In mijn eindeloze zoektocht naar black metal die black metal overstijgt kom ik (misschien al te) vaak bij het kraam van dezelfde platenboer(en) terecht. Het laatste jaar frequenteer ik voornamelijk de toonbank van het Italiaanse Xenoglossy Productions en het Britse Onism Productions. Beide labels hebben een neus voor onorthodox/niet-conventioneel blackmetaltalent: de buitenbeentjes, de meerwaardebrengers zeg maar. Terwijl Xenoglossy Productions zowel hondsbrute war metal als symfonische fijnzinnigheid durft aan te leveren, ligt de focus bij Onism Productions vooral op avant-garde, atmosferische post-black.
En zowaar, beide labels brengen dit jaar samen de debuut-EP van éénmansband Theomachia uit, onder de noemer “gnostische black metal uit de Eeuwige Stad”. Deze Romeinse blackmetalband is het geesteskind van een zekere F.M., die alle snaarinstrumenten en de vocale inbreng voor zijn rekening neemt. Hij wordt daarvoor bijgestaan door I.G. Tataru, die de teksten van de nummers schreef en zowel het logo als de cover art (een bewerking van “The Ancient of Days” van de schilder William Blake) heeft ontworpen, en door Valerio Primo, de drummer van Thecodontion, de signature band (als ik het zo mag noemen) van Xenoglossy Productions.
Deze release werd aangekondigd als een mix van (vroege) Ulver, Batushka, Emperor en Fields of the Nephilim. Tja, meer is er echt niet nodig om mijn interesse te wekken. The Theosophist is F.M.s allereerste creatie die het daglicht ziet: iets minder dan twaalf minuten aan lichtverteerbare, mystieke black metal met een filosofische inslag. Voor het eerst presenteert hij ons hier een korte proeve van zijn kunnen. En dat kunnen, daar is volgens mij het laatste nog niet over geschreven…
The Theosophist is een typische Onism Productions-release: verwacht dus geen loodzware brutaliteit, maar eerder subtiel geraffineerde blackmetalperfectie in een zoetgevooisd avant-garde jasje. Indien u beslist deze korte EP aan te schaffen, kan ik u aanraden de teksten erbij te nemen. Die lyrics getuigen van bijzonder veel raffinement en vormen mijns inziens ook het fundament van deze muziek, zelfs al schreef F.M. ze niet zelf. Het is een vruchtbare wisselwerking: wellicht was de muziek er eerst en werden de teksten geschreven in onderling overleg, maar het is de inhoud die uiteindelijk betekenis geeft aan deze muziek. Inhoudelijk gaat opener Gnothi Seauton (“Ken Uzelf” in het Grieks) over de zoektocht naar het zelf, een afdaling in de eigen ziel. De protagonist in dit nummer vindt niets en alles tegelijkertijd. “The grip of emptiness gets tighter as you dive deeper into your soul.” En toch is hij een god in het diepst van zijn gedachten.
Genoeg filosofie, nu even iets over de muziek. Gnothi Seauton is een sereen nummer dat ons een fijnbesnaarde wisselwerking brengt tussen kosmische synths, rockritmes op de drums, zeer melodische tremolo en een tweestemmige aanpak: een rustgevende, warme cleane stem en een kelige kras. Beiden zijn vertellend van aard, waardoor de lyrics spontaan op de voorgrond treden. Ze wisselen elkaar af, vullen elkaar aan en ontmoeten elkaar ook af en toe. Dit nummer vormt een heel coherent geheel: een organische harmonie die binnenloopt als een soepele wijn. De cleane zang zou geïnspireerd zijn op new wave en post-punk, maar voor mij komt het meer in het vaarwater van rock en grunge. De “edge”, het venijn van deze band ligt in vele donkere hoekjes en kantjes, maar niet zozeer in de cleane stem.
The Suicide of the Demiurge komt dan toch initieel wat steviger en conventioneler binnen. De start ligt volledig in het atmosferische blackmetalkamp, maar daarna hult het nummer zich in sereniteit en mystiek. Fluistering en zachte, bezwerende, bezadigde zang wiegen ons langzaamaan in slaap. We worden maar kortstondig uit deze sluimering gehaald: de hardere stukken blijven descriptief, al doet de gitaar zijn uiterste best om scherpte en venijn toe te voegen. De bewust bloedeloze zang is opvallend toonvast, terwijl ze dat ruwe kantje wel altijd weet te bewaren. Theomachia slaagt er in het laatste deel wel in om een stukje boosaardige duisternis te creëren met enkele goedgekozen riffs: zelfmoord is een spel van twijfels en contrasten, en die dualiteit wordt hier op perfecte wijze neergezet.
De EP eindigt met het titelnummer, dat minder opvallend is dan de vorige twee nummers en rustig voortkabbelt, al zijn de zelfde elementen opnieuw aanwezig. Ook nu weer zet F.M. met zijn stem (die heel wat verschillende stijlen laat horen) de teksten op een voetstuk. Tremolo picking is hier de norm, maar de akoestische gitaar en de nogal akelige synths zuigen er ten gepasten tijde alle energie uit.
Een korte proeve van zijn kunnen, en die smaakt naar meer. Deze EP toont ons wat kan binnen Theomachia, maar put dit niet uit. Theomachia bewijst hier zacht en hypnotisch te kunnen zijn en diepgang te kunnen creëren, harmonieus te blijven in verschillende gelaagdheden (zelfs de stem heeft talrijke laagjes) en toch ook wreed en venijnig uit de hoek te durven komen, al gebeurt dit maar mondjesmaat. The Theosophist roept meer vragen op dan het antwoorden aanlevert en hult zich in een mysterieuze, occulte mist. Welke weg deze band nog gaat bewandelen is niet duidelijk, want er zijn heel wat verschillende invalshoeken, stijlen en intensiteiten te horen. Het maakt nieuwsgierig, en is een EP daar eigenlijk niet net voor bedoeld?
Label:
Onism Productions, 2022
Tracklisting:
- Gnothi Seauton
- The Suicide of the Demiurge
- The Theosophist
Line-up:
- F.M. – Gitaar, basgitaar, stem
- Valerio Primo – Drums (gast)
Links: