Het leven van een redacteur van Zware Metalen gaat ook niet altijd over rozen. Neem nu Clemens Schaap. Pas een week voor Graveland kreeg hij het verzoek de twee beoogde redacteuren voor dat festival in Hollandscheveld (Hoogeveen) te vervangen omdat zij door omstandigheden waren verhinderd. Omdat de line-up om van te smullen is, hapt hij gelijk toe, daarbij even vergetend dat hij de dag ervoor nachtdienst heeft en de dag erna moet werken. Dan wordt het een compromis sluiten: uitslapen vanwege de nachtdienst, het dagprogramma laten schieten en pas aan het eind van de middag afreizen richting Graveland. Dit is zijn verslag. Fotograaf Frido Stolte was gewoon de hele dag aanwezig.
Afreizen naar Graveland betekent een reis van bijna een uur. Gelukkig doet de navigatie op de telefoon het goed want het festival wordt gehouden nèt buiten het gehucht Hollandscheveld in een uithoek van Drenthe. Bovendien begint de bewegwijzering van het festival zelf pas aan het begin van de weg waar het festival zich afspeelt. Eenmaal aangekomen is er vlak voor het festival een groot parkeerterrein waar je voor 5 euro je auto mag parkeren. Het terrein zelf is verrassend klein, met een centraal opgesteld podium en daaromheen de bars, een foodcourt en de nodige merchandisetentjes. Wachtrijen zijn er niet en ook over het zeiken valt niet te zeuren, want dat is gratis vandaag.
Als ik aankom is Horrendous aan het eind van diens set. Ik pik de laatste paar nummers mee en zie een band die zijn death metal enthousiast brengt. Het is jammer dat ik niet een kwartiertje eerder van huis ben gegaan, want dit is death metal zoals het hoort te klinken: vuig, verrot en lekker strak gebracht. Horrendous speelt het terrein plat en de band wint vandaag vast enkele zieltjes.
Het einde van Entrapment komt nog vroeger dan verwacht, want zij worden een plek naar voren geschoven op de bill. Reden: The Crown staat nog in de file. De band bewijst dat ze een aanwinst was voor de vaderlandse scene is en het is spijtig dat ze ermee ophouden. Dat gebeurt eerder met een lach dan met een traan, want ook Entrapment staat enthousiast te spelen. Enigszins statisch wordt er een kleine drie kwartier gemusiceerd met een enthousiasme waar je U tegen zegt. Omdat de band in het volle zonlicht staat, wordt er door de bandleden tussen de nummers door regelmatig een ferme teug bier gedronken. Het is Entrapment gegund en de band kan, vooral in de snellere stukken, rekenen op veel publieksparticipatie. Een hartelijk applaus valt de band na de laatste klanken ten deel en dan valt toch echt het doek. Going out with a bang heet zoiets.
Het begin van het optreden van The Crown komt vrij onverwacht en begint zonder introtape. Ook voor de geluidsman is het blijkbaar een verrassing, want tijdens het eerste nummer is het geluid ronduit slecht. De drums staan veel te hard en overstemmen de rest van het instrumentarium. Gelukkig wordt dit gaandeweg het optreden beter. Het veld voor het podium is voor nog geen kwart gevuld als het optreden begint maar ook dat verandert snel. Het publiek stormt bijna naar voren als The Crown begint. Niet zo gek ook, want het is alweer vijftien jaar geleden dat ze in Nederland live te bewonderen waren. Nodeloos te zeggen dat er reikhalzend is uitgekeken naar dit optreden. Deathexplosion en Blitzkrieg Witchcraft zijn slechts enkele hoogtepunten uit de set die veel te kort duurt. Maar ook een relatief nieuw nummer als Iron Crown wordt met gejuich ontvangen. Het publiek wordt verder opgezweept en met 1999 Revolution 666, komt er te vroeg een eind aan een goed optreden.
Om onduidelijke redenen begint het optreden van Immolation een kwartier te laat. Er lijkt iets met het drumstel te zijn wat voor vertraging zorgt. Zanger Ross Dolan verontschuldigt zich er na enkele nummers voor. Immolation is een goede bekende op festivals en weet dus hoe ze het publiek moeten bedienen: na ieder nummer het duivelsteken maken en Robert Vigna slingert zijn gitaar ritmisch in de lucht. Maar belangrijker nog: de songkeuze is om van te smullen. The Distorting Light van het in 2017 verschenen Atonement, past prima in de setlist waarin ook Immolation (van het debuut) past en welke overgaat in afsluiter Into Everlasting Fire. Minpunt is wel dat de zang in het begin te zacht staat en het gitaargeluid, zelfs voor Immolation begrippen, wel erg dof is. Immolation is een band die live nooit teleurstelt en ook de weide van Graveland kan vanavond aan een lange reeks goede optredens worden toegevoegd.
Entombed A.D. begint eveneens een kwartier te laat en het wordt duidelijk dat het tijdschema vandaag niet meer rechtgetrokken gaat worden. Na een Frozenachtig keyboard intro, komen de bandleden een voor een op en direct wordt duidelijk dat zanger L.G. Petrov het nodige bier op heeft. Met ietwat onvaste tred, een dronkemansglimlach en uit de maat headbangend, zwalkt hij over het podium. Entombed A.D. is vandaag de band die op het podium het meest beweeglijk is. Petrov zweept het publiek op, moedigt de crowdsurfers aan die steevast op het podium belanden om er met een ferme duik weer vanaf te springen.
Helaas zijn dit de enige positieve dingen die er over dit optreden te zeggen zijn. Het geluid is dermate ondefinieerbaar dat het soms pas halverwege een nummer te ontdekken wat er wordt gespeeld. Ik meen Revel In Flesh te herkennen maar weet dat tot op de dag van vandaag niet honderd procent zeker. Een ander euvel dient zich halverwege de set aan, als gitarist Nico Eglstrand lukraak over zijn gitaar aan het maaien is en zich vast moet houden aan een van de boxen die aan de zijkant van het podium staan. Hij heeft duidelijk te veel gedronken om nog iets van muziek uit zijn gitaar te laten klinken. De geluidsman heeft het gelukkig in de gaten en draait zijn schuif dicht. Wat overblijft is een clowneske vertoning waarbij de beste man helemaal ophoudt met spelen als er een nieuw nummer wordt ingezet en besluit om als dirigent voor de drummer te gaan staan. Petrov kondigt Left Hand Path aan en dat wordt met gejuich ontvangen. Eglstrand heeft het podium dan al verlaten en Entombed A.D. voltooit het optreden als kwartet. Een blamage!
De Grieken van Dead Congregation zijn vandaag enigszins een vreemde eend in de bijt. Snelle riffs worden afgewisseld met doomy passages die de vaart uit ieder nummer lijken te willen halen. Goed voor de dynamiek, maar dodelijk voor de atmosfeer vandaag. Het optreden lijkt hierdoor niet echt aan te willen slaan, al staan er enkele verstokte fans in het publiek die juist hiervoor lijken te zijn gekomen. De band zelf zoekt nauwelijks contact met het publiek en beweegt, op wat headbangen na, nauwelijks. Wind’s Bane van de meest recente release (de EP Sombre Doom) en Schisma (opgedragen aan het grote voorbeeld Immolation) komen voorbij en kunnen rekenen op een matige publieksreactie en dito applaus. Misschien staat deze band iets te hoog op de bill, want ze moeten hun meerdere (nog) erkennen in Immolation en The Crown.
De status van Marduk is momenteel dermate groot dat zij vandaag een terechte afsluiter zijn. Met heet meest recente album (Viktoria) op zak, tourt de band momenteel weer de halve wereld rond en strijkt vandaag dus neer op Graveland. Er wordt uitgebreid de tijd genomen voor een soundcheck en daarmee loopt het programma nog verder uit. Een band van dit kaliber kan het zich veroorloven zijn publiek te laten wachten, zeker als het geluid dermate goed wordt afgesteld als vandaag. Afgetrapt wordt er vandaag met het machtige Panzer Division Marduk en direct daarna volgt Werwolf. Een nieuw nummer dat prima in de set past.
Wat daarna volgt is een mooie dwarsdoorsnede van enkele klassieke Marduk-nummers: Of Hell’s Fire, The Levelling Dust, Cloven Hoof en Throne Of Rats komen allemaal voorbij en de ruim driehonderd aanwezigen trotseren de kou en aanschouwen een Marduk dat in bloedvorm is. Tussen de nummers door vallen lange pauzes. Hierdoor komt het muzikale geweld des te meer aan als een mokerslag. Om me heen wordt het terrein alvast schoongeveegd als Marduk er met The Blond Beast en Wolves nog maar eens een paar uitermate treffende nummers uitgooit. Ver na middernacht houdt Marduk het na drie kwartier spelen voor gezien en keren de bezoekers richting auto of tent.
Graveland heeft zich ontpopt tot een sfeervol festival waar de crème de la crème van de death- en blackmetal neerstrijkt. Noteer alvast in je agenda: 9 mei 2020.
Foto’s:
Frido Stolte (The View Photography)
Datum en locatie:
11 mei 2019, Hollandscheveld (Hoogeveen)
Link: