Er zijn verschillende redenen waarom ik onmiddellijk de aandrang voelde om dit debuut van Lhaäd te leren kennen én van een recensie te voorzien. Eerst en vooral werd het aangekondigd als “Industrial Ambient Black Metal”, een predicaat dat bij mij zowel verwarring als belangstelling opriep. Een prima voedingsbodem dus voor een grondige analyse. Ten tweede: Lhaäd is een Belgische band en komt ook nog eens uit via het eveneens Belgische Babylon Doom Cult Records, dat toch best wel al wat kwaliteitsvolle releases op zijn kerfstok heeft. Grote man achter Lhaäd is trouwens Lykormas (Filip Dupont), die u mogelijks kan kennen van Hemelbestormer of één van de bands van het zogenaamde The Nox Entity collective: Rituals of the Dead Hand, Entartung en Wolven. Dat collectief rond de heer Lykormas wordt nu dus aangevuld met Lhaäd. De derde reden waarom deze band mijn interesse heeft kunnen wekken is het lijstje “FFO” dat Babylon Doom Cult Records meeleverde en waar onder andere Mysticum en Thorns tussen prijken. En dat is toch echt een combinatie die ik met mijn eigen oren eens wou ervaren.
De laatste reden kwam er pas bij wanneer ik ook de bio van de band had gelezen. De bandnaam is niet alleen afgeleid van Hades, de Griekse god van de onderwereld, maar is tevens een anagram van het woord “hadal”. De hadale zone is het diepste gedeelte van de oceaan, van zesduizend meter tot elfduizend meter diep, en komt voornamelijk voor in oceanische troggen, waar de oceanische lithosfeer onder de continentale wordt getrokken. Het laatste terra incognita zeg maar, want het onderzoek in deze moeilijk bereikbare regio is nog maar de laatste tien jaar volop op gang gekomen. In een vorig leven deed ik zelf als marien bioloog onderzoek naar diepzeeleven (echter niet uit het hadale gebied), en dus heb ik hier wel een connectie mee.
Hadopelagische black metal dus, over de diepste diepten van onze oceanen, waar het koud en donker is. Uiteraard is dit een perfect thema voor een blackmetalalbum: een abyssaal graf, een maritieme onderwereld waarin je bezwijkt onder de immense druk van duizenden kubieke meters pikzwart water en de angst voor wat daar schuilt in de duisternis. Welke geheimen zou het diepste punt onder de zeespiegel willen prijsgeven aan ons? Wat wacht daar onderin om ontdekt te worden? Dat is het mysterie achter Below. Maak je klaar voor een 41 minuten lange, angstaanjagende duik in het diepe onbekende…
Naar analogie met hetgeen bands als bijvoorbeeld Mgła ook doen, hebben de verschillende nummers geen aparte titel, maar dragen ze enkel een nummer. Below I start zeker niet verpletterend, maar vooral mysterieus met ruisende onderwatergeluiden en duikbootbliepjes. De eerste akkoorden zijn afwachtend, voorzichtig, bedachtzaam. Stap voor stap groeit de muziek echter aan. Eerst legt de ritmegitaar er een extra rifflaag tegenaan, vervolgens spuwt Lykormas enkele lijnen hese, vochtige tekst uit en daarmee ontvlamt een vuur dat zelfs de diepste oceaan niet kan blussen. We krijgen redelijk melodische, tremoloriff-gedreven, sentimentvolle black te horen met hier en daar een scherpe, kristallen synthglinster ertussendoor. De gelaagdheid in de gitaren is bijzonder geslaagd en er ontstaat zo een eerste repetitieve flow die je helemaal op sleeptouw neemt. In het laatste kwart worden de riffs wat donkerder en de vocalen wat dieper. We bereiken stilaan de bodem, aan een hoge snelheid en met heel wat geweld. Een laatste ritmewissel maakt nu ook ruimte voor de basgitaar, die ons als een bijna komisch log, jazzy zeemonster verwelkomt. Helemaal daar onderin.
Waar je Below I nog kan beluisteren als een nautisch reisverhaal omwille van zijn gestage opbouw, is dat absoluut niet meer het geval voor Below II. Na een initiële, krankzinnige schreeuw raast het nummer maar door met veel herhaling, veel vocale en ritmische afwisseling en vooral heel veel energie. Het drumritme is bij wijlen meedogenloos en zeer dwingend. Wie dacht dat de diepzee een plaats van rust en sereniteit zou zijn, is er duidelijk aan voor de moeite. En laat dat dan net mijn kritische bemerking zijn hier: hoe heerlijk apocalyptisch het allemaal mag klinken en hoe overtuigend de stemtechnische veelzijdigheid van Lykormas hier ook mag zijn: ik voel er geen abyssale diepte in. En net wanneer ik dat bedenk, verandert het nummer compleet van timbre: het tempo gaat omlaag om ons te vergasten op de loden druk van Thorns/Darkspace-achtige black met een wat troosteloze lead erover. Dit is jammer genoeg maar een intermezzo van korte duur, want het laatste deel van het nummer brengt weer enkel haastigheid en geweld.
De black metal op Below is zeer solide en overtuigend. Het geluid is uitgesproken compact en volumineus en de riffs blijven geweldig goed kleven in je auditieve cortex. Lykormas zorgt ervoor dat er in elk nummer wel iets opmerkelijks te ervaren is, zoals het aquatisch/kosmische synthwerk dat te horen valt op Below III. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Thorns wordt er op Below wel regelmatig teruggegrepen naar blastbeatpassages, maar net door die spacy synths blijf je toch mooi in de juiste sfeer hangen. Op Below III is dat effectief de sfeer van Thorns, en de gelijkenissen zijn bij momenten bijzonder opvallend (luister maar eens naar ritme en instrumentgebruik vanaf 2:35). Het nummer blijft daarna heel de tijd laveren tussen die Thorns-momentjes, atmosferische descriptiviteit en brute stukken met veel snelheid en een hoofdrol voor Lykormas’ gorgelende grauw. Net als bij de voorgaande nummers verzinkt het nummer op het einde letterlijk in het diepe water.
Een sterk album, dat was ondertussen al duidelijk, maar ergens had ik meer verwacht. Nog meer verwijzing naar de diepte bijvoorbeeld, nog meer gedurfde keuzes en vooral: de muziek had me nog niet volledig weten raken. Maar dan komt Below V. Met voorsprong het meest brutale, meest monsterlijke van de zes (wat steekt Lykormas hier allemaal uit met zijn stem!) en wanneer het ergens net voor halfweg in zijn refrein terecht komt, weet Lhaäd me voor het eerst vast te grijpen, als de vangarmen van een reusachtige Architheutis. Het samenspel is groots, beangstigend, occult, meeslepend. Uiteindelijk komt alles perfect samen en die gelaagdheid getuigt van veel klasse. De vocalen staan hier centraal, en wat gezongen wordt klinkt als een rituele acclamatie. Let wel op: Lykormas heeft er op dit album voor gekozen om geen lyrics te hanteren. De stem wordt hier enkel gebruikt om een bepaalde sfeer op te roepen. Het meesterbrein achter Lhaäd liet me ook nog weten dat de overgrote meerderheid van de vocale expressies op Below “first take” zijn: volledig spontaan en uit een buikgevoel. Een dergelijke aanpak geeft deze release natuurlijk nog wat extra cachet. Below V bevestigt daarnaast ook nog maar eens dat Lhaäd op zijn best is in de tragere stukken, met machtige akkoorden die ons als mokerslagen proberen te verpletteren. Met enige voorsprong het beste nummer op deze plaat.
Om het evenwicht te bewaren kiest Lyrkormas aan het einde van dit album opnieuw voor een nummer dat een duidelijke opbouw kent, met een furieuze start (opnieuw die monsterlijk verzopen vocalen), vrij veel melodisch mid-tempo werk, een pak emotie (onder andere door het gebruik van lange, gepijnigde schreeuwen) en uiteindelijk een relatief traditioneel tremoloslot.
Ik ben oprecht blij dat ik Lhaäd heb leren kennen. Het album is op zich minder vernieuwend en minder verrassend dan ik had verwacht, maar anderzijds overstijgt het de massa wel door… Tja, door alles eigenlijk: vocalen, riffs, drumwerk, synths, samenspel, gelaagdheid, sfeerschepping, melodieën, productie… En een interessante thematische invalshoek. Klasse, en dat uit ons kleine Belgenlandje! Ach ja, we wisten al langer dan vandaag dat we hier gezegend zijn met een mooie collectie klassevolle blackmetalbands. Lhaäd mag je daar vanaf heden dus gerust bijplaatsen.
Score:
82/100
Label:
Babylon Doom Cult Records, 2021
Tracklisting:
- Below I
- Below II
- Below III
- Below IV
- Below V
- Below VI
Line-up:
- Lykormas – Alles
Links: