Kontinuum – No Need To Reason

Roadburn Festival, 2016. Ik sta in Extase (de kroeg met bijbehorend podium, niet de emotionele staat) te wachten op een bandje dat ik nog nooit eerder beluisterd heb. Kontinuum heet het, afkomstig uit IJsland. Al jarenlang heb ik een interesse in dit land, en dit is dan ook de enige reden dat ik me in deze zaal bevind. Ik wissel wat woorden met een vriend over de muziek die dit kwintet maakt. De exacte woorden kan ik me niet herinneren, maar het was iets in de trant van “Sferische ambient rock met flinke post invloeden en een snufje black”. Een duidelijke voorstelling van hoe dat dan moet klinken, kan ik niet maken, maar gezien ik het over enkele ogenblikken ga aanschouwen, besluit ik het onderwerp te laten voor wat het is en in plaats daarvan verder te babbelen over vakantieplannen. Portugal is het plan. Een aangenaam land, maar wel een beetje een cliché. In mijn achterhoofd lonkt echter de pracht en praal van het Scandinavische land. Net als ik wil vertellen over mijn fascinatie, dimmen de lichten en begint de band aan zijn set. Zoals een goede concertganger betaamt, slik ik mijn woorden in. Even geduld nog.

Inmiddels is het 2018 en ben ik een prachtige reis door het thuisland van dit kwintet rijker. Toevallig brengt Kontinuum ook een nieuw album uit. De derde inmiddels. De perfecte gelegenheid om deze zaken samen te bespreken, gezien deze meer met elkaar te maken hebben dan je in eerste instantie zou denken.

Een ieder die IJsland ooit bezocht heeft, zal bevestigen dat het een plek is die uitblinkt in zijn schoonheid, maar daarnaast ook een eenzame, kille kant heeft. De begroeiing van landschappen is schaars, het land is zeer dun bevolkt en het klimaat is er doorgaans grauw en grijs. Daar tegenover staan de meest prachtige watervallen, gebergten, hot springs en natuurlijk de aurora borealis, beter bekend als het noorderlicht, dat zelfs de grootste bulderbak de mond zal snoeren en doen veranderen in een piepklein, fragiel persoontje. Dit contrast lijkt voor No Need To Reason wederom te dienen als inspiratiebron, en weerspiegelt zich dan ook in de invloeden die te horen zijn. Hoewel het minder schel en intensief gespeeld wordt, is er een black invloed te horen in de keuze van noten, waardoor dit werk met vlagen een koude, soms gekwelde indruk achterlaat. Zo heeft de brug van het titelnummer bijvoorbeeld een dalende melodielijn die rillingen langs de ruggengraat opwekt. Of het hypnotiserende Low Road, wiens eenzame gesproken woord passage rechtstreeks gekopieerd lijkt te zijn van Behemoth’s In The Absence Ov Light. Of dit daadwerkelijk de inspiratiebron was is twijfelachtig, maar het feit dat de stukken een grote gelijkenis kennen, spreekt boekdelen.

Deze spookachtige perikelen worden echter uitgebalanceerd door een gelaagdheid en kalmte die veelal in het post territorium te vinden is. Neem Neuron bijvoorbeeld. Het hele nummer lijkt er een explosie op de loer te liggen, al plaagt de band hier wel ruim drie en een halve minuut lang mee door een beheerst en meesterlijk eb en vloed spel te brengen. Pas in de laatste tachtig seconden barst het nummer dan eindelijk open middels aanzwellende instrumentatie en hartverscheurende screams. Het prachtige Two Moons hanteert een soortgelijke formule, al blijft de echte explosie daar wel uit. In plaats daarvan blijft de band ingetogen en schuw maar stapelt de intensiteit op middels cleane gitaarlijntjes en is daarmee des te meeslepender. Dit kenmerkt deze release wellicht nog wel het meeste: de band is gegroeid in zijn zelfvertrouwen, en heeft niet langer de drang om constant gedreven en uptempo te zijn. Er wordt de tijd genomen voordat er wordt overgeschakeld naar de hardere zijde en in sommige gevallen blijft deze zelfs helemaal uit. Als het dan toch gebeurt, is het altijd om het emotionele karakter van het nummer kracht bij te zetten, wat in alle gevallen urgent blijkt te zijn. Hierdoor voelt dit album minder claustrofobisch aan, en is het tevens een stuk dynamischer ten opzichte van het voorgaande werk.

Dat wil overigens niet zeggen dat er geen gedreven nummers te vinden zijn in dit werk. Warm Blood zou bijvoorbeeld niet misstaan op een plaat van mede-Scandinaviërs Ghost, ook al mist het de zonnige refreintjes die de Zweedse band zo kenmerkt. Of Erotica, dat met zijn gejaagde tempo en melodielijntjes wel wat Grave Pleasures trekjes vertoont. Daarnaast is er nog de single Shivers, en misschien dat het afsluitende Black Feather nog onder het kopje “ruig werk” geschaard kan worden. Dit laatste nummer geeft dit album overigens een wat vreemde finish. Het eerder genoemde Two Moons zou kunnen dienen als een perfecte, haast reinigende afsluiter. Echter besluit de band nogmaals aan te zetten middels een nummer dat voor het grootste deel onveranderd blijft leunen op dezelfde spookachtige melodielijn tot er richting het einde ineens een pauze wordt ingelast. Hierna volgt een passage waarin nog wat minimalistisch folk-geïnspireerd geneuzel te horen is, voor het nummer, en daarmee het hele album, eindigt. Absoluut een spannend nummer, maar deze had beter gepast voor het ietwat saaie Low Road. Op dat punt in het album zijn er namelijk al drie relatief kalme nummers de revue gepasseerd, waarvan deze derde het minst interessant is. Een kleine tempowisseling zou dus welkom zijn. Geen gigantisch struikelblok, maar wel een kleine smet die toch even gemeld dient te worden.

No Need To Reason is een ademend en imposant album dat ondanks zijn relatief kalme karakter toch intens weet te zijn. Hoewel het mijlen ver van het metalterritorium ligt, zijn er absoluut explosieve momenten te bekennen. De dosering hiervan is echter precies juist, waardoor deze een grotere impact hebben wanneer ze uiteindelijk dan toch tevoorschijn komen. Tevens zorgen deze voor extra gelaagdheid in een toch al bijzonder contrasterend album. Hoewel de gekozen tonen vaak een afstandelijk karakter hebben, voelt het geheel toch aan als een warme deken die je omslaat na een kilometers lange hike door stromende regenbuien en snijdende windvlagen. Iets in dit album klikt met me, zoals het thuisland van deze vijf heren dat ook al deed. Het is dan ook jammer dat deze plaat nog niet beschikbaar was toen ik me op dit eiland begaf, gezien het had kunnen dienen als de perfecte soundtrack. Ergens is het ook spijtig dat deze in juli uitkomt, omdat dit werk bij uitstek goed paart met lage temperaturen en grillige weersomstandigheden, al zou een nachtelijke rit na een lange, zomerse dag ook een prima scenario kunnen zijn om deze schijf eens te beluisteren. Mocht je even genoeg hebben van de intensiteit van zwaar overstuurde gitaren en helse screams, maar ben je wel op zoek naar iets dat verre van zonnig klinkt, dan is dit je album. Mocht je daarna hongerig zijn naar meer: boek een reis naar IJsland, en laat je volledig wegblazen door de schoonheid van één van ’s werelds mooiste landen. Vergeet dan uiteraard niet je headphones in te pakken.

Kontinuum - No Need To Reason coverScore:

84/100

Label:

Season of Mist, 2018

Tracklisting:

  1. Shivers
  2. Lifelust
  3. Warm Blood
  4. Neuron
  5. No Need To Reason
  6. Low Road
  7. Erotica
  8. Stargaze
  9. Two Moons
  10. Black Feather

Line-up:

  • Birgir Thorgeirsson – Zang, gitaar, keyboard, synthesizer
  • Engilbert Hauksson – Basgitaar
  • Ingi Thor Pálsson – Gitaar
  • Kristján Einar Gudmundsson – Drums
  • Thorlakur Thor Gudmundsson – Gitaar, piano, mellotron

Links: