Pitfest 2019, vrijdag: een wellnessresort voor metalheads

In het laatste weekend van mei 2019 maakt Erica zich klaar voor de vierde editie van het succesvolle DIY-festival Pitfest. Verstopt in het Noordoosten van Nederland worden klinkende bands uit zowel de traditionele metalhoek (Sodom, Asphyx, Venom Inc.) als de crustkant (Wolfbrigade, Skitsystem, Discharge) aangetrokken. Van driehonderd bezoekers naar drieduizend in vier edities; festivaldirecteur Maik Reuvers omschrijft Pitfest terecht als een ‘uit de hand gelopen hobby’. Gelukkig is die indrukwekkende schaalvergroting gerealiseerd zonder sfeerverlies of logistieke problematiek, en dus is een lofzang aan de organisatie gepast. Gesitueerd op magistraal golfgras nabij de Duitse grens is Pitfest 2019 een wellnessresort voor metalheads. De sfeer is uitbundig, het bier vloeit rijkelijk, de zon schijnt en haast elke band weet te imponeren. Hier wordt bewezen dat de bekende eenheidsworst die speelt op de grote festivals niet nodig is voor een uitverkocht feest. Hoofdredacteur Pim brengt verslag met hulp van een interviewende Clemens (verwacht in ieder geval gesprekken met Sodom en Venom Inc.) en fotograaf Frido Stolte.

Lees ook ons verslag van zaterdag 25 mei!

Gods Forsaken (Skullcrusher, Pim)

Bij aankomst op het terrein van Pitfest wordt nog maar eens duidelijk dat dit festival door liefhebbers en voor liefhebbers georganiseerd wordt. Wanneer je onder de fameuze Dynamo-spin loopt, het weerbare gras onder je schoeisel voelt en de crustbus ziet (die laatst ook op Bloodshed Fest stond), waan je je in een metalen cocon waar de dagelijkse sores buitengesloten worden. Die ontsluiting wordt gevierd met de aftrap van Gods Forsaken. Festivallievelingetje Just Before Dawn moest zich helaas terugtrekken voor Pitfest 2019, maar vier leden van die band staan vandaag, aangesterkt door Alwin Bassphyx, alsnog in de Skullcrusher-tent te spelen. Het recept is nagenoeg onveranderd, want de trek in old-school death metal met een kettingzaag als gitaar is nooit gestild. Entombed, Dismember, Bloodbath; vernieuwend is het nergens, maar daar maakt geen enkele bezoeker een probleem van. Er is toch ook niets beters dan in je eigen vertrouwde bed slapen na een lange vakantie? In de Zweedse traditie zit de vaart er aardig in, maar vooral de slimme vertragingen weten headbangen uit te lokken. Zanger Caligari, met liaan als baard (door tientallen elastiekjes in een sliert bij elkaar gehouden), brengt enthousiaste praatjes over de verbroederende kracht van extreme metalmuziek en complimenteert de prachtige sfeer van het festival. Het speelplezier straalt van het podium af en de bandleden lijken het podium niet te willen verlaten.

Vitamin X (Punkhol, Pim)

Tijdens de oversteek van de Skullcrusher-tent naar het Punkhol wordt het duale karakter van de Pitfest-programmering duidelijk. Waar metal en punk doorgaans gescheiden gehouden worden (het één op Netherlands Deathfest, het ander op Groezrock), smelten ze samen in Erica. Na de death metal van Gods Forsaken is het tijd voor iets dat rammelt, en Vitamin X levert graag. Opener You Suck wordt opgedragen aan corrupte politici en die boodschap valt in deze punktent natuurlijk in vruchtbare aarde. De deels Nederlandse thrashcoreband draait al twee decennia mee, maar de recentste telg (nota bene uitgebracht bij Southern Lord) lijkt aan de wereld voorbijgegaan te zijn. Het publiek staat echter te springen om een feestje en laat zich opzwepen door de wispelturige muziek. Het volledige spectrum van thrasherige crossover met uitgesponnen songwriting tot fastcorenummers van dertig seconden wordt bewandeld. Genrestereotypen in de vorm van side-to-sides, stagedives en pile-ups passeren de revue, evenals een rondvliegende opblaaskrokodil. Zanger Marko Korac, ogenschijnlijk de achterneef van Vinnie Stigma, draaft al spinkickend over het podium en strooit confetti over zijn collega-gitaristen. Tegen het eind halen versterkerproblemen de vaart uit het optreden, maar daardoor kan het uitgeputte publiek in ieder geval even uithijgen.

1914 (Skullcrusher, Pim)

Beginnen om 18:29 zodat om 19:14 geëindigd wordt, zelfs het tijdschema van Pitfest straalt plezier uit. Met in de achtergrond een crustbus opblazende Pressure Pact staat de Skullcrusher-tent in het teken van de eerste slag van 1914 aan het West-Europese front. De Tweede Wereldoorlog was al vergeven aan Hail Of Bullets, deze Oekraïense band legt beslag op de Eerste. Op een festival met weinig poespas is deze verschijning een opmerkelijke en uitgedachte. Zanger Ditmar Kumar heeft een bajonet als microfoonstandaard en is besmeurd met modder, alsof hij zojuist uit een loopgraaf getijgerd is. Het Zuiddrenthse resort heeft natuurlijk alleen pittoreske slootjes en de kinderlijk rode gehoorbescherming van drummer Rusty Potoplacht verbreekt het opgetekende oorlogsbeeld. De ingekleurde wereldoorlogdocumentaire They Shall Not Grow Old laat zien dat in de loopgraven de lucht ook blauw en het gras groen kon zijn, maar de serieuze vertoning van 1914 is na het speelse Vitamin X even een omschakeling. Echter, vrij snel wordt duidelijk dat deze meeslepende death metal het ver gaat schoppen. De zanger zwabbert geshellshockt door het publiek, ijlend in zichzelf gekeerd, en smeert modder over de gezichten van toeschouwers. De militante metal communiceert de weerzinwekkendheid van die allesvernietigende oorlog. De dood is absurd, het leven absurder. 1914 heeft duidelijk Albert Camus (en een hoop geschiedenisboeken) gelezen. Het concept is compleet, de muziek staat als een huis; houd deze band op de radar!

ACxDC (Punkhol, Pim)

“This song is called Antichrist Demoncore and the lyrics are Antichrist Demoncore, so if you want to sing along, just shout Antichrist Demoncore.” Wie in het Punkhol een coverband van AC/DC verwacht, komt bedrogen uit. Hoewel ook ik geniet van een plaat als Back In Black, zie ik toch liever ACxDC. Deze zeldzame vertoning van een toonaangevende powerviolenceband zal hoog op het verlanglijstje van menig crustie staan. De Amerikanen komen voor twee optredens ingevlogen (niet zo groen, heren!) en Pitfest is er gelukkig één van. Zanger Sergio Amalfitano perst een schelle krijs uit zijn skelet-onesie en is minstens zo energiek als het uitbundige publiek. In een doorgedraaid tempo, en volkomen tactloos, blijven de lomp vertraagde grooves, slammende hoempa’s en beatdownerige break-aankondigingen gevangen zitten in het omsluitende, roodwit-gestreepte tentdoek. Magrudergrind, Ceremony, Discordance Axis; het komt allemaal voorbij, en bovenal met een ongeëvenaard gevoel voor vloeibaarheid. Kers op de taart is de typisch Californische uitstraling van goddeloosheid middels de Ninja Turtles die op de meegebrachte shirts geprint staan. (Foto van Rolf Venema)

Overruled (Skullcrusher, Clemens)

Overruled geldt als de nieuwe belofte op het gebied van thrash/speed en dat willen we natuurlijk meemaken. Daarom wordt er ruim op tijd een goed plekje gezocht. Tijdens de soundcheck is de tent nog bijna leeg, maar dat verandert al snel als Overruled begint te spelen. Er komen veel mensen af op deze beginnende band. Overruled zou aanvankelijk afsluiten vandaag, maar vanwege het uitvallen van Onslaught mag het een paar uur eerder aantreden en met een weinig origineel intro uit de film Network begint de band aan een vijftig minuten durend optreden. Overruled bestaat uit vier jonge honden waarvan er drie constant over het podium heen en weer rennen. Het publiek volgt dit voorbeeld en er ontstaat al snel een mosh-pit tot aan de geluidstoren. Overruled heeft een hard maar kraakhelder geluid waarbij de rollende basgitaar lekker hard in de mix staat en het des te beter opvalt hoe strak de band speelt. Er wordt weinig tijd verspild aan aankondigingen zodat de speeltijd optimaal wordt benut. Wanneer het titelnummer van het debuutalbum Hybris wordt geserveerd, valt op hoe goed de strot van Remco Smit klinkt. Verder krijgen we Losing Sanity en She-Devil (opgedragen aan alle vrouwelijke fans) voorgeschoteld. Er staan veel Duitsers in het publiek, wellicht dat Smit daarom de sporadische aankondigingen in het Engels doet? Hoe dan ook: Testament, Exodus, Kreator en Destruction mogen wel uitkijken. De nieuwe generatie staat klaar om het thrash-stokje over te nemen en het heet Overruled.

Suffering Quota (Crustbus, Pim)

Minstens zo snel als ACxDC is Suffering Quota, al weet de Groningse band in de terugschakeling ook interessant te blijven. Het is alweer een tijdje geleden dat ik deze band aan het werk zag en dit is mijn eerste kennismaking met de nieuwe zanger Gerald. Door zijn New Kids-snorretje, Nervous Breakdown-shirt, zilveren ketting en bungelende oorbel denk ik even bij Ploegendienst te staan, maar de gespeelde muziek is vele malen intenser en interessanter. Vandaag zien we Suffering Quota niet in zo’n gave enscenering als toen fotograaf Frido het in de kelder van de Vera zag spelen, maar op het kleinschalige crustbus-podium komt het viertal ook goed uit de verf. Dit is hoogstaande grindcore met tact en voorbedachte rade, een herinnering aan iedereen om het vorig jaar uitgebrachte Life In Disgust te (her)beluisteren. De gitaarpartijen à la Nasum, Converge en Orchid die het studiomateriaal zo tekenen worden helaas wat overschaduwd door de overige instrumenten, maar het publiek is niet kritisch en krijgt waar het om vraagt: een furieus optreden. Dat levert een opgevreten microfoon, een afrossende basgitaar en een schurende pit op.

Discharge (Punkhol, Pim)

De zon gaat langzaam onder en dat zal ongetwijfeld te maken hebben met de komst van Discharge. Twee jaar terug speelde de band tijdens Netherlands Deathfest op het afstandelijke hoofdpodium, maar vandaag staat het oog in oog met een uitpuilend Punkhol. Vier decennia geleden wist de band de punkwereld voor altijd te veranderen, de d-beat te introduceren en de weg te banen voor het grindcore-genre. Vandaag bewijst dit vijftal nog steeds overrompelend te zijn. De opgevoerde Crass is simpelweg te Brits, te dom en te provocerend ‒ op een heerlijke manier. Vooral nieuwkomer J.J. Janiak weet als frontman Discharge perfect te vertolken. De brullende hanenkam klinkt gruwelijk pissed off en geniet op perverse wijze van alle aandacht en de uitbundige publieksrespons. Zijn uitdagende glimlach, ontblote bovenlichaam, foeilelijke tatoeages en punkerige danspasjes dragen het optreden.

Discharge houdt de urgentie voor de volle vijftig minuten speeltijd vol, zelfs wanneer de eindeloze snaredrumtikken wat overdadig beginnen te worden. De snijdende riffs roepen associaties met Cro-Mags, Slapshot en stiekem Motörhead op en houden de toeschouwers in beweging. Niemand krijgt het voor elkaar om zijn gehele bierglas leeg te drinken zonder minstens de helft te morsen. Het is dringen geblazen, terwijl de ruwe pit opgefokt is en een grimmige sfeer herbergt. Krijg je geen klap in het gezicht, dan word je wel geraakt door de zondvloed aan crowdsurfers en stagedivers. Wat had je dan verwacht met krakers als The Nightmare Continues, Protest And Survive en The End? Wanneer zelfs de Pantera-kopieën Corpse Of Decadence en Accesories By Molotov warm onthaald worden, is duidelijk dat Discharge vanavond geen misstap kan begaan.

Venom Inc (Skullcrusher, Clemens)

Venom Inc treedt vandaag aan met weinig opsmuk: geen backdrop en geen vuurwerk. We moeten het vandaag met de muziek doen. De band trapt af met Metal We Bleed van het niet onverdienstelijke en meest recente album Avé. Het is even wachten totdat het schuifje van de zang hard genoeg openstaat om boven de muziek uit te komen en de drums wat naar de achtergrond dringt, maar wanneer dat is gebeurd staat alles goed in balans.

Mantas is dan al bezig het publiek op te zwepen met stoere poses en dito handgebaren. Venom Inc kiest vandaag aan het begin van de set voor recenter werk als Time To Die en Forged In Hell. Met The Seven Gates Of Hell wordt langzaamaan de tijdmachine aan geslingerd en middels Warhead zijn we definitief terug aan het begin van de jaren ’80. Mantas maakt het een stagediver dermate moeilijk dat, voordat de beste knul zijn sprong in het publiek kan wagen, de beveiliging hem in de kraag kan vatten en af kan voeren.

Zanger en bassist Demolition Man is ondertussen druk met zijn evil poses en lijkt de laatste christenen definitief uit het noorden van Nederland weg te willen jagen. Wanneer Venom Inc het sein krijgt dat er nog slechts tien minuten resteren, worden de krakers ingezet waarvoor het publiek is gekomen. Achtereenvolgens doen Black Metal, Witching Hour en Countess Bathory de Skullcrusher-tent ontploffen.

The Real McKenzies (Punkhol, Pim)

De oermetal van Venom Inc en Soulburn zijn elkaars perfecte opvolgers, maar helaas valt er een gat van zestig minuten in het tijdschema. Het enige dat in muzikaal opzicht de wachttijd opvult, is The Real McKenzies. Het contrast tussen de twee eerstgenoemde bands en deze Keltische punkband had haast niet groter kunnen zijn. Na met gebalde vuist in de lucht Countess Bathory meegezongen te hebben, ben ik niet zo ontvankelijk voor de jolige doedelzakmuziek van dit ensemble. Het zestal verdient echter met meer respect behandeld te worden, want met het bouwjaar 1992 is het een voorloper van de wijdbekende Dropkick Murphys en Flogging Molly. Aanvoerder Paul McKenzie tovert met zijn ingestudeerde handbewegingen een glimlach op het gezicht en is goed bij stem. In vergelijking met de twee bekendste bands uit het subgenre weet The Real McKenzies dankzij haar hardcorige vlotheid te imponeren. Een querulant (excuus voor het Boreale taalgebruik) zou protesteren dat deze band niets op Pitfest te zoeken heeft, maar de open geest tankt nog even een biertje bij en mengt zich in het feestelijke gehos voor het podium.

Soulburn (Skullcrusher, Clemens)

Het loopt al tegen middernacht als Soulburn het podium betreedt. Er zijn nog slechts een handvol aanwezigen in de tent, de rest van de bezoekers is waarschijnlijk al begonnen met het uitslapen der roes. Zij missen een waardige afsluiter van de eerst Pitfest-dag, want Soulburn laat zien aan de top van de Nederlandse death/black te staan. Schijnbaar moeiteloos worden Withering Night en Abyssica (een nieuwtje) gespeeld. De gitaren spuwen dissonante klanken uit en de toms lijken regelrecht uit de hel te komen, zo diep klinken ze. I Do Not Bleed From Your Crown Of Thorns en As Cold As Heavens’ Slain doen haar werk uiterst doeltreffend: de band overtuigt en leidt ons langzaam de nacht in. Eigenlijk is de toegestane speeltijd al voorbij wanneer Feeding On Angels wordt ingezet, maar Soulburn mag deze live-kraker toch afmaken en laat de aanwezigen smekend om meer achter.

Volgend jaar is er gewoon weer een Pitfest, ditmaal met de nieuwe mascotte Captain Erica aan het roer. Een exclusief optreden van The Exploited staat al geboekt, evenals Fredag Den 13:e, Henry Kane en Graceless.

Lees ook ons verslag van zaterdag 25 mei!

Foto’s:

Frido Stolte (The View Photography)

Datum en locatie:

24 mei 2019, Resort Zuiddrenthe, Erica

Links: