Alcatraz dag 2: Thrash overkill, hitte en kiezen tussen vuur of vlammen

Steeds meer komt er in België een opsplitsing wat betreft grote zomerfestivals. Graspop of Alcatraz Open Air. Niet dat er zich haat ontwikkelt tussen de twee, neen, daarvoor zijn ze te verschillend. Geen competitie, wel een verschil in identiteit. Persoonlijk trek ik liever richting Kortrijk, de thuisstad van burgemeester Vincent Van Quickenborne, tevens minister van Justitie. Hij haalde Alcatraz, de grootste metalgevangenis van het land en tevens een plaats waar de meeste mensen die er rondlopen zich vrijer voelen dan elders, van Deinze naar Kortrijk. Quickie nam een rekruteringsteam van het FOD Justitie mee en dat heeft opgebracht. Het past allemaal in de look & feel van het festival, verder voorzien van met watergeweren bewapende security, Mad Max-achtige wagens en onverlaten die perfect passen in de zanderige setting (geen sprietje gras meer te bekennen). En dan was er nog menig metalfiguur die eruit zag alsof hij zich na drie jaar isolatie terug in de maatschappij mocht begeven. Dat laatste bleek dan ook nog eens te kloppen ook. Naast (mezelf) Bart Al Foet waren ook collega’s Berry Loeffen, Tim X, Christophe Neixkens en fotografe Tessa Verstraete aanwezig om deze dag van het nodige commentaar te voorzien.

Fractured Insanity (Morgue, Bart Al Foet)

Deze morgen toch maar voldoende lang blijven liggen om de komende twee dagen goed door te komen, dus mijn eerste Belgische band van de dag is niet Von Detta, Powerstroke of Saille, maar Fractured Insanity. Netjes vooraan plaatsnemen, net als in 2008 in Torhout, om alles goed waar te kunnen nemen. In een onaangenaam klimaat schiet deze brutaal geaarde deathmetalband uit zijn sloffen, waardoor de meeste toeschouwers ofwel aan de grond genageld staan ofwel al schuddend mee staan te trillen op het technische toneelstuk vol blastbeats. Na de meest recent uitgebrachte plaat Massive Human Failure is deze band een stuk meer grooves en herkenbare hooks beginnen vertonen en dat valt in de smaak. De ganse set uitzitten lukt me niet, niet omdat de man met de hamer reeds passeert (in dit geval een vrouw), maar omdat Cyclone niet mag gemist worden. Keuzes maken hoort er bij vandaag.

Cyclone (Swamp, Bart Al Foet)

Toch maar even gaan piepen naar Cyclone ook, de band die ongeveer veertig jaar geleden ontstand in Vilvoorde, in België. Ze luiden voor velen een epische thrashdag in met veel te veel klassiekers om op te noemen. Frontman Guido mag dan wel niet meer van de jongste zijn, zijn timing zit nog altijd perfect én hij is nog steeds de goed gezinde stoere mansmens die Cyclone kenmerkt. Ook copain Stefan heeft nog niets aan snelheid ingeboet aan de gitaar. De drie “nieuwelingen” in hun midden zijn na vorig jaar in feite al bekende gezichten geworden en blenden qua podiumpresence helemaal in bij de oudjes. Fighting the Fatal en dan naar de bar.

Uada (Helldorado, Bart Al Foet)

Over naar Helldorado, de derde locatie voor evenveel bands. Hier staat het Amerikaanse blackmetalfenomeen Uada, een band met drie albums op zijn naam die drie kwartier lang melodische black metal zal brengen. Volledig in het zwart, met kappen bedekt (dat klinkt beter dan hoodies), in het licht van een druipende maan. Uada vuurt zichzelf af na een lange intro en probeert de menigte mee in de roes te nemen, in de flow van de lange nummers. De Dissection-melodieën doen deugd, maar ik slaag er niet helemaal in in de trance te raken bij deze heren. Misschien zit ik nog te veel met Mgła in mijn hoofd, misschien is het nog te vroeg op de dag, misschien doe ik gewoon moeilijk. Cult of a Dying Sun komt volgens mij het meeste tot zijn recht live, omwille van verschillende redenen. Het publiek vindt het in ieder geval uitstekend, dus ik stop met mekkeren.

Temptations For The Weak (Morgue, Bart Al Foet)

Terug naar de Morgue, want Heathen blijkt niet aanwezig te zijn in de Swamp. Geen erg, Het Belgische Temptations For The Weak staat de boel daar aardig op te zwepen. Metalcore met ballen, tanktopjes present. De band heeft duidelijk schwung en kan er zelfs met de cleane vocalen (die me zo nu en dan doen denken aan Faith No More en Soilwork) voor zorgen dat ik langer dan verwacht sta toe te kijken. Mijn favoriete genre zal het niet worden, maar ik moet toegeven dat deze band aanstekelijk en entertainend is om live te ervaren, zeker wanneer enkele eerder riffgerichte nummers de revue passeren. Thuis toch nog maar eens naar de videoclips van deze Belgen kijken.

Ill Niño (Prison, Bart Al Foet)

Zaterdag, dag twee, het is al na de middag. Voor het eerst sta ik te wachten voor het hoofdpodium. Dwars over de weide staat een rij. Ill Niño is geen Mexicaanse band, dus een allegorie op een grens zal het niet zijn. Het blijkt de rij te zijn die aanschuift voor gratis waterflesjes (hulde trouwens hiervoor, Alcatraz). Ill Niño stelt er zich geen vragen bij en verwelkomt zichzelf en het publiek terug na jaren van gevangenschap. Trouwe fans genoeg, fans die hen al twintig jaar volgen. Ik durf het bijna niet toegeven, maar ook ik ben stiekem fan van deze tribal nu-metalband. Ill Niño werd opgericht door ex-Pro-Pain drummer Dave Chavarri. Pro-Pain, dat hier morgen ook zal staan. Het valt me trouwens hard op hoeveel bands op Alcatraz Pro-Pain bedanken. Blijkbaar toch echt een band die veel andere bands geïnspireerd heeft. Hoe dan ook, Ill Niño treedt op met een drummer en twee percussionisten, wat zijn effect niet mist. Veel ritmes, veel grooves, veel op en neer gaande mensen. Meteen een klassieker bovenhalen met God Save Us, die niet goed uit de verf komt. Een aantal nieuwere nummers volgen, met daartussen ook oudjes als I Am Loco, Te Amo… I Hate You, If You Still Hate Me en een drumsessie. De cleane vocalen klinken niet altijd even toonvast, maar het meezingende publiek maakt veel goed. En als dat niet genoeg is zingt ondergetekende luidkeels mee op Unreal en hét nummer van deze band: What Comes Around. Nu-metalnostalgie met een tropische rand. Ik vind het fraai!

Krisiun (Helldorado, Bart Al Foet)

Terug naar Helldorado voor een portie meedogenloze death metal. Na een gezellige babbel gedaan te hebben met een paar van de alleraardige medemensen op deze planeet ga ik plichtsbewust voor het podium staan. Krisiun blijkt eveneens een alleraardigste band te zijn en knuffelt bijna iedereen dood met de meest lieve woorden. Om de drie woorden komt er weliswaar een “fuck” of “shit” langs, maar de complimenten vliegen in het rond. We zijn allemaal geweldig. Dat de muziek zelf de meest gewelddadige van de dag is, dat maakt het des te geweldiger. Naast een pak strakke klassiekers komt ook het nieuwe Swords Into Flesh langs, dat enthousiast wordt onthaald. Het blijft verrassend hoe Krisiun diversiteit in zijn brutale death metal weet te leggen, op zo een manier dat ieder nummer op zich staat en er geen sporen van eenheidsworst te vinden zijn. Drummer Max Kolesne is daar zeker in grote mate verantwoordelijk voor, met zijn hoge kwaliteit aan fills. Mijn favoriete Krisiun-nummers (Conquerors of Armageddon en Murderer) krijg ik niet te horen, maar na Blood of Lions keer ik net als de rest van de tent verzadigd terug naar de buitenwereld.

Eyehategod (Swamp, Tim X)

Door de verzengende hitte wordt de naam van de Swamp stage eer aan gedaan. Met het zweet op de rug begeven we ons toch maar naar het podium, want de sludgelegendes van Eyehategod staat op het programma. Door wat logistieke problemen beginnen ze een uurtje later, maar dat mag de pret niet drukken. Een uur lang kotst zanger Mike IX zijn misantropische teksten over het publiek heen. De genadeloos gore, slome riffs vloeien als zwarte stroop over het publiek uit. Ondanks de temperatuur komt de opgekropte woede van de nummers goed tot uiting. “Kill your boss!” wordt er geschreeuwd. Net als het publiek goed in de sfeer begint te komen, en Eyehategod aan zijn toegift wil beginnen, gebeurt er iets met de apparatuur waardoor ze niet verder kunnen spelen. Het optreden loopt hierdoor helaas met een sisser af.

Necrophobic (Helldorado, Bart Al Foet)

Nog nooit zag ik Necrophobic. Deze Zweden zijn nochtans goed vertegenwoordig in mijn muziekcollectie, zowel met oud als nieuw materiaal. Mijn favoriete album is Hrimthursum uit 2006, maar ook het debuut The Nocturnal Silence uit 1993 en de nieuwe plaat Dawn of the Damned doen het hier goed. De band begint met The Infernal Depths of Eternity en moet duidelijk nog zoeken naar een goede afstelling. De podiumpresence van deze band, die bestaat uit een aantal skeletten met lange ledematen, is zeer uitgesproken, maar heeft volgens mij toch echt meer duisternis en vuur nodig. Het geluid is ook vrij dun en eerder thrashgericht, wat niet matcht met wat ik te zien krijg. Zelfs bij Blinded by Light, Enlightened by Darkness krijg ik het niet echt warm. Necrophobic is live even interessant als tijdens hun video’s (hoef je echt niet te bekijken), en doet eigenlijk verlangen naar een Ancient Rites.

Amaranthe (Prison, Bart Al Foet)

We maken een sprongetje naar de Prison Stage. Waarom? Wel, ik moest en zou één van mijn grootste guilty pleasures zien, vanop de eerste rij. Amaranthe. Fouter dan fout, not done, gehaat door een groot deel van het publiek… Maar ik ga er sinds jaar en dag heel hard op. ABBA met metal, Eurosongfestivalnummers met een grunter. Kan best zijn, ik keek er naar uit, niet zonder enige schrik om teleurgesteld te worden. De band zelf heeft een boodschap voor me wanneer het zijn eerste nummer brengt: Fearless. De timing zit nog niet helemaal snor, vooral zangeres Elize komt wat te laat invallen met haar zanglijnen. Het kan de pret niet drukken en wanneer de cleane zanger Nils Molin (Dynazty) zijn ding doet vergeten we kritisch te zijn. Ook de synthlijnen en kleverige melodieën zijn dermate catchy dat de techniek en uitvoering geen prioriteit meer zijn. We zingen uitbundig en argeloos mee, althans de stukken tekst die tot het collectief geheugen van het aanwezige publiek behoren. Bassist Jake E zorgt voor heel wat dynamiek op het podium, terwijl Elize flirterig haar lichaam en kleedje mee in de strijd gooit. Echt subliem sterk vind ik het niet, ik stoor me ook vrij hard aan de grunter die puur voor het effect van een grunt ingehouden mee staat te brullen. We worden heel even emotioneel bij het zelfbekrachtigende Strong, we doen gewillig mee met Digital World en we laten al onze schaamte nog eens varen bij het afsluitende Drop Dead Cynical. Al bij al toch een feestje dit Amaranthe, volgende keer graag wel iets strakker. En dan heb ik het over de uitvoering, niet over Elize.

Death Angel (Swamp, Bart Al Foet)

Ondertussen speelt fotografe Tessa’s favoriete band de pannen van het thrashdak, terwijl de andere collega’s even horizontaal wat schaduw opzoeken. We weten al langer dat Death Angel één van de meest hartelijke bands ter wereld is en dat laten ze ook vandaag zien. Niet alleen Jason wordt gelukkig gemaakt, ook Tessa is er vanaf dit optreden weer tien waard.

Katatonia (Helldorado, Bart)

Muntjes? Check. Zonnecrème? Check. Zakdoekjes? Check. We gaan naar Katatonia, we gaan wenen. Dat was het plan. Dat was het plan toch toen albums als Viva Emptiness en The Great Cold Distance verschenen. De laatste zes jaar is mijn interesse voor deze band wat vervaagd, maar oude liefde roest niet. Katatonia is – zo wordt duidelijk – uitgegroeid tot een band die tegenwoordig vooral depri rock brengt, ingetogen nummers met veel subtext. Het doet allemaal denken aan de midlifecrisis van Paradise Lost twintig jaar geleden met heel veel progressieve Porcupine Tree neigingen. Het heeft wel wat, maar de zakdoekjes blijven wel gewoon zitten. Tijdens Forsaker krijgen we wat meer kracht en passie te horen, maar het wordt pas echt de moeite tijdens deel twee van de set, met Ghost of the Sun, July en My Twin. Het afsluitende Lethean, met de ontroerende overslag in de stem van frontman Anders, vormt een mooie brug tussen verleden en heden, met de uitbundige instrumentale kracht en de introverte sentimentaliteit van Anders. Of ik de band nog bewust ga opzoeken in de toekomst is twijfelachtig, want hun verleden is voor mij nog steeds de realiteit.

Carcass (Swamp, Berry Loeffen)

Dat ook het extremere werk niet geschuwd wordt op Alcatraz wordt wel bewezen door de aanwezigheid van niet één maar twee van de bekendste bands die grind en brute death op de kaart hebben gezet. En tegenwoordig ook de twee meest van elkaar verschillende. Werden we gisteren nog getrakteerd op ongeveer de helft van de 80.000 nummers van Scum, door een zanger die door een permanente epileptische aanval heen staat te tieren, een bassist die op zijn plank ragt alsof ze die hem net voor de eerste maal hebben omgehangen, een gitarist die eruitziet alsof hij uit de sloppen van Kingston Town is geplukt (waar hij nét Bob Marley heeft gemist en hier behoorlijk ‘pissed’ over is) en een Zuid-Amerikaanse drugsbaron op drums die hier op hoog tempo zijn geld aan het witwassen is, tezamen beter bekend onder de naam Napalm Death, vandaag is het de beurt aan Jeff Walker en zijn medische team: Carcass!
Waar gisteren zwaar werd geleund op het oude, klassieke werk wordt vandaag met chirurgische precisie voornamelijk het geweldige laatste album Torn Arteries ten gehore gebracht: Under The Scalpel Blade, Dance Of Ixtab, The Scythe’s Remorsless Swing en het prachtige Kelly’s Meat Emporium kwamen allen in de set voorbij. De meeste andere nummers kwamen uit de middenperiode van de band: Buried Dreams, This Mortal Coil en Heartwork van… Heartwork, Incarnated Solvent Abuse, Corporal Jigsore Quandary en Carneous Cacoffany van Necrotism en uiteraard ontbrak Keep On Rotting In A Free World van Swansong niet. Het enige nummer uit de beginperiode was het subtiele Genital Grinder, afkomstig van Reek Of Putrifaction. Luisteren naar Carcass is altijd een feest, ernaar kijken is helaas wat minder. Het meeste wat op het podium bewogen wordt (naast het musiceren) is het plectrum werpen van Jeff (die wel een vrachtwagenlading bij moet hebben op tour…) en gitarist (ex-Napalm Death en medeoprichter van Carcass oftewel grind-god) Bill Steer die over het podium danst alsof hij ABBA‘s greatest hits over zijn oortjes hoort. Op goede dagen wil Jeff tussen de nummers door nog wel eens droogkomisch uit de hoek komen als de Brit die hij is maar vandaag blijven de pauzes kort en het tempo hoog. De klinische wit, blauw en paarse lichtshow helpt daar ook aan mee: de anatomische professors laten ons horen hoe ledematen in duizend stukken kunnen worden gezaagd, waarna ze chirurgisch weer als grindnummers aan elkaar worden gezet. En even niet opletten kost dan een vinger, of twee… Maar visueel was het net zo interessant als de De Anatomische Les van Dr. Nicolaes Tulp van Rembrandt. En een compleet verschil met de chaos van gisteren…

Enslaved (Bart, Helldorado)

Zo, we meet again. Enslaved heb ik al tientallen keren gezien. De laatste keren waren niet bijzonder aangenaam voor mij: het leek wel alsof ze Opeth achterna gingen en een soort van progressieve metalblend wilden gaan maken. Mijn verwachtingen zijn laaggestemd. Her en der worden ze trouwens ook gewoon als prog metal band aangekondigd, niet verwonderlijk wanneer je luistert naar de EP Caravans to the Outer Worlds. Enslaved begint aan deze set met het alom geprezen Isa, terwijl op de achtergrond visuals afgespeeld worden op vier schermen, met beelden uit lang vervlogen tijden, verwijzend naar Noorse mythologie. Het tweede nummer van deze set is een nieuwer nummer, waarbij de zang regelmatig rondgaat in de groep. Progressief, avontuurlijk, maar best wel intens. Hierna volgt Return to Yggdrasil, net als Isa een nummer dat alom gekend en gewaardeerd wordt. Opnieuw een nieuwer nummer. Het valt op dat drummer Iver Sandøy meer dan eens instaat voor de cleane zang, terwijl hij niet al te gemakkelijke drumpatronen weet te verwerken. Ruun komt ook langs, het nummer welteverstaan, gevolgd door het epische The Crossing, waar de band ongelofelijk hard begeestert met een lange trance die mij helemaal in zijn macht heeft. Heerlijk! Vervolgens krijgen we ook nog eens Havenless te horen, waar we gewillig onze armen zijlings mee in de lucht houden en deelnemen aan het ritueel. Opnieuw een memorabel moment op dit Alcatraz 2022. We sluiten af met een eeuwenoud nummer, Allfǫðr Oðinn, uit 1993. Het publiek likt vingers en duimen af en er ontstaat zelfs één van de hevigste moshpits van de dag. Ik heb me mispakt, Enslaved was groots.

Testament (Prison Stage, Berry Loeffen)

Over The Wall! Een Testament klassieker waarvan de clip in de echte Alcatraz-gevangenis is opgenomen. Een feitje waarmee de goedgemutste Chuck Billy het nummer aankondigde. Maar aangezien alle mensen in deze Alcatraz vrijwillig aanwezig waren (sterker nog, ze hadden ervoor betaald!) voegde niemand de daad bij het woord. Into The Pit dan maar! Ja hoor! Dat hoefde hij het publiek niet te vertellen! Ook de setlijst van Testament stond van voor tot achter vol met klassiekers. Heel veel oude nummers passeerden de revue, maar dat was misschien ook wel een beetje uit nood geboren. Want het was natuurlijk niemand ontgaan dat de drumstokken weer door (of terug) waren gegeven en nu Dave Lombardo weer op de kruk zat. En dat is uiteraard voor velen een drumgod, maar qua techniek kan hij Gene Hoglan toch niet vervangen. The Formation Of Damnation was, als ik het goed onthouden heb, het enige nummer uit het Hoglan-tijdperk dat gespeeld werd. Maar dat is niet erg, want Dave was erbij op het briljante The Gathering en daarvan kon D.N.R. natuurlijk niet ontbreken. De nummers werden allemaal wel een paar tandjes sneller gespeeld, maar dat was voor gitaristen Skolnick en Peterson geen punt. Voor bassist Steve DiGorgio al helemaal niet, die had gewoon nog tijd over om her en der nog wat extra toonladders door de muziek heen te fierljeppen.
Testament, Exodus en Death Angel op één dag, de droom van elke thrashliefhebber. Daar werd zelfs de gortdroge festivalweide nog wel een beetje nat van, al was het maar van de fontein van zweetdruppels uit de pits!

Exodus (Swamp, Bart Al Foet)

Ja hoor, jullie geloven het misschien niet, maar deze vent houdt van thrash. Niet alle thrash, maar absoluut zeker wel van de albums Tempo of the Damned (beste comebackalbum ooit) en Shovel Headed Kill Machine. En ja, ook de albums uit de jaren tachtig heb ik op plaat liggen. Exodus – voor mij – is de band met vooraan Steve Souza. En als Steve in the house is, dan ik ook. Hij ziet er trouwens relatief gezond uit tegenwoordig. Vanaf het eerste nummer (The Beatings Will Continue (Until Morale Improves)) vliegt het dak eraf. Exodus is met recht en rede als hoogste thrashband geprogrammeerd. Zelfs als je de nummers of de band niet kent, toch doe je uitbundig mee. De zang staat hard in de mix, de riffs zijn uiterst aanstekelijk, de drums knetteren harder dan bij eender welke andere band (al heb ik Testament moeten missen). Echt leuk wordt het als het ultrasnelle Deathamphetamine (best wel ironisch dat Steve deze doet) de tent platblaast, gevolgd door het AC/DC-achtige Blacklist, dat we allemaal meebrullen. De klassiekers ontbreken niet, te beginnen met Piranha (altijd leuk), Bonded By Blood en The Toxic Waltz. Even denken we ook Angel of Death te zullen horen wanneer we richting hel willen vertrekken, maar afsluiten doen we toch maar met Strike of The Beast. Dikke fun, dit Exodus. Thrash is alive!

Watain (Helldorado Stage, Berry Loeffen)

Terwijl op het hoofdpodium Behemoth de zwarte mis opdroeg, deed Watain dat op het Helldorado podium. Een gigantische Endemol-productie tegenover een eigen huis in puin knutsel. Een dienst opgedragen in de Sint-Pietersbasiliek versus een illegale, verstopte hut midden in het bos waar je alleen op uitnodiging mag komen en er dan nog met een zwarte zak over je hoofd wordt heengebracht. Dat gevoel kreeg ik toen ik na het toedienen van de laatste sacramenten van Watain nog een staartje meepikte van Behemoth. En ik tot de conclusie kwam dat Watain toch veel intenser en indrukwekkender was om te aanschouwen. Een (niet al te groot) podium bezet met metalen bouwwerken die vol gasbranders zaten. Vlammen voor op het podium, vlammen achter op het podium, vlammen aan de zijkanten en nadat zanger E. tijdens één van de rituelen ook nog de omgekeerde kruisen in het midden van een vuurtje vanaf zijn toorts had voorzien waren er ook vlammen in het midden. Ik kon het niet helpen mezelf af te vragen of dat wel altijd goed zou gaan, want het leek alsof de bandleden amper nog plek hadden om te bewegen. Maar het was zo te zien niet het eerste missionariswerk dat ze gedaan hebben, want iedereen is er heelhuids vanaf gekomen. Van het uitstekende nieuwste album The Agony & Ecstasy of Watain zijn de preken The Howling, Leper’s Grace en Serimosa opgedragen, de rest kwam uit oudere testamenten. Gitzwarte black metal met een knerpend, smerig geluid in een macabere ambiance: mijn ziel is geblakerd en bekeerd. Dan mag Behemoth in hun Dolce en Gabbana gewaden mijn hostie maar aan Fikkie geven…

Behemoth (Prison, Bart Al Foet)

Aan mij om de hoofdact van de dag te gaan bekijken, al moet ik eerlijk toegeven dat ook ik gaan gluren ben naar Watain – een aantal nummers. Behemoth had ik al een aantal keren gezien. Ik wist wat te verwachten, ook dat er nog meer show en nog meer professionalisme aan de dag gelegd zou worden. In 2015 zag ik de Polen op Alcatraz en dat was één van de beste shows van het ganse evenement. Ondertussen hebben ze er een pak meezingers bij en die doen het live bijzonder goed, tenminste, wanneer je houdt van meezingers. Persoonlijk krijg ik het niet warm van halfgrimmige stadionhymnes als Bartzabel (ondanks de naam), The Deathless Sun of Ov My Herculean Exile. Nog meer vuur dan er bij Watain te zien is zal daar niets aan veranderen. Gelukkig zijn er nog steeds de vintage Behemothnummers: Conquer All, Decade of Therion, Slaves Shall Serve en Chant for Eschaton 2000, waarbij we stoppen met moeilijk doen en alsnog gaan staren naar al de vlammen en de oversized drumkit. Ik begin spontaan met de halve line-up van Amaranthe te knuffelen, die mee staan te staren naar Behemoth, om plots waar te nemen dat de Polen gestopt zijn met spelen. Geen bisnummers? Is het niet wat vroeger gedaan dan in het boekje staat? Blijkbaar wel. Ach ja, het was een leuke dag. Oja, Hail Satan. En Amaranthe. Op naar dag III.