Dan Capp van Wolcensmen over runen, mystiek en het leven als spel

Het is tijd voor een interview met Wolcensmen. Het laatste album van Wolcensmen genaamd Fire in the White Stone beviel mij uitstekend. Reden genoeg om eens wat te filosoferen met de man achter het project: Dan Capp. Een boeiende tocht langs de man zijn gedachtegoed  was het gevolg.

Gefeliciteerd met het nieuwe album. Ik kon het persoonlijk erg waarderen.

Bedankt!

Laten we, in plaats van te beginnen met de geschiedenis, beginnen met de toekomst. Oorspronkelijk wilde je meerdere bandleden in het project hebben. Ben je van plan om een eenmansband te blijven, of ga je nieuwe bandleden rekruteren

In termen van het componeren van muziek moet Wolcensmen waarschijnlijk een eenmansband blijven. De reden is dat ik vanaf het begin een heel specifiek beeld had van de atmosfeer die ik wilde creëren en van de spirituele ideeën die ik wilde overbrengen. Ik heb het geluk dat ik veel getalenteerde muzikanten en songwriters ken, maar ik denk niet dat een van hen exact mijn visie deelt. Ik ben ook niet bereid om water bij de wijn te doen. Ik houd ook meer van sleutelveranderingen dan de meeste mensen, en er is mij wel eens verteld dat ik een ‘interessante’ (lees: vreemde) manier van muziek schrijven heb. Live spelen vraagt uiteraard wel live muzikanten.

Je omschrijft je muziek als ‘heidense folk’. Kan je wat meer vertellen wat ‘heiden’ voor jou betekent?

Ja. Allereerst zijn ‘heiden’ en ‘pagan’ in alle opzichten inwisselbare termen. ‘Heiden’ is een Engels woord, dus dat gebruik ik. Er zijn verschillende theorieën over de originele betekenis, maar vandaag de dag verwijst het naar iemand die probeert om een pre-christelijke Europese religie (gewoonlijk de Teutoonse) te beoefenen. Een heiden zijn is proberen om de wereld te zien door de ogen van onze vroege voorouders. Het is het zoeken naar waarde in de tradities en bijgeloof, zoals die organisch in dit werelddeel ontstonden. Met Wolcensmen probeer ik de luisteraar mee te voeren naar een pre-industrieel, zelfs pre-christelijk tijdperk, toen bijgeloof en mystiek heersten, en de mensheid dichterbij de natuurlijke wereld leefde. Tekstueel probeer ik de wijsheid van die oude tijden te verkennen.

Afgaande op het feit dat je een aantal lay-outs en artwork voor Burzum hebt gedaan, en kijkend/luisterend naar je eigen werk, lijkt het alsof je een connectie voelt met oude folklore. Wat betekent dit voor jou, en zijn er specifieke onderwerpen waar je momenteel in geïnteresseerd bent, die je met onze lezers wil delen?

Om eerlijk te zijn heb ik het gevoel dat we iets missen in het tijdperk na de Verlichting. Als kind heb je een soort magisch gevoel, dat langzaam sterft wanneer we ouder worden. We verschijnen in ons volwassen leven als mensen waarvan wordt verwacht dat we niets belangrijker vinden dan geld verdienen, materiële zaken en entertainment – alsof er niet meer betekenis of mysterie in het leven is, en je ‘primitief’ bent of waanbeelden hebt als je daar anders in staat. Ikzelf, en vele anderen hebben moeite om dat te accepteren, en dat is omdat wij het gevoel hebben dat er iets diepers aan de gang is wanneer we oude volksverhalen lezen, of een bepaald bijgeloof aannemen. Zulke tradities zijn geesteskinderen van mensen die een grotere betekenis in het leven zagen dan het materiële en empirische.

Een onderwerp waarin ik de laatste tijd in geïnteresseerd ben, en dat mij heeft geholpen ter inspiratie van het nieuwe album, zijn de runentekens ‘ALU’. Op veel graf urnen en munten in Engeland en Scandinavië  kun je de volgende drie runen vinden: Ansuz, Laguz, Uruz. Soms zijn ze achterstevoren geschreven. De ’empirische’ verklaring is dat het simpelweg ‘ale’ (bier, red.) betekent, maar ik ben het daarmee oneens. Waarom zou je ‘ale’ op een urn schrijven? Nee, dit heeft iets te maken met de relatie tussen materie en geest, en mijn persoonlijke geloof is dat het de Teutoonse equivalent representeert van de (oosterse) alchemie traditie. Ik heb onlangs in een promo video hier wat over gesproken, en ook in het voorwoord van het korte verhaal dat bij het album hoort. Kijk ook naar de tracklisting op Fire in the White Stone, dat zou de luisteraar een idee kunnen geven van de betekenis van dit alles.

Ik heb het idee dat de teksten in een soort Oud-Engels schrift zijn geschreven. Kan je daar wat over vertellen, en waarom je dit hebt gekozen voor Wolcensmen?

In feite zijn de teksten geschreven in modern Engels, maar enkel gebruikmakend van woorden die uit het Oud-Engels komen. Vanwege Engeland’s historie heeft de moderne Engelse taal veel woorden uit het Frans en het Latijn. Sinds het eerste album heb ik besloten om alleen Germaans-Engelse woorden te gebruiken. Dit is overigens geen – zoals sommigen hebben aangenomen – vorm van anti-Frans of anti-buitenlands protest. Ik houd er juist van om te leren over verschillende culturen en zie ze allemaal als even waardevol, op hun eigen manier. Maar ik vind dat het gebruik van enkel Engelse woorden, afgeleid van Oud-Engelse woorden een meer suggestief, meer archaïsch gevoel geven, en dat helpt om de luisteraar (onafhankelijk van diens etniciteit) naar vervlogen tijden te brengen.

Jouw muziek heeft een sterk fantasy element, en ik heb gelezen dat je het als een vorm van escapisme ziet. Zeggen dat je muziek een vorm van escapisme is, werpt de vraag op welke dingen je van wilt ontsnappen. Wat is dat?

Escapisme is een wat beladen term, en zelfs al heb ik het gebruikt om mijn eigen muziek te beschrijven, zou ik willen dat er een beter passend woord voor is. Zoals ik eerder zei, het moderne leven is vrij materialistisch en ontbeert echte betekenis. De meeste mensen staan ‘s ochtends op, zitten op hun werk een job te doen die ze eigenlijk niet leuk vinden, gaan weer naar huis, doen het huishouden en ploffen voor de televisie neer. Dat patroon herhaalt zich tot de pensioenleeftijd. Muziek heeft de kracht om de geest van de luisteraar te vervoeren naar een andere tijd of plaats, en ik geloof dat dat een van haar belangrijkste functies is (zoals met alle kunstvormen).

De reden dat ik zeg dat ik het woord escapisme niet prettig vind, is omdat ik niet geloof dat we weg moeten rennen van onze werkelijkheid. Teveel mensen doen dat met drugs en alcohol. Maar de mogelijkheid hebben om af en toe een pauze te nemen van de dagelijkse beslommeringen kan, denk ik, ons de kracht geven om onze existentie onder ogen te zien en er meer betekenis aan te geven; om een meer idyllische versie van het leven te begrijpen die we kunnen toepassen op ons eigen leven.

Als je ergens weg van gaat, ga je ook naar een andere plek met je muziek. Waar bestaat die plek voor jou uit?

Een plek van ongerepte natuur, mysterie, eerlijkheid en zelfvoorzienendheid. Ik kan mezelf zien aan de kant van een meer, tussen de bomen en het kalme water. Geen vliegtuigen die door de wolken razen. Geen elektriciteitsmasten die zoemen en de lucht doorboren. Geen plastic vervuiling in het water. Ja, ik ben een soort Luddist en ik geloof dat het negatieve van ‘moderne technologie’ waarschijnlijk niet voor het positieve wordt gecompenseerd.

Ik schreef onlangs een review voor het nieuwe album Fire in the White Stone, en ik vond dat het album wat minder mystiek en juist traditioneler aandeed qua geluid. Ben je het daarmee eens en als dat zo is, waarom koos je deze aanpak?

Ik moet zeggen – Daar ben ik het niet mee eens. Maar dat heb je met muziek – iedereen luistert er anders naar. Fire in the White Stone heeft een beetje prominentere keyboards, met dank aan Darkest and Grimrik, waardoor ik denk dat het wat ‘contemporian, hedendaags’ is dan het eerste album. Het onderwerp van de teksten en het conceptverhaal is diep mystiek. Maar om eerlijk te zijn, ik koos er niet voor om dit album anders te laten klinken; ik schreef gewoon zo goed als ik kon de nummers, en liet de composities gaan waar ze heen gingen. Natuurlijk moest ik wel de juiste sfeer vinden voor elk nummer, zodat dat opgaat met wat er in het verhaal gebeurt, zoals dat hoort bij een conceptalbum. Wat voor mij belangrijk is, is dat de muziek die ik maak de juiste atmosfeer heeft. Het maakt niet echt uit of ik dat bereik met traditionele of meer moderne instrumenten.

De nummers hebben hun eigen karakters, zelfs al maken ze deel uit van een groter raamwerk in de vorm van het bijgaande verhaal. Wat is jouw visie achter deze aanpak?

Het is interessant dat je dat zegt, want sommige reviews tot zover hebben geconcludeerd dat er geen ‘op zichzelf staande nummers’ op het album staan. Ik denk niet dat die critici voldoende tijd met het album hebben doorgebracht, want elk nummer heeft ontegenzeggelijk zijn eigen karakter en is geschreven voor een specifieke sfeer die op dat moment bij het verhaal hoort. Mijn aanpak was om de belangrijkste gebeurtenissen in het verhaal dat ik heb gecreëerd te identificeren, en dan het nummer schrijven dat die gebeurtenis representeert. Bijvoorbeeld, Lorn and Loath staat voor het moment dat de hoofdpersoon zijn huis en haard achter zich laat, en de wildernis intrekt. Het had dus een hele melancholische mood nodig. Daarna vindt hij hoop en moed, en dit is weergegeven door een vrij ‘heroïsche’ sleutelverandering in het nummer.

In het schrijven van Fire in the White Stone, wat vond je het lastigste, als muzikant zijnde?

De vocalen en de tekst. Deze moesten bijzonder sterk zijn. Ik moest iets aan mijzelf bewijzen.

Jo Quail levert, naar mijn mening, puik werk af met de cello op het nieuwe album. Hoe kwam je ertoe om haar te kiezen?

Ik schreef vroeger reviews voor een online publicatie genaamd Heathen Harvest. Jaren geleden recenseerde iemand anders bij Heathen Harvest een ouder album van Jo, en op dat moment ontdekte ik haar fantastische vaardigheden. In 2017 had mijn andere band Winterfylleth een cellist nodig om muziek in te spelen voor ons album The Hallowing of Heirdom, en ik heb toen Jo aanbevolen. Ze heeft dat destijds voor ons gedaan, en het was een logische keuze dat ik haar ook zou vragen om bij Wolcensmen te spelen.

Kun je onze lezers wat meer vertellen over het concept achter Fire in the White Stone en het verhaal? Wat is jouw filosofie erachter?

Dit zou een heel lang antwoord kunnen zijn, dus ik zal proberen om het beknopt te houden. Ik houd ervan om tradities, runes en bijgeloof te studeren, als een manier om de geheimen van een betekenisvol bestaan te ontdekken. In de Anglo-Friese runentekens, is er een mysterieuze rune genaamd ‘Kalc’. Sommige mensen hebben gespeculeerd dat deze de ‘beker’ representeert, en misschien zelfs behoort tot een subset van runentekens die gerelateerd zijn aan de Arthuriaanse ‘Grail’ mythe. In het onderzoeken van deze rune, ontdekte ik dat de naam ‘kalk’ betekende. Ik speculeerde dat het misschien niet verwees naar de specifieke steen die we tegenwoordig kalk noemen, maar naar een andere witte steen, of zelfs elke witte steen in het algemeen. En zo werd het idee geboren: een witte stenen beker, als het onderwerp van mijn verhaal. Met de hulp van een paar vrienden ontdekte ik toen dat, door de geschiedenis heen en over de hele wereld, de witte steen een diepe symbolische betekenis heeft van goedheid en van het spirituele domein.

Verder, zoals ik eerder al vermeldde, zijn de runentekens ‘ALU’, in mijn idee, een weergave van evolutie en transformatie, niet in de laatste plaats op persoonlijk niveau. Dus de filosofie achter dit album is er een van transformatie en verworvenheden. Het is, in essentie, de ‘Monomyth’, zoals die besproken zijn door mensen als Joseph Campbell. We kunnen allemaal ervoor kiezen om ons hele leven in onze comfortzone te blijven, nooit eens onszelf uit te dagen of onszelf verbeteren, of, we kunnen onszelf in de turbulente en onzekere ‘wateren’ van Laguz gooien, leren zwemmen, en dan onszelf ontdekken op een nieuw heroïsch pad waar we iets waarlijk groots en betekenisvol bereiken.

Het artwork van David Thiérrée is een beetje anders dan het vorige artwork. Het deed mij meer aan een onheilspellend verhaal denken en het deed minder atmosferisch aan dan Songs from the Fyrgen. Wat was het idee hierachter, en hoe was de samenwerking met David Thiérrée?

Ja, het artwork is echt anders, maar dat moest het ook zijn. Fire in the White Stone is een conceptalbum en de cover moest dat dus op een bepaalde manier weergeven. Ik zie David Thiérrée als de moderne erfopvolger van Theodor Kittelsen, en weinig moderne artiesten hebben de vaardigheid om de essentie van een volksverhaal weer te geven op de manier zoals hij dat doet. Ik gaf hem simpelweg een situatieschets van het verhaal, en gaf suggesties door hem een lijst te geven van dingen die hij zou kunnen afbeelden, en sommige dingen die ik sowieso wilde terugzien, en hij creëerde het werk. Ik weet dat sommige mensen misschien teleurgesteld zijn dat ze niet opnieuw een schilderij van een bos op de cover van het nieuwe album zagen, maar wat David heeft gemaakt is precies wat ik wilde. Fire in the White Stone is niet slechts een muzikaal project, en de albumcover moest dat weerspiegelen.

Heb je plannen om weer live te gaan spelen in de nabije toekomst? Ga je een tour doen?

Er zijn nog geen plannen. Het recreëren van dit soort muziek live is een grote taak – een dure taak. Ik denk niet dat ik bereid ben om een afgepeld live optreden te doen met bepaalde instrumenten weggelaten, en ik wacht dus tot er voldoende vraag is om het goed te doen. Ik vind het niet erg om te wachten. Ik heb ook het gevoel dat de locatie van zo’n optreden juist moet zijn – niet een of ander podium middenin de stad.

Heb je nog laatste woorden/advies voor onze lezers?

Iedereen heeft andere problemen, dus het heeft niet zoveel zin om een advies te geven. Dat gezegd hebbende, de filosofie op Fire in the White Stone is dat we zelden iets buitengewoons kunnen bereiken zonder onze comfortzone te verlaten. Als je verveeld of gedeprimeerd bent – en je hebt waarschijnlijk een goede reden om dat te zijn – neem in overweging om iets drastisch in je leven, of routine te veranderen. Wees niet bang voor falen, op die manier leren we ons aanpassen en groeien we. Het leven is slechts een spel.

Bedankt voor je tijd om de vragen te beantwoorden!

Bedankt voor het stellen van zulke interessante vragen.

Links: