Paganisme, zuivere strotten en een mysterieuze sfeer: Heilung in 013

Een groep dat het paganisme uitademt, pas actief is sinds 2014, een groots debuut maakte op het Nederlandse Castlefest in 2017 en nu zalen uitverkoopt en hoog op de lijsten staat bij menig festival. De Deense, Noorse en Duitse formatie genaamd Heilung treedt aan en neemt mee de bijzondere supportacts Eivør en Lili Refrain. Fotograaf Jurgen van Hest reisde al een week eerder af voor de fijne kiekjes (maar moest het wel zonder Eivør doen) en redacteur Cor de Vos aanschouwt dit heidense feestje op 12 januari in een drukke 013 in Tilburg.

En we reizen weer af naar Tilburg op een doordeweekse dag om een concert te aanschouwen in de 013. Goh, vorige maand ook al (gaat lekker zo!). Maar ditmaal geen metal, nee nee. We gaan volop pagan en folk vanavond! Ditmaal iets beter voorbereid dan de vorige keer, kwam ik ruimschoots op tijd aan en worstelde ik mijn weg door het publiek heen naar de zaal. De rij bij de merchandise stand is nu al enorm, dus daar begin ik maar niet aan. Misschien later op de avond nog.

Het duurt niet lang of de lichten in de zaal gaan uit en de achtergrondmuziek stopt. Tijd voor de eerste act van de avond: de schone en intrigerende Italiaanse Lili Refrain. Totaal onbekend met deze artieste en haar repertoire ben ik toch wel benieuwd wat zij ons vanavond ten gehore brengt. Wat volgt, is een bijzonder intense multi-instrumentaliste die met volledige passie en overtuiging een haast betoverende atmosfeer neer weet te zetten. Het publiek ontvangt het allemaal met open armen (uw redacteur ook!). Psychedelisch, minimalisme, folkmuziek, dat zijn wel de steekwoorden dat deze act doen omschrijven. Neem daarbij weg dat Lili Refrain veelal een loopstation gebruikt en daarbij trommelt, gitaar speelt, zingt en op synthesizers speelt en meneer de penner (c’est moi) is onder de indruk, hoor. Het is dan ook jammer dat dit al (voor het gevoel, tenminste) na drie nummers is afgelopen.

En dan is het tijd voor de wonderschone Faeröerse zangeres Eivør. Ik heb haar al in oktober afgelopen jaar mogen aanschouwen in de Tivoli te Utrecht als hoofdakte en weet dus wat deze vrouw in huis heeft. Helaas treffen we vanavond geen volledige band, maar alleen Eivør Pálsdóttir en de toetsenist van haar band. En dan moet je maar zien te overtuigen in een speeltijd van net over een half uur. Wetende wat ze met haar band kan neerzetten, lijkt het voor mij vanavond niet helemaal uit de verf te komen, maar desondanks staat ze nog steeds een stevige show weg te spelen en spat zuiver te zingen. En uiteraard komen de bekendere nummers langs, zoals Lívstræðrir en Trøllabundin. Betoverend mooi en een absolute aanrader om eens op te zoeken.

Het is inmiddels gezellig druk (lees: propvol en iedereen wurmt zich vooraan er tussen om maar een mooi plekje te hebben) als we allen (on)geduldig wachten op de band die ons een ruime twee uur zal mee gaan nemen op een bijzondere reis. Na een flinke ombouw van het podium is het dan zover en betreden de leden van Heilung het podium. Beginnend met het indrukwekkende openingsritueel waarbij elk lid (een stuk of achttien?) een geweid mee het podium op draagt. De ruimte wordt gezuiverd van boze geesten met een flinke walm salie (zowel de zaal als elk individueel lid). Dan begint de welbekende preek: “Remember that we all are brothers…”. Het publiek wordt duidelijk steeds enthousiaster en er barst dan ook een flink gejuich los als In Maidjan wordt ingezet. De drumklanken galmen door de zaal, de heren zetten hun rauwe chants in en meteen komt daar zo’n primitief gevoel over je heen. Een oergevoel, bij gebrek aan een betere omschrijving. Muziek voor de geest en vooral weg van alle hedendaagse elektronisch geproduceerde massa. Zodra het wolfgeroep begint, weet iedereen gelijk dat Alfadhirhaiti aan bod is. En het publiek begint steeds losser en losser te komen, sommige mensen duidelijk met wat meer op dan een drankje of een blowtje. Maar ondanks deze constatering ben ik blij dat ook Krigsgaldr op de setlist staat vanavond. Daar heb ik Heilung mee leren kennen en het is machtig mooi om deze live te mogen aanschouwen. Ook het haka-achtige (red.- een haka is een Nieuw-Zeelandse oorlogsdans) Hakkerskaldyr dreunt als een malle door de zaal en dringt door tot op het bot.

Ook de nieuwere tracks, zoals Traust en Anoana, gaan erin als zoete koek bij het publiek. Leuk om te zien (en te horen) dat deze het live ook goed doen. Maar het van Futha afkomstige Elddansurin maakt het publiek dan toch echt gek. Wat een imposant nummer om live te mogen horen. De vloer trilt, de bas resoneert door m’n hele lichaam en de show en dans op het podium vermenigvuldigen in intensiteit. Ik zie dan ook menig toeschouwer om mij heen een haast rituele dans uitvoeren en de energie in de zaal neemt flink toe. Tja, en dat vuur dat is aangewakkerd wordt alleen maar verder opgestookt tot een ware paasvuur, als Hamrer Hippyer voorbij komt. Poeh, ik heb maar weinig mensen stil zien staan bij dit nummer. Er begon zelfs een bezoeker voor mij te hakken (red.- een dansstijl populair bij hardcore en gabbers)…! Als je maar lol hebt. Bandleden (acteurs?) van Heilung duiken de foto pit in en fokken het publiek op om lekker mee te stampen en te dansen. Als dan de sfeer er goed genoeg in zit, besluiten de halfnaakte heren te gaan crowdsurfen. Wat volgt zijn zes of zeven leden die de zaal door gedragen worden, over het stampende, dansende, half moshpittende publiek heen. En zowaar, het feestje is alweer voorbij en het sluitende ritueel wordt ingezet.

Even een kleine disclaimer, daar ik dit wel van mijn hart wil: er heerste een ietwat rare sfeer in de zaal bij een x-aantal mensen. Mogelijk door het gebruik van bepaalde substanties of misschien waren er andere omstandigheden, maar ik mis deze avond de samenhorigheid in het publiek. Mensen die elkaar opzij douwen om een plek te bemachtigen, mensen die geen rekening met anderen houden terwijl zij zelf lekker ‘los gaan’, snel geïrriteerde mensen, mensen die flauw vielen en zelfs een knul die in de armen van een beveiliger moest worden weggedragen. Op de plek waar ik stond had ik hier niet heel veel last van, maar ik zag wel een hoop van bovenstaand gedrag en gedoe gebeuren. Dit ben ik absoluut niet gewend en dat gaf toch een beetje een nare nasmaak. Hopelijk hebben andere bezoekers deze avond beter ervaren.

Terugkomend op de acts van vanavond, dan maar. Lili Refrain is een zeer aangename verrassing: geweldige strot en zeer knap wat zij daar allemaal in haar uppie neer zet. Bij Eivør had ik meer verwacht, maar desondanks weet deze vrouw een geweldige indruk te maken met haar gouden stem. Maar wat een verpletterende en absoluut bijzondere belevenis is het om Heilung live te aanschouwen. Naast de ontzettend krachtige en intrigerende muziek die je meeneemt in de geschiedenis, is het ook een ware lust voor het oog. Het toneelspel, de aankleding op het podium, de rituelen, de kostuums… Het klopt allemaal, het past allemaal en je waant je echt in andere tijden. Hier ga ik nog lang op teren en van nagenieten. Dank, dank, dank! Uw redacteur gaat met een grote grijns op zijn bakkes naar huis.

Setlist:

Lili Refrain

  1. Ichor
  2. Sangoma
  3. Mami Wata
  4. Terra 2.0
  5. Travellers
  6. Earthling

Eivør

  1. The Last Kingdom
  2. Salt
  3. Lívstræðrir
  4. Í Tokuni
  5. Gullspunnin
  6. Trøllabundin

Heilung

  1. Opening Ceremony
  2. In Maidjan
  3. Alfadhirhaiti
  4. Asja
  5. Krigsgaldr
  6. Hakkerskaldyr
  7. Svanrand
  8. Norupo
  9. Othan
  10. Traust
  11. Anoana
  12. Galgaldr
  13. Elddansurin
  14. Hamrer Hippyer
  15. Closing Ceremony

Datum en locatie

12 januari 2023, 013, Tilburg

Foto's:

Link: