Voor al wie het zich meteen afvraagt: neen ik heb met Björn van het Zweedse Ye Banished Privateers geen gesprek afgenomen waarbij we beiden als piraten praatten. Wel belde ik de man op om eens te polsen naar de inhoud van de nieuwe plaat Hostis Humani Generis, die begin dit jaar bij Napalm Records verscheen. Daarbij hadden we het onder andere ook over het beeld van piraten vandaag en de geschiedkundige werkelijkheid.
Jullie laatste release draagt de stempel Hostis Humani Generis. Niet meteen een term die makkelijk in de mond ligt. Duidt het op het concept van dit album, of wil je echt verwijzen naar de manier piraten gemarginaliseerd werden in het verleden?
De twee eigenlijk. We wilden met dit album ingaan op de alledaagse piraten, niet de bekende piratenkapiteinen. We hebben het dan over de mensen die beschermd werden door het idee van piraterij en de oorlog die ertegen gevoerd werd. Deze titel was een manier om van mensen criminelen te maken en hen op die manier vogelvrij te verklaren waarbij ze op elk moment neergeschoten konden worden. Uiteraard hebben we de bekende piraten van die tijd, maar daarnaast heb je ook heel wat mensen die gedoemd waren om dit bestaan te leiden, net omdat ze geen andere manier vonden om te overleven. De levensomstandigheden waren heel anders dan vandaag. Het thema van het album gaat dus over hoe we van onze eigen bevolking vijanden kunnen maken.
Heel wat mensen vergelijken jullie met bands als Alestorm, vooral omwille van de thematiek dan. Het valt wel op dat het niet echt gaat om het louter brengen van leuke piratenliedje, maar dat er ook een historische naratief aanwezig is. Wat inspireerde jullie?
Het is een beetje van de twee eigenlijk. Enerzijds zijn er de nummers over Nassau, zoals Hush Now My Child, No Prey, No Pay en They Are Marching Down on High Street, waarbij we echt wel historisch werk gebruikt hebben om te verwijzen naar effectieve historische plaats- of straatnamen, of naar historische figuren. Het was belangrijk dat we accuraat waren hierbij. Over die geschiedenis kan je gewoon lezen, als je wilt zien hoe zo’n executiedokken eruit zagen, kan je dat gewoon opzoeken.
Daarnaast hebben we echter ook nummers als Rowing With One Hand, dat oorspronkelijk een gek rijmpje was in het hoofd van Hampus (zang, percussie, enz.) zat. Hij zat verveeld op zijn job op vrijdag en schreef dat rijmpje uit. Het was eigenlijk nooit bedoeld om een nummer te worden, maar net op dat moment zat ik ook met een melodietje in mijn hoofd dat er echt goed samen mee ging. Op die manier wordt het ook wat luchtiger, want we willen onszelf niet té serieus nemen. Er mag wel eens wat gekheid bij komen kijken. We proberen op bepaalde piratenthema’s niet te fel de nadruk te leggen, zoals rum bijvoorbeeld. Dat zit volgens mij al in het totaalpakket dat je krijgt met de kostuums.
Ik heb het gevoel dat jullie je meer richten op Amerikaanse piraterij. Klopt dat?
Dit album gaat volledig over Nassau, de piratenrepubliek in de Bahama’s. Het gaat over hoe die plaats kon groeien tot zo’n rijke gemeenschap. Ze kozen hun eigen leiders en waren onafhankelijk, maar toch kwam het allemaal ten val. Woodes Rogers werd als gouverneur aangesteld om alles terug in goede banen te leiden en hij komt af met de belofte dat wanneer je je wapens neerlegt, niet meer aan piraterij doet en je belastingen betaalt, dat je vergeven zal worden voor al je zonden. Als je dat niet deed, dan werd je achtervolgd en opgeknoopt. Dit verdeelde de bevolking in Nassau echt, waarbij mensen mekaar gingen verraden, of zelfs ingehuurd werden om anderen op te sporen. Dat werkte het best, omdat zij natuurlijk wisten hoe de andere mensen dachten.
Het eeuwenoude Romeins idee van ‘verdeel en heers’ dus.
Inderdaad. Ze hadden immers al zo lang geprobeerd om piraterij te laten verdwijnen, maar zelfs met grote legers lukte het niet. Op deze manier lukte het wel.
Over de muziek dan. Ik heb het gevoel dat deze plaat diverser is dan het voorgaande, ook op vlak van de zanglijnen. Waren er meerdere zangers dan voorheen?
Ik heb het eigenlijk niet bijgehouden. Ik denk dat het wat in de lijn van het vorige album ligt, waarbij we de spotlight wat op gelijke wijze willen verdelen. We kijken naar het album en verdelen het waarbij Magda, Peter en ik er een paar zingen en ook wat anderen aan het woord laten. We proberen het dus wat te verdelen, het is wat democratischer geworden in vergelijken met de eerste albums.
Daarnaast heb je ook Kris Olivius gevonden als nieuwe zanger (Björn lacht). Hoe is die eenaprilgrap tot stand gekomen?
Hampus kent Kris zeer goed, het is zijn buurman. Hij deed vroeg een kerstpak aan voor de kinderen van Kris en ging op bezoek met Kerstmis. We kennen hem dus vrij goed (lacht).
Nu zit ik met dat beeld in mijn hoofd. Is er voor de rest veel veranderd in de gelederen? Het voelt aan alsof er andere invloeden ingestroomd zijn, in de richting van Ierse folkpunk, en het heel wat gevarieerder klinkt.
Ja, dat kan wel kloppen wat je zegt. Op de vorige plaat stonden nog heel wat oudere nummers die nog niet opgenomen werden. Dat brengt met zich mee dat de sound ervan nog wat in het verleden bleef hangen. Met deze plaat zijn we dus van voren af aan moeten beginnen met schrijven en werkten we van bij het begin rond het concept.
Hoe uitte zich dat in het schrijfproces?
We vertelden iedereen in 2016 dat het album Hostis Humani Generis zou gaan heten en dat het over de val van Nassau en het einde van de gouden eeuw van piraterij zou gaan, of toch het begin van het einde. Iedereen moest dus dat thema indachtig zijn bij het schrijven van materiaal. Op deze nieuwe plaat hebben we heel wat nieuwe schrijvers, vroeger waren dat voornamelijk Peter en ik, maar op dit album waren we met heel wat. Wellicht komt daar die Ierse vibe wat vandaan, want dat is wel een gedeeld sentiment dat heerst in de band.
Dat lijkt me een moeilijkere situatie om in te werken, als je plots van twee schrijvers naar een hele hoop gaat.
Het blijft altijd wel wat tricky. Eén of twee nummers hebben het bijvoorbeeld niet gehaald voor dit album, omdat we voelden dat het niet helemaal paste bij het thema. Dat is steeds een moeilijke beslissing. Op vlak van schrijven hebben we ontdekt dat het het makkelijkst gaat als we in kleine groepjes samenwerken, met twee of drie. Als je een ruwe versie voorlegt aan de band dan is dat makkelijker om er een eindproduct van te maken.
Die nummers die nu achterbleven, verschijnen die later nog, of beginnen jullie terug helemaal opnieuw?
We hebben enkele nummers die echt erg goed zijn en die we echt niet gaan weggooien. Ze verschijnen dus op het volgende album. Het heeft dus echt gewoon te maken met het thema van deze release.
Het kind moet een naam krijgen en het viel me bij Rowing With One Hand op dat jullie nu ook namen geven aan mekaar. Was dat louter voor dit verhaal, of spreken jullie mekaar ook zo aan in het echt?
Eigenlijk hebben we ze altijd al gebruikt. Die van mij is wel even veranderd voor dit verhaal, want het personage dat ik speel, Bellows, sterft aan het einde van de rit. Ik heb dus nog een andere naam, Filthy John, waar je in volgende albums meer over te weten zult komen. Vanaf het begin van deze band had iedereen echter al een piratennaam en die verdienen ze ook steeds, op basis van hoe we op de planken staan of omwille van iets wat gebeurde tijdens het drinken. Jim noemen we bijvoorbeeld Silent Jim en dat is zeker niet omdat hij niet praat, hij praat meer dan wie dan ook in de band. Het is omdat hij steeds degene is die zegt dat hij aan zijn stem moet denken bij unplugged sessies en dus niet kan meezingen.
In die video krijgen de personages wel andere namen mee. Magda draagt de naam ‘The Brains’ omdat ze het brein is achter de hele ontsnapping. Daar gaat het dus om de rollen, zoals het brein, de spierkracht en de afleiding. Het dient om het verhaal te verhelderen naar het publiek.
Maar jouw karakter sterft dus uiteindelijk toch en deze plaat eindigt op een vrij donkere manier. Mogelijk zijn Death of Bellows en Why The Big Whales Sing de meest trieste nummers sinds Skippy Aye Yo. Waarom de keuze om het album op die manier te eindigen?
Omdat we een donker album wilden maken, waarbij we het dus niet wilden hebben over hoe de helden het zouden overleven op het einde. We wilden een soort van cliffhanger creëren waarbij mensen zich zouden afvragen hoe het verhaal zich verder zou zetten. Het verhaal rond piraterij is ook gewoon donker.
Volgens jou is piraterij dus echt gewoon iets duister? Dat breekt wat met het beeld dat we ervan krijgen met dansende piraten en bands als Alestorm.
Zeker. Mensen werden geen piraten omdat ze op toffe ontdekkingsreizen konden gaan en heel wat plezier wilden beleven. Meestal kwamen die twee zaken niet voor in een piratenbestaan, omdat ze van aanvang al criminelen waren, of omdat ze hopeloos op zoek waren naar bestaansmiddelen. Die vorm van kritiek krijgen we ook vaak te slikken, want velen vragen zich af waarom we over piraten schrijven en hen een soort van heldenrol geven. Het zijn echter criminelen. Dat doen we echter niet, we schrijven over alle aspecten van het piratenbestaan. De drang naar vrijheid en het creëren van misdadigers is daar zeker een aspect van en dat gebeurt in sommige gevallen als je mensen erg slecht gaat behandelen. Je laat hen gewoon de keuze niet. De hogere klasse heeft dat doorheen de geschiedenis steeds gedaan met de lagere klasse. Op die manier geef je ook aandacht voor het bredere beeld.
Het beeld van de meeste mensen wordt gevormd door Hollywood en een gekke Johnny Depp die de show steelt als piratenkapitein. Vind je zo’n films inspirerend of gewoon dwaas?
Het werkt niet inspirerend voor ons, neen. Om eerlijk te zijn heb ik zelfs alle films van Pirates of The Caribbean niet gezien. Vanaf de derde film verloor ik de aandacht, want het was me duidelijk dat dezelfde formule steeds maar opnieuw gebruikt werd. Voor ons zijn zo’n films uiteraard schitterend, want iedereen is geïnteresseerd in piraten vandaag de dag. Twintig jaar geleden zal het sentiment wel anders geweest zijn, toen zou iemand Peter of mij geklasseerd hebben als piraat of zwartbaard. Vandaag reizen we steeds rond in onze piratenkledij en we horen dit constant van de mensen die ons zien: ‘Kijk, Jack Sparrow!’ Het maakt dan niet uit dat we helemaal niet lijken op Jack Sparrow, ik denk dat sommigen van ons veel sterker aanleunen bij een personage als zwartbaard, maar Jack Sparrow is nu eenmaal het icoon voor piraten geworden vandaag.
Om terug te komen op je vraag: ik vind het allemaal wel leuk en Hoist The Colours is inderdaad een geweldig nummer, maar verder gaat het niet echt. We proberen die Disney-weg niet op te gaan van de typische piraten met een lapje voor hun oog.
Ooit vertelde je me een verhaal van Peter en jou in een roeiboot, verkleed als piraten en op weg naar een piratenfuif. Het was het begin van de band. Heb je een ander gevoel bij het piratenbestaan vandaag?
Ik denk het wel (lacht). Aangezien piraat zijn nu een deel van mijn job is, ben ik wat minder enthousiast erover. (lacht) Alles wat je langer blijft doen wordt nu eenmaal alledaags. Je krijgt ook steeds dezelfde vragen van mensen als je zegt dat je in een piratenband zit. Dat word je wat beu na verloop van tijd, om eerlijk te zijn. Zoals: ‘wil je eens “Arrr!” roepen in de camera’ of ‘dragen jullie graag ooglapjes?’. Anderzijds leer je ook zo veel over dit bestaan uit het verleden en dat werkt nog steeds erg motiverend voor ons.
Nu wou ik je net vragen om “Arrr!” te roepen. (Björn lacht) Neen, ik wou nog even ingaan op wat je dan wel inspireert. We zitten toch thuis, vertel ons eens waar we ons mee bezig kunnen houden als we geïnteresseerd zijn in piraten.
De serie van ‘Black Sails’ vind ik zelf vrij goed. Het kan wat moeilijk zijn om meteen de vier seizoenen te overbruggen, maar het is wel een serie die beter wordt naarmate je ze begint te volgen en bovendien is het visueel vrij accuraat gebracht. Op vlak van literatuur zou ik willen verwijzen naar Marcus Rediker, een schrijver die Peter ontdekte en die ook echt gebruik maakt van gerechtsdocumenten om zijn naslagwerken te schrijven. Een aanrader! Daarnaast heb je natuurlijk ook nog steeds de klassieker Treasure Island natuurlijk en enkele versies van de films die ervan gemaakt werden. Die dienen dan vooral om een beeld te krijgen van de mythe en het moderne beeld dat er is omtrent piraten.
Schreef Rediker ook over Nassau?
Daarvoor moesten we jammer genoeg nog te fel een beroep doen op Wikipedia, maar dat is ook een ongelofelijk goede bron. Je vindt steeds meer links en je kan blijven graven. Dat blijft een goed startpunt en het interesseert erg veel mensen. Je kan op die manier online erg veel vinden.
Ik hoop dat je niet te lang thuis moet zitten om series te zien en boeken te lezen. Je gaf aan dat je dit deels doet als beroep nu. Raken de maatregelen rond het coronavirus jullie hard als band?
Wel, Zweden volgt een ander patroon dan de rest van Europa. We hebben niet erg strikte maatregelen, omdat de mensen in het bestuur van dit land denken dat we anders zijn. We mogen dus nog steeds mensen ontmoeten, scholen zijn open en de meeste mensen kunnen nog gaan werken. Vele zaken sluiten wel, maar we kunnen nog doorgaan met het dagelijks leven.
Uiteraard raakt het ons erg op vlak van de geplande tours. We hadden een vol seizoen geboekt en elke week worden er meer optredens afgezegd. Ik denk dat we ons er moeten bij neerleggen dat er in augustus nog steeds niets zal gebeuren, misschien dat we moeten gaan kijken naar september. Om eerlijk te zijn, brengen die tours ons niet veel geld op. We kunnen immers niet veel vragen, want het kost heel wat om elf of twaalf piraten in een keer over te laten vliegen van het noorden van Zweden naar het midden van Europa. We verliezen dus niet zo veel geld, maar wel veel plezier en de reden waarom we dit doen.
Geen plannen om op te treden dus tot deze zomer, wat gaan jullie dan doen om de tijd te doden? Wat mogen we tot slot dus nog van jullie verwachten in deze periode?
We deden een late releaseshow voor de coronacrisis. Die kwam wat later omdat Wacken Winter Nights niet doorging. We beslisten dan toch om een show te doen en die te streamen, dat werkte zeer goed en werd een goed succes. We willen dus opnieuw zoiets proberen, maar op kleinere schaal. Op een intiemere setting bijvoorbeeld.
Verder gaan we ons uiteraard richten op nieuwe nummers. Meestal hebben we geen tijd om even gaan te zitten en gewoon te schrijven. Misschien dat we voor een snellere release kunnen zorgen, als het niet dit jaar is dan volgend jaar. Wie weet? In elk geval willen we als band iets doen met deze tijd die ons gegeven wordt.
Links: