In het interview dat collega Yves in mei 2018 met Thy Catafalque-mastermind Tamás Kátai had, gaf laatstgenoemde aan dat nieuwe muziek nog wel even op zich kon laten wachten. De man maakt immers alleen muziek als hij daarvoor de juiste gemoedstoestand en daarnaast ook nog eens tijd heeft. Vooral dat laatste zou in het geheel niet het geval zijn daar Tamás meer dan één baan heeft en ook nog eens een stevige verhuizing te volbrengen had. Maar zie, nog geen twee jaar na Geomatria ligt er toch weer een nieuw Thy Catafalque-album: Naiv.
De niet verwachte inspiratie voor het album blijkt al uit de titel en is gevonden in de zogenaamde Naive Art-beweging. Voor het geval er – zoals bij mij – wel eens een dag voorbij gaat dat je je niet verliest in de kunst van Henri Rousseau en consorten volgt hierna een korte toelichting. De “naïvisten” lieten zich niets gelegen aan regels die in de renaissance aan de beeldende kunst werden opgelegd. Zo pasten zij opzettelijk geen perspectief toe in hun schilderijen en maakten zij voorwerpen en personen die verder weg waren net zo gedetailleerd en gekleurd als die op de voorgrond. In het kort dus: het opzettelijk doorbreken van regels.
En ik moet toegeven, ik denk dit ook echt terug te horen in de productie/mix van Naiv waar een deel van de instrumenten die gebruikelijk zachter in de mix staan een net zo voorname plek hebben als (bijvoorbeeld) het gitaargeluid. Ook overigens laat Kátai zich trouwens niet veel aan regels gelegen. Zonder veel moeite voegt hij diverse genres samen in goed lopende nummers, op zo’n wijze dat je op geen moment de neiging krijgt een wenkbrauw op te trekken omdat een overgang wel heel erg gezocht is. Knap werk!
Dat gezegd hebbende is de plaat in zijn geheel wel wat eclectisch om in één of zelfs meerdere luisterbeurten je hoofd omheen te krijgen. Voorbeelden? Albumopener A bolyongás Ideje – dat als ik me niet vergis zich laat vertalen als een zoektocht naar ideeën – doet zijn naam eer aan. Het nummer gaat nog stevig van start met vrij steady doorstampende metal, die geen moeite doet om de zwarte wortels te verbergen. De gitaren zoeken echter al gauw creatief de atonaliteit op, waarna – na een break – spacey toetsen en dromerig vrouwelijk lalala-zang volgen. De onschuld van de laatste wordt vakkundig verpulverd door een heftige blackmetalversnelling. Over de minimale muziek die daar weer op volgt dendert een zware buldergrunt waarna folk en spacetoetsen (spacefolk bestaat dat? ) het nummer tot een goed einde brengen. En dit is alleen nog maar de eerste track!
Natuurlijk zijn er bij een dergelijke aanpak ook nummers die wat minder aanspreken. Zo meandert het minuten durende Kraftwerk-outro van het daarvoor nog door fluit beheerste Kék madár (Négy kép) wat lang door. Met evenveel recht zou je echter kunnen zeggen dat het een zorgvuldig opgebouwde en uitgewerkte song is. Laat ik daarom vooral nog een hoogtepunt noemen. De fundering van voorlaatste nummer Vető is gegoten in een lekker zware – om een of andere reden nostalgisch (Zweeds?) aanvoelende – metalen riff die vervolgens uitgewerkt wordt in vrouwelijke zanglijnen en in blaaspartijen. Het hoofdthema is ook in de progressieve uitstapjes die volgen (hoor die baspartij!) echter nooit ver weg, zodat het ook voor een eenvoudig mens als ik behapbaar blijft. Afgesloten wordt met het pakkende Szélvész dat zowaar nog een echt woedende passage kent.
Naiv is een zeer rijke plaat waarop stijlen als metal, folk, prog, shoegaze en improvisatie naadloos worden verweven tot een indrukwekkend geheel. Het is dan ook duidelijk geen album voor op de achtergrond wanneer je even wat klusjes afhandelt (ik sluit niet uit dat het dan eerder zelfs wat irritatie zal opwekken dan gezonde werklust). Nee, Naiv vraagt je volle aandacht en zal zelfs dan niet voor iedereen zijn. Word je echter graag uitgedaagd door je muziek, dan is Thy Catafalque – hoewel misschien iets minder dan op Geometria dat bij vlagen vrijer en vooral harder klonk – nog steeds je band/artiest.
Score:
80/100
Label:
Season Of Mist, 2020
Tracklisting:
- A bolyongás ideje
- Tsitsushka
- Embersólyom
- Számtalan színek
- A valóság kazamatái
- Kék madár (Négy kép)
- Napút
- Vető
- Szélvész
Line-up:
- Tamás Kátai – Gitaar, basgitaar, vocalen, keyboards, programmering
Links: