Het Franse Blut Aus Nord is een band die altijd verrast. Met elk nieuw album verbreedt hij zijn horizon of bestendigt hij een beproefd concept, maar in herhaling valt hij nooit. Daarnaast weigert Blut Aus Nord zich te conformeren aan een specifiek genre en laat hij zich daarom moeilijk in een hokje catalogeren. Hoewel het debuutalbum Ultima Thulée (1995) nog de typische kenmerken droeg van ouder black/vikingmetalwerk (vroege Enslaved, Arckanum), was zelfs toen al duidelijk dat deze Franse formatie rond meesterbrein Vindsval haar eigen, eigenzinnige pad zou opgaan. Progressieve gitaarlijnen, lange ambient stukken, allerlei onverwachte wendingen en zelfs bepaalde psychedelische geluiden op een blackmetalalbum uit 1995: faut le faire!
Ondertussen zit Blut Aus Nord al aan langspeler nummer dertien. Tot nu toe waren dat twaalf unieke albums, elk met zijn eigen typerende elementen en stuk voor stuk waardevol en relevant. Vindsval lijkt wel een bodemloos vat vol geniale, maar evenzeer krankzinnige en verwrongen ideeën, waardoor je elke keer opnieuw iets nieuws leert ontdekken. En toch bestaat er een zekere vorm van cohesie tussen sommige albums, aangezien bepaalde concepten lijken terug te keren in het oeuvre van Blut Aus Nord, als een trein die af en toe van spoor verandert.
De drie albums in de Memoria Vetusta-reeks (volgen niet op elkaar, maar zijn gespreid over achttien jaar) bouwen voort op het debuut met emotierijke, atmosferische, maar ook soms furieuze en bij momenten wat progressieve black metal die je het best kan omschrijven als een eigengereide mix tussen Emperor en Borknagar. De drie 777-werken, die wel na elkaar werden uitgebracht in 2011 en 2012, laten een totaal ander Blut Aus Nord horen: spookachtige post-black met een industrieel-elektronische ondertoon, chaotisch, progressief en vooral compleet gestoord. Tussen deze albums door loopt een derde spoor, en dat zijn de What Once Was… EP’s. Deze leggen de pikzwarte industrial black metal kern van deze band bloot: gemeen, meedogenloos, compact en zonder franjes.
Drie trilogieën dus, maar daarnaast werden enkele heerlijke muzikale tussenstations (laten we even de trein-alegorie behouden) uitgebracht. Twee jaar geleden werd de zwarte demon genaamd Deus Salutis Meæ op ons losgelaten, een regelrechte nachtmerrie op muziek gezet. Deze gemene, verwrongen plaat was er simpelweg op uit om het geestvermogen van elke luisteraar ten gronde te richten.
Maar nu, twee jaar later, is er Hallucinogen om het brein dat aan scherven ligt uiteindelijk te komen herstellen én verruimen. Een muzikale catharsis die zijn weerga niet kent, geloof me vrij. Ik ga hier heel eerlijk over zijn: ik ben enorm onder de indruk van dit album. Omdat het me op de één of andere manier geweldig aangrijpt, omdat elk nummer me verbijstert en verbluft, maar vooral omdat het zoveel prachtig intens melodieuze momenten kent.
En die melodieuze intensiteit vinden we al onmiddellijk terug in het openingsnummer, Nomos Nebuleam. Wat mij betreft is dit ook het meest afwisselende en meest beklijvende nummer op dit album. De melodieën zijn fris, catchy en opwindend, de heldere cleane zang van een ongekende schoonheid en de hard rock-achtige gitaarriffs en solo’s zorgen voor een extra dimensie, ook op ritmisch vlak. Het klinkt allemaal zeer helder en geraffineerd, waarmee dit album duidelijk eerder aanleunt bij bijvoorbeeld Memoria Vetusta II: Dialogue with the Stars dan bij voorganger Deus Salutis Meæ. In het laatste deel van dit nummer valt alle opwinding weg en komen we in een desolaat muzikaal landschap van diepgevoelde droefenis terecht, een moment van intense introspectie. Het gevoel van rond te zweven in een kosmische nevel bekruipt je wanneer je dit hoort, en in die zin kan je misschien de songtitel Nomos Nebuleam als “wet van de nevel” vertalen. Een “mushroom nebula” dan misschien?
Misschien wel het meest opvallende en meest intrigerende nummer op Hallucinogen is Sybelius. Deze track wijkt namelijk wat af van de andere door een meer typische, atmosferische post-blackmetalstijl met samenzang die wat tussen progressieve viking metal en occulte black inhangt. Ongeveer halfweg het nummer worden we verrast door lekker thrashende riffs, met die typische spokende, wenende synths die we kennen van andere Blut Aus Nord-releases, gevolgd door een mega vette explosie van boosaardigheid.
Hallucinogen is qua intensiteit perfect in balans. Daarvoor zorgen rustige, warme momenten zoals het begin van Anthosmos. Alsof je opgewarmd dient te worden voor de snelle, wat kille post-black die daarop volgt. Als een koude golf stroomt die dan over je heen, met gemene riffs, drums en Gregoriaans-aandoende vocalen die voor een soort allesoverheersende chaos zorgen waar je niet onderuit geraakt. Dit vormt echter een heel sterk totaalplaatje. Opnieuw wijkt het tweede deel van het nummer af van het eerste. Occult-ritueel klinkende gezangen met Oosterse ondertoon gaan over in een rustig en intiem einde.
Zoals je van een nummer met als titel Mahagma mag verwachten krijgen we een furieuze start met prachtige leads en een intens-emotionele melodie, gevolgd door religieus aandoende, galmende koorzang, als monniken in een crypte. Hoe onbeschrijfelijk mooi is dit! Heerlijk opwindend drum- en gitaarwerk geven het geheel voldoende pit en naar het einde van het nummer toe worden we vergast op nog wat lekker vette, ruige riffs, vurig zoals het ma(ha)gma betaamt.
Afsluiter Cosma Procyiris is ongetwijfeld het meest bevreemdende nummer op Hallucinogen, zeer melodisch maar tegelijk ongrijpbaar, chaotisch en met meer dissonanten. Ook hier krijgen we dus weer het reflectiemomentje dat je onderhand wel kan verwachten, waarna de grote finale volgt. Vette thrashy riffs, gemeen en boosaardig, met een fijne, hoge lead erbovenop. Samen zorgen ze ervoor dat dit Hallucinogen niet in vrede en rust eindigt, maar met een innerlijke strijd. Make no peace, make war. Die laatste riff blijft hangen en aldus blijf je achter met het besef dat die fungale “stupéfiants” niet zo onschuldig zijn als ze eruit zien.
Met Hallucinogen heeft Blut Aus Nord voor de dertiende maal bewezen dat hij nooit of te nimmer zal vervallen in routine. Het is een zoveelste (r)evolutie van een band die zichzelf blijft uitvinden. Dit album is een totaalconcept van progressieve helderheid, catchy thema’s, vette riffs en vredige reflectie, maar waarbinnen elk nummer zijn eigen identiteit behoudt. Lichtvoetig op het eerste zicht, maar af en toe verraderlijk kwaadwillig. Anders gezegd: skip die nieuwe Tool: dit is boeiender!
Al die lof en al die superlatieven. Is dit dan het beste Blut Aus Nord-album ooit? Het zou zomaar kunnen, maar eerlijk gezegd is Blut Aus Nord zo een kameleontische band dat je het ene album niet altijd met het andere kan/mag vergelijken. Of je dit super of flauw vindt hangt ook wat af van wat je mood is, in die zin dat je hier wel moet voor openstaan als blackmetalliefhebber, want vanzelfsprekend is dit geenszins. Fans van Blut Aus Nord kunnen deze echter met de ogen en oren dicht aanschaffen (daarna oortjes terug openmaken natuurlijk), want al weet je niet altijd waartoe deze band in staat is, het staat als een paal boven water dat deze Franse visionairen steevast voor kwaliteit zorgen.
Of de (doorgaans eetbare) morieljes op de hoes (werk van Dehn Sora alweer) effectief hallucinogeen zijn durf ik te betwijfelen (anderzijds, morieljes die op een boomtak groeien, daar moet toch iets mis mee zijn, maar laten we niet over details muggenziften…), maar het album zelf verruimt alleszins het bewustzijn van de luisteraar en het blikveld van de band. Geestverruimend als het album is, zet het de aandachtige luisteraar ook aan tot een bijna paranoïde out-of-the-box denken. Er is namelijk iets vreemds aan de hand als je het cijfermateriaal achter dit album begint te analyseren. Er zijn zeven nummers, en deze hebben een gemiddelde speelduur van exact zeven minuten. Zeven maal zeven dus. Hallucinant! Het krachtige eerste deel van opener Nomos Nebuleam gaat ook heel plotseling over in het zachtere en intiemere tweede deel, precies na (jawel!) zeven minuten. Het komt steeds terug: 7, 7, 7. Gezien Blut Aus Nord ook al een 777-trilogie maakte, lijkt die idolatrie van het getal zeven stilaan een Leitmotiv te worden in hun werk.
Dat getal zeven intrigeerde me, en dus begon ik wat verder te zoeken. Ik dacht, laat ik eens helemaal gek doen en de zevende letter van elke tracktitel nemen. Dan krijg je dus “ESUMACR”, of omgekeerd “RC AMUSE”. Goed lieve lezers, ik ga hier even volledig uit de bocht, gewoon omdat het kan en omdat het past binnen het concept van dit album. Het is waarschijnlijk enorm far-fetched en misschien maak ik mij belachelijk, maar wat Google-werk leverde effectief een link op. Hier gaan we dan. “Amuse” is een record label dat absoluut niets te maken heeft met metal, maar dat in collaboratie met iemand die Ryan Celsius (RC?) heet een playlist heeft opgesteld die zich specialiseert in (het spijt me echt) hiphop. Die bewuste playlist noemt opvallend genoeg “High At Work”. Behoorlijk hallucinogeen dan toch, nietwaar? Toeval of intentioneel? Het zal wellicht een raadsel blijven. Het is overigens maar zeer de vraag of Vindsval en de zijnen hiphop-fans zijn, maar ik wou jullie dit hersenspinsel niet onthouden. Zie het als een frivool zijsprongetje.
Kort samengevat: een prachtig, intens en uitzonderlijk sterk album dat de geest verfrist na dat gemene Deus Salutis Meæ, maar als je wat dieper graaft zorgt het er wel voor dat elk neuron in je cerebrum één voor één uiteenspat. Hallucinogen is een gekmakend, mysterieus album dat waarschijnlijk nooit al zijn geheimen zal prijsgeven. Niet nadenken dus, gewoon luisteren en genieten.
Score:
90/100
Label:
Debemur Morti Productions, 2019
Tracklisting:
- Nomos Nebuleam
- Nebeleste
- Sybelius
- Anthosmos
- Mahagma
- Haallucinählia
- Cosma Procyiris
Line-up:
- Is niet meegedeeld (officiële info van het label)
Links: