Spurv – Brefjaere

Een zestal gasten uit Noorwegen die zich toeleggen op het musiceren van post-rock/metal. Het is weer eens wat anders dan de black metal die als exportproduct zo gekend is in de rest van de wereld. Nu, we kennen evengoed spectaculaire bands uit Noorwegen die een ander muzikaal pad bewandelen. Ik noem voor het gemak even een band als Leprous. Voor de duidelijkheid, Spurv de band waar het in deze recensie over gaat, is een gezelschap dat ik vooraf aan dit schrijven niet kende. Op Zware Metalen maakten we wel eerder kennis met de Noren, in 2018 om precies te zijn, toen het tweede album Myra werd gerecenseerd. Dit album werd met maar liefst 85 punten gewaardeerd. Het hier te bespreken Brefjaere is alweer het derde album, waarbij de inspiratiebron onmiskenbaar de natuur moet wezen. Zo lezen we ook terug in de bijgevoegde promo waarin bandlid en tekstschrijver Gustav Jørgen Pedersen mijmert over zijn verhuizing naar het schitterende Tromsø, in het noorden van Noorwegen, boven de poolcirkel. Op een dag werd hij wakker en keek hij uit het raam om zich te bedenken hoe het zou zijn als de bomen en bergen met elkaar een conversatie aan zouden gaan. Wat zouden ze tegen elkaar zeggen?

Een muzikale reis ontstaat waarbij er ook mythologische concepten aan te pas komen en de ontwikkelingen van Spurv als band zelf. Zo horen we ideeën op dit album terug die al stammen uit de beginjaren van deze band (2011). Uw redacteur van dienst was in een vorig leven ook in Tromsø alwaar hij de oneindige schoonheid van de ongerepte natuur aanschouwde. Ik snap daarom het concept van Brefjaere dan ook ten dele, al hoop ik wel dat de band het zichzelf niet te moeilijk maakt. Complex doen omwille van de complexiteit brengt namelijk niet altijd het gewenste resultaat. De muziek moet voor zichzelf spreken en met die insteek slinger ik het album eens aan.

 
De eerste constatering is het feit dat dit een album is dat zich het best in zijn geheel laat beluisteren. Gemeenschappelijke factor met het eerder gerecenseerde Myra is het gegeven dat we hier ook te maken hebben met haast cinematografische composities. De kwalificatie post-metal is in de meeste gevallen een aanduiding dat het hier niet per definitie zware metalen betreft in de letterlijke zin van het woord. Evengoed is dit geenszins softe muziek, nou ja deels dan, bijvoorbeeld in het klassiek geïntoneerde Krokete, rettskafen (krom, recht door zee) waarmee de plaat van start gaat. Schitterende koorgezangen zorgen ervoor dat we Brefjaere niet als een louter instrumentaal album voor de kiezen krijgen, al is het wel zo aangeduid. En daar blijft het niet bij, want het koor (geen koorgezangen van een tape hier!!) klinkt ook nog eenmaal als kortdurend sluitstuk Din pust fra stein (je adem van steen).

Echter, een nummer als En brennende vogn over jordet (een brandende koets op het veld) laat wel degelijk grillige gitaarpartijen horen, die door krachtige drumslagen worden bijgestaan. Het nummer ontvouwt zich nadien episch met gevoelige tremolo en donkere roestige geluiden die ik zo niet één, twee, drie kan plaatsen. Het lijkt een basgitaar te zijn, maar in de bijgaande promo lees ik ook dat er gebruik is gemaakt van een vibraphone: een instrument met een metalen klank dat een gelijkenis kent met de xylofoon qua opzet. Verder horen we gastmusici op viool, viola, piccolo viool en een cello. Daarnaast is er ook nog één vocale gastbijdrage te horen tijdens Å vente eråendre (wachten is veranderen). En dat is een schot in de roos! Het is daarom een slimme zet van het gezelschap om dit nummer als eerste single op de wereld los te laten. In verhouding met de andere nummers is Å vente eråendre qua lengte een stuk korter, maar daardoor nog niet minder indrukwekkend.

 
Som skye (Zoals de lucht) is een nummer wat ik ook nog even onder uw aandacht moet brengen met gevoelige gitaarflarden die doen denken aan het werk van ons allereigen An Autumn For Criplled Children, fantastische epische koorgezangen tegen het einde en een rijke invalbeurt voor de trombone. Ma-Gi-Straal! Ik kom er vervolgens ook niet onderuit om voorbij te gaan aan het spannende Under himmelhvelvingen (Onder het hemelgewelf), waar Gustav Jørgen Pedersen een prachtig gezongen Noorse tekst weet te combineren met een apocalyptische en donkere atmosferische onderlaag bestaande uit onder andere strijkers en blaasinstrumenten. Dit geeft dan ook een kortstondig moment van kippenvel.

Til en ny vår (Naar een nieuwe lente) duurt maar liefst een dikke tien minuten en is zo op het eerste gehoor een meer opbeurend nummer. Van enige vorm van metal of zware metalen is hier absoluut geen sprake, maar verdomme wat is dit een goed uitgevoerd stuk muziek! Na ongeveer vijf minuten weet de band te voorkomen dat het nummer teveel voortkabbelt door het tempo wat omhoog te gooien en te spelen met wederom grillige gitaar- (en strijk?)escapades… en dan wordt het uiteindelijk toch wel een portie metal. Het vermogen om eclatante muziek te laten horen spat tijdens Til en ny vår door de boxen heen. Maar met het eerder aangehaalde “wachten is veranderen” ofwel Å vente eråendre, keert Spurv wel weer even terug naar zijn bedrukkende, droevige stemmingswaarde. Na een hard chaotisch en scherpzinnig begin weet gastvocaliste Tåran Reindal (van de Noorse post-metalformatie Leonov) te imponeren met haar bijdrage. De in het Noors gezongen tekst gaat onder uw huid zitten, ook als u de taal niet machtig bent, daar is simpelweg geen ontkomen aan.

Idealiter gezien had dit nummer van mij dan ook wel net iets langer mogen duren, maar kom, we moeten verder met Urdråpene (Oerdruppels), dat nu wel eens qua opbouw aan het metalgenre doet denken. De muziek is net even wat woester, meer onbezonnen en de titel lijkt mij dan ook voortreffelijk gekozen. Blijf bij de les, want de rijke hoeveelheid aan klanken, instrumentarium en twists maken van dit nummer dan ook een complexe aangelegenheid. Gelukkig staat de complexiteit hier in dienst van datgene wat de band wil laten horen om zo met het eerder besproken Din pust fra stein uiterst sfeervol te eindigen.

Kijk, ik weet natuurlijk ook wel dat een label als Pelagic Records garant staat voor de meest eigenzinnige bands, ik noem onder andere Lo!, Psychonaut, MONO en LLNN, maar dit Noorse Spurv past daar met zijn post-rock/metal naadloos tussen. Hij laat zich kwalificeren als kunst van een hoog niveau, enige mate van verveling ligt gedurende de vijfenveertig minuten die Brefjaere duurt nimmer op de loer. En dan te bedenken dat ik normaal gesproken muziek met zo weinig zang aan mij voorbij laat gaan…

Score:

93/100

Label:

Pelagic Records, 2023

Tracklisting:

  1. Krokete, rettskafen
  2. En brennende vogn over jordet
  3. Som skye
  4. Under himmelhvelvingen
  5. Til en ny vår
  6. Å vente eråendre
  7. Urdråpene
  8. Din pust fra stein

Line-up:

  • Gustav Jørgen Pedersen – Gitaren, vocalen, percussie
  • Herman Otterlei – Gitaren
  • Hans-Jakob Jeremiassen – Basgitaar
  • Simon Ljung – Drums
  • Eirik Ørevik Aadland – Gitaren, klokkenspel trompet
  • Simen Eifring – Trombone, percussie

Links: