Oerheks – Heksen & Geesten van Brabant

Stilletjes loste Oerheks op de zesde dag van de zesde maand Heksen & Geesten van Brabant, demo nummer vier op een tweetal jaar tijd. Hoewel, demo? Oerheks brengt sinds Cagghenvinna uit 2022 de beste nostalgische, pagan black metal die ik in tijden gehoord heb. Laat u dus niet misleiden door het predicaat ‘demo’. Dit is geweldige, begeester(en)de, bij momenten hypnotiserende atmosferische black, met daarenboven wederom prachtig artwork. Kippenvel krijg ik ervan. Machtig. Ik ben maar wat blij dus dat ik wat ter schrift mag stellen over Heksen & Geesten van Brabant, het kortste en ook wel meest occulte werk tot nog toe. 

Voorgaande releases (vorig jaar verschenen nog Landschapsanachronismen en Valkengebed) concentreerden zich telkens op verschillende facetten afkomstig van de woonplaats van opperheks en multi-instrumentalist Hans Cools. Met Oerheks slaagt hij er niet enkel in die typische sfeerbeelden op te roepen die je dan steevast te lezen/horen krijgt, zoals – om er maar eentje bij te halen – de ervaring van ene reise doorheen mistighe ende duischtere wouden. Nee, deze muziek doet met mij meer dan dat, en nu moet ik wel toegeven dat ik sowieso gevoelig ben voor zo’n sfeerschepperij (dat had u ongetwijfeld al opgemaakt uit het intro), maar op de één of andere manier hoor ik er de hartslag van die wouden en het leven met al zijn schoonheid en wreedheden dat zich daar afspeelt in terug. Van de bescheidenheid van de prooi tot het ontzagwekkende van de natuur die doorheen de tijd steeds weer sterft en herleeft.

Maar hoe klinken die heksen en geesten dan? Wel, in het algemeen komen de reeds gekende elementen van Oerheks terug op Heksen & Geesten van Brabant: sterk teruggrijpend naar de mistige, gevoelvolle black van de jaren negentig en het begin van de jaren tweeduizend, galmende vocalen, afwisselend blasten en raggen en sfeervolle melodieën die regelmatig met wat tristesse zijn doorweven. Maar op de twee nieuwe nummers, die beide rond de negen minuten klokken, is de aanpak toch wat directer, minder zwevend, meer occult, dreigender, de lyrische thematiek muzikaal vormgevend. Hans’ vocalen zijn vaak fanatiek aanroepend, afwisselend in de rol van aanschouwer en uitvoerder van het ritueel. Luister maar eens naar de manier waarop de tekst schreeuwend-krijsend gebracht wordt tijdens de volgende passage, een prachtig stuk emotionele black metal dat het reeds vermelde kippenvel moeiteloos oproept, volgend op een rustig gesproken-woord-intermezzo na een drietal minuten in Heksen van Brabant (Kwaad uit de hand, gif in de ogen):

Haat, gramschap en heksenmacht
Gekrijs en kattengejammer, sneller!
Paddenstoel, beuk en eikenkracht
De duivel ligt op de loer feller!

Dit is tot nog toe, voor mij persoonlijk, de meest indringende blackmetalervaring van het jaar. Geweldig hoe de muziek – eigenlijk de hele Oerheks-ervaring – helemaal in mij resoneert. De hartslag van de natuur in voorgaande werken is omgebogen naar een pulserende cadans van het duistere, het dansen met de duivel, het aerdsche bestaan dat voorheen bezongen werd nu ontstijgend.

Tweede nummer Geesten van Brabant (Dood is niet dood, dood is leven!) is bijna in zijn geheel doorleefd van occulte wasems, toewerkend naar een zielsverkopende climax, in het bijzonder vanaf ongeveer de vierde minuut, bij de laatste gesproken verzen wanneer de muziek even stilvalt. De riff die begint te kolken neemt toe in intensiteit en wordt verder gevoed door het vuur van verschillende drumpatronen. Naarmate het nummer vordert, verandert ook de melodie van vorm en deze staat steeds in dienst van het crescendo van het ritueel, dat naar mijn aanvoelen uitdrukking geeft aan het verlangen naar het overstijgen van de kennis en de menselijke ervaring die beperkt worden door de grenzen van dit bestaan:

Mijn ziel aan de duivel
Dood is niet dood!
Mijn verstand aan de duivel
Dood is niet dood, dood is leven!

Dit werkstuk van om en bij de achttien minuten is voor mij voorlopig dé duistere parel van het jaar. Voor zij die deze release gemist hadden: ga dit zeker luisteren. Doorheen de muzikale ervaringen van Oerheks mogen dan heel wat gemeenschappelijke elementen terug te vinden zijn, even goed is er sprake van onderling duidelijk te onderscheiden nuances, zeker wat dit Heksen & Geesten van Brabant betreft, dat meer het occulte en uitgesproken duistere opzoekt. Steeds is de sfeerzetting geweldig en pakt die me helemaal mee. Zeer benieuwd naar wanneer die eerste volwaardige langspeler er komt, en hoe die precies zal klinken. Ik ga alvast een hoop kaarsen en wierook halen.

Label:

Amor Fati Productions, 2024

Tracklisting:

  1. Heksen van Brabant (Kwaad uit de hand, gif in de ogen)
  2. Geesten van Brabant (Dood is niet dood, dood is leven!)

Line-up:

  • Hans Cools – Alles

Links: