Einar Solberg – 16

Geschreven door op 01-06-2023 om 18:55.

Even een uitleg vooraf. Normaal gesproken noteren wij bandnamen altijd in cursief lettertype en bandleden niet. Maar wat doen we hier dan als die twee gelijk zijn? Nou heel simpel: betreft het de persoon dan is het niet schuingedrukt en indien het de band betreft, dan is het wel in toren-van-Pisa-lettertype. Zo is Einar Solberg dus de frontman van Einar Solberg. Dan is dat ook weer helder. Verder kennen we de beste man natuurlijk beter en voornamelijk van zijn hoofdproject Leprous. Toch was er nog genoeg creativiteit over om ook nog een eigen project te lanceren. Om misverstanden te voorkomen: dit zal helemaal los van elkaar bestaan en Leprous heeft dan ook de volledige aandacht en primaire focus. Voor dit nieuwe project 16 werd de samenwerking opgezocht met andere muzikanten en producers om de composities alle kanten op de laten schieten. Wie Leprous de afgelopen albums heeft gevolgd kan niet anders concluderen dat het geluid daar veel meer elektronisch is geworden en bovenal een hoger popgehalte heeft gekregen. Op dit soloproject wordt dit (zoals te verwachten) nog even veel verder doorgetrokken. Zit je daar niet op te wachten, dan kun je wellicht beter meteen ophouden met lezen. Ik beloof je echter dat je daar spijt van gaat krijgen. Niet stoppen met lezen dus.

Enkele honderden gelukkigen, waaronder uw recensent van dienst en diens collega (zie het verslag hier), hadden de kans al om bijna het gehele album te beluisteren tijdens Prognosis Festival 2023 te Eindhoven. De organisatie had Einar Solberg namelijk al benaderd om zijn soloproject live te vertonen, zelfs toen er nog geen enkele muziek was uitgebracht. Op het moment van het concert waren er (pin me er niet op vast) pas één of wellicht twee singles uitgebracht. In feite stond het publiek dus te kijken naar een live première van het album. De hoofdpersoon zelf gaf hier later over aan helemaal niet van plan te zijn om het soloproject (op dat moment al) naar de planken te brengen. Sterker nog: dit was de eerste keer in jaren dat hij gespannen was voor een optreden. Die gezonde spanning was in retrospect zeker voelbaar en resulteerde in een waanzinnig lekker optreden. Toen de digitale post voor het album in de zware mailbox terecht kwam, was het dan ook geen moeilijke keuze om mijn naam achter dit album te noteren, stikbenieuwd hoe het album op plaat zou uitvallen. Nou daar gaan we dan.

Zet je in ieder geval maar vast schrap. Ten eerste blijkt namelijk dat de heer Solberg inderdaad meer dan voldoende creativiteit over had. We krijgen dan ook elf nummers uitgesmeerd over bijna zeventig minuten. Ten tweede is 16 een emotionele achtbaan, die alle aspecten van het sentimentele spectrum weet te raken. Thematisch gezien gaat het album echter voornamelijk over de moeilijk momenten in het leven van de zanger, waarbij de leeftijd zestien een keerpunt was. Hier verloor hij zijn betrekkelijke onschuld en kwam het besef dat het leven een serieuze aangelegenheid is. Die diepe emotie is te horen in de muzikale composities en de magistrale vocale prestatie van Solberg zelf. De muziek is haast filmisch en weet te intrigeren, maar bovenal te ontroeren. Hierbij wordt de logica van het leven zelf gevolgd. Van epische progrock, naar spacy triphop, vrolijke pop, zelfs wat hiphop en blackmetalscreams. Bedenk daarbij ook even dat er, naast de muzikanten benoemd onderaan deze recensie, een redelijke waslijst aan gastartiesten heeft deelgenomen die onder andere een Franse hoorn, trombone, trompet, saxofoon en orgel bespelen. En dan heb ik nog niet eens de deelname van het Praags Filharmonisch Orkest benoemd. Het zou je haast gaan duizelen.

Het is dan ook onzinnig om elk nummer uitgebreid te behandelen. Een poging daartoe kunnen we ondernemen door het op basis van emotie te omschrijven. Zo opent het album met het titelnummer 16 op zeer fragiele wijze, iets wat we later ook terug horen op ingetogen composities als Blue Light, Over The Top en Remember Me. Laatstgenoemde neemt echter in zwaarte toe naar het einde, waar de aanzwellende gitaren en viool een prachtige climax veroorzaken. De meeste stevige composities zijn dan weer te vinden in A Beautiful Life, maar toch hoofdzakelijk in Splitting The Soul. Waar het nummer aanvankelijk nog start met vervreemdende elektronica, is het absolute zwaartepunt van het album toch zeker te vinden in het refrein waar prins der duisterheid Ihsahn (Emperor en Ihsahn) zijn stembanden laat klapperen. Het is echter over het gehele album Einar Solberg die de show steelt met zijn wonderschone vocalen. Dan weer ingetogen en bedachtzaam, of juist flink getergd om er vervolgens weer sterker en robuuster uit te komen.

Tegenover het donker staat onmiskenbaar altijd het licht. Daar is Home dan weer het sprekende voorbeeld (of moeten we het nog over de iets misplaatste spoken word hebben?) van met heerlijk opgetogen blazers. De clip (zie hieronder) bevat overigens beelden van het eerste optreden op Prognosis 2023. Ook Grotto laat een lekker vrolijke melodie horen, met een hiphop geïnspireerde beat die voor een luchtig tegenwicht zorgt. Hoewel iets naargeestig, durf ik ook de Where All The Twigs Broke nog onder een zekere opgetogenheid te plaatsen. Al was het maar omdat de middensectie, waarbij The Chemical Brothers zeker op de knop zouden drukken, een vette glimlach op mijn gezicht tovert.

De beste emotie blijft echter voor dit schrijfwerk tot het laatst bewaard. Metacognitive handelt uit diepgewortelde onzekerheid en haast depressieve gevoelens. Het herhalende mantra (‘’Get Me Out Of Here’’) met wederom vervreemdende elektronica en instrumentatie werkt meditatief. Zondermeer één van de vele hoogtepunten van dit album. Geheel bijpassend horen we hier wellicht de beste vocale prestatie van Solberg. Ook het afsluitende The Glass Is Empty (wat is in een titel?) handelt vanuit de gevoelige kant. Een waar epos van ruim elf minuten laat alle emoties nogmaals de revue passeren. De tweede helft van het nummer is zonder meer droevig, zalvend en ontzettend mooi.

‘’I have to leave, I have to leave. I have to go.’’

En zo komt aan al het moois weer een einde. Potverdikkie, ik was helemaal niet van plan om een heel boekwerk te schrijven. Wat Einar Solberg en Einar Solberg hier brengen is echter niet met weinig woorden te beschrijven. Zelfs met dit werkstuk doe ik de muzikale prestatie nog tekort. Valt dit onder de categorie zware metalen? Nee, eigenlijk niet. Maar als liefhebbers van geweldige muziek, en laat daar toevallig nu net de zwaardere genres onder vallen, kunnen we dit soort pracht ook simpelweg niet negeren. Gun jezelf een uitstapje van een dik uur naar een andere wereld en zet 16 een keer aan. En dan nog een keer of zestien. Magistraal!

Score:

91/100

Label:

InsideOut Records, 2023

Tracklisting:

  1. 16
  2. Remember Me
  3. A Beautiful Life
  4. Where All The Twigs Broke
  5. Metacognitive
  6. Home
  7. Blue Light
  8. Grotto
  9. Splitting The Soul
  10. Over The Top
  11. The Glass Is Empty

Line-up:

  • Einar Solberg – Zang, keyboard
  • Tor Egil Kreken – Basgitaar
  • Chris Baum – Viool
  • Raphael Weinroth-Browne – Cello
  • Keli Guðjónsson – Drums

Links: