Alcatraz zaterdag – Riffs, religie en registeraccountants

Alcatraz is al jaren een festival waar menig metalhead reikhalzend naar uit kijkt. De organisatie zet in op een knusse, gezellige opzet, maar weet ondertussen ook een line-up neer te zetten die mag meetellen in de scene. Dat blijkt wel: vorig jaar riepen de luisteraars van Studio Brussel het festival uit tot beste festival van 2024. Een mooie bekroning! Wat maakt dit festival nu precies zo bijzonder? Zware metalen is dit jaar weer om het met eigen ogen te ervaren. Friso Veltkamp doet verslag terwijl Tessa Verstraete de foto’s maakt. Samen proberen zij zoveel mogelijk van de unieke sfeer van Alcatraz te vangen. Met vandaag onder meer de muur van geluid die Rivers Of Nihil heet en een puik Candlemass.

Een nieuwe dag! Wat vooral opvalt: normaliter kiezen festivals de zaterdag uit om de meest interessante bands te boeken, maar daar kun je vandaag over twijfelen. Zo goed is de line-up vandaag niet. Hoewel er wel enkele mooie namen staan, is het niet zo sterk als de vrijdag. Maar vandaag leent zich dan wel weer voor om wat in stijl afwijkende bands te gaan kijken en dat is precies wat we gaan doen.

Evergrey (Prison Stage)

We trappen vandaag af Evergrey, vanaf stoeltjes aan de zijkant van het podium. Het is aangenaam toeven: de benen wat rust geven voor wat waarschijnlijk weer veel staan en lopen zal zijn. Daarbij is Evergrey ook wel een fijne band die je zittend prima kan aanschouwen. De band rond zanger Tom S. Englund is al even bezig. Wat heet: de band heeft al veertien (!) platen uitgebracht. Vandaag krijgen de Zweden 45 minuten om hun materiaal te spelen. Dan wordt het lastig een bloemlezing daaruit te maken. Toch lukt dat aardig.

De band heeft een intro met gelikte door Artificial Intelligence gegenereerde visuals. Daar valt wel enigszins en parallel te trekken naar de muziek: die is bij vlagen glad, maar heeft ook net genoeg toffe invalshoeken om boven het maaiveld uit te steken. Dat komt vooral op het conto van het bandbrein. Hij is bijzonder goed bij stem bij nummers als Say en Falling From The Sun. Bij Midwinter Calls vraagt hij of het publiek even de wooo’s mee wil zingen, maar dat lukt nog niet helemaal, dus doet hij het zelf maar. Lijkt mij ook beter. Dit is ook weer een nummer dat weliswaar enorm toegankelijk is maar genoeg punch heeft om het metalpubliek te boeien.

Het is lastig het geluid goed te krijgen op het hoofdpodium, dat is vandaag niet anders, maar als de wind goed staat wil het wel en hoor je ook de synthesizers in When August Mourn. En ach, eigenlijk is het alle acht nummers prima vertoeven bij deze muziek. Evergrey is een hele fijne band om de dag mee te beginnen.

Baest (The Swamp)

Even een kijkje nemen bij de wat vadsige metal van Baest. De Deense band gooit death metal, metalcore en galopperende ritmes in een blender. En allejezus ,wat een gezichtsloos resultaat levert dat op. Werkelijk niets wat deze band brengt, weet te boeien. De nummers zijn inwisselbaar en kennen nauwelijks opvallende moment. En oh ja, dan krijgen we ook nog een grap over neuken in de keuken. Echt waar. Was er dan niets goed? Nou ja, het geluid was wel oké.

Rivers of Nihil (Helldorado)

Onlangs bracht Rivers Of Nihil nog een uitstekende, titelloze plaat uit. Die wordt vandaag op Alcatraz integraal gespeeld. Dat is geen straf. Integendeel: live komen de nummers ook goed tot leven en is de progressieve metal van deze Amerikanen erg onderhoudend. Dat komt niet alleen door de technisch gespeelde, constant veranderende songs, maar ook door de verscheidenheid aan zang. Zo heeft gitarist Andy een verrassend goede cleane stem, iets wat je niet zo snel zou verwachten als je hem zou zien: een potige bebaarde gast. Adam Biggs levert daar als contrast flinke schreeuwpartijen bij. Het is af en toe opletten, en als je niet bekend bent met de band kan ik me voorstellen dat er enige vermoeidheid optreedt. Neem je echter de moeite, dan loont dit concert zeker. Behalve als je niet van saxofoonspel houdt, regelmatig duikt Zach met zijn saxofoon op om de muziek nog wat extra sfeer te geven zoals op Water & Time. Het klopt allemaal, de muur van geluid maakt vandaag in ieder geval indruk.

Wytch Hazel (The Morgue)

Gimmick of real deal? Het is lastig te zeggen bij de Gristenen van Wytch Hazel. De band doet in ieder geval genoeg om naar het eerste te neigen. Het lijkt wel een kerk op het podium, dat vol religieuze ornamenten staat. In die zelfgebouwde schrijn staan de vier leden van Wytch Hazel, die white metal een nieuwe dimensie geven: in kiezelwitte gewaden en omgehangen kruisen. Zelfs aan het schoeisel is gedacht: zanger Colin draagt witte laarsjes. Het lijkt wel een bijeenkomst van de Evangelische Omroep.

Muzikaal is het overigens toegankelijke meezingbare rock, met een enorm positiviteitsgehalte. Dat is een combinatie waarvan ik normaal gesproken spontaan jeuk op mijn alvleesklier van krijg, maar maar maar… ergens werkt het wel. Het is bovendien een welkome afwisseling tussen al het metalgeweld van vandaag. De band heeft er daarnaast ook wel veel zin in, al mag er wel wat gesleuteld worden aan het meezingen van de overige bandleden, dat vaak schoorvoetend gebeurt. Maar goed. Ik moet toegeven dat nummers als The Devil Is Here en Archangel best lekker binnenkomen. Bovendien krijgt de band iets voor elkaar wat weinig bands dit weekend lukt: een grote glimlach bij de meeste mensen. Dat is ook wat waard.

Vola (Helldorado)

Om half 5 slenteren de gasten van Vola het podium op. Alsof ze op maandagochtend zonder koffie bij een gemeentehuis hun paspoort moesten verlengen. Dit kan toch wel wat enthousiaster? Hoe dan ook, zodra de band begint is er meteen iets vreemds duidelijk: Vola heeft het hardste geluid van het hele festival. Niet Abbath, Baest of Coffin Feeder maar Vola. Allemachtig, wat staat dit hard! Is dit ter compensatie van hun uiterlijk van ideale schoonzoon? Het lijken wel een stel registeraccountants, op de drummer na, die heeft een tattoo want ja, er moet wel iets van attitude bij een band zitten. De Denen kunnen buigen op enkele uitstekende platen, zeker het uit 2021 afstammende Witness was een van mijn hoogtepunten dat jaar. Daar wordt vandaag veel van gespeeld, evenals natuurlijk van het recenter uitgekomen Friend of A Phantom. Daarbij laat de band een mix van djenty metalcore en pop horen. Die popinvloeden komen vooral van zanger Asger, die vandaag zuiver en goed klinkt. Net als de muziek. En daar wringt het wel een beetje. Het is allemaal wel erg gelikt en netjes. Geen ruw randje te bespeuren. Progressieve metal voor bij je schoonouders.

Kijk: songs als Stone Leader Falling Down en publieksfavoriet Paper Wolf worden goed gespeeld en blijven goede songs. Alleen klinken ze live precies hetzelfde als op plaat. De bandleden genieten echt wel van de muziek, maar ook dat gebeurt heel keurig. Bassist Nicolai gaat op in de muziek, maar wel heel beheerst. En zo kabbelt dit concert eigenlijk een beetje voort. Even is er een opleving, doordat de zanger van Ne Obliviscaris de gastbijdrage doet in Cannibal. Met zijn indrukwekkende schreeuw geeft hij gelijk een mooie toevoeging aan de muziek en tilt hij het nummer en de muziek naar een hoger niveau. Dat mag de band best wat vaker doen! Voor rest: tsja, Straight Lines blijft een goed nummer. Had ik overigens al verteld hoe teringhard dit stond vandaag?

Wolfmother (Prison Stage)

Even bijkomen bij Wolfmother. Dat lijken meer mensen te doen. Even bier halen, een flink stuk bijpraten met elkaar, even stoeltjes uitklappen op het grote veld, even het programma bekijken, even de boodschappen van volgende week digitaal doen, de aandelenkoers checken, de laatste nieuwsfeiten omtrent de verschillende oorlogen lezen, de laatste aflevering van een willekeurige Netflixserie, leren hoe je in het Fins kamerplant zegt, een recept om koffie nog beter te maken, of hoe je rozemarijn de wereld uit kunt helpen. Men is met van alles bezig behalve met deze show. Wolfmother is niet een eetband, het is een overgangsband. Een band die hier een achtergrondbehang geeft voor het late middaguur. De zon schijnt, mensen hebben het naar hun zin, Wolfmother op de achtergrond. Niemand die het ook maar een fuck kan schelen wat die band nu eigenlijk speelt. Andrew Stockdale en zijn twee mede kornuiten ploegen zich door een set heen met een paar hitjes, waarbij de hoofden nog wel wel eens richting het podium gaan, zoals bij Woman en de onvermijdelijke afsluiter Joker & The Thief. Nodig volgende keer gewoon een stel covermuzikanten uit.

Crypt Sermon (The Morgue)

Is er een vergelijking te trekken tussen Wolfmother en Crypt Sermon? Nou ja, je kan zeggen dat bij Crypt Sermon de nummers ook niet echt beklijven. De band staat in La Morgue hun doomachtige ding te doen: songgerichte nummers met ruimte voor melodie, gebracht met flink wat flair. Zanger Bryan loopt zelfverzekerd het podium over terwijl de band de fundering legt van dikke melodieën. Wat vooral opvalt is hoe goed het geluid is: alles is perfect te onderscheiden, het is hoorbaar wat iedereen doet, met name de gitaarpartijen. Maar helaas is het niet heel onderscheidend.

The Black Dahlia Murder (The Swamp)

Kijk, ik vind The Black Dahlia Murder best een vette band. Vroeger luisterde ik er ook veel naar, vooral naar Unhallowed en Miasma. Ik kon de opgefokte, boordevol riffjes zittende death metal van de band wel waarderen, helemaal ook omdat (de helaas veel te vroeg overleden) Trevor Strnad hele horrorverhaaltjes wist op te hangen in de muziek. Het klopte.

Vandaag klopt het alleen niet. Brian heeft de gitaar verruilt voor de zang maar ik kan dat geen succes noemen. Althans, vandaag niet. Het geluid van zijn zang is vreselijk. Alsof een nieuw iemand lukraak wat in de microfoon loopt te blaffen, hij doet zijn best, maar overtuigen doet hij mij niet tijdens nummers als Contagion en Kings Of The Nightworld. Ik kan het niet aanhoren en verplaats mijzelf maar naar The Night Eternal waar ik te weinig nummers van zie om een degelijke recensie te schrijven.

Helmet (Helldorado)

Op het eerste oog een wat vreemde eend in de bijt: Helmet. Maar dat is de band eigenlijk altijd en overal geweest. De band is eigenlijk vooral een musikantenband. Talloze bands en artiesten zoals Deftones, Tool en System of a Down hebben in het verleden aangegeven dat Helmet een grote inspiratiebron was. Ondanks dat het grote succes uitbleef, is bandleider Page Hamilton altijd stoïcijns doorgegaan met platen maken en concerten geven. Daarbij zijn natuurlijk de wat hoekige staccato riffs het handelsmerk van de band.

De tent staat volledig vol bij Helmet en na elk nummer krijgt de band een warm onthaal. Page ramt zich vastberaden door veertien nummers heen, waarbij opvalt dat er toch stiekem wel veel herkenbare nummers worden gespeeld, vooral afkomstig uit de jaren negentig, zoals Unsung, Ironhead en Milquetoast. Of neem Just Another Victim, dat rap en rock samenbrengt, en ooit verscheen op de legendarische soundtrack Judgment Night. Niemand die erom maalt dat er nauwelijks nieuw werk wordt gespeeld. Zo wordt dit optreden eigenlijk een grote zegetocht. Het publiek wordt uiteindelijk nog uitvoerig bedankt voor de steun gedurende het hele optreden , om uiteindelijk af te sluiten met (natuurlijk) In The Meantime.

Candlemass (The Swamp)

Laten we Candlemass maar gaan checken om te kijken of er nog een goede afsluiter in zit. Dat blijkt een schot in de roos. Candlemass staat natuurlijk voor riffs. Vette doomriffs. Daarbij hoort ook een massief geluid en dat is bij deze show helemaal aanwezig. De ene na de andere riff grijpt het publiek in de Swamp om zich heen. Het maakt niet zoveel uit uit welke periode de riffs komen, het klinkt allemaal even vol en vet, zelfs bijna veertig jaar oude nummers als Under The Oak en Crystall Ball (afkomstig van hun eigen klassieker Epicus Doomicus Metalicus) klinken erg goed.

Terwijl bandbaas Leif Eidling de fundering legt voor de nummers, en ietwat verlegen op het podium staat, paradeert zanger Johan zelfverzekerd en met een enorm charisma rond. Zijn zang is vandaag goed, zijn presentatie ook, alleen als er wat technische problemen zijn, lijkt hij zich niet zo goed raad te weten met de opengevallen leegte en kondigt hij de bandleden maar plompverloren aan. Maar goed, uiteindelijk draait het om de muziek. Die is goed en zwaar, waarbij naast stokoude nummers ook relatief nieuwer werk als Sweet Evil Sun wordt gespeeld, en waarbij het tempo ook wel licht omhoog gehaat met Dark Reflections. Candlemass levert een puike show af en sluit af met prijsnummer Solitude. Hele fijne afsluiter van de dag!

Omdat Zware Metalen met zijn tweeën vertegenwoordigd was, was het onmogelijk om elke band te beschrijven of te fotograferen. Tessa nam ook nog foto’s van de volgende bands: