Inferno Metal Festival in Oslo: hoge pieken en diepe dalen (vrijdag)

Het Inferno Metal Festival brengt al jaren metalheads uit de hele wereld samen om onze liefde voor metal te vieren. Als een waar walhalla biedt het historische hart van black metal, Oslo, onderdak aan het grootste metalfestival van Noorwegen. Dit maakt het dé plek om te genieten van bands zoals Urgehal, Djevel, Odium, Mork en Emperor. Maar niet alleen het hart van de blackmetalfan gaat hier sneller kloppen: de organisatie achter Inferno boekt ook death-, industrial-, doom- en thrashmetalbands en zelfs progressieve acts. Voor elk wat wils!

Lees hier het verslag van woensdag en donderdag!

Het is vrijdagochtend en de zon schijnt. Ideaal weer op deze Goede Vrijdag om een stukje te gaan varen door de Oslofjord! Met de Oslo Pass (je bent toerist of niet) kun je niet alleen gemakkelijk gebruikmaken van al het openbaar vervoer in de stad, maar krijg je ook toegang tot nagenoeg ieder museum. Je kan het daarnaast gebruiken om met een speciale museumboot te varen naar het Noors volksmuseum. In dit grote openluchtmuseum is de prachtige, bruinzwarte staafkerk van Gol uit begin 13^e eeuw te bewonderen. Ik blijk niet de enige Inferno-bezoeker te zijn die dit een goed idee vindt: Sam, een door metal geïnspireerde bierbrouwer die helemaal uit Portland is overgekomen, heeft er ook extra vroeg zijn wekker voor gezet. Het zien van de staafkerk maakt je reis naar Noorwegen namelijk meer compleet!

Ondertussen is de Inferno Music Conference in volle gang en vaar ik snel terug om geen moment te hoeven missen van het gesprek tussen Sakis Tolis (Rotting Christ) en Frank Godla (Metal Injection). Sakis heeft een indrukwekkende staat van dienst met inmiddels meer dan 2000 optredens en 250 nummers op zijn naam. Hij vertelt hoe hij geld van zijn moeder stal toen hij twaalf jaar oud was om een gitaar te kopen. Hoe hij zijn werk nooit voor het geld maar voor de passie heeft gedaan. Hoe hij zonder vooropgezet plan een eigen geluid heeft weten te ontwikkelen. Hoe hij tot wel tien uur per dag gitaar kan spelen en zich gelukkig kan voelen. De mannen staan ook stil bij het eerste solowerk van Sakis dat hij vorig jaar in eigen beheer heeft uitgebracht: Among The Fires Of Hell. Morgen gaat hij dit voor de allereerste keer live opvoeren, en dat op het hoofdpodium van Inferno. Dit vindt hij erg spannend. Op de vraag waarom het een soloalbum werd en geen Rotting Christ-album, reageert Sakis dat hij tijdens de pandemie veel tijd had om muziek te schrijven. Hij wilde eens ervaren hoe het is om zonder labels, contracten en deadlines een album te creëren. Verder wenst hij voor niks meer dan dat hij mensen blij kan maken met zijn muziek en dat ze een goede tijd beleven tijdens zijn optredens. Tot slot staat Sakis stil bij de kracht van metal om jezelf te blijven. In deze nieuwe wereld met razendsnelle ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie vindt hij het des te belangrijker om als mens authentiek te blijven. De boodschap dat metal de mens meer mens maakt, vind ik een prachtige afsluiter!

De conferentie biedt op vrijdagmiddag ook het podium aan twee onderzoekers: Christopher Thompson van Malmö Universitetet en Didier Goossens van CEMPER en de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hun onderzoek – met de ronkende titel Gripped by the Soul of Spiritual Awakening, naar het Fluisteraars-album – situeert zich dichter bij huis: black metal uit de Lage Landen. Als tegenwicht voor het vele onderzoek naar Noorse black metal, willen ze meer kennis genereren over de immense lokale verscheidenheid. Door middel van conversaties met bijvoorbeeld Freja, Rituals of the Dead Hand en Kludde, bestuderen Christopher en Didier hoe blackmetalbands uit Vlaanderen en Nederland lokale folklore, erfgoedpraktijken en de daaraan verbonden identiteitsdiscussies verwerken in hun muziek én daarmee zulke debatten voortstuwen.

Foto door Morgwen Coste

“Black metal bestaat niet in een vacuüm,” aldus Didier in de Q&A met Frank Kimenai (Hive Mind). “Uit verschillende interviews leren we dat lokale geschiedenis en de romantisering ervan doorleven in hun muziek – zonder het kritiekloos te papegaaien. Zo is Rituals of the Dead Hand zich goed bewust van de gedramatiseerde bokkenrijderspaniek in de 18^e eeuw en maken de bandleden er bewust hun eigen, Limburgse verhaal van. Maar ook (historische) cultuurbeleidsbeslissingen van Vlaanderen en Nederland spelen mee: ze kunnen helpen om te verklaren waarom artiesten zich nauwer verbonden voelen met hun stad of provincie – en dat merk je in hun muziek. Black metal is daarom niet louter een nichegenre: hoe bands lokale verhalen en erfgoed vertalen in muziek, kan dienen als lakmoesproef voor hoe visies op zogezegd ‘de’ Vlaamse of Nederlandse identiteit inherent verschillen. Ze vallen gewoonweg niet te vatten in één definitie.”

Fantastisch dat hier volop aandacht voor is op de grootste metalconferentie ter wereld! En dan is het tijd om door te gaan naar de live muziek, want Harakiri For The Sky trapt de festivaldag af op het hoofdpodium. Ik heb de Oostenrijkers recentelijk nog in Leiden een formidabel optreden zien geven tijdens hun tour met Schammasch en Groza dus ik weet dat dit weer volop genieten gaat worden. De nummers van het laatste album Mære doen het live steengoed. Sing For The Damage We’ve Done en I, Pallbearer weten diep te raken door het interessante samenspel tussen het licht en het donker. Met zijn geplaagde ziel onder zijn arm sjokt zanger J.J. als een bezetene rond op het podium. Het lijkt wel alsof hij ontzettend veel woede, onvrede en frustratie heeft opgekropt om deze emoties samen met ons los te laten. De muziek brengt velen in vervoering en die diepe catharsis is een mooie bijvangst van het bijwonen van dit optreden.

Van post-black metal naar symfonische black metal: onder een luid gejuich betreden de bandleden van het Noorse Odium het podium. Deze optredens zijn behoorlijk schaars dus de verwachtingen zijn hooggespannen. De nummers bieden een glansrijke rol aan de keyboards en ook al zat keyboardspeler Mustis eveneens bij Dimmu Borgir, Odium brengt zijn black metal een stuk minder kitsch en overtrokken. Nee, mede dankzij de fantastische drummer Dominator is de overtuiging meer oprecht. The Sad Realm Of The Stars uit 2009 blijkt de hofleverancier van een intense maar (veel te) korte setlist. Het is mooi om te zien hoe de een met gesloten ogen stil staat te genieten en de ander zich helemaal uitleeft in de moshpit. Na afsluiter Altering the State of Being uit 2001 roept het publiek massaal voor alsjeblieft nog één liedje maar helaas, we zullen het hiermee moeten doen. En toch is het eentje voor de geschiedenisboeken!

We stijgen op richting hogere sferen met de atmosferische black metal van Wolves In The Throne Room. Althans, dat is de bedoeling. De Amerikanen slaan de plank vanavond volledig mis met hun veel te lang uitgesponnen intro’s en tussenstukken. In plaats van dat mensen zich ontspannen, raken ze gefrustreerd. Als er dan daadwerkelijk muziek is te horen, blijken de vocalen veel te zacht en de bas veel te hard in de mix staan. En wat een saaie podiumpresentatie. Ik hoor niemand die wél enthousiast wordt van de enorme hoeveelheden rook en wierook. Gevalletje ‘blaffende honden bijten niet’. Een prettige ervaring is dit optreden allerminst te noemen, dus laten we dit alsjeblieft revancheren tijdens Roadburn op 21 april.

Ontspannen doen we wel bij Godflesh. Wanneer de gordijnen worden weggetrokken, zien we de twee Britten aan weerszijden van het podium staan. Op deze manier bieden ze voor het publiek goed zicht op het grote scherm dat is opgehangen om onze geest te prikkelen met de kunst van Hiëronymus Bosch en andere lugubere zaken. De industrialmetalhitjes Shut Me Down en Like Rats klinken -zoals verwacht- ultra bruut en niet in het minst door de bas die diep resoneert. Je voelt alles trillen! Het geheel is minder genadeloos dan Mysticum maar toch onverbiddelijk. De elektronische drums rammen werkelijk iedere gedachte uit je hoofd, leuk om eens live te hebben gevoeld en gezien!

De headliner van deze dag is het Finse Amorphis. Volgens sommigen is dit een opvallende keuze maar het rijke oeuvre bezit genoeg (oudere) nummers die de harten hier sneller doen kloppen. Wat dacht je van Black Winter Day, Into Hiding of My Kantele? Perfecte nummers om op Inferno te spelen wat mij betreft. Tomi Joutsen is een echte showman en het blijft bewonderenswaardig hoe hij moeiteloos overschakelt van grunts naar cleane vocalen. De bandleden genieten zichtbaar en het publiek is veel enthousiaster dan ik aanvankelijk had verwacht. Want ja, ook met de recentere hits The Bee, Wrong Direction en House of Sleep wordt er met volle borst meegezongen. Zieltogend en bedreven laat Amorphis zien toch een prima keuze te zijn om deze festivaldag mee af te sluiten.