Rammstein: de geschiedenis achter Deutschland ontleed

Halverwege de maand mei brengt Rammstein na een hiaat van ruim tien jaar nog eens een nieuw album uit waarvan de eerste single Deutschland zijn première kende op 28 maart jongstleden. Met een totale duur van negen minuten en tweeëntwintig seconden is de bijbehorende video een mini episch verhaal geworden over de historie van Duitsland. Het filmische en controversiële meesterwerk kan echter wel voor enige verwarring zorgen wanneer je niet op de hoogte bent van wat er zich bij onze oosterburen allemaal afspeelde. Maar geen nood: Zware Metalen loopt graag even de belangrijkste feiten door.

Rammstein neemt ons mee op een spannende, gewelddadige en ontroerende reis doorheen de Duitse geschiedenis. De video geeft een waar verloop van historische gebeurtenissen, mythische figuren en zóvele verwijzingen naar het verleden weer, dat de kijker deze brok aan informatie bijna onmogelijk allemaal kan vatten.

De clip start rond 16 AD aan de ‘barbaarse’ kant van de grens met het Romeinse Rijk. Soldaten kruipen nietsvermoedend door een bos als nasleep van de slag om het Teutoburgerwoud. Ze worden daarbij in een hinderlaag gelokt via een alliantie van Germaanse stammen onder leiding van hoofdman Arminius, oftewel Hermann de Duitser. Verschillende legioensoldaten kwamen om het leven. Het symbolische en morele verlies had zulke diepe wonden geslagen dat er nooit nog werd geprobeerd om de oostelijke gebieden langs de Rijn, beter bekend als Germania, te veroveren.

Germania verwijst niet alleen naar een plaats, maar is ook een nationaal boegbeeld – een vrouw – die traditioneel het Duitse volk vertegenwoordigt. Zij gaat meestal gehuld in gevechtsuitrusting. Binnen deze video verschijnt ze samen met diverse symbolen die allen gelinkt zijn aan haar thuisland: een borstplaat voorzien van adelaar, de zwart, rood en goud gekleurde vlag en een kroon.

Een eerste glimp van Germania (een rol van Ruby Commey) vangen we op wanneer ze ten tonele treedt met Till Lindemann’s afgehakte hoofd. Vervolgens verschijnen astronauten waarna uit de achtergrond een onderzeeër van Duitse makelij opdoemt, die zowel in de Eerste als in de Tweede Wereldoorlog werd gebruikt.

De scène van een bokswedstrijd neemt ons mee naar de Weimar Republiek (1918-1933), een periode die vooral bekend is omwille van haar politieke instabiliteit, maar eveneens om zijn haar cultureel liberalisme.

We keren terug richting het voormalige Oost-Duitsland met als referentie de bustes van Marx en Lenin, het nationale embleem en ook een lookalike van de insulaire en repressieve leider uit die periode: Erich Honecker.

Er zijn beelden van kosmonaut Sigmund Jähn, de eerste Duitser die via een ruimtevaartprogramma van de toenmalige USSR de ruimte in werd gekatapulteerd.

Middeleeuwse monniken feesten op groteske wijze waarbij ze zuurkool en worst uit het lichaam van Germania lospeuteren. Of wat vinden jullie van de gevangenen die worden geslagen door bewakers, gekleed in politie- en militaire uniformen? Allen zijn afkomstig van verschillende historische perioden, zoals het Stasi-regime.

De tot nu toe meest controversiële scène binnen het nummer verwijst naar de holocaust en naziperiode. Vier bandleden (Lorenz, Landers, Lindemann en Riedel) zijn gehuld in gestreepte uniformen van kampbewoners, wachtend aan de galg op hun uiteindelijke ophanging. Ze dragen emblemen die worden gebruikt om misdaden te identificeren: een roze driehoek voor homoseksuele gevangenen, een gele ster voor Joodse gevangenen en een rode driehoek voor politieke gevangenen.

In andere scènes is te zien hoe band wegloopt van een vlammend luchtschip, wat een verwijzing is naar de Hindenburgramp uit 1937 waarbij zesendertig mensen het leven lieten. Ratten schuifelen over de vloer wanneer de monniken voor een eerste keer verschijnen, wat de mythe van de rattenvanger van Hamelen in beeld brengt. Dit is een legende die is ontstaan rond de dertiende eeuw en later werd neergeschreven door de gebroeders Grimm. Ook de kruisvaarders werden niet vergeten.

Germania loopt gehuld in een leren jas, gouden sieraden en een reeks kogels rond haar nek richting de camera met enkele honden, die de Quadriga op de Brandenburger Tor van Berlijn belichten.

De hoofden van de bandleden worden getoond als witte marmeren bustes en nemen ons mee naar het negentiende eeuwse Beierse monument Walhalla, een soort Duitse eregalerij die tot de dag van vandaag nog altijd te bezichtigen is.

Wanneer honderden bankbiljetten van bovenaf naar beneden dwarrelen, duidt dit op de verwoestende inflatie die Duitsland leed tijdens de jaren twintig van de vorige eeuw.

Nazi’s verbranden boeken, terwijl religieuze fanatici heksen naar de brandstapel leiden en in vlammen doen opgaan.

We herkennen leden van Rote Armee Fraktion, ook wel bekend als Baader-Meinhof-groep, een militaire organisatie die vooral actief was gedurende de West-Duitse jaren zeventig.

Elke scène brengt ons terug naar de iconen van een bepaald tijdperk. Gebeurtenissen vloeien moeiteloos in elkaar over, gekoppeld door de aanwezigheid van de bandleden en een opvallende rode laserstraal (Roter Faden) die elke gebeurtenis verbindt. Rammstein houdt er wel een heel bijzondere manier op na om het verleden van zijn land tot 1989 toe te lichten.

Links: