In Café Zware Metalen gaan we opzoek naar de mens achter de metal, of de metal achter de mens. Wie is de ‘metalmens’ in al zijn verscheidenheid? We leggen de focus op de concert- en festivalganger, de platenlabeleigenaar, de barman, de buurman, de lichtman, de verpleegkundige, de politicus of de leraar. Wie je ook bent en wat je ook doet, we hebben allemaal een ding gemeen: metal! In deze rubriek gaan we in gesprek met jou! Want waar komen immers de leukste, meest spontane en luchtige gesprekken tot stand? Juist: in het café. In deze achtste aflevering klinken we de bierpul met de Noord-Hollander Eric.
Wie ben je en wat doe je in het dagelijks leven?
Hoi, mijn naam is Eric Vinckhof. Inmiddels 50 jaar oud en woonachtig in Zwanenburg, net onder de rook van Amsterdam. Ik ben werkzaam als business adviseur bij een grote uitvoeringsinstantie binnen het domein van de sociale zekerheid.
Hoe kwam Eric in de metal terecht en wat was zijn eerst gekochte album?
Via leeftijdsgenoten op de middelbare school en via een programma als Headbangers Ball op MTV. Ik heb het in elk geval zeker niet van huis uit meegekregen. De aantrekkingskracht zat hem in mijn vroegere jaren vooral in de energie en dynamiek die je in metal meer terug hoorde dan in andere muzieksoorten. Het imago dat destijds rond metal hing was toch wel een beetje dat van jezelf afzetten tegen de gevestigde orde en tegen alles wat geaccepteerd of mainstream was. Maar ik kan wel stellen dat mijn liefde voor metal muziek organisch is ontstaan en gegroeid. Sterker nog, het ontwikkelt zich nog altijd. Ik hield altijd wel van wat stevigere rockmuziek, maar het eerste echte metal album dat ik kocht was Reign In Blood van Slayer.
Hoelang bezoek je Zware Metalen al en wat vindt je leuk aan de site?
Ik denk dat ik ergens in 2003 voor het eerst op jullie site belandde. En ik ben nooit meer weggegaan. Voldoende aandacht voor de laatste nieuwtjes, en veel objectieve en eerlijke recensies van zowel albums als concerten. Daarnaast spreekt een rubriek als deze mij aan, maar ook die serie over verzamelaars en hun collecties vind ik erg geslaagd. Ik moet toch ook echt nog even Niels en Pim expliciet benoemen… Ze toveren elke keer weer een grote grijns op mijn gezicht met een nieuwe aflevering van de Osmium podcast. Heerlijk, die interactie tussen die twee en hun ongezouten meningen. Ik ben fan, ga alsjeblieft zo door!
Welke bands hebben een grote invloed op je gehad?
Dat zijn er best wel een aantal geweest nu ik er zo over nadenk. Toen ik Morbid Angel’s derde album Covenant voor het eerst hoorde werd ik compleet omver geblazen door opener Rapture. Mijn hemel, wat was dat bruut! Het album is een ware klassieker in het genre wat mij betreft. Een standaard wil ik het niet noemen, want dat klinkt zo klinisch in relatie tot een kunstvorm als muziek. Maar het is toch wel een richtinggevend werk, dat veel bands die death metal spelen als referentie of vertrekpunt hebben genomen. Begin jaren negentig hebben de zogeheten Peaceville Three (My Dying Bride, Paradise Lost en Anathema, red.) hun stempel gedrukt op mijn muzikale ontdekkingstocht. Evenals de Scandinavische black metal bands. En sinds begin deze eeuw deed een aantal bands uit de post-metal en sludge stroming dat opnieuw. A Sun That Never Sets van Neurosis is voor mij bijvoorbeeld eveneens een genre definiërend album geweest. De band die mij echter het meest dierbaar is, is Amenra. En dan niet alleen vanwege hun muziek, maar om alles waar die band voor staat en wat ze uitdraagt, ook via andere projecten en kunstuitingen van de diverse bandleden. Dat is onderdeel van wie ik ben.
Wanneer luister je vooral naar metal? Zijn er naast metal nog andere muzieksoorten waar je graag naar luistert en zo ja, wat brengen die muzieksoorten jou wat metal niet of in mindere mate brengt?
Ik luister vrijwel elke dag muziek en metal vormt daarbij echt de hoofdmoot. Er zijn zoveel stromingen in de metal tegenwoordig dat voor bijna elke gemoedstoestand er wel eentje passend is. Zeg nou zelf, als je in een sombere bui bent dan luister je toch liever naar de funeral doom van Skepticism dan naar de folk metal van Finntroll. En in een opgefokte bui toch eerder naar de alles vermorzelende industrial grind van Anaal Nathrakh dan naar de atmosferische black van Drudkh, toch? Ik luister ook naar andere muzieksoorten dan metal, maar ik bemerk dat daarin dan wel altijd een melancholische- of donkere ondertoon zit. Dan moet je denken aan artiesten als Lana Del Rey of zelfs een Billie Eilish. Het is niet zozeer dat deze muziek iets brengt wat ik mis bij metal, ze brengen het alleen op een andere manier. En dat kan soms best verfrissend werken.
Duidelijk! Wat zijn vrij recente metal albums die je helemaal grijs draait?
Eerder dit jaar kwam Assassine(s) uit van het geniale Celeste. Ik volg de Franse scene al jaren, maar dit is toch wel een zeer mooi, zwart pareltje dat overuren maakt in mijn CD speler. Celeste is een band die als geen ander een coherent werkstuk kan leveren. Zij trekken de sfeer van de muziek en de tekstuele thema’s door in altijd prachtig verzorgd artwork in zwart-wit. Tot nu toe mijn plaat van het jaar. Een andere recente release die ik veel beluister is de eerste volledige langspeler van Vital Spirit genaamd Still As The Night, Cold As The Wind. Zij verwerken in hun black metal Americana/Western invloeden. Ennio Morricone is nooit ver weg, zeg maar. Klinkt dat gek en onverenigbaar? Welnee, dat is het absoluut niet. Het werkt! En dan nog eentje van een totaal andere orde. Weliswaar geen metal, maar het is ook geen onbekende op Zware Metalen. Het album Engine of Hell van Emma Ruth Rundle. Een onwaarschijnlijk mooie plaat. Muziek met een ongekende intimiteit. Zo breekbaar en fragiel. Je wordt als het ware meegezogen in alles wat er in haar hoofd en hart omgaat.
Ik ben al jaren een enorme bewonderaar van alles wat vanuit de Church of Ra tot stand komt en het levenslicht ziet. Dus toen vaandeldrager Amenra hun twintigjarig bestaan opluisterde met een waar driedaags evenement The Building Of The Free Church in de Paradiso en Vlaams Cultuurhuis De Brakke Grond, moest ik daar natuurlijk heen. Uiteraard vormde het optreden van Amenra de hoofdmis. En wat voor één. Het was een onbeschrijfelijke ervaring. Die band stelt live nooit teleur. Maar die avond!? Het wordt en kan nooit meer beter worden dan dat. Ieder van de aanwezigen was verzonken in eigen gedachten, maar we deelden het moment. De verbondenheid was voelbaar intens, daar op die plek en op dat moment in de tijd.
Welk festival, welke band of welke concertzaal zou je heel graag nog eens willen bezoeken?
Wat ik veel bands hoor vertellen is dat het metal publiek in Zuid-Amerika compleet, maar dan ook echt compleet, uit hun dak gaat bij concerten. Het lijkt me mooi om die passie en uitzinnigheid eens met eigen ogen en oren mee te maken. Dat is er helaas nog niet van gekomen, maar wie weet komt het er ooit nog eens van.
Wat is je favoriete metal album- en nummer allertijden?
Een favoriet metal album? Dat is niet te doen. Er is zoveel goede muziek uitgebracht in de loop der tijd. En dat gebeurt gelukkig nog steeds. Mij zal je dan ook echt nooit horen zeggen dat vroeger alles beter was. Elk jaar kloppen er wel weer een paar bands op de deur die iets vernieuwends doen en daarmee relevant zijn. In elke levensfase dient zich daarom wel een meesterwerkje aan wat er voor jou boven uitsteekt en altijd een bijzonder plekje in het metalen hart zal behouden. Een belangrijk voorbeeld daarvan voor mij is Dusk And Her Embrace van Cradle Of Filth. Toen het uitkwam in 1996 klopte voor mij alles aan dat album. Van de welhaast poëtische teksten tot aan het verzorgde artwork. Het tikte allemaal een niveau aan dat sindsdien door hen niet meer is bereikt; althans dat is mijn mening. Een ander voorbeeld is A Map Of All Our Failures van My Dying Bride uit 2012. Dat is een album dat zich, voor mij persoonlijk, precies op het juiste moment in mijn leven aandiende. Een voorbeeld van een meer recent uitgebracht album (2020) dat ik tot mijn lijst met all-time favourites reken is het debuutalbum I van Mother. Maar zoals gezegd, er zijn er wel een aantal meer waaronder natuurlijk ook de albums van Amenra.
En een favoriet metal nummer? Ik beluister eigenlijk nauwelijks losse songs, maar vrijwel altijd volledige albums of EP’s. Je leest toch ook niet alleen bepaalde hoofdstukken uit een boek? Hoe dan ook, er zijn wel een aantal songs dat ik net wat vaker heb gedraaid dan het volledige album waar het op staat. En dat is volgens mij een prima indicator dat die songs net wat extra’s bezitten; eigenschappen die mij aanspreken bedoel ik dan. Een song als Heathen Tribes van Primordial is daar een goed voorbeeld van. Maar ook het ronduit fantastische Waters of Ain, van de band Watain uiteraard. Wat die songs met elkaar gemeen hebben is dat er ruimte wordt genomen om een ‘verhaal’ te vertellen, er zit veel afwisseling in qua ritme en sfeer, en ze zijn voorzien van veel goede riffs en smaakvolle (lead)gitaarpartijen die aantonen dat agressie en melodie prima hand in hand kunnen gaan. Zijn het daarmee mijn favoriete metal songs? Ik weet het eerlijk gezegd niet, feit is wel dat ze beide alle eigenschappen bezitten die maken dat ik zo waanzinnig veel van metal houd.
Wat vindt je mooi aan de Metalscene en waarin verschilt dit genre volgens jou ten opzichte van andere muzieksoorten? Zijn er ook dingen die je minder vindt aan de ‘scene’?
Het kopen van merchandise en dragen van bandshirts naar concerten is volgens mij iets wat in de metalscene toch echt meer gebeurt dan in welke andere dan ook. Zwarte shirts met bandlogo’s zijn daardoor verworden tot een symbool dat de metalgemeenschap kenmerkt. Ikzelf koop meestal ook altijd wel iets, al is het maar om de bands te ondersteunen. Daarnaast bestaat het metalpubliek in zijn algemeenheid uit vriendelijke personen die, ondanks het beeld dat de buitenwacht er misschien van heeft, goed naar elkaar omkijkt en rekening houdt met anderen. Ik zelf heb bijvoorbeeld nog nooit een moshpit zien ontaarden in een vervelende situatie.
Minder leuk aan de scene vind ik het hokjesdenken en overal maar labeltjes op willen plakken. En het moet voor sommige puristen wel ‘trve en kvlt’ zijn, want anders is de muziek namelijk waardeloos. Onbegrijpelijk zo’n bekrompen houding! Daarnaast zijn er zoveel subgenres en stromingen dat ik zo langzamerhand door al dat denken in hokjes niet begrijp waarom een band als Oathbreaker wel in de Metal Archives voor komt, maar Converge dan weer niet. Wie het weet, mag het zeggen.
Tot slot, maar dat heeft juist niet met de scene zelf te maken, verbaas ik me er altijd over dat zodra een buitenstaander hoort dat je van metal houdt, je je welhaast moet verantwoorden wáárom je in godsnaam van deze muziek houdt!? Gek genoeg heeft niemand er problemen mee dat je van de muziek van Adèle houdt, maar wel als het gaat om muziek van Behemoth of Wiegedood.
Wat staat er nog op je wenslijstje wat betreft metal, of wat zou je graag nog eens mee willen maken?
Ik had een toegangskaartje voor dat 10th anniversary jubileum concert van Epica. Dat was die show in het Klokgebouw in Eindhoven met dat grote klassieke koor en orkest uit Hongarije. Ik keek er naar uit om al die bombast live een keer te aanschouwen, totdat op de dag zelf bleek dat het vanwege privé omstandigheden niet mogelijk was om er naartoe te gaan. Ik heb toen in allerijl nog de live-stream besteld en er zodoende nog iets van mee kunnen krijgen die avond. Maar die beleving is natuurlijk totaal anders. Het zou mooi zijn als we de tijd konden terugdraaien en ook ik dit keer in die zaal stond. Hoewel…nu ben ik waarschijnlijk één van de weinigen die nog een ongebruikt toegangskaartje heeft, waar het controle strookje nog niet van af gescheurd is. Een collectorsitem, dat is ook leuk natuurlijk.
Zo kun je het ook zien inderdaad. Tot slot nog wat ‘funvragen’:
Friet of patat?
In Nederland hebben we het boven de rivieren over patat!
Rode wijn of witte wijn?
Dat is mij om het even. Zo lang tijdens het drinken maar het prachtige My Wine In Silence van My Dying Bride te horen is. Dan smaakt het net even wat lekkerder.
Concert of festival?
Ik heb een duidelijke voorkeur voor een concert. Ik ben niet zo’n fan van festivals. De sfeer mag dan best leuk zijn, de muzikale beleving is toch echt een stuk minder. Ik ga dan liever naar een concert waarbij de licht- en geluidsapparatuur zijn toegesneden op de band die gaat optreden die avond, en waarbij het aanwezige publiek ook echt voor die band gekomen is.
Muziek streamen of fysieke exemplaren kopen?
Dit is wat mij betreft geen vraag. Als muziekliefhebber kun je niet anders dan voor een fysiek exemplaar gaan. Je wilt toch gewoon iets tastbaars in handen hebben. Iets bezitten. En in tegenstelling tot popmuziek waarbij bijna altijd de voorkant van een album ontsierd wordt door een stompzinnige foto van de artiest in kwestie, is het artwork bij de zwaardere muziekstijlen vaak prachtig. Dikwijls zijn het ware kunstwerken waarmee qua sfeer en symboliek een link gelegd wordt met de teksten en muziek. Het vormt één geheel. Die beleving mis je in zijn geheel door alleen maar te streamen. Bovendien hoorde ik ooit iemand zeggen dat ‘luisteren naar muziek via een streamingdienst, is als kijken naar een schilderij vanaf een foto’. Zo is het maar net. Nee, ik gebruik alleen Spotify als ik onderweg ben in auto of trein, en ik gebruik het verder alleen om nieuwe bands even te checken of om jullie album reviews te verifiëren! Het kan helpen een eventuele miskoop te voorkomen.
Vinyl of CD/Tape?
LP’s vind ik mooi met name vanwege de grootte van de hoezen. Daarop komt het artwork vaak beter tot zijn recht dan op die kleine CD boekjes. Maar de prijs van vinyl… kom op zeg, dat is toch niet meer te betalen zo langzamerhand!?
Ik vind het grappig dat de tape weer een beetje aan terug komen is. Zelf heb ik daar niet zoveel mee. Ik heb vroeger uiteraard wel muziektapes uitgewisseld, maar de kwaliteit nam toch behoorlijk af na een aantal draaibeurten. Blijft over dus de CD. Midden jaren ’80 deed de CD al zijn intrede dus vrijwel alle metal muziek die ik bezit staat in CD formaat in de kast.
