Wheel – Resident Human

Geschreven door op 03-04-2021 om 22:55.

In 2019 knalde het Finse Wheel (met Engelse zanger, dat dan weer wel) als een komeet de progressieve muziekwereld binnen. Met een mix van metal, rock en grunge kreeg debuutalbum Moving Backwards lovende kritieken en dat leverde al snel een tour op met niemand minder dan het Zweedse Soen. Dat eerste album werd door de band zelf omschreven als ‘het album dat zij graag zouden willen dat Tool zou maken’. Deze debuutlangspeler kwam overigens net uit voordat die Amerikaanse progveteranen hun lang (zeer, zeer lang) verwachte album Fear Inoculum zouden uitbrengen. Hoewel de muzikale vergelijking met Tool zeker opgaat, gaf het debuut van deze Finnen (en Engelsman) toch vooral een eigen geluid mee. Nu, twee jaar later, brengt de band het vervolg uit in de vorm van Resident Human.

De bandnaam sluit goed aan bij het type muziek dat Wheel met de wereld wil delen. Een wiel draait namelijk. Grotendeels vooruit, tenzij je de versnellingspook in de achteruit drukt. Wat dan weer grappig is aangezien het vorige album de titel Moving Backwards meekreeg. Maar goed, vooruit gaat de muziek dus. Zich immer ontwikkelend. Gitaarlijnen die leiden tot een apotheose van progressieve explosiviteit. Hiermee onderscheidt Resident Human zich onmiskenbaar van zijn voorganger. Minder direct, meer doordacht. Meer gedoseerde agressie en daardoor ook dynamischer. Daarbij is er veel opbouw in de individuele nummers, maar ook in het album als geheel te vinden. Het is niet meer Tool dat wordt nagestreefd, maar we horen vooral het album dat Wheel zelf heeft willen maken. Daarbij lijkt het alsof de muzikanten hun instrumenten de weg hebben laten wijzen waardoor de nummers zich op een meer organische wijze ontwikkelen. Ondanks een wijziging in de benadering van het album blijft het geluid dat Wheel op de voorganger liet horen grotendeels overeind op Resident Human.

Dat is des te knapper als je bedenkt dat de halve band uit nieuwe leden bestaat (gitarist Roni Seppänen en bassist Mikko Määttä werden immers vervangen) in vergelijking tot de line-up van het vorige album. Daarbij mag gezegd worden dat de baslijnen van nieuwkomer Aki Virtanen het album naar het volgende niveau tillen. De bijnaam van de beste man luidt dan ook niet voor niets ‘Conan’, je weet wel die ene barbaar gespeeld door een Oostenrijkse bodybuilder. Nu zie ik deze snarenbespeler geen gouverneur van Californië worden, maar op het gebied van de basgitaar is het zeker een zwaargewicht.

Dat wordt meteen duidelijk tijdens de twaalf minuten van opener Dissipating, net als de eerder genoemde gelaagdheid van de muziek. Eén voor één worden de instrumenten aan ons voorgesteld, om telkens een nieuwe laag aan het geluid toe te voegen. Onder leiding van de bassist evolueert dit tot steeds verder groeiende melodieën die je langzaam maar zeker de muziek intrekken en niet meer loslaten. Halverwege het nummer wordt middels aanzwellende gitaren toegewerkt naar een stevigere passage die al meer doet denken aan Moving Backwards. Dat gevoel blijft hangen als we overgaan naar Movement. Dit nummer behoort tot het ruigere materiaal op het album waarbij drummer Santeri Saksala (zeker aan het einde) laat horen dat Soen niet de enige progband is met een slagman van grote klasse in de gelederen. Waar die band uit Zweden wordt verweten de progressieve elementen te hebben ingeruild voor een meer mainstream geluid (overigens niet geheel onsuccesvol) kan dat van Wheel zeker niet gezegd worden. Al helemaal niet wanneer tijdens Ascend het progpedaal compleet wordt ingetrapt. Een erg sterk nummer.

In Hyperion vinden we het volgende epos dat de twaalf minuten overschrijdt. Net als bij Dissipating is de inspiratie voor dit nummer gevonden in de sci-fi boekenserie Hyperion Cantos van Dan Simmons. Een rustige start met om elkaar heen draaiende gitaarlijnen trekken je wederom de muziek in. Dat rustgevende geluid blijft gehanteerd tijdens het gehele nummer en wordt ondersteund door het gevoelige refrein. Net als in de kosmische reizen van bovengenoemde schrijver worden we als toehoorder telkens meegenomen naar nieuwe sonische landschappen die aan ons voorbij trekken. Dit staat in contrast met de twee voorgaande nummers en draagt dus sterk bij aan die eerder genoemde dynamiek.

Nog meer afwisseling vinden we in de korte track Fugue die volgt. Die werd in een eerder stadium al losgelaten op de wereld als voorproefje op het album. Als single niet de beste keuze, maar wel passend binnen het album als geheel. Desalniettemin één van de mindere momenten op Resident Human. Gelukkig is het beste voor het laatst bewaard in de vorm van de titeltrack. Wederom ruimte voor lange uitgesponnen gitaarlijnen die gedurende het nummer in spanning toenemen. Een tempowisseling kondigt aan dat er ander weer op komst is (let u weer even op die heerlijke baslijnen?). Dit leidt uiteindelijk tot misschien wel de lekkerste passage van het album (zo net na de klok van 05:30), waarbij zanger Lascelles zich van zijn beste kant laat horen. Aan het eind gaan de registers nog even vol open om de luisteraar met een mooie toegift naar huis te sturen. Afsluiter Old Earth is in feite niets anders dan een pianomelodie die voortborduurt op de laatste klanken van zijn voorganger om het album in rust af te sluiten.

Wheel laat op zijn tweede album horen dat het gegroeid is als band en nog meer zijn eigen stijl weet te vinden. De muziek knalt daarbij wat minder geregeld uit je speakers, maar door de goed doordachte opbouw is deze des te interessanter om te ontrafelen. Wellicht zal niet iedere toehoorder bij de eerste luisterbeurt volledig overtuigd zijn. Dit is dan ook een album dat de tijd nodig heeft om goed in te werken en om de complexiteit te kunnen omarmen.

Score:

84/100

Label:

OMN Label Services, 2021

Tracklisting:

  1. Dissipating
  2. Movement
  3. Ascend
  4. Hyperion
  5. Fugue
  6. Resident Human
  7. Old Earth

Line-up:

  • James Lascelles – Zang, gitaar
  • Jussi Turunen – Gitaar
  • Aki ‘Conan’ Virta – Basgitaar
  • Santeri Saksala – Drums

Links: