Het jaarlijkse hardcorepunkfeesjte in Ysselsteyn is alweer toe aan zijn dertigste jaar. Dertig! Begonnen als een klein festivalletje is Jera On Air inmiddels uitgegroeid tot een festival van formaat, waar ook veel topacts komen en/of exclusieve shows spelen. Dat leverde de organisatie in 2023 ook het prestigieuze IJzeren Podiumdier voor “Festival van het jaar” op. Dit jaar is er nog een extra dag aan vastgeplakt, toen bleek dat The Prodigy wilde komen. En wat een namen heeft de organisatie voor die dagen weten te strikken! Het zorgt voor veel fraais. Zware metalen is er op de vrijdag en zondag bij, Friso Veltkamp doet verslag. De foto’s komen van de Jera-organisatie.
Deze vrijdag is een mooie festivaldag: niet te warm, niet te koud en de zon schijnt. Al vrij vroeg arriveren we, om maar eens een wandeling te maken over het terrein. De vier podia zijn allemaal vrij dicht op elkaar geplaatst, waardoor je nooit veel tijd verliest als je van de ene naar de andere band wilt lopen. De programmering is ook zo in elkaar gezet dat het nooit verstikkend druk wordt in de tent. En mocht dat wel zo zijn, dan heb je de mogelijkheid om een plekje te nemen in de biertuin, waar speciaal bier wordt getapt, of in de ruime ‘foodcourt’ waar je onder meer Surinaamse en Indonesische gerechten en kebab (en vaak ook veganistische variant hierop) kunt eten. Het terrein is niet heel groot, maar wel knus. Voor de gasten en pers is er een speciale ruimte met loungebanken, maar er is ook een markt waar je jezelf vol kan laten schieten met piercings of wat door vinylbakken kan struinen. Er is ook een EHBO-ruimte, waar je, als je even wat jiu-jitsu-technieken hebt geëtaleerd in de pit, je kan laten masseren. 
De aftrap vandaag wordt genomen door Heriot, een sludge-/noisecollectief uit Duitsland. Mocht je nog niet wakker zijn, of nog te brak van de vorige dag, dan word je hier wel even wakker geschud. Heriot beukt namelijk alles en iedereen fijn wakker. De ene na de andere overstuurde riff wordt vanaf het eerste nummer op het publiek afgevuurd. De hoekige sludgeriffs doen regelmatig denken aan Chat Pile. Heriot klinkt bij vlagen ook net zo ongecontroleerd en overstuurd. Dat komt ook mede door de noisestukken die op de achtergrond klinken, en vaak pas opvallen als de instrumenten even stil zijn. Het nieuwe nummer dat gespeeld wordt heeft gek genoeg wel iets van een Deftones-riff die door een sludgefilter wordt gehaald. Vet om te zien hoe de band hierin ook opgaat, met name drummer Julian, die door blijft schreeuwen als de muziek gestopt is. Dit nummer kent, evenals andere songs ook een verslavende groove. Het wat oudere nummer dat daarna gespeeld wordt, beukt met machinale agressie nog eens over de inmiddels wat meer volgelopen zaal. Alleen het tussenstuk met cleane zang haalt het tempo er iets uit. De band is dan ook het beste als men het op midtempo houdt met vette grooves en sludgeriffs. Heriot verrast als openingsband en legt de lat vast hoog voor de navolgende bands.
Ik had Holding Absence niet zo vroeg verwacht vandaag, maar wellicht is dat ook een slimme zet van de organisatie: een publiekstrekker alvast wat aan het begin te programmeren om de mensen op je terrein te krijgen. Ik voorspelde in mijn verslag van vorig jaar dat deze mannen uit Wales een grote toekomst voor zich hebben. De muziek, een combinatie van punk, hardcore en emo, zit bijzonder vernuftig in elkaar, kent vele toegankelijke momenten en is ook nog eens voorzien van de glasheldere stem van zanger Lucas, die zich heeft ontpopt tot rasentertainer. Dat werkt tijdens een festival natuurlijk heel goed. Het publiek eet gelijk bij opener Like A Shadow al uit zijn hand.
De hele band is inmiddels een geoliede machine geworden en men straalt een flinke zelfverzekerdheid uit bij nummers als Aching Longing en Curse Me With A Kiss. Het zijn songs die niet alleen op plaat, maar ook live erg goed uit de verf komen en een goede uitwerking hebben ondanks dit vroege tijdstip. Maar eigenlijk maakt het niet zoveel uit hoe laat het is, Holding Absence overtuigd toch wel. Er is ook , zeker vooraan, een uitstekende publieksreactie. Lucas laat de band wuiven en organiseert een wall of death. Hij geeft voor False Dawn nog aan dat er een ding ontbreekt: meespringen. Dat gebeurt vervolgens massaal. Prijsnummer Crooked Melody wordt ook luidkeels meegezongen door het publiek. Wat blijft dit toch een fantastische song, die enerzijds heel opbeurend klinkt, maar tekstueel vrij donker is. Van donkerte is vandaag verder niets te merken. Holding Absence brengt een energieke en opgewekte show en na afsluiter Afterlife kan iederen concluderen dat een half uur net te kort is voor deze topband.
Beuken, beuken en nog eens beuken. Thrown is ervan. Pauzes? Fuck dat, beuken. Praatjes tussen nummers? Waarom als je kan beuken? Rustige stukken in de nummers zelf? Nee hoor, beuken. Thrown beukt vandaag nummer na nummer zijn nu-metalcore de tent door. Zoals gezegd, stiltes zijn er niet of nauwelijks. Als die er zijn worden ze gevuld met feedbackgeluiden. Dat is natuurlijk bewust gedaan en het werkt wel, al kan af en toe een minuutje rust wel zo fijn zijn. Thrown houdt de nummers namelijk vrij kort en daardoor ligt eenvormigheid op de loer. Die wordt onderbroken door publieksfavoriet Fast Forward. Het nummer heeft een zwaar en vet geluid en dit had de set en het publiek ook even nodig. Thrown is niet altijd even onderhoudend, maar brengt wel een pak vette riffs en een teringharde breakdown in Nights.
‘Waar de fuck ben ik naar aan het kijken’ schreef collega Maarten vorig jaar bij het live optreden van Hanabie op Dynamo Metalfest. Datzelfde idee heb ik ook wel een beetje. Vier Japanse meisjes in bijzondere uniforms (mijn vriendin was onder de indruk) die wat generieke muziek maken met af en toe wat Japanse invloeden. De nummers beklijven niet, maar maakt dat wat uit? Het publiek wordt vermaakt, door de praatjes, de Japanse gilletjes tussendoor en de bewegingen of de bounce/sitmosh die de hele tent even laat hurken en dan laat springen. Leuk om eens te zien, maar ik kan weinig met de muziek en de zang, alhoewel die bij vlagen nog wel indruk maakt.
Het sympathieke gezelschap van Bleed From Within uit Glasgow, motherfucking Scotland, zoals zanger Scott zijn band aankondigt, is er ook weer. Vorig jaar zag ik de band met dertig graden een vrij goede en indrukwekkende show geven. Vandaag zijn de temperaturen iets milder gestemd en staan de mannen in een tent, waardoor er nog meer participatie van het publiek is. Zo wordt er gelijk een wall of death uitgerost in opener Sovereign. De muziek van Bleed From Within is niet die ik thuis snel op zet, maar live is het wel prettig om naar te kijken. De band komt sympathiek en eerlijk over en zo klinkt de muziek ook. Er zijn geen pretenties: je krijgt wat je krijgt en dat is bijzonder goed in elkaar zittende metalcore. Er passeren zo’n acht nummers de revue, waarbij vooral Stand Down en Killing Time er boven uitsteken. Niet zelden heeft de band ook aanknopingspunten in de vorm van catchy zanglijnen. Visueel is de band ook interessant. De mannen hebben hun fraaie 3D-projecties weer meegenomen. In combinatie met de vele vlammen die omhoogschieten maken die de show ook mooi om naar te kijken. Het is de laatste van de zomertour, dus een reden om nog een keer los te gaan. Scott vraag de hele tent om even simultaan te bangen en dat lukt gedeeltelijk op de machinale stamper I Am Damnation. Goede show.
Een show waar ik persoonlijk het meest naar uit heb gekeken vandaag is die van Better Lovers. Het is de nieuwe band van Everytime I Die-leden Jordan, Clayton en Stephen en Will Putney van Fit For An Autopsy, aangevuld met voormalig The Dillinger Escape Plan– zanger Greg Puciato. De band bracht vorig jaar de toffe EP God Made Me An Animal uit en presenteert die vandaag, met enkele nieuw geschreven nummers. Voor men opkomt, passeren zo’n beetje alle jaren ’80 klassiekers de revue, alsof de band je nog even wilt doen geloven dat je een hardrockconcert met powerballads krijgt, maar niets is natuurlijk minder waar. Je krijgt wat je verwacht: intensiteit, zowel in muziek als presentatie, al heb ik Greg wel eens wilder tekeer zien gaan. Het zijn vandaag vooral de gitaristen die halve salto’s maken en hun gitaren alle kanten op slingeren, zeker bij het einde van Become So Small. Het eerste hoogtepunt is Sacrificial Participant met het aanstekelijke refrein. De zang van Greg komt goed door en het publiek reageert positief. Wel staat het in eerste instantie nog wat afwachtend te kijken naar de band – de muziek is ook niet het meest gemakkelijke, met al de tempowisselingen en gitaarloopjes – maar hoe meer de show vordert, hoe groter de moshpit wordt.
De band rost door zijn nummers heen en toont weinig interactie. Dat maakt verder niet uit als de muziek zo goed is als het gebodene. Je hoort ook veel van die typische Every Time I Die-riffs en loopjes in bijvoorbeeld Croc, waar hevig op ‘getwo-stepped wordt’. Het heeft zo zijn impact op het publiek, zeker als Clayton, nadat het nummer is afgelopen, gewoon keihard richting het publiek blijft schreeuwen. Een ander hoogtepunt is het luidkeels meegezongen God Made Me An Animal, een song die krachtig wordt gebracht. De band eindigt uiteindelijk met de vetste breakdown van het hele weekend, het aan 43%burnt herinnerende einde van 30under13. Godallemachtig, wat mokert dit stuk de hele tent aan gort!
Best. Beter. Brutus. De band heeft in de afgelopen jaren een geduchte reputatie opgebouwd met zijn liveoptredens. Daarmee zijn de twee mannen en vrouw inmiddels de hele wereld over gegaan. Vandaag staat men weer eens in Nederland. Het drietal weet binnen tien seconden een overvolle tent muisstil te krijgen met zijn vertolking van War. Ook al is dit de duizendste show in twee jaar tijd, de intensiteit blijft hetzelfde. Stephanie blijft met veel emotie en techniek zingen, zoals de inzet van haar raspende stem bij Liar.
De hoogtepunten worden aaneengeregen, waarbij Stephanie ook af en toe een mooi drumintermezzo laat horen. De nadruk ligt natuurlijk weer bij de laatste plaat Unison Life en weer horen we al die prachtsongs voorbijkomen. Ik berg mijn notitieblok (lees smartphone) even op bij What Have We Done, omdat dit zo’n adembenemend mooie versie is. Kippenvel huizenhoog op de armen, terwijl ik dit nummer onderhand toch grijsgedraaid heb. Victoria staat nu wat meer achterin de setlist dan bijvoorbeeld op Roadburn vorig jaar en dat is een goede keuze. De song schudt iedereen weer even wakker, voor er met Sugar Dragon krachtig afgesloten wordt. Topshow. Minpuntje? Behalve een “Merci” geen interactie. Naja, wat moet je nog zeggen als je zulke goede muziek maakt?
Omdat End It! wegviel, moest er allerhaast een surprise act worden geregeld. Dat blijkt Lionheart te zijn. ‘They asked us to play a classic hardcore cover set,’ vertelt de zanger… om er daarna aan toe te voegen ‘We said: fuck that, we want to play a classic nu-metal cover set’. En zo gebeurt het dat over de velden van Jera On Air de ene na de andere klassieke gitaar- of zanglijn waait. Chop Suey, Killing In The Name Of, het luidkeels meegeschreeuwde Break Stuff (dat de band op zondag nog eens zou herhalen), het is een bijzonder fijn intermezzo. Dat vindt het publiek ook, want de tent puilt uit en buiten zijn mensen nog aan meezingen, dansen of gewoon bier aan drinken en alles mooi aan het vinden. Het is overigens niet louter nu metal, want ook Fight For Your Right van Beastie Boys en Tubthumping van Chumbawamba voorbij. Even wat kniesoren: jammer dat er drie nummers van Limp Bizkit op de lijst staan. Nummers van Papa Roach, Linkin Park of P.O.D. niet misstaan in de set. Maar hey, dit was een uiterst aangenaam tussendoortje, dat de sfeer bij de Buzzardtent enorm verhoogde.
Ik had nog geen kijkje genomen in de Hawk en doe dat als eerste bij The Broken Horizon. The Hawk is een schuur (met ook nog een balkon) waar maar een beperkt aantal mensen in kan. Knus is het wel, maar knus is niet bepaald de muziek die deze Spanjaarden brengen. Dat is namelijk vette metalcore. Die muziek werkt bijzonder goed in de stal. Is het origineel? Nee. Is het bijzonder? Ook niet. En toch kan ik genieten van het optreden vandaag. Misschien dat de inmiddels opgelopen bierconsumptie daar ook wel aan bijdraagt. Enfin, het is druk in de schuur en de band knalt hele fijne grooves in de muziek, die het geheel een open uitstraling geeft. Ook de zangpartijen die vandaag gebracht worden zijn overtuigend. Zeker in de laatste nummers maken die indruk. Al met al een heel fijn tussendoortje.
Op plaat vind ik Counterparts best goed. Ik heb de laatste plaat een aantal keer opgezet tijdens autoritten, maar live wil het vandaag maar niet lukken. Dan blijkt de muziek toch wel erg generiek te zijn. Met name de breakdowns komen nogal obligaat over. Counterparts jast het een na het andere nummer erdoorheen en weet slechts bij vlagen indruk te maken, zoals bij Nothing Left to Love, dat toch enkele meezingmomenten heeft, waarna zanger Brian droog opmerkt dat het hem geen zak kan schelen of mensen meedoen of niet. Hij weet ook nog vaak te vertellen hoe dankbaar ze zijn dat ze hier staan en bedankt het publiek ook uitvoerig. Dat bedankt op zijn beurt de band met moshpits tijdens nummers als No Servant of Mine, Your Own Knife en Sworn to Silence. Af en toe weet de band wel wat oren te laten spitsen, zoals met het melodieuze stuk van Bound to Burn, of de venijnige breakdowns die de band etaleert, maar het is voor mij vooral eentonige nu-metalcore.
Dan is het tijd voor de poppenkastcore van Ice Nine Kills. Je komt bijna ogen en oren te kort bij de band. Zanger Spencer paradeert in een tandartsenkostuum, terwijl de rest van de band er een witte dresscode op na houdt. Er loopt een Frankensteinfiguur en wat al niet meer rond op het podium. Het is duidelijk: de band ontleent zijn nummers aan horrorfilms en draagt dat ook uit. Bovendien: Ice Nine Kills is er behoorlijk groot mee geworden, zo verzorgde de band ook het voorprogramma van Metallica. Vandaag staat de band – best slim – wat laat geprogrammeerd, waardoor het vol met bier zittende publiek hartstochtelijk meezingt. De setlist is hierop ook ingericht en zo krijgen we het ene catchy nummer na het andere. De meesten slikken het als zoete koek. Er worden een hoop samples gebruikt om de muziek kracht bij te zetten, zoals bij Meat and Greet. Mijn ding is het niet, maar wat werkt, dat werkt. En deze band doet het gewoon goed. De show is super gelikt, op spontaniteit hoef je de band echt niet te betrappen, maar Ice Nine Kills is een goede festivalband. En zo zingt het publiek uit volle borst mee op Savages, dat nog even ruimte neemt in mijn hoofd.
Dan is er nog Sum 41. Het rockstar-ensemble uit Canada dat iedereen natuurlijk kent. Mooi dat Jera de mannen heeft weten te strikken voor een unieke show. Al zal later blijken dat Sum 41 nog een keer Nederland aan zal doen. Vandaag is de band een van de hoofdacts en vervult die rol met verve. De hele tent gaat op en neer bij krakers als In Too Deep en Landmines. De bandleden stonden bekend om hun overmatige alcoholgebruik. Met name zanger Deryck ging daarin zo ver dat hij ervoor in het ziekenhuis belande. Inmiddels is hij tien jaar nuchter en dat zie en hoor je terug. Men is ongelooflijk goed op elkaar ingespeeld en speelt superstrak. Belangrijker nog: de band weet wat het publiek wil. Zo laat Sum 41 zich uitjouwen als zanger Deryck aankondigt dat de laatste plaat echt de laatste is, om even daarna het hele publiek We Will Rock You van Queen mee te laten zingen. Het is een feest der herkenning: ook de vele crowdsurfers doen denken aan de begindagen van de band. Eigenlijk lijkt iedereen het naar zijn zin te hebben. Zelfs mijn vriendin waagt zich voor het eerst in haar leven aan crowdsurfen. Al met al een hele goede show met natuurlijk Fat Lip dat de tent doet exploderen.
Na Sum 41 is het genoeg geweest. Het was een lange dag: veel bands gezien, veel bier gedronken en het is tijd om af te reizen naar huis met een voldaan gevoel. Dit was echt een festivaldag uit het boekje met mooi weer, een enorm goede sfeer en goede bands. Mooie ervaring! Ik snap dat dit festival steeds populairder wordt.
Lees hier ook het verslag van zondag.
Datum en locatie
28 juni 2024, Jera On Air, Ysselsteyn
Link: