Neen! Niklas Sundin is een grafisch artiest voor ontelbare bands, hij heeft zijn eigen band waarmee hij schitterende – vrij extreme – industriële muziek maakt. En ja, hij speelde bijna twintig jaar bij Dark Tranquillity, goed voor hem. In het kader van de laatste releases van zijn band Mitochondrial Sun kon ik hem interviewen. Heerlijk natuurlijk. De volgende vragen en antwoorden wisselden van eigenaar.
Hallo Niklas. Nogmaals bedankt voor deze kans. Voor mensen die het niet zeker weten, je bent echt de voormalige Dark Tranquillity-gitarist en beeldend kunstenaar van vele logo’s en albumhoezen. Hoe stel je jezelf voor als mensen je vragen wie je bent en wat je doet in het leven? Zoals ik het net deed of anders?
Hmm … afhankelijk van de situatie zou ik kunnen zeggen dat ik een grafisch ontwerper ben en het daarbij laten. De meeste mensen vragen het sowieso gewoon uit beleefdheid, dus het is niet nodig om mijn hele levensverhaal te vertellen of de ‘ik zat in een succesvolle band’ toespraak te houden. Als iemand oprecht geïnteresseerd lijkt, noem ik het muziekgedeelte, maar ik heb echt niet veel behoefte om over mezelf te praten met mensen die ik niet ken. Het is meer dan zes jaar geleden sinds mijn laatste tour met Dark Tranquillity en in veel opzichten voelt het als een ander leven.
Mitochondrial Sun is het tuig waarmee je jouw visioenen de afgelopen twee jaar hebt uitdrukt. Wat dreef je om Mitochondrial Sun te creëren?
Het idee om elektronische muziek te maken en iets voor mezelf te doen. Dat idee bestond al jaren maar het was er nooit het juiste moment voor. Een paar jaar geleden besloot ik er meer een prioriteit van te maken en nam ik de eerste babystapjes om het project te realiseren. Het is een lang leerproces geweest, zowel wat betreft het schrijven en opnemen van liedjes als het navigeren door een muziekindustrie die heel anders is dan waarmee ik ben opgegroeid. Maar ik ben tot nu toe erg blij met het resultaat.
De “metalnummers” op Mitochondrial Sun klinken erg “out there”, in kosmische zin, vergelijkbaar met veel atmosferische/ambient/industriële bands in het spoor van Darkspace. Maar ik denk niet dat deze bands qua geluid een inspiratiebron zijn. Of zie ik dat verkeerd?
Nou, ik ben al heel lang een grote fan van bands als Darkspace en Paysage D’Hiver (en andere artiesten die vaak in een soort “ambient black metal”-categorie worden geplaatst), dus er is waarschijnlijk een zekere mate van invloed, ook al zijn die bands meestal wat minder direct dan Mitochondrial Sun en abstracter in de productie. Het dreunende hypnotische gevoel is vergelijkbaar, hoewel dit natuurlijk ook erg subjectief is. Toen ik begon met schrijven voor Sju Pulsarer, het metalalbum van de twee die ik tot nu toe heb uitgebracht, was het belangrijkste idee om iets intens en repetitiefs te maken, waarbij het geluid tegelijkertijd brutaal en sfeervol zou zijn.
Ik zei daarnet “out there”, maar de Mitochondrial Sun is waarschijnlijk bedoeld om te verwijzen naar iets “vanbinnen”, in de zin dat het een ongelooflijk kleine energiebron is in de kleinste cellen van een organisme (mitochondriën). Maar nogmaals, ik zou het mis kunnen hebben, want een Pulsar (zoals in de nummers) is enorm. Wat is de correlatie tussen dit micro- en macroniveau en hoe weerspiegelt het zich in je muziek?
Goede observatie! Dit is de basisgedachte achter de bandnaam en enkele thema’s. Ik wilde contrast onderzoeken, qua grootte (mitochondriën versus sterren) of locatie (menselijk lichaam versus ruimte) of een ander gebied dat deze nevenschikking mogelijk maakt. Dit is ook terug te vinden in de muziek zelf, die een mix is van organische en “echte” instrumenten en elektronica. Dat laatste dit heeft echter meer betrekking op het debuutalbum.
Hoe ben je bij de poorten van Argonauta Records terechtgekomen, kun je ons daarover iets vertellen?
Ik heb een paar jaar geleden het hoesontwerp en de lay-out voor een van hun andere bands gemaakt, dus het was een gemakkelijke beslissing om ze de ruwe mix van het eerste album te sturen om te kijken of er interesse was. Gelukkig was dat het geval. Tot nu toe ben ik zeer tevreden over de samenwerking. Het is een eenvoudig proces waarbij het contract bestaat uit twee A4-vellen in gewoon Engels in plaats van meer dan honderd pagina’s advocatenjargon.
Je hebt een paar video’s gemaakt voor nummers van Mitochondrial Sun en als ik me niet vergis, zijn ze allemaal monochroom. Dit doet me natuurlijk denken aan het nummer Monochromatic Stains (Damage Done – Dark Tranquillity). Heeft u een bijzondere band met monochrome beelden?
Ik heb hier nog niet eerder over nagedacht, maar het is waar dat de meeste video’s inderdaad monochroom zijn (soms met een klein beetje kleuren). Hier zit geen slimme redenering of symboliek achter. Voor elke clip probeerde ik verschillende opties uit en besloot gewoon dat ik ze op deze manier wilde hebben – wat een beetje grappig is aangezien mijn “gewone” albumhoezen de tegenovergestelde richting zijn opgegaan en steeds kleurrijker worden.
Zit er een autobiografisch element in je nummers, ook al zijn ze “instrumentaal”? Zijn het metaforen, gevoelens, ervaringen of slechts een meer fysieke of door trance geïnduceerde sensatie die je wenst te delen?
Ik zou zeggen dat de liedjes niet erg autobiografisch zijn. In zekere zin is het doel het tegenovergestelde. In plaats van het delen van persoonlijke ervaringen of het promoten van een ‘ik’-persona in de muziek, is het concept van Mitochondrial Sun (voor zover instrumentale muziek een concept kan hebben) gebaseerd op ideeën en het beschrijven van de exterieure in plaats van de innerlijke wereld. Je kunt natuurlijk altijd beweren dat alles wat een muzikant op de een of andere manier maakt, geworteld is in persoonlijke ervaring, maar de muziek is niet ontworpen om over mijzelf te gaan. Het is meer een canvas waarop mensen hun eigen interpretaties kunnen projecteren en ik hou van het idee dat een lied verschillende dingen kan betekenen voor verschillende mensen. Ik merk ook dat veel van de ‘magie’ van kunst en muziek verdwijnt als de auteur alles probeert uit te leggen en in een context te plaatsen. Juist instrumentale muziek stelt de luisteraar in staat om de gaten op een creatievere manier op te vullen dan gewone muziek met songteksten.
De titel Celestial Animal is bijvoorbeeld een geschikte en suggestieve titel die hopelijk tot de verbeelding spreekt, maar verwijst ook terug naar een verhaal van een 19e-eeuwse Zweedse schrijver en naar een van mijn favoriete Einstürzende Neubauten-liedjes Letztes Biest (Am Himmel). Het is een sterk en poëtisch beeld dat zowel de fysieke aspecten van het universum weergeeft als een mythologische manier om naar de wereld te kijken (waar sterrenbeelden worden weergegeven door dieren en goden). Er zijn veel van dergelijke verbindingen, maar ze zijn er voor mijn eigen vermaak en hebben niet per se veel kracht voor iemand anders, maar ik denk dat dit iets anders is dan dat de muziek zelf autobiografisch is.
Welke instrumenten worden gebruikt bij het maken van de liedjes. Er zijn enkele geluiden die ik niet echt kan plaatsen zonder te raden.
Het is echt een beetje van alles. Op het debuutalbum staan sessiemuzikanten die cello, viool, vibrafoon en andere instrumenten spelen die ik zelf niet aankan, maar voor het nieuwe album waren zulke extra’s niet nodig. Er zijn veel samples (soms aangepast om niet te klinken als de originele geluiden) en virtuele instrumenten, evenals gewone gitaren. Over het algemeen is de digitale component echter groter dan mensen zouden denken en veel geluiden zoals vervormde gitaar zijn eigenlijk synthetisch. Sommige drums en percussie zijn echt, terwijl sommige uit een drummachine komen.
Ik geniet echt van het niveau van experimenteren dat mogelijk is wanneer ik op deze manier werk. Ik kan een lange effectketen opzetten, een enkele noot op mijn gitaar spelen en deze dan in een sampler importeren om er een nieuw soort bespeelbaar “instrument” van te maken. Er is niets mis met het werken in een meer rigide systeem, zoals een regelmatig repeterende metalband met twee gitaren, bas, drums en zang. Die beperkingen kunnen de creativiteit stimuleren, maar na bijna dertig jaar een bandlid te zijn geweest, is het erg bevrijdend om dingen anders doen en een veel grotere gereedschapskist beschikbaar te hebben.
Ik moet vermelden dat er in feite een aantal ambient-achtige nummers in de discografie staan, die niet als muzak mogen worden gezien. Toch is de scheiding tussen ambient en monotone upbeat elektronische metal relatief groot. Vind je het contrast tussen de twee “kanten” leuker dan de twee vormen van muziek op zich? Of moeten de twee stijlen niet worden gezien als twee uitersten op hetzelfde continuüm?
Ik denk dat de belangrijkste reden om een aantal ambientnummers op te nemen diversiteit is. Voor het debuutalbum wilde ik dat het geluid echt gevarieerd zou zijn en dat elk nummer zou verschillen van de rest in termen van geluid, compositorische benadering en stijl, dus het was duidelijk om een aantal zeer zachte nummers op te nemen. Voor Sju Pulsarer was de redenering een beetje anders. Het album zelf is erg intens en laat niet veel ademruimte over voor de luisteraar. Het voelde gewoon natuurlijk om een ambient outro toe te voegen als een manier om de gedachten te verzamelen en een gevoel van normaliteit te herstellen.
Wat zijn je ambities met Mitochondrial Sun? Live seances in het post-Corona-tijdperk? Of een terugkerend fenomeen, zoals de komeet Hale-Bopp?
Absoluut een terugkerend fenomeen, gericht op het uitbrengen van nieuwe muziek, maar niet per se het spelen van shows. In theorie kan ik zien dat Mitochondrial Sun goed werkt in een livecontext, maar het zou veel voorbereiding en betrokkenheid van minstens vier à vijf andere mensen vereisen om dingen logisch te maken en niet alleen “kerel met gitaar / laptop” te zijn . Ik heb echter nooit echt genoten van toeren of live optreden, en ik heb nooit die dwangmatige behoefte gehad om op een podium te staan zoals de meeste andere muzikanten lijken te hebben, dus voorlopig kan ik me met plezier concentreren op het songschrijvergedeelte . Maar je weet maar nooit.
Leuk… Ben jij tegenwoordig trouwens ook met meer aardse zaken bezig ? En wil je ons hierin een blik gunnen?
Er zijn een aantal lopende projecten en samenwerkingen – zonder ruimtethema – waar ik enthousiast over ben en die hopelijk in de toekomst goed zullen worden aangekondigd, maar ik praat er liever niet over totdat er echt iets is waar mensen naar kunnen luisteren. Het is niet zo dat ik geheimzinnig en mysterieus wil zijn, maar aangezien alles op een ‘laten we eens kijken wat er gebeurt’-niveau is zonder enige haast, is het onmogelijk om te weten of het nog drie maanden of drie jaar duurt voordat iets is gereed. En tenzij alle betrokkenen honderd procent tevreden zijn met het resultaat, wordt het misschien helemaal niet vrijgegeven, dus … nou, we zullen zien.
Zijn er dingen op je verlanglijstje die je in 2021 uit die lijst zou willen schrappen?
Welnu, er zal in 2021 nog minstens één Mitochondrial Sun-release zijn, dus dat is het belangrijkste doel. Anders is er geen enorm verlanglijstje behalve gezond blijven en zo creatief willen zijn als de tijd me toelaat. En net als iedereen op de planeet zou ik graag zien dat de pandemie verdwijnt zodat het normale leven kan hervatten, maar zoals eerder vermeld, ik ben in dit opzicht geen optimist.
Bedankt voor deze antwoorden. Nogmaals.
Jullie allen ook!
Links: