Kalandra – A Frame Of Mind

Sinds 2017 timmeren de bandleden van Kalandra aan de weg. Niet direct een strak geplaveide weg zoals u ook in onderstaande tekst vanuit de promo zal lezen, maar wel eentje die we op zijn minst origineel zouden moeten noemen. Nog nooit van dit Kalandra gehoord, zegt u? En u beschikt over een voorliefde voor etherische klanken? Lees gerust even verder.

Geluidstechnisch heeft de band elementen van Noorse folk, Scandinavische pop en alternatieve en progressieve rock gebruikt, zonder aan één van deze genres gebonden te zijn. De nummers combineren kwetsbaarheid en kracht met een zeldzaam vermogen tot zelfreflectie, waarbij geheel individueel intern terrein wordt verkend dat resoneert over genre- en scènegroepen heen, en op zowel de meest uitgestrekte als intieme schaal. In ware Kalandra-stijl vertelt het nieuwe album van de band, A Frame Of Mind, niet alleen een verhaal, het belichaamt er een. Het Noors/Zweedse viertal demonstreert zijn unieke benadering van het gebruik van mentale gezondheid en introspectie om zijn aankomende release A Frame of Mind te schrijven. Het is dat proces van heling en verwerking, dat bereidheid om de stormen van het leven te trotseren om ervan bevrijd te worden, dat Kalandra zo’n hechte band met zijn fans heeft gegeven, en velen een middel heeft gegeven om met hun eigen problemen om te gaan. Ze hebben feedback ontvangen van gezondheidsprofessionals die hun muziek voor therapie hebben gebruikt, en zelfs in combinatie met psychedelica om mensen te helpen verslavingen en trauma’s te overwinnen. Na het enorme succes van het debuut The Line, kreeg de band uitbundig ontvangen tournees met Wardruna, Leprous en A.A. Williams. De virale cover van Wardruna‘s Helvegen nadert zes miljoen views op YouTube en meer dan zeven miljoen streams op Spotify. Het is overduidelijk dat de band in de loop der jaren al heel wat zieltjes voor zich heeft weten te winnen en misschien zelfs te betoveren.

Voordat we de muziek in gaan duiken, presenteer ik u nog een tweetal feiten. Muziek kan therapeutisch werken en een hulpmiddel zijn in een mens zijn donkerste dagen. Niet iedereen is daar overigens even gevoelig voor, of kan muziek als middel tot zich nemen voor meer kracht of ter verwerking van een gebeurtenis. Ieder individu zit weer anders in elkaar. Zo bestaan er zelfs mensen die helemaal niets met muziek hebben. Dat is voor mij onbegrijpelijk, maar ja, wie ben ik? Het tweede feit is het gegeven dat uw redacteur van dienst Kalandra al eens live aan het werk zag en wel in het voorprogramma van Leprous, samen met Monuments. Drie toch wel heel verschillende bands, maar ik was op tijd genoeg in Maastricht (Muziekgieterij) om de opstart van een glorieuze avond mee te pikken. Een ingetogen luisterbeurt die in 2023 al op behoorlijk wat publieksbijval kon rekenen. Aangezien ik zoals gewoonlijk al vol met mijn focus bij het Noorse hoofdprogramma zat met een heerlijke whisky cola, heb ik Kalandra niet de volwaardige luisteraandacht gegeven. Ik herinner mij nog wel dat het een onalledaags optreden was, met weinig metalen elementen, zoals u ook heeft kunnen opmaken vanuit de inleidende alinea. Nu krijg ik een herkansing op plaatwerk in de vorm van A Frame Of Mind en die grijp ik dan maar met beiden oren aan.

Metalheads die alleen van het ruigere werk houden, kunnen gerust afhaken. Het feeërieke stemgeluid van dame Katrine Stenbekk staat vrij centraal binnen het muzikale spectrum als voornaamste smaakmaker. Dat muzikale spectrum bestaat zondermeer uit een mix van de eerder genoemde elementen, waarbij de folk en alternatieve invloeden toch wel het meest tot de verbeelding spreken. Een nummer als Bardaginn klinkt daardoor naast traditioneel (met geweldige zang in de oud-Noorse taal) door de geluidseffecten en dynamiek ook vrij modern. Het schuurt en het wringt soms tussen de genres in, maar dat kan mij niets schelen. Zoals het bekende gezegde: ‘zonder wrijving geen glans’ en dat is wat mij betreft zeker op Kalandra‘s nieuwste plaat van toepassing. Mijzelf onderdompelen en laten gaan in wat de plaat te bieden heeft, voelt dan ook echt als alles even loslaten. En voor mij is dat relatief simpel, want naast het brute metalgeweld, wil ik ook nog wel eens van de gebaande paden afwijken. Het rotsachtige landschap in, de wolken observerend en mijmeren over wat er allemaal mogelijk zou zijn als we vanuit een non-egocentrisch kader zouden handelen. Waarom moeten we elkaar toch altijd zo naar het leven staan? Er blijven nog zoveel vragen over met veel te weinig antwoorden. The State of the World is een muzikale uiting met duidelijke tekstuele verwijzingen naar een wereld die wij zelf hebben gecreëerd. In dat opzicht kunnen we onze gedachten eens laten passeren, al is het alleen maar om een stuk introspectie en wellicht wat vrede met je eigen wezen te verkrijgen.

 
Tja en verder is A Frame Of Mind een gepolijste diamant die heel wat zuiverende werking op de luisteraar in kwestie kan hebben. De energetische draaikolken, ofwel chakra’s openen zich vanzelf, wanneer u daarvoor openstaat toch. Bij de vierde luisterbeurt kom ik erachter dat er nog voldoende rek en groei in het plaatwerk zit om voorlopig wel te blijven fascineren. De luisteraar kan daarnaast dankbaar gebruikmaken van een aantal aanknopingspunten. Ik benoem onder andere de heerlijke, hoge zangstem op de achtergrond tijdens de beginfase van A Life Worth Living, of het ietwat quasi-neurotische spel gedurende I’ll Get There One Day. Het zijn juist die momenten op het album waaraan Kalandra zijn status heeft te danken. Door heel klein, soms zelfs intiem te musiceren bereikt de band door het haast naadloos vermengen van de verschillende stijlen grote hoogte. En met Hytta hebben de heren en dame er zelfs een stuk meditatiemuziek als intermezzo aan toegevoegd. Tijdens Segla is duidelijk te horen dat die magische zang tweemaal is opgenomen, voor een dromerig effectbejag. Het feit dat Stenbekk nu ook weer alle teksten in het Noors zingt en voordraagt geeft het wat mij betreft nog wat extra schoonheid. De spanning stijgt vlot, wanneer het instrumentarium toewerkt naar een folkloristisch uitgeleide. Goede luistermuziek behoeft dan ook geen echte climax, maar wel een stuk akoestisch gitaargetokkel.

Het afsluitende I Remember A Time is de ‘evergreen’ van het album, een beetje jaren ’80 singer/songwriter-stijl. Het luistert prettig weg, maar voor mij is het in vergelijking met de andere nummers duidelijk het minste muziekstuk. Ik start liever weer opnieuw met het voorzichtige, lichtelijk timide I Am, het openingsnummer dat met genrevreemde elektronica en dramatische toetsen de toon zet. De laatste minuut is zelfs wat proggy van aard, waarbij het stemgeluid een steeds groter aandeel krijgt. Het wonderschone Untie The Knot is voor mij persoonlijk één van de best uitgewerkte nummers. Ik hoor prachtige teksten over een diep verlangen om echt gelukkig te zijn, omgeven door een stuk gitaarspel dat klinkt als een klok. Are You Ready? is, enigszins passend bij de titel, meer poppy van aard, maar evengoed bezwerend. Op een knappe manier zit er zomaar een stuk progrock en emotie in verweven, met tegen het einde een nog wat stevigere drumpartij.

En zo is Kalandra met dit A Frame Of Mind van heel wat markten thuis. Voor de ruimdenkende muziekliefhebber die wel raad weet met een mix van de genoemde stijlen is het een uitstekend album.

Score:

87/100

Label:

By Norse Music, 2024

Tracklisting:

  1. I Am
  2. Untie The Knot
  3. Are You Ready?
  4. The State of the World
  5.  Bardaginn
  6. A Life Worth Living
  7. I’ll Get There One Day
  8. Hytta
  9. Segla
  10. I Remember A Time

Line-up:

  • Katrine Stenbekk – Zang
  • Jogeir Daae Mæland – Gitaren
  • Florian Döderlein Winter – Gitaren
  • Oskar Johnsen Rydh – Drums

Links: