Via Facebook deden we onlangs een oproep richting verzamelaars met een grote collectie van één specifieke band. De vraag was om de collectie te delen door middel van een foto. Uit al die inzenders koos de redactie enkele verzamelaars die vervolgens een apart, uitgewerkt artikel krijgen. Met andere woorden: de collectie komt in de spotlights te staan. Vandaag presenteren we met trots de achtste verzameling! Tevens kunnen we melden dat hierna nog één aflevering in deze reeks zal verschijnen.
We komen in deze aflevering terecht bij Marco die ongetwijfeld de grootste collectie tot nu toe heeft van één band (165 geluidsdragers). Marco is 50 jaar en woont met zijn gezin in Groningen. Zijn werk bestaat uit het bedenken van projecten waardoor we in Nederland kunnen leren hoe we de energietransitie (energie besparen en van het gas af komen) op een zo’n sociaal mogelijk wijze kunnen oppakken. Daar zit voor de noordeling genoeg uitdaging in, aangezien rijkere nu forse subsidies ontvangen voor hun Tesla en het isoleren van hun huis, terwijl armere blij moeten zijn met een energiecoach en een tochtstrip. Er is slechts één hobby in het leven van de Groninger en dat is muziek. In de collectie van Marco vinden we meer dan vierduizend democassettes terug die zijn uitgebracht in Nederland. Het einddoel is om alle tapes te digitaliseren. Naar eigen zeggen zit daar voor nog zeker twintig jaar aan werk in. Over echt bijzondere tapes worden vervolgens ook weer verhalen geschreven en gepubliceerd. 25 jaar geleden is Marco een paar jaar gitarist geweest bij de metalband Crash Course. Vandaag lees je onze verdieping in zijn grote verzameling van de rockband uit het Brabantse Oss: The Gathering.
Haha, maximaal één avond per week. De overige avonden ben ik inderdaad erg druk met mijn hobby. Gemiddeld ben ik denk ik zo’n 24 uur per week aan het archiveren, digitaliseren, onderzoeken en aan het schrijven over muziek en artiesten.
Daarover later meer. Laten we het eerst eens hebben over je bijzonder grote collectie van The Gathering. Een band die ooit begon als metalband, maar daar is tegenwoordig weinig meer van te horen. Wat maakt jou zo’n fan?
Hoewel ik het me niet echt goed meer kan herinneren, zag ik The Gathering tijdens de Dutch Deathmetal Night in Paradiso, Amsterdam. Dat was in 1994. Ik kan me nog wel goed herinneren dat Gorefest-zanger Jan-Chris de Koeyer die avond opkwam na The Gathering en de zaal inriep: ‘en dan nu tijd voor échte metal!’. Twee jaar later en net nadat het album Mandylion verscheen, was ik wél verkocht. Ik houd enorm veel van psychedelische muziek en voor mij was The Gathering de ultieme mix tussen metal en het gevoel dat bands als Pink Floyd, The Cure en later Massive Attack en Archive bij me oproepen. De muziek was zwaar en tegelijkertijd ook bij tijd en wijle zweverig. In mijn optiek bewandelde The Gathering een nieuw pad in Nederland; één waar Within Temptation en Floor Jansen met Nightwish nog steeds grote successen mee vieren.
Natuurlijk vinden er wel gesprekken plaats met de band na afloop van een concert, maar ik houd er absoluut niet van om te close te komen. Eerlijk gezegd ben ik daar ook wars van. Hetzelfde geldt eigenlijk voor de contacten met andere grote fans van de band. Ik ben dus meer een introverte verzamelaar. Voor mij is en blijft een concert van The Gathering vooral lekker een pilsje drinken, oogjes dicht, het hoofd een beetje op en neer laten gaan en weg zweven. Ik houd vooral van concerten omdat de live-ervaring mij, zoals zoveel muziekliefhebbers, in een andere wereld brengt. Even weg van het harde werken en het nadenken, maar vooral de muziek ervaren.
Je gaf net aan dat het album Mandylion ervoor heeft gezorgd dat je The Gathering bent gaan volgen. Uiteindelijk zorgde die release ook voor de doorbraak van het gezelschap. Met meer dan zeventien verschillende versies uit verschillende landen heeft die plaat heeft ook in jouw verzameling een speciale plek hè?
Ik heb als verzamelaar een klap van de molen gehad en ben zo’n type die alle versies moet verzamelen. Van Mandylion heb ik er inderdaad zeventien. De elpees, cd’s, cassettes en picture discs komen uit Nederland, Duitsland, Finland, de Verenigde Staten, Japan en Argentinië. De meeste heb ik gekocht op het moment dat ze uitkwamen, maar ook via Ebay. Waarom? Ik ben completist. Als het tv-programma Help, mijn man is verzamelaar zou bestaan, dan zou ik aangemeld worden door mijn vriendin. Gelukkig kan ik om mezelf lachen en is verzamelen een onschuldige hobby, maar eigenlijk is het best gek hè? Ik probeer – met de nadruk op probeer – wat minder te verzamelen om het verzamelen, maar dat lukt me nog niet al te best.
De meeste platen en cd’s van The Gathering heb ik gewoon gekocht op het moment dat ze uitkwamen. Vooral de laatste jaren wordt veel muziek in gelimiteerde edities en verschillende kleuren op vinyl uitgebracht. Dat kost in de meeste gevallen een flinke duit als je meerdere versies moet kopen. De circa dertig promo’s die ik van de band heb, zijn vooral op Ebay gekocht, dat was voordat Discogs zo’n handig medium was. Verder koop ik mijn muziek meestal op Marktplaats en rommelmarkten en is 2 euro voor een cd vaak echt het maximale.
Muzikaal gezien moet Disclosure de favoriet zijn. Vanwege de lang uitgerekte postrock-nummers waarin je zelfs trompet kunt horen. Pure apotheose als de nummers Heroes for Ghost en I Can See Four Miles van die plaat je oren in galmen. Deze nummers zijn dan ook live mijn favoriet. Gevoelsmatig werpt Mandylion me natuurlijk altijd terug naar mijn jeugd, dus die plaat staat op een stevige tweede plek. Als ik een minst favoriete plaat zou moeten uitkiezen, dan is dat Sleepy Buildings. Eigenlijk is dat puur omdat ik unplugged-platen niet goed trek. De unplugged van Alice in Chains is één van de weinige uitzonderingen op die regel voor mij.
Almost A Dance, het tweede album van The Gathering dat verscheen in 1993, kreeg ook erg veel kritiek te verduren. Hoe kijk jij tegen dat album aan?
Iedere artiest maakt een plaat waar ze minder tevreden over zijn, maar die hen wel heeft geholpen om te zeggen wat ze wél willen zeggen en om dat beter te begrijpen. Ik denk dat je Almost A Dance zo ook moet bekijken en beluisteren. De band wilden destijds te snel. Tom Holkenborg, de producer die we nu kennen als Junkie XL, had hen moeten beschermen en moeten ingrijpen. Zanger Niels Duffhues heeft later ook aangegeven dat alles nieuw was voor hem. The Gathering had iets voor ogen, maar nog niet helemaal helder wat dat moest zijn. Drummer Hans Rutten gaf later ook aan dat de band te makkelijk heeft gedacht over het opnameproces. Weet je trouwens dat er een steeds grotere groep is die de plaat wel weet te waarderen? Ik kan er zelf niets mee overigens.
The Gathering heeft ook enkele boxsets en verzamelaars uitgebracht. Ben jij een type verzamelaar dat ook echt alles moet hebben, ook als er geen nieuw materiaal op staat bijvoorbeeld?
Het oude platenlabel van The Gathering, Century Media, brengt regelmatig verzamelaars uit om de honger naar nieuw materiaal te stillen en nog wat te verdienen aan hun back catalogus. Accesoires: Rarities & B-side is mijn favoriet omdat daar allemaal outtakes op staan. Op de Sand & Mercury-box staat bijvoorbeeld niets nieuws. Wat daar dan wel weer het leuke aan was, is dat er wel een gave box omheen zat en dat dat band nieuwe foto’s had gevonden en bij elke plaat een leuk verhaal had geschreven. Ik heb ook de Original Album Collection, Diving Into The Unknown en The Singles Collection nog. Allen zonder outtakes, maar met andere verpakking. Dit jaar is er nog een cassettebox uitgekomen met de eerste vier platen van The Gathering en Anneke van Giersbergen. Leuk zo’n initiatief, die moet ik nog ergens op de kop tikken natuurlijk.
Ik mis eigenlijk nog maar twee items: op mijn demo van An Imaginary Symphony staat een bandfoto aan de binnenzijde gedrukt. Ik ben er pas achter gekomen dat dat de tweede oplage is. Ik zoek dus nog de demo zonder bandfoto in het hoesje. Dat is namelijk de allereerste versie. Maar daar zijn er niet meer dan honderd van gemaakt schat ik in. Het wordt dus erg lastig om deze te vinden.
Daarnaast heb ik ooit ergens gelezen dat er ook een The Gathering-cd in Korea geperst zou zijn. Maar daarna is het verzamelen echt afgelopen en koop ik alleen nog maar items met nieuw materiaal. Ik kan overigens niet wachten op een nieuwe plaat!
Het gezelschap blijft zichzelf herontdekken zoals je al aangaf. De band heeft in het verleden natuurlijk ook al meerdere zangers en zangeressen gehad. Wat is jouw favoriete zanger(res)?
Vaak is er de Anneke en Silje discussie, die steeds maar terugkomt als men het over The Gathering heeft. Man, het is alweer twaalfen een half jaar geleden dat Anneke het moederschip verliet. Beide dames zijn zeer goede zangeressen. Anneke bracht live wel meer energie en dat heb ik wel nodig als ik naar een concert kijk. Maar eerlijk gezegd was ik na tien jaar ook wel een beetje flauw van de wisselwerking tussen haar stem en de muziek van de mannen. Ik was dus wel blij met de wisseling van de wacht.
Dat punt heb ik nu trouwens ook weer bereikt en dan vooral live. Ik zou heel erg graag wat meer vocale spanning zien bij concerten. Bijvoorbeeld door oud-zanger Bart Smits weer terug te halen of bijvoorbeeld door met wat meer verschillende zangers te experimenteren. Archive heeft wel drie of vier zangers op het podium. Zoveel zou niet passen bij The Gathering maar ik heb wel weer behoefte aan iets nieuws. Al moet ik er eerlijk gezegd niet aan denken dat de band zijn oren laat hangen naar de fans.
Ik praat eigenlijk continu over plaat of album, maar in jouw collectie vinden we ook een hoeveelheid tapes terug waar een muur mee te bouwen is. Vijftien daarvan zijn van The Gathering. Welke tape heeft de meest bijzondere herinnering voor jou?
Mijn favoriete The Gathering-items zijn zonder meer de democassettes die ik van ze heb. An Imaginary Symphony (1990) en Moonlight Archer (1991) heb ik zo’n acht jaar geleden gekocht en ik meen dat dat via Marktplaats was. Ik zal er zo’n 15 euro per stuk voor betaald hebben. Het mooie aan demotapes is de ongepolijste sound en je voelt aan alles de onbevangenheid van de muzikanten. En die hoesjes! Huisvlijt is vaak zoveel mooier, toch?
Op het oude forum van The Gathering las ik dat er een promo cd bestond die de nummers Leaves, Eleanor en Strange Machine zou moeten afspelen, maar waar per ongeluk muziek van Stuck Mojo op terecht gekomen is. Daar heb ik wel een aantal jaar naar gezocht op Ebay. Tegenwoordig is die trouwens heel makkelijk via Discogs te vinden. De Japanse versie van How To Measure A Planet was ook geen makkelijke score.
Ik wil een klein stukje afwijken van het hoofdonderwerp. Je vertelde namelijk dat je een erg bijzonder metaltape in je collectie hebt. Wil je daarover iets meer vertellen aan onze lezers?
Mijn tape van Piranha uit 1988 is inderdaad het meest bijzondere collectie-item in mijn verzameling op het gebied van metal. Daarop zingt Paul Baloff van Exodus en de demo is geproduceerd door James Hetfield. Ik vond die demo in een grote doos met een ratjetoe aan tapes die ik kocht via Marktplaats. Ik wist dankzij het donkere hoesje meteen dat ik een metaltape vast had. Het briefje dat in de demo zat geschoven deed me beseffen dat ik een juweeltje had gevonden. Ik zag de naam van producer James Hetfield staan. Wow! Later kwam ik erachter dat Paul Baloff vooral de meest bijzondere artiest op deze tape is. Wat een fenomeen. De brief bij de demo is overigens fantastisch. Hij is geschreven door een Nederlandse promoter: ‘they have two excellent songwriters in their middle, they formed the band in the first place and together they wrote material enough to fill up a hole album’. Hilarisch toch?
Ik luister het meest naar cassettes. Simpelweg omdat ik bijna elke dag wel een of twee cassettes digitaliseer. En de cassettes roepen bij mij het meeste jeugdsentiment op. Geluidskwaliteit vind ik minder belangrijk. Onderweg of in bed luister ik veel naar Spotify. Heel af en toe zet ik in de woonkamer een LP op omdat dat gewoon een fantastisch ritueel is. Ik heb trouwens ook nog 8-track tapes. Dat zijn ook gave dingen.
Toen ik de twee demo’s van The Gathering kocht wakkerde dat mijn nieuwsgierigheid naar democassettes aan. Toen ik vijf jaar geleden eens een doos met vijfhonderd demo’s op Marktplaats vond voor 50 euro en ik bijna niets op internet kon vinden over deze cassettes, wakkerde dat mijn allereerste liefde aan. Ik wilde namelijk ooit archeoloog worden. Nu combineer ik beide passies en kan ik mezelf een waar muziekarcheoloog noemen. Op mijn site Diggin’ Demos kun je luisteren naar de demo’s die online zijn gezet. Ik heb ook een speciale playlist met metal demo’s waar je onder andere Vortex, Vulture, Dark Wizard, Deafen, Brain Implosion, Mysto Dysto, Hammerhawk en vele andere tegenkomt.
Daarnaast verschijnen er ook verhalen over demotapes. Zo heb ik bijvoorbeeld een verhaal geschreven over de eerste zangeres van The Gathering, Marike Groot, en de tweede zanger van de band: Niels Duffhues. Onlangs vond ik een demo van de eerste band van drummer Hans Rutten, Crytical Hype. Dus daar moet ook nog een verhaal over geschreven worden. De demo van één van Anneke’s eerste bandjes, Duo Bad Breath, heb ook en er moet natuurlijk nog een groot overzichtsartikel over The Gathering geschreven worden. Het lijkt me mooi om de twee demo’s van The Gathering opnieuw uit te brengen, want ik ben net een cassettelabel gestart dat demo’s opnieuw uitbrengt.
Laten we afsluiten met een eerbetoon aan je verzameling en al je werk dat je verricht met het digitaliseren van de tapes. Kunnen onze lezers daar nog iets in betekenen?
Ik heb momenteel circa vierduizend demotapes en heb het plan opgevat om nu een echt Nederlands demo-archief te maken zodat al deze muziek nooit verloren gaat. Demotapes zijn namelijk muzikaal erfgoed. Voor dat doel ben ik op zoek naar collecties. Doe je dus toch niets meer met jouw cassettes, stuur een mail naar diggindemos@gmail.com en dan maken we een deal waar we beiden blij van worden. Ik zal ervoor zorgen dat die demotapes goed worden bewaard en hun verdiende plekje krijgen in de muziekgeschiedenis. Cassettes hebben niet het eeuwige leven, dus wacht er niet te lang mee!
Lees ook de vorige aflevering in deze rubriek: De collectie van… Metallica
Link: