik luister muziek liever in een privésetting dan in een ruimte met anderen.

Wat is je favoriete wijn?

Ah, eens kijken. Dat ligt ook weer aan mijn stemming. Ik kan wel een druif noemen, in plaats van een bepaalde wijn. Mijn favoriete druif van de laatste jaren is de trousseau. Die wordt verbouwd in de streek de Jura in Frankrijk. De wijn daarvan kan ik erg waarderen.

Wil je onze lezers nog iets vertellen?

Nee.

Zal ik dan maar als afsluiter je concert samen met Tribulation, Uada en Idle Hands in Ieper (23 februari), Utrecht (24 februari) en Leeuwarden (10 maart) noemen?

Oh ja, dat is goed. Ik hoop je lezers daar te zien!

Top, dank je wel Gaahl! Ontzettend leuk om je gesproken te hebben en ik kijk erg uit naar je nieuwe album en je optreden in Utrecht.

Graag gedaan, zie je daar! Fijne dag!

Links: