Op maandag 6 november, net na de herfstvakantie, passeert de Mourning Fall Tour in café/concertzaal Hell in Diest. De prachtige en passend getitelde tour dient ter promotie van nieuw studiowerk van As The Sun Falls en Aeonian Sorrow. De Hell is een kleinschalige en gezellige stek, en de drie bands – Sanity Obscure, As The Sun Falls en hoofdact Aeonian Sorrow – zijn erg de moeite. Ik ging er heen als fan en was eigenlijk niet van plan verslag van de avond uit te brengen. Het beviel me echter zo, en de opkomst viel mij persoonlijk wat tegen, dat ik de bands van de Mourning Fall Tour en de Hell toch even onder de aandacht wou brengen. De foto’s zijn uitzonderlijk geschoten door de redacteur.
Van een overrompeling is niet meteen sprake. Ligt het aan het feit dat het maandag is, of dat het net na een schoolvakantie is, of omdat Diest – tot nu toe – wereldwijd nog niet bekend staat als de ‘place to be’ voor metaloptredens? De bands lieten het in elk geval niet aan hun hart komen: er werd vol overgave gemusiceerd, gezongen, gegrunt en geschreeuwd, en zowel na als tussen de optredens waren heel wat bandleden bereid tot een babbel en een fotomoment. De momenten van interactie met het publiek waren niet zo talrijk maar wanneer deze plaatsvonden, was het voor de bands duidelijk genieten. Wat mij betreft hoeven bands niet elke twee nummers samen in de handjes te gaan klappen of ‘hey, hey, hey’ te roepen – vanavond was het leuk en intens wanneer het gebeurde en de aanwezigen deden mee. Ik kan enkel hopen dat de avond voor de bands even hard genieten was als voor mij en de andere aanwezigen.
Sanity Obscure trapt de avond af wanneer de eerste concertgangers aan het binnendruppelen zijn. De band kende ik niet. Verwacht u aan een interessante mix van traditionele doom, gothische en ook symfonische metal à la Sirenia, black metal en hier en daar wel nog wat andere diverse scheutjes erdoorheen. Zangeres Jenna geeft tussen twee nummers door mee dat de avond voor verschillende redenen speciaal is. Zo bestaat de band intussen een vijfentwintigtal jaar maar is het ook de verjaardag van oprichter en liedjesschrijver Michael ! Wat bescheiden en niet goed wetend waar kijken neemt hij het enthousiaste ‘happy birthday’ van de aanwezigen in ontvangst, en dat was, als je het mij vraagt, een mooi moment van metalen gezelligheid.
Met slechts drie bandleden staan ze op het podium. Jenna zingt en speelt bas en beide heren spelen gitaar. De drum en symfonische elementen spelen mee op een backing track. Gitarist Stephan wist me nadien te vertellen dat de nieuwe drummer geen tijd meer had om de nummers tijdig in te studeren. Bij een volgende tour lukt het hen hopelijk om de drummer mee te krijgen. Stephan verzorgt trouwens ook – op indrukwekkende wijze – de grunts en screams die de nummers een knappe intensiteit geven.
Na wat bijstellen is het geluid van Sanity Obscure goed gebalanceerd. De combinatie van genres zorgt ervoor dat ik als niet-kenner van de muziek steeds verrast word en er komen verdorie zeer veel leuke muziekjes voorbij. De eerlijkheid gebiedt mij te vermelden dat Jenna’s zang niet altijd loepzuiver is, en ze erkent dit zelf ook: ze excuseert zich dat na een aantal opeenvolgende dagen van optreden haar stem soms onverwacht bepaalde dingen doet, of net niet doet. Wanneer alles goed gaat, is het echter genieten geblazen. Vooral de meer bombastische passages (waarbij de eerste platen van Sirenia wel zeer dichtbij klinken) blijven mij bij, die soms na een mooie opbouw volgen maar even goed nogal onverwacht opduiken, en de stevige blackmetalpassages zoals in de gewéldige afsluiter.
De mengeling van genres creëert een aparte sfeer, en de originele microfoonstandaard draagt daar zeker toe bij: ‘home made’ met onder andere kippenbotjes van een kip die nog bij de oma van de zangeres rondkakelde, zo vertelde ze me na de show. Aangezien ik de band niet ken, kan ik ook geen specifieke nummers vermelden. Maar bovenstaande geeft al een idee van het bandgeluid. Zeer divers dus, met die heerlijke gothische sfeer van de jaren ’90 – jaren ’00 eroverheen, met een meer dan subtiele paganeske toets.
Tijdens het wisselen van de bands en de korte soundcheck ga ik even een frisse neus halen. Wanneer ik terug binnen ben, blijken de bandleden van As The Sun Falls al op het podium te staan, enkel de zanger is er nog niet. En de soundcheck laten ze naadloos overgaan in het eerste nummer – zo kwam het bij mij toch over (hun setlist voorziet een intro maar die heb ik misschien gemist…?). Geweldig gewoon, gewoon beginnen spelen! De zanger komt er dan ook aan, pakt de mic en begint te grunten – zo, nu weten we wel zeker dat het optreden écht begonnen is! Zalig vind ik die manier van uit de startblokken schieten, en ze deden dat met het stevige Beneath Dark Clouds van de EP Far Beyond (2022), met dat geweldig zware en zo melancholische stuk na een minuut of twee. As The Sun Falls brengt melodieuze death met die warme, typisch Finse melancholie er doorheen geweven. Hier en daar komt – jawel – Amorphis even in gedachten, maar steviger, minder stoelend op leadgitaarriffs en op vocaal vlak quasi enkel grunts en screams.
De band tourt gedeeltelijk in een andere bezetting. Zowel gitarist Lauri Unkila als zanger Mikko Voutilainen werden recent vader en werden daarom vervangen voor deze tour. De microfoon wordt opgenomen door Jussi Matilainen (van Where’s My Bible, hoe kom je toch op zo’n bandnaam?). Geen idee hoe Mikko het live doet, maar man, wat een intensiteit brengt Jussi naar het podium! Zijn verschijning en intensiteit maken indruk, en bovendien hebben zijn afwisselende grunts en screams regelmatig een sombere ondertoon die perfect bij de muziek past. De drummer speelt strak, de gitarist headbangt er op los, bassist Oskar komt dan weer (meestal) kalm en voornaam over. Vervangende gitarist van dienst is Joel Notkonen, vocalist van Aeonian Sorrow, die, sta me toe er even uw aandacht op te vestigen, een van de coolste gitaren bespeelt die ik ooit zag. Geïnspireerd op de bekende vorm van de King V van Jackson is het een customgitaar van een klein winkeltje in Finland, zo wist hij me achteraf te vertellen.
De Finnen beschikken in het algemeen over een uitstekend geluid, hoewel de leadgitaar soms nauwelijks te horen is. De keyboards spelen voldoende luid mee op de backing track zonder te overheersen en zorgen voor een aangename diepte. Midtempo met regelmatig een stevige versnelling breekt het geluid steeds weer open naar een grootsheid die zo aan de prachtige Finse natuur laat denken, waar koude, melancholische winden waaien en de koude veel schoonheid herbergt – die zin pak ik mee naar de bespreking van de nieuwe EP, denk ik -.
As The Sun Falls speelt twee nummers van de nieuwe EP, The Wanderer en Trees As My Gravestone. Deze passen helemaal binnen het hierboven beschreven geluid van de band. Van het debuut hoor ik From Thy Deepest, Unforgotten en Way To The North passeren. Een twee-drietal nummers kan ik niet meteen thuisbrengen, maar klinken wel geweldig. Van de muziek van As The Sun Falls hou ik sowieso en toch hebben ze me zowaar weten te verrassen: de extra zwaarte en intensiteit van de live-uitvoering hebben meer dan eens voor kippenvel – en the day after voor stijve nekspieren – gezorgd.
Als laatste band van de avond treedt Aeonian Sorrow aan. Vocalist Joel – die daarnet dus nog gitaar speelde – is relatief nieuw bij de band en vanavond is de eerste keer dat ik hem live zie en hoor. Hij staat met gemak en flair op het podium en vormt een sterke tandem met zangeres en songschrijver Gogo Melone – je ziet dat het klikt op het podium. De vorige zanger bracht een monumentaal zware grunt naar het melancholische geluid van Aeonian Sorrow, maar die was naar mijn gevoel aan de eentonige kant. Ik ben meer fan van Joel die heel wat tussenvormen van de gruntkunst beheerst.
Het Grieks-Finse Aeonian Sorrow maakt prachtige, droevige, intense doom, die niet altijd voor de voorspelbare melodieën kiest en dan ook niet altijd even toegankelijk is. Een nummer kan beginnen met trage, trieste piano-aanslagen, en eindigen in een overweldigende, emotionele climax, zonder in meer typische bombast te vervallen. Het stemgeluid van Gogo is uniek; zacht en zalvend in het lagere register (lager dan de meeste andere female fronted bands), intens en klagend (in de goede zin) wanneer ze de hoogte ingaat. En steeds vol emotie. Lees er dus zeker eens de review van het nieuwe album, Katara, op na! Deze is hier terug te vinden.
Wat het optreden zelf betreft, is het qua geluid aanvankelijk duidelijk een beetje zoeken. Het duurt even voordat de balans van de instrumenten goed zit en, jammer genoeg, is de backing track met de sfeervolle keyboards en achtergrondvocalen tijdens de harde stukken gedurende het hele optreden vaak nauwelijks te horen – wel tijdens de intermezzo’s met enkel piano en keys -. Voor de beleving van de muziek toch een beetje een gemis – waar de band niets aan kan doen natuurlijk – maar het zorgt wel voor een extra zware afsluiter.
In vergelijking met As The Sun Falls gaat het er nu een pak trager en zwaarder aan toe, met Taneli en Jukka op gitaar die op hun immer bescheiden manier de muziek van Aeonian Sorrow op doorleefde wijze brengen. De band gaat van start met twee nummers van het net uitgebrachte Katara. Her Torment gooit meteen een aantal van de zwaarste passages in de strijd, gevolgd door het afwisselende en mooi opbouwende Anemos. Dit nummer laat bovendien, na een rustig en gotisch aandoend piano-intermezzo, met kippenvel inducerende zang door Gogo, in een indringende, meeslepende uitbarsting de Griekse roots goed horen.
Daarna volgt My Solitude van de EP A Life Without, dat net als Insendia van het debuut dat later op de avond volgt, een climax kent naar het einde toe waarbij de grunt en zuivere vrouwelijke vocalen elkaar aanvuren tot een overweldigende intensiteit, wat bewijst dat trager en zwaarder niet betekent dat er minder dynamiek in de muziek te vinden is. De droefenis van de pianotoetsen die My Solitude afsluiten, is nog niets vergeleken met de breekbare stem van de zangeres. Het blijft begrijpelijk even stil voor het applaus uitbreekt… Iets later gaan we met Forever Misery – de eerste single ooit van de band en tevens opener van het debuut – nog wat verder terug in de tijd.
Van de nieuweling komen nog Ashes And Death en – om de avond te besluiten – Ikuinen Suru voorbij. De heftige brute vocalen die door collega Joost treffend omschreven worden in de review van Katara worden live overtuigend – nee, indrukwekkend – gebracht. Temeer omdat Gogo niet enkel in zuivere vocalen voorziet, maar bij momenten ook aan het grunten en krijsen gaat – iets wat ze bovendien ook doet bij haar meer blackmetalgeoriënteerde band Elyzia. De combinatie van beide zware stemmen en de manier waarop zanger en zangeres samen naast elkaar de vocale duisternis oproepen, is een ontzagwekkende beleving. De allerlaatste krijs die Gogo uit op het einde van het laatste nummer geeft me nog steeds kippenvel wanneer ik eraan denk.
Zoals ik al een aantal keer had laten vallen tijdens bovenstaande bespreking waren de bandleden van de bands na de show beschikbaar voor een babbel en wat foto’s. En dat vind ik bij meer kleinschalige optredens toch altijd geweldig, ook al ben ik vaak te bedeesd om mijn mond open te doen. Check hieronder dus zeker eens de bands mochten ze u nog onbekend zijn, en zak eens af naar – of beter: daal eens neder in – de Hell!
Datum en locatie
6 november 2023, Hell, Diest
Links: