Skitsystem en Martyrdöd: Scandinavisch crustgala in Brussel

Wiens muzikale interesse niet verder reikt dan het mainstreamgebeuren, zou haast geloven dat de Belgische hoofdstad amper een handvol concertzalen rijk is. Zij die er een meer gevarieerde smaak op nahouden, weten wel beter. Naast trekpleisters als Vorst Nationaal, Botanique, Ancienne Belgique en La Madeleine, kan je in Brussel eveneens terecht in het ondergrondse circuit. Een prima illustratie hiervan is het pal in de kanaalzone gevestigde Magasin 4. Met een gevarieerd aanbod aan muziekstijlen – gaande van psychobilly via noise tot black en death metal – weet deze tempel al een kwarteeuw diverse subculturen te charmeren. Aangezien de zaal later dit jaar mogelijk onherroepelijk de deuren sluit (de geruchten worden steeds hardnekkiger), dringt een ultiem bezoek zich op. De doortocht van Skitsystem en Martyrdöd blijkt hiervoor een gedroomd excuus. Onder de noemer ‘Vikings over the lowlands’ trekken de eerdergenoemde groepen doorheen de Lage Landen. Naast Brussel worden eveneens Drachten en Rotterdam aangedaan. De eerste halte van deze minitournee is echter Magasin 4. Om deze dubbele dosis Scandinavische crust van een inleiding te voorzien, is het aan een combo van eigen bodem: KxDxG. Redacteur Pieter-Jan Vanden Broeck brengt namens Zware Metalen verslag uit.

Vooraleer het crustfestijn in alle hevigheid kan losbarsten, is het tijd voor wat herrie van eigen kweek. Het is het uit de Waalse hoofdstad Namen afkomstige KxDxG, dat kort voor negen aan het voorprogramma mag beginnen. Waar de initialen voor staan, was me initieel een raadsel. Een bezoek aan de Facebookpagina van de groep bracht echter soelaas. Zo verwijst de bandnaam naar Kim De Gelder. U leest het goed: Kim “babymoordenaar” De Gelder, de sociopaat die in 2009 een crèche binnenstapt om vervolgens aan het moorden te slaan. Een misselijkmakende naamkeuze of een vorm van pikzwarte humor? Ik laat het wijselijk in het midden. Wetende dat het eveneens Waalse Brutal Sphincter ooit een nummer opdroeg aan Marc Dutroux, stel ik me toch vragen bij de mentale gezondheid van onze Franstalige vrienden.

Over naar het muzikale gedeelte. Mincegore is het genre waarbinnen deze in balaclavas gehulde Walen opereren. Het betreft een muziekstijl waarmee ik vanavond voor het eerst in aanraking kom. Dierlijke vocalen aangevuld met verrassend ritmische drumsalvo’s en stevige baspartijen: het klinkt als de soundtrack van een nacht in het lokale kraakpand. Afgaande op het voorkomen van de meeste toeschouwers, persoonlijke hygiëne is niet aan iedereen besteed, denk ik een vrij accurate omschrijving af te leveren. Wat de muzikanten vanop de bühne laten horen is niet enkel apart, het kan best onderhoudend genoemd worden. We zijn een drietal nummers ver wanneer de eerste door Cara Pils (Damburger voor de Nederlandse lezers) en methadon gevoede moshpit zich op gang trekt. Een lokale opener die het publiek danig meekrijgt, het is een zeldzaamheid. Nooit geweten dat Kim De Gelder op zoveel bijval kan rekenen. Hoor ik KxDxG daar overigens You’re A Cop van Anal Cunt coveren? Dat ik dit nog mag meemaken…

Wanneer de leden van Martyrdöd om stipt kwart voor tien het podium betreden, kan de Vikinginvasie pas echt beginnen. Aan anarchisten geen gebrek onder de aanwezigen, toch wordt het tijdschema strikt nageleefd. Anarchisme en conformisme, ze verschillen ten slotte slechts enkele letters. Op esthetisch vlak kan het contrast met voorganger KxDxG niet groter zijn. Ditmaal geen bivakmutsen die luizige kapsels verhullen, maar een gezelschap dat qua voorkomen kan doorgaan voor een doorsnee metalgroep. Drie nummers, zo lang hebben de Zweden niet nodig om een moshpit tot stand te laten komen. De eerste tonen van openingsnummer Överlevaren blijken voldoende om het publiek in extase te brengen. Het muzikale tempo en de intensiteit van het geduw en getrek zijn vanavond lineair met elkaar verbonden. Zo heeft elke tempoversnelling op het podium een toename van geweld op de begane grond tot gevolg.

Ik zie Martyrdöd vanavond in Brussel voor het eerst aan het werk. Wat me het meest opvalt, zijn de snedige riffs. De melodieën die door de snaarinstrumenten weerklinken, zijn haast tegenstrijdig met de krijsende vocalen. Het is net deze contradictie die een gevoel van melancholie oproept. Tussen composities als Victoria, Överkom Er Rädsla, Klassfienden en Ett Hjärta Av Eld door, onderneemt zanger-gitarist Mikael Kjellman enkele pogingen om de toeschouwers toe te spreken. Verder dan proberen raakt de Zweed echter niet: hiervoor lijkt zijn kennis van de Engelse taal te beperkt. Hoe eclectisch Martyrdöd ook mag klinken (de muziek is doorspekt met invloeden van diverse subgenres), wanneer afsluiter Sthlm Syndrom door de luidsprekers galmt, overvalt me toch een licht gevoel van verveling. Het ligt aan mij want de overige aanwezigen blijven onverminderd genieten. Komende zomer is Martyrdöd opnieuw in het land. De groep staat begin juli op het podium van Ieper Hardcore Fest.

De vikinginvasie die door Martyrdöd werd ingeleid, wordt door het eveneens Zweedse Skitsystem onverstoorbaar verdergezet. Wat midden jaren negentig als een zijproject van At The Gates begon, groeide uit tot een begrip in de crustgemeenschap. Tomas Lindberg en Adrian Erlandsson mogen dan niet langer deel uitmaken van de groep, de deathmetalinvloeden zijn nog steeds duidelijk waarneembaar. Dat frontman Fredrik Wallenberg voor de gelegenheid is uitgedost in een Hellhammer t-shirt, is dan ook veelzeggend.

Op nieuw materiaal van Skitsystem is het al een eeuwigheid wachten. Wanneer Wallenberg kurkdroog opmerkt dat er vandaag uitsluitend oud materiaal wordt gebracht, overdrijft hij dus allerminst. Met de drieklapper Ondskans AnsikteFörtärd Av SmärtaVåld wordt er in de Belgische hoofdstad aangevangen. Op persoonlijk vlak vormt Stigmata, afkomstig van de gelijknamige plaat, een eerste hoogtepunt. Je hoeft het Zweeds niet machtig te zijn om het refrein luidkeels mee te brullen! Wallenberg is vanavond niet goed bij stem. De muzikant is zich hier van bewust en wijt het euvel aan een infectie. Naalden uitwisselen: het is nooit een goed idee! Wat Skitsystem vanavond laat horen, is desalniettemin het equivalent van gewapend beton.

De climax die naar de naam Stigmata luistert, maakt in geen tijd plaats voor een stevig dieptepunt. Dit mag je overigens letterlijk nemen. Vanuit het niets wordt ondergetekende getrakteerd op een achterwaartse kopstoot. Te hevig headbangen of een anarchistische vorm van begroeting, ik doe er geen uitspraak over. Overvallen door een gevoel van pijn en misselijkheid probeer ik de uitgang te bereiken. Tevergeefs want verder dan enkele meters raak ik niet. Eenmaal rechtgekrabbeld, ben ik nog getuige van een tweetal nummers waaronder Det Sociala Arvet. Na goed een half uur zit de passage van Skitsystem erop. Ik wou dat ik hetzelfde kon zeggen van mijn hoofdpijn…

Datum en locatie:

17 januari 2020, Magasin 4, Brussel

 Links: