Non Serviam: een interview over drie decennia Rotting Christ (deel 1/2)

Rotting Christ viert het dertigjarige jubileum en doet dat onder andere met het boek ‘Non Serviam: The Official History of Rotting Christ’. Het boek dat op 30 november uitkomt via Cult Never Dies, verkent drie decennia van de legendarische band en werd gemaakt door frontman en oprichter Sakis Tolis en Dayal Patterson (auteur van ‘Black Metal: Evolution Of The Cult’, ‘The Cult Never Dies Vol.’ en ‘Into The Abyss’). Zware Metalen sprak daarom met Sakis en Dayal over de band, het boek, het nieuwe album, Griekenland, satanisme en nog veel meer. In dit eerste deel het interview met schrijver Dayal. 

Lees ook deel 2, ons interview met Sakis Tolis

Hi Dayal, hoe heb je Sakis leren kennen?

De eerste keer dat ik Sakis ontmoette was in 2009, in Istanbul. Dit was voor een interview voor het boek Black Metal: Evolution of the Cult waar ik toen mee bezig was. Een hoofdstuk in dat boek werd gewijd aan Rotting Christ. Toen kenden wij elkaar nog niet zo goed. Vijf jaar geleden, rond de release van Black Metal: Evolution of the Cult, leerden wij elkaar beter kennen en verzorgde ik via Cult Never Dies de merchandise voor Rotting Christ. Drie jaar geleden zijn Sakis en ik begonnen met het schrijven van Non Serviam: The Official History of Rotting Christ. Daar hebben wij vooral het laatste jaar erg druk mee gehad.

Wiens idee was het om het boek te schrijven?

Het was mijn idee. Tijdens het schrijven van Black Metal: Evolution of the Cult realiseerde ik me dat er een stuk meer over de geschiedenis van de band te vertellen is dan in slechts één hoofdstuk past. Het gaat namelijk ook niet alleen maar over black metal. Qua genre is Rotting Christ van grindcore naar occulte death metal, black metal en gothic metal gegaan. Dus een jaar na de release van Black Metal: Evolution of the Cult vertelde ik Sakis mijn idee om een uitgebreide biografie over Rotting Christ te gaan schrijven. Hij reageerde geïnteresseerd, maar hij was ook een beetje sceptisch omdat op dat moment zoiets nog nooit gedaan voor een blackmetalband. Het heeft een jaar geduurd eer Sakis ermee akkoord ging.

Vind je dat zijn scepsis rechtvaardig was?

Ja, maar ik denk dat hij nu heel blij is met het boek. Het was een intense periode en een intens proces vol van zelfanalyse en zelfreflectie. Het is dus uiteindelijk een bijzonder persoonlijk en intens boek geworden. Sakis heeft erg diep moeten graven. Het gaat over bijna heel zijn leven, hij begon immers op zijn vijftiende al met Rotting Christ.

Sakis vertelde in een interview onlangs dat hij tijdens het schrijven van het boek enkele van zijn demonen onder ogen moest komen en dat jij hem hielp om die demonen te vermoorden, als een quasi psychotherapeut. Kun je daar meer over vertellen?

Rotting Christ is eigenlijk zijn levenswerk. Sakis heeft veel moeten opofferen voor de band, zoals een normale carrière en een normaal gezinsleven. Hij heeft inmiddels meer dan veertienhonderd optredens gegeven, dus hij is vaak weg van huis en dat maakt het moeilijk om relaties te onderhouden. Het is ook erg duur want ze hebben er jarenlang geen geld mee kunnen verdienen. Daarom vroeg hij zich af of hij wel voor het juiste heeft gekozen en of het het allemaal wel waard was. Ik denk dat hij tijdens het schrijven van dit boek heeft gezien dat dit inderdaad zijn doel was in het leven.

Hij heeft heel veel interviews gedaan, maar geeft daarbij vele geoefende antwoorden. Dit boek moest natuurlijk veel dieper gedaan. Aanvankelijk waren zijn antwoorden op mijn vragen oppervlakkig. Het lonende deel was wanneer we dieper gingen. Niet alleen Sakis, maar ook zijn broer Themis (drummer binnen Rotting Christ) en medeoprichter van de band, Jim Mutilator, gingen hierbij verder dan de oppervlakte.

Welke perspectieven van de band komen aan bod in het boek?

Het gaat onder andere over het menselijke verhaal van de band. Over de gebroeders Tolis en Jim Mutilator en de veranderingen in de line-up gedurende de jaren. Je kunt ook een diepgaande explicatie verwachten over de muzikale evolutie van de band. De band heeft gedurende de jaren in de bredere evolutie van black metal en Griekse metal vele stilistische veranderingen doorgemaakt. Daarnaast gaat het in het boek om de historische context van het werk van Rotting Christ. Het is de eerste band die echt groot is geworden in de underground metalscene van Zuid-Europa. Daarmee hebben de gebroeders Tolis cum suis de weg vrijgemaakt voor andere Zuid-Europese bands. Rotting Christ heeft laten zien dat je ook als Griekse band een impact kunt maken op de internationale metalscene.

Vooral begin jaren negentig is een erg interessante periode. Toen heeft Rotting Christ de Griekse metalscene opgezet, met onder andere Storm Studios en de platenzaak Metal Era die zij runden en nu nog steeds bestaat. Veel mensen hebben het de laatste jaren over de Noorse black metal en hebben haast een mythisch beeld bij bijvoorbeeld Helvete in Oslo. Ik hoop dat dit boek hetzelfde doet voor het Zuid-Europese equivalent. Het gaat echt om een unieke tijd, pre-internet. Griekenland was meer geïsoleerd van de rest van de wereld. Black metal en cult metal waren geboren en werden onderzocht.

Voor dit boek heb je ook Athene bezocht. Wat heb je daar allemaal gezien en wat heb je ervan geleerd?

We zijn onder andere naar Storm Studios geweest en het Exarcheia plein. Als tieners gingen de bandleden op dit plein rondhangen omdat er vooral anarchisten zaten. Rotting Christ was in die jaren ook betrokken bij politiegeweld en anarchistisch activisme. Het was heel interessant om die plekken te bezoeken. Vooral de reünie tussen Sakis, Themis, Jim en Morbid was erg bijzonder. De originele line-up van de eerste albums Thy Mighty Contract en Non Serviam kwam voor de eerste keer in vijftien jaar bij elkaar. Er was veel chemie tussen de heren en er kwamen veel oude herinneringen naar boven drijven. Het was voor mij ook interessant om een beter inzicht te krijgen in hoe die scene nou echt was in Athene.

(v.l.n.r. Jim Mutilator, Themis Tolis, Morbid en Sakis Tolis)

Laten we het toch even over satanisme hebben. Het is een klein deel van black metal, maar de leden van Rotting Christ krijgt vaak het label van satanisten opgeplakt. Ben je het eens met dat label?

Ik heb het gevoel dat het label satanist tegenwoordig zó breed is dat het bijna betekenisloos is. Ik zou wel zeggen dat Rotting Christ een satanische band is, maar het hangt af van je definitie. Rotting Christ is niet een satanische band in dezelfde zin als Watain. Rotting Christ is absoluut antireligieus en in de teksten gaat het weleens over Satan en Lucifer. Echter ligt de nadruk op het occulte en het mystieke. Dit zie je in contrast met de Scandinavische black metal uit de jaren negentig, waarin het vooral ging om ‘cold, dark and evil’, wat ook erg krachtig was. De muziek en de teksten van Rotting Christ hebben daarentegen een meer mysterieuze sfeer en zijn wat minder rechtdoorzee. Het is simpelweg een andere soort duisternis.

Hoe komt Rotting Christ nog steeds zo innovatief is?

Eén van de interessante dingen van Rotting Christ is hoe Sakis als tekstschrijver erg gedreven is om nieuwe dingen te doen. Dat is nog niet eens zijn keuze, het is een soort behoefte van hem om interessant te blijven. Rotting Christ is, net zoals bands als Mayhem en Samael, erg interessant omdat de muziek voor zichzelf wordt gecreëerd en niet om de fans tevreden te houden. Het is dan ook weer niet zo dat de muziek van Rotting Christ experimenteel is, want je hebt nog steeds sterke riffs en goed luisterbare nummers, maar toch heeft ieder album wat nieuws in zich. Sakis is als muzikant erg streng voor zichzelf door niet in de herhaling te willen vallen.

Denk je dat Rotting Christ, een antireligieuze band zijnde, ook een naam als Rotting Mohammed had kunnen kiezen?

Nou, ik denk dat ze dan een stuk meer problemen hadden. Maar nee, ze zijn natuurlijk tegen elke vorm van religie en in het orthodoxe Griekenland met een sterke christelijke cultuur en zonder moskeeën, konden ze veel meer impact op hun fans maken met de naam Rotting Christ dan met een anti-islamitische naam. Ik hoop dat black metal in het algemeen ervoor zorgt dat men gaat twijfelen aan de waarden van de samenleving en dat men zich tegen de kerk keert.

Is er in het boek een hoofdstuk gewijd aan het album The Heretics, dat in februari volgend jaar uitkomt?

Ja, het laatste hoofdstuk gaat helemaal over het nieuwe album.

Heb je het album ook al gehoord?

Ja, en ik sta vreemd genoeg ook zelf op het album. Ik heb namelijk de gastvocalen verzorgd. De laatste interviews voor het boek zijn tijdens de opnames van het nieuwe album gedaan. Ik was er dus bij in de studio. Dat gaf weer mooie inzichten en de studio was een interessante plek. Het zit in een gigantisch gebouw, een verlaten zakenpand. Het is er een beetje spookachtig. Ze huren er twee kamers op de zevende verdieping. Voor de rest is het er donker. Gesitueerd in een moeilijke wijk in Athene is het een heel sfeervolle locatie om een album op te nemen.

Iedere drie jaar neemt Rotting Christ een nieuw album op. Heb je meegekregen hoe dat proces de afgelopen drie jaar is gegaan voor The Heretics?

Ik heb daar zeker delen van gezien. Het was erg interessant om het proces te zien omdat het benadrukt hoe groot de rol van George Emmanuel in de band is geworden (Emmanuel is sinds 2012 gitarist in Rotting Christ). Sakis is de hoofdproducent, maar George is ook de technicus en producent. Het album is opgenomen in George zijn eigen studio. De relatie tussen Sakis en George is dus erg intens. Sakis heeft natuurlijk zijn eigen visie voor elk album en de laatste twee albums was George de man die Sakis zijn visie heeft vertaald naar de werkelijkheid. Ik denk dat het hebben van zo’n iemand in je eigen line-up voor een band betekent dat het veel makkelijker is om heel puur te blijven in hoe je wilt zijn.

(v.l.n.r. George Emmanuel, Dayal Patterson en Sakis Tolis)

Eerder werk zoals Triarchy of the Lost Lovers, is bijvoorbeeld een album dat is vertaald vanuit de prisma van hun label toentertijd, Century Media Records, en hun producent Andy Classen. Wat op zich geen slechte zaak is, maar het haalde de band wel uit de underground black metal scene, richting een meer commercieel geluid. Ik denk dat het desalniettemin een geweldig album is en ik lever zeker geen kritiek, maar het is interessant omdat Rotting Christ de transitie doormaakte van tieners die toegewijd waren aan underground metal naar een grote band met tours. In het boek gaat het vaak om het verschil tussen die twee tijdperken. Voor Sakis en Themis was het vreemd om die verandering door te maken. Ze spelen nu volgens hun eigen regels, terwijl ze in de jaren negentig  onderdeel waren van een grotere machine. Voor The Heretics zaten gewoon twee mannen in één kamer. Geen inmenging door het label en geen inmenging door een producent. Het enige wat extern is gedaan is dat het album in Zweden is gemixt, maar ook toen was Sakis erbij.

Wie raad je aan om dit boek te lezen? Dave Mustaine? (Mustaine dreigde in 2005 zijn optreden met Megadeth af te zeggen op een Grieks festival als Rotting Christ niet van het affiche werd verwijderd)

(lacht) Nou, iedereen behalve Dave Mustaine! Of misschien moet hij het juist wel lezen, dan kan hij zijn mening bijstellen. Maar ik raad natuurlijk fans van Rotting Christ aan dit boek te lezen. Ook iedereen die geïnteresseerd is in de geschiedenis en de ontwikkeling van underground metal. Er zijn niet zoveel bands die gevormd zijn vóór de ‘second wave of black metal’ en nog steeds bestaan. Rotting Christ was er al in de jaren tachtig. Ze hebben het zien gebeuren en zijn erdoor heen gegaan. Dat maakt de band extra interessant.

Wat is eigenlijk jouw persoonlijke favoriete nummer van Rotting Christ?

Die vraag is haast onmogelijk te beantwoorden na dit boek. Maar ik denk dat ik nu toch moeilijk een ander antwoord kan geven dan Non Serviam. Laten we het daar maar bij houden!

Zullen we het nummer Non Serviam dopen als ‘anthem’ van de Griekse black metal?

Jazeker! Er is een reden waarom dat zo iconisch is geworden. Het is niet alleen een prachtig nummer, Non Serviam (Latijn voor “ik zal niet dienen”) is ook een houding voor het leven.

Leuk, doen we! Dank voor dit interview en veel succes met je komende boekprojecten!

Lees ook deel 2, ons interview met Sakis Tolis

Links: