Ligt het nu aan mij of zijn er dit jaar al uitzonderlijk veel sterke blackmetalreleases aan de eigen Belgisch/Nederlandse bodem ontsproten? Ik denk hierbij bijvoorbeeld aan het veellagige Decadanse van Déhà, Het nieuwste album van de band die nooit ontgoochelt (Wiegedood), het meesterlijke II van Walg, maar ook bijvoorbeeld aan de gedurfde demo van Bokkerijders. En dan vergeet ik er waarschijnlijk nog een heel aantal. Allemaal stuk voor stuk kwalitatief hoogstaande werken die bewijzen dat onze lage landen hoofdrolspelers zijn in het moderne blackmetallandschap. En daar komt nu nog een speler bij, want uit de Westhoek (Ieper om precies te zijn) en schijnbaar uit het niets duikt er nu plots een nieuwe pikzwarte (of moet ik zeggen: koave zworte) formatie op: Dudsekop.
Liksems is een debuutalbum, maar toch gaat het hier niet om onbekenden. Dudsekop is namelijk begonnen als COVID-project van King Hiss-gitarist Josh Fury, die tot 1999 ook nog de gitaar hanteerde bij de metalcoreband Liar en daarnaast doorlopend actief was in de hardcoreband Congress (1993-2005). Hij schreef deze eerste plaat volledig zelf en nam ze daarna ook zelf op, samen met drummer Bert Guillemont (a.k.a. Burt Hillemong, ook al ex-Liar). Josh Fury neemt deze keer niet enkel de gitaar voor zijn rekening, maar is ook te horen aan de microfoon, waar hij verantwoordelijk is voor de cleane zang en het gesproken (“geblafte”) woord. De veelvuldig gebruikte screams en andere vocale emanaties worden dan weer verzorgd door een rist gastzangers, met name Bjorn Bossu (Darqo, ook deel uitmakend van de live band), Hans Teirlinck (Whatever it Takes), Tijs Verhelst (Her Fault), Cursing Christ (The Empty Bottles) en uiteraard Hans Verbeke, de zanger van Liar.
Ik leerde Dudsekop kennen dankzij het onvolprezen Unholy Congregation blackmetalfestival, dat elk jaar Oudenaarde onveilig maakt. Unholy Congregation specialiseert zich in underground black metal, waarbij het gericht zoekt naar een mix van oud en nieuw, uit binnen- en buitenland. En daar past Dudsekop perfect tussen. De band was me bij de aankondiging van de line-up nog niet bekend, dus ging ik op onderzoek uit. En ik was meteen onder de indruk. Toen bleek dat het debuutalbum ook beschikbaar was voor review, greep ik deze kans dan ook onmiddellijk. En nu ik ze in Oudenaarde vanop de eerste rij aan het werk heb kunnen zien ben ik zelfs nóg een stukje enthousiaster.
De geboorte van Dudsekop is geen alleenstaand feit, maar een symptoom van de COVID-19-infectie die dit jaar het leven heeft gekost aan King Hiss, de band waar Josh Fury dus deel van uitmaakte. King Hiss was een band die leefde van de interactie met zijn fans, en net dat werd hen ontnomen tijdens de lockdown. Er werd geen nieuw materiaal meer geschreven: de energie was op en de bandleden zochten naar nieuwe uitlaatkleppen. Voor Josh Fury was dat Dudsekop.
Le roi (Hiss) se meurt, vive Dudsekop!
Liksems is niet je doordeweekse blackmetalalbum. Zoals de band (Fury en Hillemong) het zelf aangeeft, is het “blackmetal-geïnspireerd”, een ode aan de eigen (zwarte) platencollectie en een uiting van hun gedeelde liefde voor black metal. Aangezien ze beiden hun roots hebben in andere genres, presenteren ze ons op Liksems een eigenzinnige, onbevangen, originele en frisse kijk op black metal anno 2022. Het werd een album met een uniek karakter en heel wat troeven.
Het eerste wat opvalt is het taalgebruik. Letterlijk dan. Het album is geschreven in het Ieperse dialect (Josh is Ieperling, Burt komt uit buurgemeente Zonnebeke) en dat bekt zelfs voor een niet-Westvlaming lekker mee! Het blijft natuurlijk een gewaagde keuze, want je zou je kunnen afvragen of je als band op deze manier niet een té beperkt publiek aanspreekt… Toch durf ik hier het tegendeel te beweren. Hoe vaak hebben we namelijk niet allemaal vol overgave in het Noors of Zweeds staan meeschreeuwen met onze Scandinavische helden, waarbij we extra veel aandacht besteedden aan het zo juist mogelijk uitspreken van die aartsmoeilijke teksten? En waarom zou dat dan niet werken voor het Iepers? Na enkele weken luisteren doe ik al even gepassioneerd mee met de tekst van het heerlijk herkenbare en toegankelijke Gin Roste Noagel als ik vroeger deed met bijvoorbeeld Satyricons Hvite Krists død. Het gebruik van het Iepers zal bij sommige luisteraars ook een gevoel van vertrouwdheid oproepen, terwijl het voor anderen eerder verrassend en intrigerend is. In beide gevallen is het dus zeker een meerwaarde! De teksten staan overigens min of meer letterlijk in het CD-boekje, just saying…
“k’ en ossan wiln koerage geevn, mo ’t vat es ut. T’ goat derup of deroender zin. Dien tid es anebrookn nu.”
Zo begint openingsnummer ‘n Dood Up Getepootn (wat zoveel betekent als: “Het loopt op zijn einde”). “Ik heb de moed nooit willen opgeven, maar ik kan niet meer. Het zal erop of eronder zijn: die tijd is nu aangebroken.” Dit is duidelijk meer dan enkel de start van dit album. Dit lijkt wel het einde van King Hiss en de start van Dudsekop in één zin gebundeld. Of misschien gaat dit over de uitzichtloosheid van COVID-19? Of verwijst het toch naar de stupiditeit van het mensdom, zoals verderop wordt gesuggereerd? Verschillende interpretaties zijn hier mogelijk. Hoe dan ook: ‘n Dood Up Getepootn is een binnenkomer van formaat! Met enkele subtiele orgeltonen start het dreigend en mysterieus, waarna het zich redelijk zwartgallig verderzet, met een schuurpapieren riff, een zich in het geheugen verklevende lead, een solo om duimen en vingers vanaf te likken, een goed ontwikkeld gevoel voor bombast en een prachtige wisselwerking tussen verschillende vocalen.
Want ja, daar blinkt het debuut van Dudsekop dus ook in uit: vocale diversiteit, zoals gezegd gedeeltelijk door Josh Fury zelf, aangevuld met de bijdrage van heel wat gastzangers. De wisselwerking tussen het gesproken woord en de screams op ‘n Dood Up Getepootn is alvast mooi in evenwicht. Het valt doorheen het album ook op dat de cleane zang vaak centraal staat aan het begin van een nummer en daarna een rode draad vormt (een soort “verteller”-functie), waartussenin er telkens gevarieerd wordt. Vooral de heerlijk gemene screams en bezielde, gescandeerde uitroepen vallen hierbij op.
De belangrijkste troef van Liksems is echter toch wel de meer dan geslaagde mix van stijlen die we doorheen de verschillende nummers te horen krijgen. Het is duidelijk dat het doel hier de middelen heiligt: er wordt niet krampachtig vastgehouden aan het predicaat “black metal” en daardoor krijgen de nummers de vrijheid om zich los van genre-gebonden restricties te ontwikkelen. Geen hokjesdenken dus bij Dudsekop. Zo zijn er hier en daar wel invloeden te horen, onder andere afkomstig van de vorige bands van Fury en Hillemong (eerder Congress dan Liar als je het mij vraagt), al blijft de basis toch telkens black metal. Het energieke Dran nestelt zich bijvoorbeeld mooi binnen de melodische black metal, weliswaar met een hoofdrol voor de cleane stukken (let tijdens het bruggetje ook op de engelenstem van Luna, de dochter van de frontman). In het tweede deel ligt de nadruk meer op atmosfeer, met tremolo en lichte doom-invloeden. Ook Tranendal is bij de start black metal ten voeten uit en ook hier staat de cleane zang centraal. Het nummer is een infernale driftkikker die zich vol vuur laat meedrijven op de loodzware mokerslagen waar de drums lustig mee rondstrooien, maar zich op het einde onverwacht (doch soepel in overgang) ontpopt tot een onweerstaanbare blackened thrashmachine. Jaja, probeer daar maar eens stil bij te blijven zitten…
Hoewel Liksems het ene hoogtepunt aan het andere vastrijgt, heb ik ondertussen ook wel enkele persoonlijke favorieten. Nummers waar ik sneller naar teruggrijp. Gin Roste Noagel bijvoorbeeld, omdat het inhoudelijk zo herkenbaar is (over “de jeugd van tegenwoordig”), vanuit verschillende perspectieven zelfs, en omdat het een onweerstaanbare meezinger/-bruller is. Ik kijk alleen al omwille van dit nummer uit naar het volgende Dudsekop-optreden!
“En at te loate go zin, goaze zeker zeggen: “Godverdomme, z’an ’t nog ezeid!””
(“En als het te laat is, dan zullen ze zeker zeggen: potverdorie, ze hadden het ons nog gezegd!”)
Ik vind het overigens geniaal hoe je de tekst van Gin Roste Noagel zowel volkomen ernstig als ironisch/cynisch kan interpreteren. Het is maar hoe je het bekijkt. Voor elk wat wils dus…
Het nummer dat wat mij betreft inhoudelijk het meest aangrijpt is Cauchemar, waarin de protagonist geconfronteerd wordt met de zielen van zijn overledenen, die hem zijn laksheid en onverschilligheid verwijten en hem de dood in willen trekken. Hoe zich dat allemaal ontwikkelt is zowel tekstueel als muzikaal bijzonder mooi gebracht. Heerlijke solo op dit nummer trouwens!
Na het instrumentale intermezzo Huidhonger, dat muzikaal wat out of place lijkt op een – in essentie – blackmetalalbum, komt het titelnummer binnenvallen met een collectief gescandeerd “Dudsekop!”. Liksems is een heerlijk zwaar, duister en dreigend hoogtepunt met een catchy centrale riff, vlijmscherp gitaarwerk dat aan een hoog tempo gebracht wordt, een virtuoze solo en een einde in old-school heavymetalstijl… Gevolgd door een reprise van de centrale riff op piano solo, gebracht door Romee, de jongere zus van Luna.
Op Liksems schrijft/zingt Josh Fury heel wat frustraties van zich af, maar op het einde krijgen we toch nog een wijze raad mee: geef niet op en geef altijd het beste van jezelf.
Het beste van zichzelf, dat geeft Josh Fury ons ook op Liksems, een album dat uniek is op verschillende niveaus. Maar Liksems is veel meer dan alleen maar “eens iets anders”. Het is een persoonlijke kijk op het leven, retrospectief en observatief. De nummers zijn catchy, deskundig opgebouwd en slagen er telkens in om het juiste evenwicht te vinden tussen fijnzinnigheid (vooral in de teksten dan) en bruutheid, vorm en boodschap, intensiteit en sfeer, impact en melodie. Dudsekop is een project met een bewust lokale insteek, maar met een internationaal geluid. Eens je Liksems een paar keer hebt beluisterd, krijg je het niet meer uit je hoofd en grijp je er keer op keer naar terug. Een duidelijke indicatie dat Dudsekop de juiste snaar weet te raken. Liksems is een kleinood dat niet alleen de doorwinterde blackmetalliefhebber blij zal maken. Het ideale eindejaarscadeau dus!
In januari komt de band al weer met enkele nieuwe nummers. Daar kijk ik alvast heel erg naar uit!
Score:
90/100
Label:
Genet Records, 2022
Tracklisting:
- N Dood Up Getepootn
- Dran
- Tranendal
- Koavezwort
- Cauchemar
- Huidhonger
- Liksems
- Gin Roste Noagel
- Verweir
Line-up:
- Josh Fury – Stem, gitaar
- Burt Hillemong – Drums
Links: