Immolation, Full Of Hell, Monument Of Misanthropy en Stortregn in Effenaar

Death metalgrootheid Immolation leverde vorig jaar met Atonement weer een huzarenstukje af. Dat album verdient het om live ten gehore gebracht te worden en dus trokken de New Yorkers onder de noemer ‘Burning Europe To The Ground’ onze kant op. Zware Metalen mocht zelfs wat promo doen voor deze toer. De Nederlandse concertbezoeker werd op zijn wenken bediend met een concertstop in zowel Patronaat, Baroeg en Effenaar. Voor uw scribent kwam een bezoek aan Eindhoven het beste uit, en dus zag hij aldaar kwaliteitsoptredens van Immolation, Full Of Hell, Monument Of Misanthropy en Stortregn. Fotograaf Niek van de Vondervoort schoot te hulp voor de visuele registratie.

Het is nog vroeg wanneer deze concertavond aftrapt. Met succes sluip ik wat eerder weg bij mijn werk en zodoende arriveer ik net op tijd om het Zwitserse Stortregn te zien. Respect voor de bandleden die vanaf de start een degelijke show neerzetten en zich niet af laten schrikken door het weinig aanwezige publiek. Ondanks dat deze mannen binnenkort hun vierde album, genaamd Emptiness Fills The Void, uitbrengen bij Non Serviam Records leren we later van Immolation-aanvoerder Ross Dolan dat dit hun eerste volwaardige Europese toer is. De melodische death metal wordt er vlot doorheen gebeukt met niet al te veel tijd voor dramatiek of eindeloos gesoleer (al kan geen enkele band uit dit genre een melodische solo à la Dissection weerstaan). Her en der passeert wat black metalriffage in de vorm van tremolopicks de revue, maar het geluid staat dermate modern en gelikt afgesteld dat het geheel nauwelijks black metal te noemen valt. Stortregn speelt degelijk en verzorgd als een vlekkeloze sessie in een oefenruimte. Drummer Samuel Jakubec lijkt met zijn gigantische drumstel wat overdressed te zijn voor de gelegenheid, maar compenseert door shirtloos te zijn. Desondanks weet hij wel het onderste uit zijn drumpannen te halen door veel te variëren binnen de gebruikelijke speelritmes. Bassist Manuel Barrios probeert tijdens een spaarzaam voorkomende interlude een progressief klinkend loopje à la nieuwere Job For A Cowboy op te zetten, maar hij krijgt geen tijd zich te nestelen door de op hol gedreven gitaristen en drummer die in een sneller tempo willen spelen. Die full-on metal assault vervormt daardoor lichtelijk tot een gezichtloze kakofonie, bijgestaan door een epileptisch flitsende lichtshow. Voor en door liefhebbers, maar met weinig nuance.

Wat toepasselijk was voor Stortregn past nog beter bij het opvolgende Monument Of MisanthropyMet een modern, deathcorig geluid (vooral die lage grunts doen aan Whitechapel denken) wordt alles in overdrive gebracht, gehuld in danwel een groengeel danwel een blauwpaars brouwsel van brekend podiumlicht. Drummer Simon “Bloodhammer” Schilling overheerst aanvankelijk met de hoge tonen van zijn cymbalen, maar dit trekt gelukkig bij. Naarmate de set vordert wordt de geluidsmix in z’n geheel helderder en daardoor verdwijnt het vermoeiende, blazende gevoel van het totaalgeluid. De instrumenten worden beter onderscheidbaar en de riffs dringen dieper door. Wat zich openbaart is een portie heerlijk brute death metal met voldoende nekbrekende tempowisselingen, getriggerde drums en technische fratsen à la Planetary Duality van The Faceless. Vooral die vettige, groovende breaks hadden prima op Neurotic Deathfest gepast, evenals de grinderige voortpersingen. Zanger George Wilfinger brengt met skinnyjeans aan en een petje achterstevoren op het hoofd moeiteloos diepe grunts en hoge krijsen. Het nummer Retarded Phrase Mongers heeft heerlijk brute Suffocation-vertragingen, terwijl Foreboding Of Evil doet denken aan het eigenlandse Teethgrinder. Opmerkelijk is ook de Death-cover Pull The Plug, waarbij de vertraging in het refrein chuggend uitgediept wordt, ook al vervalt de gitaarfinesse bij de snellere stukken een beetje. Naarmate de uit Duitsland, Frankrijk en Oostenrijk afkomstige band meer speelt, weet het steeds meer te overtuigen. Het vijftal groeit echt in de set en aan het einde betrap je jezelf op het uit de losse pols meetikken van de blastbeats.

De reden dat ik vandaag naar Eindhoven trek, is Full Of Hell. Qua studio-opnames blijkt dit viertal een heuse kameleon te zijn. Dit structuurloze allegaartje past net zo goed bij de ruis van Merzbow als bij de beukende doom van The Body, terwijl het eigen werk genadeloos snel gespeeld kan worden. Live is de band al even wisselvallig: in de vier keer dat ik Full Of Hell op zag treden, was het twee keer héél gaaf en twee keer héél matig. Met deze Amerikanen weet je van tevoren dus nooit wat je gaat krijgen en dat past uitstekend bij de desoriënterende chaos die de band over een concertzaal weet te storten. Zanger Dylan Walker is daar de belangrijkste schakel voor. Zijn geschifte, naar performance art neigende optreden zorgt iedere keer weer voor kippenvel. Hij kotst zijn tong uit en rochelt er op los terwijl hij schijnbaar willekeurig overschakelt van putgrunts naar ijle krijsen en alles wat daar tussenin zit. Vergeet daarbij de lange snottebellen die hij uit zijn neus blaast niet. Ondertussen spast hij met zijn volledige lichaam in de rondte zonder zijn duivels doordringende ogen van het publiek af te laten gaan. Zo lijkt de voorman een naar mannetje dat schizofreen uit de hoek komt, maar wanneer het nummer afgelopen is, landt hij terug op aarde en spreekt hij met een ontmantelende schaamte een ‘dankuwel’ uit. Zonder twijfel een van de gruwelijkste metalzangers van het moment.

‘We’re Full Of Hell and we’re from Mars’, inderdaad: Full Of Hell is buitenaards. De onnavolgbare structuurloosheid behoudt ergens, hoe klein ook, de allure van een David Lynch film; het idee dat er een logische verklaring bestaat voor alles wat je hoort en ziet. Gek dat dit mee mag toeren met het stuk conventionelere Immolation, maar het lijkt niet een eenmalige vergissing te zijn, aangezien beide bands samen toerden door Amerika vorig jaar. Afstandelijk en onplaatsbaar hopt dit viertal van stijl naar stijl, van noise naar grindcore, powerviolence, duistere hardcore en Incantation-riffs. Wanneer Full Of Hell live niet slaagt, is wanneer het te lang blijft hangen in de noise-elementen en uitstraalt dat het die na het bewerken van wat Merzbow-samples volledig beheerst. Vandaag is de setlist gelukkig een stuk gebalanceerder met werk vanuit het hele oeuvre van de band: nummers van de splits met Nails en Calm The Fire, van de samenwerking met Merzbow, van EP’s en natuurlijk van het vorig jaar uitgebrachte Trumpeting Ecstasy passeren de revueZonder podiumlicht, met louter een bloedrood verlichte logobanner op de achtergrond, kan Full Of Hell nooit langer dan tien seconden op dezelfde lijn voortborduren. Met het gespeelde The Lonely Path Of The Cestoda komt er met een korte drumsolo, een stilte en een soort You Suffer-uitspatting van Napalm Death een einde aan dit vervreemdende doch heerlijk smerige optreden een einde, met nog een half uur aan speeltijd te gaan.

Na dertig jaar weet Immolation nog steeds ongeveer iedere drie jaar een topplaat af te leveren. Vorig jaar was het de beurt aan Atonement om de wereld in geslingerd te worden. Onze redactie kon dat album prima waarderen en de lezers van Zware Metalen waren het daar helemaal mee eens en zorgden ervoor dat het op nummer 17 stond in onze jaarlijst van 2017. Vanaf opener The Distorting Light overlegt de berekenende gitarist Robert Vigna zijn melodische lijntjes zoals, in mijn optiek, alleen Luc Lemay van Gorguts dat ook kan. Met een kale kop en het eeuwige sikje trekt hij de vertrouwd verbaasde gelaatstrekken en speelt hij tegendraads met snaaraanslagen halverwege de gitaarhals. Ondertussen raakt bassist en zanger Ross Dolan met zijn lange, krullerige haar verstrikt in zijn dikke bassnaren of microfoonstandaard. Al uitpersende zijn kenmerkende grunt beweegt hij houterig op en neer als een Kermit de Kikker muppet. Kortom: het publiek komt niet voor een verrassing te staan en dus verzorgt het Immolation een warm onthaal.

Immolation speelt vanavond gedreven en weet veertien nummers in een uur te persen. Het viertal is één van de meest consistente death metalbands ooit en heeft geen fratsen nodig; geen performance-enhancers zoals triggers of een opvallend imago, maar het leunt in plaats daarvan volledig op haar muziekmanschap en laat de weergaloze death metal voor zichzelf spreken. Het publiek verlangt ook niets anders en headbangt naar hartenlust. Dat kenmerkende geluid en manier van songwriting, met terugkerende thema’s en vingervlug spel zonder dat het tempo sneller lijkt te gaan dan een vierkwartsmaat, wordt door geen enkele band geëvenaard. Het frequentiebereik is niet extreem, maar daardoor juist heerlijk vertrouwd, als een bad van rust waar je geleidelijk door verzwolgen wordt. Majesty And Decay weet je dan weer ruw wakker te schudden met zijn monsterlijke pauzeersalvo’s en enerverend basspel. En wat te denken van het snelle Once Ordained met zijn gave tempowisselingen en seismisch schuivende break? Immolation is vanavond in optima forma.

Zoals gewoonlijk hoeven de aanwezigen niet te rekenen op een uitbundige publieksinteractie. Gitarist Alex Bouks is daar het extreme voorbeeld van en staart de hele set lang stoïcijns de zaal in, met zijn voet leunend op een monitor. Van drummer Steve Shalaty hoeven we nog minder te verwachten, die zit namelijk achter een hoge cymbalenwaaier verscholen. Dan is het aan aanvoerder Ross Dolan om tussen de nummers door het woord te voeren. Dat hij deze Atonement II-tour van drie weken als een ‘korte’ tour beschouwt, weerspiegelt wat dit viertal allemaal gewend is. Na drie decennia kan de beste man nog steeds respect opbrengen door de eerder spelende bands van vanavond, die ieder hun eigen pad bewandelen, een shout-out te geven. Na het ietwat gehaast gespeelde Destructive Currents en het imponerende Into Everlasting Fire, met een meeschreeuwende Robert Vigna, komen we alweer aan het einde van de set. Het nieuwe The Power Of Gods wordt tijdens deze tour voor het eerst gespeeld en sluit naadloos aan bij de andere gespeelde nummers, en iedere Immolation-fan hoopt dan dat het lijflied Immolation en de klassieker Close To A World Below nog gespeeld gaan worden. En zo geschiedde het.

Setlist:

  1. The Distorting Light
  2. When The Jackals Come
  3. Father, You’re Not A Father
  4. Swarm Of Terror
  5. Majesty And Decay
  6. Once Ordained
  7. Thrown To The Fire
  8. Kingdom Of Conspiracy
  9. Destructive Currents
  10. Into Everlasting Fire
  11. Den Of Thieves
  12. The Power Of Gods
  13. Immolation
  14. Close To A World Below

Foto’s:

Niek van de Vondervoort

Datum en locatie:

5 april 2018, Effenaar, Eindhoven

Link:

Effenaar