Blood Incantation: in vijf kwartier van Utrecht naar de uithoeken van het universum

Dat Blood Incantation de zonnewind in de zeilen heeft is een understatement van jewelste. Voorlaatste album Hidden History Of The Human Race (2019) werd al lang niet slecht ontvangen, maar Absolute Elsewhere ging daar in 2024 nog eens eventjes dik overheen met eerste plaatsen in vele metalen jaarlijsten. Ook jullie gingen massaal mee in de kosmische death metal vol onverwachte uitstapjes en maakten de plaat de winnaar van de ZM Jaarlijst 2024. Niet heel gek dus dat het concert van de band in TivoliVredenburg zo rap uitverkocht dat er een tweede werd toegevoegd. De eerste show werd ook nog eens verplaatst naar de grotere Ronda-zaal (plek voor 2.000 bezoekers), maar wij gaan vandaag voor ‘underground’ in de Pandora (ruimte voor 650). Hoewel, underground? Wat een prachtige zaal is dat zeg! Voor Zware Metalen waren Michiel (pen) en Ruben (plaatjes) aanwezig en zij beleefden een bijzondere avond.

Dat Blood Incantation zich niets aantrekt van hokjes en grenzen wordt direct bij binnenkomst duidelijk. We worden ontvangen met elektronische soundscapes die direct vervreemden en los maken van de dagelijkse sleur. Een goede manier om je in staat te stellen je geest open te zetten voor wat er gaat komen.

En wat er gaat komen is allereerst voorprogramma Minami Deutsch. De omschrijving “krautrock” in de vooraankondiging deed mijn hart nog niet direct harder kloppen, maar op social media zag ik toch wat stevige aansporingen van bezoekers van 4 mei om vooral op tijd te komen. En dan luister ik natuurlijk. En zo zie ik tussen de grote zuilen met buitenaardse inscripties aan weerszijden van het podium vier muzikanten op een beperkt aantal vierkante meters voor aan het podium balanceren. Niet alleen letterlijk want het drumstel heeft maar net plek, maar ook muzikaal. Traag worden zweverige noten uit de gitaar geknepen, terwijl de bekkens gegeseld worden. En dan, onder een berg fuzz zo dik als de laag stof op je bijbel, zetten de drummer en bassist het plots op een swingen… Vreemde combinatie, zo met de hoofdact van de avond zeg je? Misschien wel. Anderzijds graven deze Japanners diep in de jaren ‘70 gitaargrond waarvan Blood Incantation op de laatste met name de bovenlaag omwoelt. De muzikanten vallen zelf als eerste voor de bezwering die de herhaling van het hoofdthema brengt, de bezonnebrilde gitarist voorop, maar de betovering vindt ook langzaam zijn weg vanaf het podium naar de voorste rijen.

Dat geldt niet iedereen natuurlijk, want de verstokte deathmetalfan zal er niet op zitten te wachten, maar eigenlijk is het gebrachte wel pakkend. En ‘grooven’ doet het zeker, zo naar een climax waarin ineens het postrockbeest gierend de kop opsteekt. Het is bijna ironisch hoe deze oerrock vorm krijgt tussen de ‘alienzuilen’. De tweede track klinkt al een stuk hoekiger en urgenter, waarbij opvalt dat de vocalen vrij ijl en lieflijk blijven klinken, ook als het (stoner)rockgehalte nog wat verder de hoogte in wordt geduwd door scheurend gitaarwerk. De inmiddels redelijk volgelopen zaal krijgt vooral wat langere instrumentale stukken voorgeschoteld, die soms wat bluesy klinken en dan weer stadionrockgrandeur in zich dragen en veelal beelden oproepen van snelheid en horizontaal vallen, als 35007 maar dan zonder de filmprojectoren. Best geslaagd zo en passend op menig podium. Wanneer een fragment voorbij komt dat stevig doet denken aan Hendrix’ 1983… (a Merman I Should Turn To Be) zakken de ogen langzaam dicht om weer open te gaan als de intensiteit van de muziek opbouwt met net niet uit de klauwen gierende feedback tot weer een pakkend, bijna kinderlijk melodietje wordt aangedaan. En dan is het tijd voor iets speciaals, zo wordt ons in moeizaam Engels toevertrouwd. Blood Incantation-drummer Isaac komt een nummertje meespelen in een dubbeldrumgedreven jam die toch urgent klinkt met gitaren als luchtalarmen. Afgesloten wordt met een brok repetitieve rock met soms vurige gitaaruitbarstingen die hortend en stotend de boodschap uitdragen dat alles kapot moet. Ik weet niet of dit (voor mij) nu goed werkt in de huiskamer, maar live is Minami Deutsch best de moeite waard voor fan van (occulte) jarenzeventigrock.

In de soundcheck van Blood Incantation komen al een paar bruutmetalen riffs – in een prima geluid – uit de boxen om maar aan te kondigen dat het er over een minuut of twintig toch een stuk harder aan toe zal gaan. Maar eerst moet die eenkennige metalfan zich nog wel even langs groepen als Kraftwerk worstelen. Ach, geen straf en ook geen heel grote verrassing voor wie bekend is met de invloeden en liefdes van de hoofdact.

Wanneer de lichten uitgaan wordt in “spoken word” het “absolute elders” nog maar eens uitgelegd, waarbij onder meer wordt gemeld dat het “totally inaccessible” is. Wel … ja en nee, zo zal vanavond – meer nog dan op de laatste plaat – blijken. Want het is al geen verrassing meer dat die helemaal gespeeld gaat worden. Verrassend is wel hoe matig in het begin de gitaren zich aan het drumgeluid weten te ontworstelen. Enerzijds wordt het geluid snel beter, zoals in de break (ik noem het maar even het “pale blue dot-gedeelte”) in eerste track The Stargate (Tablet I), waarin de bandleden heen en weer wiegen alsof ze door de lege ruimte zweven. Scherp snijden de korte gitaaraanslagen door de rustige synthklanken, zoals microscopische stukjes ruimteafval alles wat op hun weg komt, doorboren, en zo een dynamiek brengend die die van de plaat ver overstijgt. De mooie lead brengt de boel in veiligheid, maar wel steeds verder weg van alles. Hier is het geluid om door een ringetje te halen. Anderzijds is het misschien ook helemaal niet de bedoeling om alles even helder te laten klinken, bijvoorbeeld wanneer de versnelling valt en de grindende god van (schijnbare, want oef wat zijn die drums strak) chaos overneemt en gierende gitaarlijnen de boel nog een keer aan een onmetelijk drukkende zwaartekracht trekken, voordat alles atoompje voor atoompje uiteenvalt in een allesverzengende leegte.

Na de elektronisch-kosmische trip van Tablet II  geeft de band met een ijzingwekkende grunt weer een teken van leven. Stuwend en onstilbaar hakkend (die voeten van drummer Isaac!), een ruimtelijke gitaarlijn die zich in menig hersenstam heeft gevreten en een onnavolgbaar staaltje “stop-and-go-virtuosteit … Naadloos loodst Isaac ons en zijn bandleden fase na fase in. Daarbij valt, opnieuw meer dan op plaat, op hoeveel brute death/grindcore nog een plek heeft in het bandgeluid, vooral in de laag onder de wringende, wrikkende, gierende en soms gewoon mooie gitaarlijnen. Als de heren nu echt in contact willen komen met het buitenaardse en het onmenselijke, hoeven ze misschien niet eens zover buiten zichzelf te zoeken want de beheersing en strakheid waarin de diverse lijnen en thema’s tegen elkaar (in) worden gelegd, doet transcedent aan. Een slepende Morbid Angel-riff beukt door de lijven: Open the stargate!

Dan wordt het tijd voor zanger Paul om het publiek eens toe te spreken: “lang niet gezien!” Hij vertelt dat de band net heeft uitgevonden dat de show van vanavond eigenlijk de eerste zou zijn en wij dus “first on the list” zijn. Dat is volgens mij niet juist, maar als dit de enige fout is waarop Blood Incantation vanavond te betrappen is, vind ik het al lang best. Paul legt nog even uit dat men net kant A van Absolute Elsewhere gespeeld heeft en vraagt iemand in het publiek om de – net door hem aangeschafte? – plaat even om te draaien (pas op dat er geen vette vingers op komen!) zodat we verder kunnen. Tijd voor The Message!

Ik weet niet of het komt omdat er iets meer ruimte in die song zit, of doordat het geluid nog steeds ietsje beter wordt, maar de riffs komen hier wel zeer fijn uit de boxen. Stampend en ontregelend tegelijk met een drummer die lachend de meest belachelijke patronen neerlegt. Tijd voor wat jazz dan maar … en dat Pink Floyd-stukje cleane zang natuurlijk: gedubbeld en met minder controle dan op het album, maar zeker niet minder urgent: Screaming so loud in the dark! Met een extra blueslickje nog wel. Na weer een “oeh” snijdt de meesterlijke riff als een mes door de warme drumboter, waarna de gitaristen foutloos hun noten over en rond elkaar laten buitelen. Het is toch wel een tijdje terug dat ik een echt zware deathmetalband (want daarover bestaat live geen twijfel) zo’n indruk zag maken op een toch vrij gemeleerd publiek. Nadat we nog maar eens een andere uithoek van het universum ingeschopt zijn is het plots klaar.

Een heel kleine soundcheck voor de rest van de set volgt. Het laat zien hoezeer de band bezig is de songs het juiste geluid mee te geven, want Inner Paths (To Outer Space) van het tweede album vraagt toch net weer wat anders. De song vliegt voorbij met zijn freaky gitaarlijnen en stevige bassen en met een kort “Thank you” verdwijnt de band van het podium. Nu ja, niet volledig want de live synthspeler mag nog even aan de bak in een solo die klinkt als zonnevlammen die het laatste beetje atmosfeer van de aarde losscheuren, terwijl Isaac even zijn gong ervan langs geeft (geen eufemisme).

Machinale sloper Obliquity Of The Ecliptic van de Luminescent Bridge-single sluit af. Het zou best mooi zijn als de band die meer industriële kant wat verder zou exploreren, want wat klinkt die combinatie van zwarte-gaten-lompigheid en ultrasnelle uitbarstingen goed. De gierende uithalen aan het eind van de maat toveren een verbeten glimlach op menig gezicht en de verwrongen opvolging die eraan gegeven wordt, laat horen dat de band – zelfs als men eens wat anders doet – inmiddels een compleet eigen geluid en plek heeft gevonden. Een onverwacht hoogtepunt. Altijd goed om daarmee af te sluiten natuurlijk! Tijd voor Wind Of Change van Scorpions (kennelijk).

Na afloop geen feestende menigte die de bandleden in rubberbootjes door de zaal draagt. Een relatief kort applaus en de zaal loopt gemoedelijk en snel leeg. Misschien omdat iedereen weet dat de set gespeeld is en er niets meer komt, maar misschien ook wel omdat de aanwezigen nog even goed moeten verwerken wat ze vandaag gezien, maar vooral gehoord hebben: een van de meest intrigerende en meest strakke bands van dit moment. Ik heb in ieder geval gelijk maar even een kaartje gekocht voor de zaterdag van Soulcrusher waar de band ongetwijfeld weer een dimensieverschuivend optreden zal verzorgen.

Datum en locatie

5 mei 2025, TivoliVredenburg, Utrecht

Foto's:

Ruben Verheul, Wishful Doing

Links: