Russian Circles & Chelsea Wolfe in Utrecht
Tivoli De Helling, 1 november 2013
Op het nieuwe Russian Circles-album zingt de Amerikaanse zangeres Chelsea Wolfe een prachtige partij op het nummer Memorial. Het lag dan ook voor de hand, eveneens vanwege de muzikale overlap, dat de zangeres en de instrumentale band minstens enkele optredens samen zouden gaan doen. Op vrijdag 1 november kreeg deze samenwerking Tivoli de Helling in Utrecht uitverkocht. Zware Metalen was erbij.
Chelsea Wolfe vangt aan op het moment dat ondergetekende vanwege een klein foutje in de communicatie nog niet binnen is. Het is echter niet moeilijk de sfeer te ondergaan. Het is niet zozeer de nummerkeuze, die met onder andere uitvoeringen van Feral Love, Mer, Tracks en Lone overigens uitstekend is, het is de stem. Die stem. In het Engels hebben ze er de term ‘haunting’ voor, waar geen Nederlandse vertaling voor is die de lading dekt. De instrumentatie om haar heen zorgt voor de dreun, zodat de muziek niet enkel te horen maar ook te voelen is, maar is verder zeer statisch en voegt niet heel veel toe. Chelsea, in haar witte gewaad ook het meest opvallende figuur op het podium, is zelf capabel genoeg het hele publiek in vervoering te brengen. Het is als de sirenen uit de minder sprookjesachtige folklore: ze verleidt je, en zodra je bent meegezogen in de wonderschone melancholie ontdek je pas echt de duistere aard van de muziek. Ze is hoofdverantwoordelijk voor de kwaliteit van de muziek, en als je dacht dat je middels de albums geraakt was door haar stem, dan heb je het mis. Mijn conclusie luidt niet anders dan dat wie fan is van Chelsea Wolfe, haar echt live moet zien.
De overgang naar Russian Circles is overigens ook één van de fraaiste die ik ooit heb meegemaakt. De muziek van Wolfe werd sowieso al wat harder uitgevoerd dan het geval was op plaat, maar het optreden wordt opgevolgd door een zachte drone. Het lijkt alsof Russian Circles achter de schermen al begonnen is met een minimalistische jamsessie. Terwijl het podium wordt verbouwd komen bovenop de zachte drone meerdere wonderschone gitaarmelodieën te liggen die rustig aan variëren en zo een prachtig klankenpalet scheppen, zodat de mensen die even gaan zitten om van de luisterinspanning bij te komen minstens evenveel genieten als de mensen die buiten de zaal een biertje staan te nuttigen.
Een groot deel van de set van Russian Circles heeft een wat ruiger karakter, en dat wordt al direct duidelijk met opener
Dit weerhoudt de muzikanten er niet van tussen de nummers rustig de tijd te nemen hun instrumenten af te stemmen. Natuurlijk heeft een band van dit kaliber geen budget om voor elk nummer een aparte gitaar neer te zetten, maar het haalt toch het tempo compleet uit de show. Een klein minpuntje, maar dat wordt goedgemaakt door de instrumentale prestaties. Russian Circles is nog steeds een van de weinige bands die écht beter af zijn zonder dan met zanger(es), en men maakt dit live ook waar. Het zit hem vooral in het samenspel, in de opbouw en in de pakkende melodielijnen en grooves. De gitaarpartijen zijn niet bijzonder technisch, instrumentaal is het drummer Dave Turncrantz die de muziek echt naar een hoger niveau tilt. Dit is echt topniveau drumwerk, van begin tot eind. Functionaliteit tot en met, maar zeker niet zonder enthousiasme. En dan druk ik me nog licht uit: het gezicht van de man is amper te zien door zijn constant opzwiepende haar.
Dat Russian Circles moeite heeft met zang wordt duidelijk zodra als toegift Memorial ingezet wordt, en Chelsea Wolfe haar bijdrage komt leveren. Op plaat voegt ze wat toe, maar live is er geen tijd en ruimte om haar een eigen plek in de mix te geven: ze valt volledig weg achter de gitaarmuur van Russian Circles, en in combinatie met de weinige lichten die het podium beschijnen en haar ineengekrompen houding zou het me niets verbazen als sommigen in de zaal haar niet eens opmerken. Iedereen die het wel opmerkt stopt waarschijnlijk met treuren zodra Russian Circles de afsluiter Youngblood inzet. Dit heerlijke opzwepende nummer sluit de set sterk af, en doet iedereen met een goed gevoel naar huis gaan. Bij ondergetekende blijven vooral de indrukwekkende prestaties van de drummer op het net- en trommelvlies hangen: wat een gevoel!
De foto van Russian Circles is niet gemaakt tijdens deze show.
Met dank aan Hillel Zavala.
Links: