Blackmetalpurisme uit de lage landen, part eight. Jawel, de Nederlandse duivelsaanbidder Hellchrist Xul is bijna precies een jaar na Stigmata Mali terug met een nieuwe plaat. En voor de achtste keer stuurt hij ons regelrecht de dood in met de smerige, moordlustige black die nog steeds zijn handelsmerk is.
Als recensent mag je er eigenlijk nooit vanuit gaan dat de lezer enige voorkennis heeft van de band ter sprake, maar in dit geval hoop ik toch dat elke rechtgeaarde Belgische en (vooral) Nederlandse blackmetalfan weet waarover ik hier schrijf. Funeral Winds is namelijk niets meer of minder dan een begrip in onze contreien. Stammend uit de prille beginjaren van de fameuze tweede golf (1991) heeft deze éénmansband al menig watertje doorzwommen en dus bulkt zijn muziek dan ook van het zelfvertrouwen en de ervaring van de oudgediende. Funeral Winds staat na al die jaren nog steeds voor een nostalgische verheerlijking van de vroege jaren ’90, een ode aan Satan met een grote, kwaadaardige S en een eeuwige, compromisloze (koude) haat jegens de hele wereld. Als de legioenen van het kwaad ooit een lokale generaal zouden moeten aanstellen, dan zou dat sowieso Hellchrist Xul moeten zijn.
En zoals het dit onzalige heerschap betaamt is er ook nu weer niets nieuws onder de zwarte zon te bekennen. Zelfs de duur van het album blijft trouw rond het halfuur bengelen, zoals we dat ondertussen ook van deze band gewoon zijn. Hellchrist Xul is dan ook een voorvechter van de traditionele waarden en trekt die lijn door in elk aspect van zijn muziek. Muzikaal mag je dan ook geen verrassingen verwachten, maar wel heerlijk smerige degelijkheid, puur ende trve.
Wars van enige hang naar vernieuwing of evolutie binnen het genre, blijft Hellchrist Xul zich vastklampen aan de oude waarden. Dat bleek nog maar eens op zijn tot nu toe laatste album, Stigmata Mali (2023). Van bij de eerste noten liet Funeral Winds zijn diabolische milities los om oorlog te maken. Typerend voor de band zijn de opzettelijk gruizige productie, de melodische leads, traditionele riffs en het schuurpapieren stemgeluid van de heer Xul zelf. Gevoelsmatig schemert er vooral veel demonische boosaardigheid door, maar ook iets gemeners, als een gifslang die woorden van haat in je hersenen zaait. Dat het melodische aspect danig goed in het gehoor ligt en er een mooi evenwicht wordt gevonden inzake afwisseling van tempo, ritme en sfeer is simpelweg te wijten aan de jarenlange ervaring waar deze band op kan leunen.
Stigmata Mali eindigde met een vrij atypisch brokje slepende melancholie, The Bornless Forever, gestoeld op atmosferische tremolo, met af en toe een versnelling. Een voorbode voor wat we op 333 te horen gaan krijgen? Wie weet…
Het nieuwe album is opgedragen aan “Hij, wiens naam 333 is, en dat driemaal één.” Blijkbaar is dit een verwijzing naar de demon Choronzon, de “bewoner van de diepten”, zoals (wie anders) Aleister Crowley hem beschrijft. Choronzon past binnen de filosofie van Thelema en wordt daar beschouwd als de laatste hindernis die de adept moet nemen om verlichting te verkrijgen: de vernietiging van het ego.
Stilistisch ligt 333 in het verlengde van zijn voorganger. Hetzelfde geluid, dezelfde sfeer, dezelfde vocalen, dezelfde tempo- en ritmekeuzes. Het verschil met het rauwe, scherpe geluid van de oudere albums, zoals Godslayer Xul (1998) en Koude Haat (2004), die vooral inspiratie putten uit de vroegste blackmetalreleases van bands als Bathory, Beherit, Darkthrone, Immortal en Mayhem, is groot. Maar wat de band heeft ingeboet aan vlijmende meedogenloosheid, heeft het wel enigszins gecompenseerd met het sfeervollere en melodischere, occulte geluid dat Funeral Winds tegenwoordig hanteert. Als je de laatste albums zo eens herbeluistert, merk je dat er tussen Essence, Gruzelementen en uiteindelijk Stigmata Mali een geleidelijke stijlverandering heeft plaatsgevonden richting een meer midtempo aanpak, met (zoals gezegd) meer aandacht voor melodie en een mystieke sfeer. De productie is ook wat doffer, voller en vetter geworden. De basdrums hebben de neiging om wat te verzuipen in een moeras van modderige submissie, als een soort sonische backdrop van repetitieve seismische inslagen.
Aan de andere kant van het spectrum is er dan wel een hoofdrol weggelegd voor de gitaren, die zich uitleven in een bovenlaag van melodische leads en hoog tremolo, af en toe afgewisseld met traditionelere riffs die doen denken aan de hoogdagen van Mayhem. Hellchrist Xul legt hier vervolgens zijn duivelse, gorgelend-hese stemgeluid overheen, met een opvallende accentuering en verlenging van de letter “s”. De grote, kwaadaardige “S” van Satan uiteraard. Het geeft zijn bijdrage alleszins een heel gemeen, giftig, akelig accent.
Het album start met Sovereign of Shadows, dat na een korte, kille windvlaag zonder veel gedoe voluit van start gaat. Kiest u zelf maar uit: alle registers opentrekken, uit de startblokken schieten, volle bak gaan, naar de hoogste versnelling schakelen, uitbarsten, uitbreken, fusilleren, detoneren en ontketenen… U snapt het wel. Alles moet kapot en iedereen moet dood. Het tempo ligt dan ook initieel hoog, maar die spanningscurve wordt niet lang hooggehouden. Wat wél blijft is een voortdurend gevoel van onrust en onbehagen. Door naar midtempo te schakelen kan Funeral Winds trouwens die typische, lijzige groove in zijn muziek leggen die kenmerkend is voor zijn huidige stijl, die doorheen het album behouden zal blijven. Zo druipt Sovereign of Shadows van de drassige vadsigheid.
Het aantal échte hoogtepunten op dit album is echter eerder schaars te noemen, en dit omdat er te vaak naar hetzelfde recept wordt teruggegrepen. Nummers als Ancient Wrath Unleashed, The Damned Ones Shall Rise (dat weer heel wat knipoogjes richting Mayhem verstuurt) en Forever Cursed and Bound geraken niet veel verder dan een predicaat “degelijk” en “verdienstelijk”. Ze zitten dan wel mooi evenwichtig in elkaar en het gitaarwerk (met name de tremolo) is zeker bekoorlijk en in zekere zin meeslepend, maar anderzijds blinken ze niet uit in originaliteit. Ondanks de afwisseling tussen gematigde en snellere stukken is er ook op vlak van tempo sprake van enige repetitiviteit. Daarnaast ligt met name op Forever Cursed and Bound het tempo voor het overgrote deel van de speelduur zo tergend laag dat je er toch wat moedeloos van wordt. Ik snap dat je als artiest ook eens wat variatie wil brengen in plaats van continu te blijven voortbeuken (want dat verveelt ook na enige tijd) en dat een slepend nummer ook heel sfeervol, koortsachtig en duister kan zijn, maar op dit nummer vind ik het eigenlijk vooral vervelend.
Eindigen doet Funeral Winds met Conjuration of the Blind One. En ja hoor, net als op Stigmata Mali is ook nu weer het laatste nummer het vermelden zeker waard. Hier wordt dan ook eindelijk iets meer afgeweken van het gebaande pad en dat is wat dit album toch wel nodig had (al is het kwaad ondertussen wel geschied…). Hellchrist Xul vangt aan met een invocatie in zijn eigen kenmerkende sisselspraak, waarna je even vreest dat het nummer weer dezelfde weg opgaat als zijn voorgangers: traag en slepend. Gelukkig komt ook de furie van Birthed By Pure Malevolence terug en even later horen we zelfs de reprise van een thema uit The Damned Ones Shall Rise (ik hoor er telkens weer een bepaalde passage van Blood Hunger Doctrine van Dimmu Borgir in, maar dat kan aan mij liggen). Het lijkt een poging tot synthese aan het einde. Hoe dan ook, dit nummer toont veel meer overtuiging in alle geledingen van het muzikale proces en injecteert zelfs eventjes een snufje punk, wat de intenties alleen maar aanscherpt. Dit is een track die er toch uitspringt, met een eigen identiteit en een duidelijk ritueel karakter.
Driehonderdrieëndertig is wel een onderhoudend en degelijk (ik haat dat woord, maar ik vrees dat ik het hier toch moet gebruiken) album, maar op de weegschaal met Stigmata Mali valt het toch net wat lichter uit, al ligt het dan stilistisch in dezelfde lijn. Het ontbreekt dit album vooral aan échte hoogtepunten: ze zijn er, maar ze zijn schaarser dan op zijn voorganger. Iets teveel van hetzelfde en iets te weinig verrassing, dat is mijn voornaamste kritiek. Te weinig originaliteit ook. Een scherper geluid en dus een minder vadsige productie zou Funeral Winds uit dit lijzige moeras kunnen trekken, maar dit is nu eenmaal het pad dat Hellchrist Xul momenteel bewandelt. De dood knipoogt ons toe van op de albumhoes, maar vandaag knipoog ik niet terug. Ik verwacht meer van Funeral Winds.
Score:
72/100
Label:
Osmose Productions, 2024
Tracklisting:
- Sovereign of Shadows
- Eternal Nightmare
- Cast the Gauntlet of Doom
- Ancient Wrath Unleashed
- The Damned Ones Shall Rise
- Forever Cursed and Bound
- Birthed By Pure Malevolence
- Conjuration of the Blind One
Line-up:
- Hellchrist Xul – Alles
Links: