Op 14 februari bracht de progressieve rockband Psychotic Waltz, vierentwintig jaar na het album Bleeding, eindelijk een nieuw album uit met de titel The God-Shaped Void. De bezetting van de eerste drie albums is al sinds 2010 weer bij elkaar. Toch hebben de fans nog tien jaar moeten wachten op nieuw materiaal van de band. Zware Metalen belde met zanger Devon Graves om meer te weten te komen over het album.
In de eerste plaats, gefeliciteerd met het nieuwe album. Ondanks dat er vierentwinig jaren tussen Bleeding en dit album zitten, klinkt dit album als een logisch vervolg daarop, en zijn de typische Psychotic Waltz-elementen bewaard gebleven. Is dat typische geluid iets dat jullie na al die tijd weer moesten vinden of komt dat automatisch als jullie vijven samenkomen?
Persoonlijk denk ik dat we met dit album wat meer terug gaan naar de tijd van A Social Grace en Into The Everflow. Niet zozeer dat het album zo klinkt, maar wat dit album gemeen heeft met de eerste twee albums is dat we de nummers niet schreven met het doel om beroemd te worden of iets dergelijks, maar gewoon deden waar we zin in hadden .
Toen we A Social Grace opnamen, dachten we dat we dat onze muziek ons vanzelf wel beroemd zou maken. Wij maakten de muziek zoals we die graag wilden maken en vonden dat geweldig, dus logisch dat we beroemd zouden worden. Maar na de eerste twee albums waren we nog niet bepaald de nieuwe Led Zeppelin. Toen zijn we ons gaan afvragen hoe we onze muziek zo konden maken deze beter zou beklijven bij de luisteraar.
Sommige dingen leerden we zelf. Neem bijvoorbeeld het nummer In This Place (van het debuutalbum, red.), waarin enorm technisch gitaarspel zit. Dat werkt uitstekend op het album of als je als band samenspeelt in een oefenruimte. Wanneer je zo’n nummer echter op het podium speelt komt er vooral een brei van noten op het publiek af. We hebben in de loop der tijd geleerd om wat zorgvuldiger rust in de muziek te brengen en de noten wat meer ruimte te geven. Daarom is ons nieuwe album ook wat meer midtempo en langzamer, al brengt de manier waarop Norman (Leggio – drummer, red.) speelt wel een gevoel van snelheid. Het is nog steeds heavy.
Tegen de tijd dat we ons derde album opnamen, hadden we een manager die ons probeerde onder te brengen bij grotere labels, zoals Warner Brothers en vergelijkbare labels. We hadden met Scott Burns een grote naam als producer. Opeens vertelden mensen van buiten de band ons wat er mis is met onze muziek, met name op het gebied van de zang. Scott Burns haalde mijn zang compleet onderuit. “Niemand kan dit onthouden”, was zijn commentaar. Je wilt nummers maken die mensen kunnen onthouden. Als je mensen in hun hoofd en in hun hart wilt raken, moeten ze je nummers kunnen onthouden. Dat was de strekking van zijn verhaal.
Waar ik mee worstelde was om erachter te komen wat mensen zullen onthouden en wat niet. Ík kan het wel onthouden, de muziek komt vanzelf in mij op, maar ik ging raden naar wat de luisteraar zou willen horen. Daar werd ik erg onzeker van en ik raakte vertwijfeld. Het album Mosquito had daaronder te lijden. Ten tijde van Bleeding kwam mijn zelfverzekerdheid weer terug, al is dat album ook weer anders tot stand gekomen. De helft van dat album was door mij geschreven en eigenlijk bestemd voor Deadsoul Tribe, maar we hadden snel nummers nodig voor een nieuw Psychotic Waltz-album. Vandaar dat ik die nummers voor Bleeding inbracht. Daarom mist dat album ook een beetje de chemie die ontstaat als Dan (Rock – gitaar, red.) en Brian (McAlpin – gitaar, red.) samen nummers schrijven.
Met The God-Shaped Void zijn de nummers weer opgebouwd met de gitaarriffs van Dan en Brian als basis waarop Ward (Evans – basgitaar, red.) en Norman hun eigen partijen schrijven. Als laatste in de rij kom ik met mijn teksten en zangpartijen. En de cirkel is weer rond. Ik weet nu dat ik geen beroemde rockster zal worden en ik streef er ook niet meer naar. We maken weer muziek voor onszelf. Het is allemaal anders gelopen dan ik vroeger dacht, maar het belangrijkste is dat we er nog zijn en dat er nog steeds publiek voor ons is.
Daarmee geef je denk ik ook aan wat de ambitie van Psychotic Waltz is anno 2020?
Precies! Gewoon goede muziek maken. Muziek die ik graag wil horen.
In vierentwintig jaar is er veel veranderd. Luisteraars streamen muziek, platen worden veel minder verkocht. Denk je daar over na op moment dat je al die energie gaat steken in een nieuw album?
Als ik muziek zou maken om geld te verdienen, dan zou ik daar vast meer over nadenken. Natuurlijk willen we graag betaald worden voor ons werk, maar ik houd van muziek maken. En in tegenstelling tot veel muzikanten heb ik ook nog eens het voorrecht dat mijn muziek door anderen beluisterd wordt.
Toen jullie band in 2010 weer bij elkaar kwam voor een Europese tour met Nevermore en Symphony X, was er in diverse interviews alweer sprake van een nieuw album dat in 2012 moest uitkomen. Waarom heeft dat zoveel langer geduurd?
Tja, die uitspraak komt vast van mij. Voorheen duurde het ook altijd twee jaar om met Psychotic Waltz een album te schrijven en op te nemen, dus ik dacht toen dat we met twee jaar wel weer een nieuw album zouden hebben. Voor een nieuw album van Deadsoul Tribe had ik in die tijd maar een maand of achttien nodig.
Maar schrijven met Psychotic Waltz is tegenwoordig een ander verhaal. In de jaren ’90 speelden we vier dagen in de week samen en schreven we genoeg nummers om elke twee jaar een plaat uit te brengen. We woonden dicht bij elkaar, we waren jong en we leefden voor de band. Tegenwoordig is dat heel anders. Ik woon aan de andere kant van de wereld (Devon woont inmiddels meer dan twintig jaar in Oostenrijk, red.), de andere bandleden wonen verder uit elkaar en iedereen heeft verplichtingen buiten de band. De andere bandleden spelen en schrijven nu één keer per week samen, dus reken maar uit. En als er optredens gepland zijn, staat zo’n oefensessie in het teken daarvan en worden er geen nieuwe nummers geschreven. Toen alle nummers eenmaal geschreven waren. ging het heel snel. In drie maanden tijd is alles opgenomen.
Het valt me op dat sinds de reünie van de band in 2010, Psychotic Waltz alleen in Europa heeft gespeeld. De enige uitzondering daarop is jullie optreden tijdens ProgPower USA in 2019. Is er in de VS geen interesse in jullie?
Nog niet… Weet je, toen we in de jaren ’80 begonnen, waren we lokaal in San Diego erg populair. Norman stuurde in die tijd veel demo’s naar magazines in Europa, Duitsland vooral, waarop we veel positieve reviews kregen. Platenlabels kregen interesse in ons, ons debuutalbum werd uitgebracht (door het Duitse label Rising Sun, red.) en we gingen voor een paar maanden naar Europa om te toeren.
Toen we weer terugkwamen in San Diego waren onze fans weg, op een paar heel fanatieke na. Onze positie van grootste lokale band was overgenomen door een band genaamd Sprung Monkey, die een soort van surf/punkmuziek speelde. In Europa daarentegen is de liefde voor onze muziek altijd gebleven.
Het nieuwe album heeft de titel The God-Shaped Void meegekregen. Kun je een toelichting geven bij die titel?
De nummers op de nieuwe plaat gaan eigenlijk allemaal op verschillende symptomen van dezelfde ziekte en hoe deze ziekte zich manifesteert op onze aarde. Er is als het ware een soort strijd op aarde gaande tussen goed en kwaad. Ik ben geen religieus mens, maar je zou haast kunnen zeggen dat er een soort bijbelse strijd gaande is. En de ziekte die ik bedoel, is dat we God missen, en dan bedoel ik niet de god uit de bijbel, maar dan praat ik over een hoger bewustzijn dat de mensheid verbindt en waar wij allemaal een onderdeel van zijn. Ik zing daar ook over op Into The Everflow, waarbij ik The Everflow, of het bewustzijn, verbeeld als een rivier waar we allemaal een druppel van zijn, maar waar we allemaal ook informatie uit kunnen halen. Je kan een vraag stellen en je inbeelden dat iemand in dat bewustzijn daarop het antwoord weet. En je kiest zelf min of meer het antwoord dat je wilt vinden. Dat is wat ik bedoel met God. En de verbinding tussen ons menselijk bestaan en dat bewustzijn is wat mist in onze moderne tijd. En die grote leegte komt middels diverse symptomen terug.
Ik vind het makkelijk om zelf te begrijpen, maar ontzettend moeilijk om uit te leggen en er de juiste woorden voor te vinden.
Zoals ik eerder zei, valt het me op dat de typische elementen die de muziek van Psychotic Waltz zo herkenbaar maken, weer duidelijk aanwezig zijn. Toch klinkt het album ook erg modern en van deze tijd. Halen jullie ook inspiratie uit hedendaagse bands?
Ik luister eerlijk gezegd niet veel naar nieuwe muziek. Het laatste album van A Perfect Circle vond ik erg goed en onlangs hoorde ik Sorceress van Opeth. En dat vind ik een erg sterk album. Maar verder luister ik vooral naar Soundgarden, Jethro Tull, Black Sabbath en andere oudere muziek.
Ik houd echter wel van de moderne manier van produceren, tot op zekere hoogte. Ik ben geen fan van autotune en drumsamples bijvoorbeeld. Maar als ik een goede productie hoor, wil ik daar zelf ook voor gaan. Voor dit album hebben we al ons geld dan ook in iemand gestoken die ons goed kon opnemen en een goede mixer. We hadden het ook helemaal zelf kunnen doen, maar we wilden graag horen hoe de toppers op dit gebied ons kunnen laten klinken.
Voor deze plaat wilden we de kracht van een moderne productie, maar dan met een zo natuurlijk mogelijk geluid. Dan en Brian’s gitaren links en rechts in de mix, zodat van elke gitarist hun eigen stijl naar voren komt. Natuurlijk klinkende drums, zonder samples en timing-correcties. En ik denk dat Ulrich Wild (engineer) en Jens Bogren (mix en mastering) geweldig werk hebben geleverd.
Het nieuwe album van Psychotic Waltz is op 14 februari uitgekomen via InsideOut Music en verschijnt als Ltd. Mediabook CD, Jewelcase CD, 2 LP + CD en op de diverse streamingplatforms.
Links: