Funeral Winds – Stigmata Mali

Geschreven door op 20-05-2023 om 21:18.

Het Franse underground kwaliteitslabel Osmose Productions vergast ons dit jaar op de opvolger van Gruzelementen, wat album nummer zes was van de Nederlandse blackmetalveteraan Hellchrist Xul en zijn band Funeral Winds. In 2023 stort de heer Xul dus voor de zevende keer zijn bijtende chaos over ons uit. Stigmata Mali is de naam van dit wapenfeit, waarmee deze voorvechter van de traditionele blackmetalwaarden uw zwartgeblakerde trommelvliezen tracht te bezoedelen. De “stigmata mali” zijn uiteraard de stigmata van het kwaad én dus is dit een heerlijk duivelse verwijzing naar de kruisiging van een historische figuur die door maar liefst 2,5 miljard mensen aanbeden wordt. Dat het album uitkwam op 24 februari en niet op zeven april (Goede Vrijdag) vind ik in die zin een beetje een gemiste kans. Maar misschien doe ik nu gewoon moeilijk.

Wie ook traditioneel moeilijk doet, is Hellchrist Xul zelf. Funeral Winds is namelijk een compromisloze band die meer belang hecht aan een lekker ouderwets ‘nineties’-gevoel en een energiek, rafelig geluid dan aan muzikale esthetiek. We verwachten van Funeral Winds dan ook vooral pompende drumsalvo’s, rommelige Scandinavische riffs, schuurpapieren vocalen en een stofzuigerproductie. Doorheen de vele jaren dat de band al actief is, is die productie wel wat afgestoft, maar van zuiverheid is absoluut geen sprake. Funeral Winds houdt het graag rauw, chaotisch, haatdragend en trve. Geen fris en fruitig, licht verteerbaar slaatje dus, maar een brok vettige, zwaar op de maag liggende black metal met proto-blackelementen. En dat al sinds 1991. De verteerbaarheid is er de laatste jaren wel lichtjes op vooruit gegaan, onder andere door die iets transparantere productie (al is dat eigenlijk behoorlijk relatief), maar ook door wat meer afwisseling in de riffcomposities. Anderzijds is het bij Funeral Winds toch vooral de bedoeling om net níet te vernieuwen en te evolueren: de oude waarden worden hoog in het zwartmetalen vaandel gedragen. Funeral Winds kent dan ook geen genade en zaait op onverbiddelijke wijze zijn Koude Haat: het verplettert, verpulvert en mept alles aan Gruzelementen. Het gelijknamige album werd in 2021 door collega Bart zeer positief onthaald, en dit vooral omdat het “nog steeds beukt en rost als vanouds”. Benieuwd of Hellchrist Xul het geweer (of eerder het gigantische Rambomes dan) deze keer wél van schouder heeft veranderd?

…

Uiteraard niet! Met datzelfde mes opent Hellchrist Xul namelijk al vrij snel de eerste wonde. De sfeer wordt even opgebouwd door middel van kerkklokken en een broeierig, slepend tempo met bezwerende vocalen. Wie vertrouwd is met het geluid van Celtic Frosts Monotheist, weet precies wat ik daarmee bedoel. De opbouw is echter van korte duur (dat was bijvoorbeeld op Gruzelementen ook niet anders), want Funeral Winds wil vooral oorlog maken. En dat doet het middels een onverwachts melodische, vaak herhaalde, jachtige en vurige lead die buitengewoon prettig in het gehoor van de doorwinterde blackmetalliefhebber ligt. Doorheen het nummer krijgen we nog een aantal andere pakkende (maar minder in het gehoor springende) riffs te horen, die er samen voor zorgen dat Open the Wounds een meer dan geslaagde opener is. Ik ben er vrij zeker van dat dit nummer het bijzonder goed zal doen in de concertzalen, niet in het minst omwille van de vrij transparante structuur van het geheel en de muzikale vrijheid die de leadgitaar hier krijgt. Het bombast van de drumdreunen die aan het eind van het nummer het gitaarwerk komen ondersteunen is ook nog eens een fijne toevoeging die letterlijk voor wat extra punch zorgt. Uiteraard is dit wel nog steeds een zeer traditioneel blackmetalnummer en je mag dan ook weer niet verwachten dat Hellchrist Xul plotsklaps gaat beginnen experimenteren. Want vergis u niet: Open the Wounds blijft toch vooral furieus, bijtend en grof. Het is een nummer dat dusdanig schuurt dat uw gehoororgaan achteraf netjes gezandstraald is.

En dan is dat piekfijne, blinkende gehoororgaan helemaal klaar voor het titelnummer, dat start met een melodisch tremolo. Die tremolo houdt netjes het midden tussen atmosferisch sentiment en snijdende nijd. Van een titelnummer verwacht je wel dat het net dat ietsje meer brengt en dat is op Stigmata Mali ook zeker het geval. In feite horen we hier drie stijlen door elkaar, die mekaar mooi opvolgen en aanvullen: de scherpe tremolo doet dienst als herkenbaar leidmotief, de fel beukende stukken voegen daar veel vuur en snelheid aan toe (hier krijgen de drums een hoofdrol en komt ook de drassige huigstem van Hellchrist Xul het best uit de verf) en daartussen zorgt een lijzige, logge passage voor het nodige tegengewicht, al houdt het de spanningsdruk wel op de ketel. Door deze drie elementen door elkaar te gebruiken blijft elk deel zijn relevantie behouden en behoudt Funeral Winds hier ook een mooi evenwicht. Daarnaast zorgt het contrast tussen de trage en snelle passages (die me telkens weer aan Melechesh doen denken) ervoor dat het nummer doorlopend interessant blijft. Inhoudelijk brengt het nummer precies wat je verwacht: de ontheiliging van de kruisdood. “The vessel of gods spirit desecrated. Blaspheme the wounds of jesus crucified.” Dat het woord “Stigmata” maar liefst vijftien maal terugkomt in de tekst lijkt wat veel van het goede, maar anderzijds houdt het je als luisteraar wel continu bij de les. En het bekt gemakkelijk mee. Opnieuw eentje voor de concertzalen dus!

By these Hands, By Your Command is dan weer een typisch Funeral Winds-nummer: traditionele jaren ’90 black metal met veel geweld en een lekker evil geluid, maar zonder al te veel finesses. Het dendert verder zonder mededogen, voortrazend op een golf van doodsimpele, repetitieve riffs met hier en daar die typische kille, Scandinavische hoge snaaraanslagen. Een schoolvoorbeeld van een old-school blackmetalnummer, en net daarom heel geslaagd. Maar vernieuwend, nee, dat is het allerminst. Hetzelfde kan gezegd worden van Odious Emanations, een nummer dat helemaal uit de beginjaren van de tweede golf lijkt te komen (Mayhem lijkt me hier de voornaamste inspiratiebron). Het start en eindigt met een zware, slepende, zweterige, groovy riff (grotendeels ondersteund door rommelende basdrums), maar in het midden gaat de zweep er toch weer helemaal op. Hoe vaker je het nummer hoort, hoe meer het begint aan te spreken. Daar zijn wel enkele oorzaken voor te geven: het contrast tussen de tragere delen en het snelle middenstuk, de heerlijk warmbloedige centrale riff, maar ook de rasperige reutel van Hellchrist Xul, die niet alleen heerlijk boosaardig klinkt, maar ook gewoon verstaanbaar (en dus in zekere zin toegankelijk) is. Oude Mayhem horen we opnieuw heel duidelijk terugkomen in The Angles of Darkness, dat stilistisch heel sterk aanleunt bij Odious Emanations.

Eén van de meest opvallende nummers op dit album is Ferocious Revelations, waarin voor één keer niet gekozen wordt voor algehele vernietiging, maar de nadruk ligt op sfeer en melodie (althans meer dan op de andere nummers). Wat ook opvalt is dat de tempoverdeling (traag-snel-traag) precies gelijkloopt met die van het voorgaande nummer.

Stigmata Mali kunnen we uiteindelijk catalogeren als een heel typisch Funeral Winds-album, met alle karakteristieke kenmerken van de band, maar net om die reden is het toch iets minder geslaagd dan Gruzelementen, dat een veel gedurfder en (naar Funeral Winds-normen) veelzijdiger album was. Op Stigmata Mali wordt er toch net iets te vaak uit hetzelfde vaatje getapt, waardoor de nummers iets van hun identiteit verliezen. Anderzijds kan je wel zeggen dat elk individueel nummer op het nieuwe album zeker de moeite waard is, weliswaar binnen de beperkingen van het genre (want Hellchrist Xul kleurt deze keer duidelijk niet graag buiten de lijntjes). Funeral Winds blinkt vooral uit in het schrijven van degelijke maar conventionele blackmetalriffs en het produceren van een verpletterende sound, middels bijpassend basdrum- en keelgebruik. Een nummer als Purified by Acausal Flames kan je op die manier bondig samenvatten.

Om net díe kritiek, dat de stijl van de nummers wat te vaak in dezelfde lijn ligt, de kop in te drukken, eindigt Funeral Winds met het redelijk atypische The Bornless Forever. Het nummer start met stuwende tremolo, waarna er zowaar tijd is voor een slepend, melancholisch solomomentje. The Bornless Forever ademt dan ook vooral duisternis, deceptie en nihilisme uit en komt maar met mondjesmaat aan een versnelling toe. En dat is prima, want die jankende verdoemenis ligt Funeral Winds bijzonder goed en zorgt voor een passend afsluitmoment. Omwille van de symmetrie zijn de laatste tonen voorbehouden voor de tremolo van de beginseconden.

Stigmata Mali is geen verrassend album geworden, maar stelt ook zeker niet teleur. Fans van de band kunnen zich deze blindelings aanschaffen. Liefhebbers van meer experimentele vormen van black metal laten deze dan weer beter links liggen. Wie houdt van niet al te gecompliceerde old-school black met een gemene, satanische insteek en een vieze nasmaak, moet Stigmata Mali zeker een kans geven.

Met hun rafelige randen scheuren deze acht wonden de ether uiteen en braken ze verderf uit over dit tranendal. Kijk de dood in de ogen en laat je verwoesten door het allesverterende vuur, aangewakkerd door een giftige bries die zijn oorsprong kent tussen de grafzerken. De Funeral Winds zijn terug en zullen je omverblazen met hun stormachtige black metal. Geniet ervan!

Score:

80/100

Label:

Osmose Productions, 2023

Tracklisting:

  1. Open the Wounds
  2. Stigmata Mali
  3. By these Hands, By Your Command
  4. Odious Emanations
  5. The Angles of Darkness
  6. Ferocious Revelations
  7. Purified by Acausal Flames
  8. The Bornless Forever

Line-up:

  • Hellchrist Xul – Alles

Links: