Obituary’s Donald Tardy over sterven aan alles, sociaal commentaar en Slayer

2023 wordt een druk jaar voor Obituary. De deathmetalgrootheid uit Tampa, Florida trapt op 13 januari af met een nieuwe plaat, trekt kort daarna met Trivium en Heaven Shall Burn door Europa en komt in de zomer dan weer langs voor de festivals waarbij de band ook te zien zal zijn op de ijsbaan waar hij meer dan dertig jaar geleden een groot publiek om de vinger wond. Meer reden hebben we niet nodig om een praatje te maken met ‘die andere Donald T.’ Hoewel hij midden in een Amerikaanse tour zit heeft de sympathieke drummer meer dan genoeg energie om ons enthousiast mee te nemen langs Dying Of Everything, poëzie (jazeker!), beeldende kunst en de komende optredens.

Ha Donald, allereerst gefeliciteerd met de nieuwe plaat. Album nummer elf als ik goed geteld heb.

Ik geloof het ook ja!

Ik heb Dying Of Everything nu een paar keer kunnen beluisteren en ik moet zeggen dat de plaat behoorlijk verslavend werkt.

Wow, dat is een goed compliment. We zijn gek op verslaving (lacht).

Ik vroeg me nog wel af of het voor een band met een statuur en een discografie als die van Obituary nog belangrijk is om af en toe met iets nieuws voor de dag te komen?

Dat is een goede vraag. We hebben inmiddels elf albums en 120 songs in onze rugzak. Een band kan het dan misschien moeilijk gaan vinden om zichzelf niet te gaan herhalen. Ik ben er daarom erg trots op dat we voor deze plaat – op een of andere manier – tot heel goede riffs, een aantal zeer catchy nummers én een aantal ‘fucking brutal ones’ zijn gekomen. Het zou niet juist zijn om te zeggen dat me dat verbaasd heeft, maar ik ben er wel heel blij mee dat we zo’n gevarieerde plaat hebben gemaakt. De eerste song van het album heeft veruit de snelste double bass die ik ooit gespeeld heb. En het laatste nummer is dan weer een van de langzaamste songs die we ooit schreven. Het schiet alle kanten op, in de goede zin. Een beetje zoals een goede verslaving.

Dying Of Everything is inderdaad een divers album geworden. Zo is er her en der zelfs wat thrash te horen. In het persblad lijkt dat te worden toegeschreven aan het thrashverleden van gitarist Ken Andrews. Ik nam voor het gemak maar even aan dat hij dan opener Barely Alive met die fraaie Slayer-riff heeft geschreven, maar dat blijkt niet het geval.

We zijn nog nooit aan een plaat begonnen met een voorgenomen idee van wat eruit zou moeten komen. We zijn altijd een band geweest – al sinds Trevor en ik samen nummers zijn gaan schrijven – die gewoon de repetitieruimte in gaat. En als we dat doen, doen we dat met een volledig open geest en positieve houding. Als er die dag dan wat goeds uitkomt, dan is dat geweldig. Als er niets uitkomt, dan is er altijd nog morgen. Het is voor ons belangrijk onszelf geen druk op te leggen. Op die manier versterken we ons kunnen. Juist het weten dat er niets hoeft te komen, geeft de vrijheid die nodig is om te schrijven. Daarbij komt dat we lol willen hebben, want dat is waar muziek voor ons om draait. Iedereen die Obituary kent weet ook dat we een ‘pretty damn good time’ hebben samen. Dat is precies wat we nu weer gedaan hebben en het heeft dit keer tot een heel divers album geleid.

Het eerste nummer op de plaat is overigens inderdaad van Trevor en mij. Maar als je gelezen hebt over de inbreng van Ken, is het niet gek te denken dat Barely Alive van hem is. Zoals gebruikelijk hadden Trevor en ik ons niet voorgenomen dat het een snelle track moest worden of dat er een Slayer-achtig middenstuk moest komen. We zijn echter fans en zelfs leerlingen van Slayer sinds we tieners waren, dus ik ben er trots op. Ik ga me er niet voor schamen dat er een Slayer-riff ontstond. We houden van Slayer!

Nu we het toch hebben over de manier waarop Trevor en jij te werk gaan. Betekent die open geest ook dat jullie niet ergens een harddrive hebben liggen met oudere riffs en ideeën als jullie aan de slag gaan?

Nou, niet helemaal. Iedereen weet dat Obituary niet een band is die elk jaar een plaat uitbrengt. We doen dit al heel lang en we schrijven wanneer wij er klaar voor zijn om te schrijven. Maar er zijn altijd ideeën. We zijn creatieve mensen. Als Trevor bij een soundcheck tot een riff komt, zul je hem snel zijn telefoon zien pakken om die vast te leggen. Zo kan hij er later op terugvallen. Bij deze plaat heeft het bijvoorbeeld twee tot drie jaar geduurd voordat we er echt voor gingen zitten, maar in die tijd zijn er voortdurend ideeën geweest. Mijn brein staat ook nooit stil. Als mijn gitaristen me iets geven, hoe klein ook, dan kan ik dat een mijl verder brengen. Ik ben een hyperactieve, teveel denkende dwaas en dat helpt soms. Als iemand wat inspiratie zoekt of wat hulp bij een riff waar hij vraagtekens bij heeft, heb ik altijd wel een invalshoek. En dat werkt prima voor Trevor en mij, maar inmiddels ook voor Ken en mij.

Ken maakt zich sterke zorgen dat de fans zullen vinden dat zijn songs niet genoeg als Obituary klinken. Daarom hebben we er samen hard aan gewerkt. Vervolgens hebben we de songs aan mijn broer voorgelegd en John zei over de titelsong: het is zeker niet slecht, maar het is net wat te vrolijk. Daarop zijn Ken en ik verder aan de slag gegaan om het geluid iets meer naar Obituary te draaien. Dat hele proces was leuk want Ken houdt van een uitdaging en hij geeft veel om de band. Dat verklaart ook gelijk de zorgen die hij heeft. Vaak kon ik hem echter gerust stellen: gast, dit is echt wel killer!

Ik wil het ook nog even met je hebben over de teksten, hoewel ik weet dat jij ze niet geschreven hebt.

Dat heb ik inderdaad niet, maar ik ben al 52 jaar mijn broers broer, dus ik weet wel wat er in zijn hoofd omgaat.

Laten we eens beginnen met de titel van de plaat. Dying Of Everything is een sterk tot de verbeelding sprekende naam, die direct doet denken aan de afgelopen twee jaar. In het perspraatje staat ook dat daarop wordt gedoeld, maar dan nog kun je het verschillend uitleggen. De titel kan zien op de overlijdens, maar ook op de angsten van de afgelopen twee jaren. Wat betekent het voor jou?

Ik zal je het verhaal achter de titel vertellen. Daarvoor moeten we terug in de tijd naar lang voordat microscopische virussen ieders geest binnendrongen. Mijn vriendin schrijft. Een jaar of vier geleden liet ze me een gedicht lezen. Het was niet heel lang, eerder iets dat zij midden in de nacht schreef. Ze zei dat ze wakker was geworden en door het raam van de slaapkamer de maan zag. Ze besloot de maan een paar vragen te stellen. Een van de vragen was: als ik sterf, zou je dan weten dat ik geleefd heb? En als ik niet kan beginnen met leven, kan ik dan beginnen te sterven? Hele heftige gedachten. Net als veel anderen vecht mijn vriendin met depressies. Ze is heel intelligent en kent hoge pieken en diepe dalen. Het gedicht eindigde met ‘Dying of everything’. Ik vertelde mijn vriendin dat ik het mooi, treurig en kwaadaardig tegelijk vond, maar dacht er verder niet zo bij na. Toen John met zijn teksten aan de slag ging, was de cadans van een van zijn zinnen in het nummer van Ken “will you come out and play”. En ineens kwam daar die Dying Of Everything uit het gedicht weer naar voren. Het paste immers prima in het ritme. Ik vertelde John dat die woorden er bijna om smeekten in de song te komen en dat we daarmee misschien ook al de titel van de plaat zouden hebben.

John is overigens zelf de eerste die zal zeggen dat we niet al te zeer nadenken over songtitels. Het is het laatste waar we aan denken als we een album maken. Nu ja, de albumtitel volgt nog later. De muziek is voor ons altijd het belangrijkste. Dat neemt niet weg dat deze titel gewoon past. Hij past bij de wereld van nu. We hebben zoveel gehoord over vaccinaties, boostershots, maskers, afstand houden en thuisblijven en je ademt zoiets kleins in dat je het niet eens kunt zien. Het lijkt alsof alles ons kan doden.

En het moet toch ook iets betekenen dat iets dat je al zo lang met je droeg en dat je vriendin heeft geschreven nu gebruikt wordt voor een plaat van Obituary.

Het echt coole is dat mijn vriendin het vier jaar geleden al heeft geschreven. Ze maakte zich geen zorgen om een pandemie. Zij had haar eigen gevecht en het was haar mooie poëtische geest die haar tot dit bracht. Zij is overigens ook met Obituary meegegroeid. Ze kent de band vanaf het begin. Ze dook letterlijk vanaf ons podium toen we nog Xecutioner heetten. Ik ken haar 35 jaar, we zijn 24 jaar samen. Ze heeft alles meegemaakt. Ze heeft ons jaren terug geholpen bij onze biografie en recent nog bij de livestreams die we deden. Zij heeft in twee minuten de tekst geschreven die je aan het begin van de livestream van Slowly We Rot ziet. Ik viel van mijn stoel. Als ik toch zo zou kunnen schrijven!

Je zei net dat teksten minder belangrijk zijn en ik kan me nog herinneren dat de vocalen op Slowly We Rot toch vooral geluiden en geen woorden waren. Maar als ik nu de teksten lees, dan lijkt er iets meer aan de hand te zijn dan alleen horrorteksten. Kun je teksten als “Falsify the data as a hard truth goes unmet” en “Patronize the living, in a dark and dying world” ook als sociaal commentaar lezen of zoek ik dan veel te ver?

Het eerste wat ik daar over moet zeggen is dat ik niet voor mijn broer kan spreken, maar ik heb hem wat interviews voor dit album horen geven, dus ik heb een aardig beeld. Hij zal zeggen dat er zeker wat sociaal commentaar in de teksten te vinden is. Hij is een mens, hij kijkt naar het nieuws, hij weet wat er op deze planeet gebeurt en dat sijpelt door in de teksten. Maar hij zal ook de eerste zijn die zal zeggen niet teveel achter de teksten te zoeken. Hij gebruikt zijn stem meer dan zijn woorden om de sfeer van de muziek kracht bij te zetten. Maar als fan van John, weet ik dat hij beter en beter wordt met elk nummer dat hij schrijft. Ook zijn stem wordt nog steeds beter. De kracht die hij in zijn stem legt en het bereik op dit album zijn ongelooflijk. Maar ook zijn teksten worden dus beter, elk album. En op dit album is John duidelijker en meer gefocust dan ooit. Zelf zal hij daar bescheiden in zijn. Hij pakt toch vooral woorden en zinnen die de muziek passen. Hij zal nooit een verhaal aanleveren met de vraag aan ons om daar eens wat muziek omheen te schrijven. Hij gebruikt zijn stem nog steeds meer dan zijn woorden.

Als eerste lieten jullie een video voor The Wrong Time los op de wereld. Dat is een heel catchy song. Daarna volgde de audio voor de titeltrack. Waarom waren dit voor jullie de eerste twee nummers die de fans moesten horen?

Goede vraag, want de keuze voor deze songs was een heel bewuste. The Wrong Time zou sowieso de eerste single kunnen zijn, ook als we gewoon thuis zouden zitten. Het nummer is supercatchy en zo Obituary. Je kunt het een keer horen en daarna zing je het mee. De keuze werd echter nog duidelijker doordat we op het punt stonden om voor 29 dagen op tournee te gaan met Amon Amarth en Carcass. Fans van die laatste band zijn deathmetalfans en die kennen ons waarschijnlijk. Voor Amon Amarth-fans ligt dat anders. Zij zijn heavymetalfans. Veel van hen zullen ons logo kennen en wel eens wat van ons gehoord hebben, maar ze hebben Obituary nooit echt ervaren. The Wrong Time is daarom het perfecte nummer om te spelen op deze tour. En dus lag het voor de hand om juist voor deze track een video te maken zodat de fans in de Verenigde Staten al kennis konden maken. Het nummer doet het live erg goed en de reactie uit het publiek is geweldig. Het was dan ook een heel belangrijke eerste single.

Voor de tweede single wilde ik iets gewaagder en iets sneller gaan. We wilden de mensen een voorproefje geven van waar we het net over hadden: een ‘Ken-song’, die iets anders klinkt dan wat mensen van ons gewend zijn. Niet heel anders, maar je voelt dat Ken iets meer thrash uit zijn verleden meeneemt. De nummers vullen elkaar op die manier goed aan. Twee bewuste keuzes om te laten zien welke kruiden we dit keer in de mix hebben zitten.

Ik las ook in het promopraatje dat jullie vroeger alle effecten in de studio wilden gebruiken, maar dat nu niet meer doen. Hoe ben je dan aan die mokerslagen van drums gekomen in Weaponize The Hate?

We hebben onze eigen studio, dus er is wel degelijk tijd om wat te spelen met zaken. En daar houd ik van. Het was vrij eenvoudig, maar om het goed te laten klinken hebben we wel wat verschillende manieren moeten uitproberen. Het is een grote ‘floor tom’ met een microfoon er boven om de impact van de sticks op te nemen en een microfoon eronder die normaal in de kickdrum zit voor de subsounds. Die laatste zat een eind van het drumvel vandaan en pikte dus niet zozeer de tik op het vel op als wel de dreun die volgde. Daar hebben we dan flink wat reverb aan toegevoegd en de toon wat omlaag gedraaid. Ik heb het geluid daarna nog gedupliceerd, omhoog gedraaid en weer samen laten lopen. Dat klonk gewoon cool. Ik heb het vervolgens aan Joe – onze sound engineer voor de laatste drie albums en al vijftien jaar de man die zorgt voor ons livegeluid – gegeven en die heeft zijn ding ermee gedaan. Hij en mijn broer zijn ook verantwoordelijk voor de oorlogsscene aan het begin en einde van het nummer War. Daar heeft hij veel plezier mee gehad

Dan even over het artwork. Het is heel kleurrijk voor een deathmetalalbum, maar heeft wel een onderhuidse dreiging die de plaat goed past. Het is van de hand van Mariusz Lewandowski en ik las dat het misschien wel het laatste werk is wat hij gemaakt heeft. Hoe hebben jullie met hem gewerkt? Hebben jullie wat ideeën opgegooid?

Het was een geluk bij een ongeluk om met hem te werken omdat Andreas Marshall, de Duitser die het merendeel van onze hoezen heeft gedaan sinds The End Complete, niet beschikbaar was. Andreas maakt ook filmsets en hij werkte in Rusland aan een film. Als band gaf ons dat de ruimte om na te denken wat we nu echt wilden. We concludeerden dat we iets kwaadaardigs en moois wilden. Ik had wat al wat schilderijen van Mariusz gezien en ik kreeg er geen genoeg van. Via onze platenmaatschappij legden we contact met hem. We kregen bericht terug dat hij niet alleen beschikbaar was, maar ook razend enthousiast was om met ons te werken, omdat hij een fan was. Vervolgens hebben we via e-mail wat conversaties gehad. Hij gaf ons alle vrijheid om onze ideeën te vertellen maar zei ook dat hij niet opgejaagd wilde worden. Hij wilde het album eerst horen omdat hij wilde dat de songs zijn brein zouden vertellen wat wij wilden. De muziek, wat flarden van teksten en titels en onze ideeën heeft Mariusz meegenomen om enkele weken over na te denken. Later heb ik alleen nog doorgegeven dat we het album Dying Of Everything zouden noemen. Dat gaf hem direct een idee. We hebben hem toen de vrije hand gegeven en hij kwam terug met een briljant kunstwerk. Kort nadat hij het af had overleed hij helaas. Ik vind het wel fijn dat we hem nog hebben kunnen e-mailen om hem te vertellen hoe gaaf we het artwork vinden. Mariusz heeft zelfs nog met de art director bij Relapse Records de uitsnede van het olieverfschilderij bepaald die de voorkant van het album is geworden.

Je bent nu op tour in de Verenigde Staten maar 17 januari 2023 starten jullie alweer een nieuwe serie optredens in Europa. Gebruiken jullie de Europese tour om het nieuwe album voor te stellen of is het daar niet de gelegenheid voor?

Jazeker, we zijn nu een tourmachine en we vinden het heel tof om weer eens nieuwe muziek te kunnen brengen. We hebben ook deze tour weer bewust gekozen. Trivium zijn goede vrienden van ons uit Florida, maar hun fans hebben vermoedelijk geen idee wat hen overkomt als ze een Obituary-concert voor de kiezen krijgen. Dat is een uitdaging die we graag aangaan: spelen voor nieuwe mensen met een nieuw album. Misschien nieuwe fans winnen. We zullen ons focussen op de nieuwe nummers want daar zijn we heel enthousiast over. Het wordt leuk, maar ook een uitdaging om de setlist in elkaar te steken, want als het aan mij zou liggen spelen we bijna heel Dying Of Everything, maar ik weet dat de fans ook Chopped In Half en andere oude songs willen horen.

Heb je dan ook al een idee welke nummers live het beste zullen werken?

Dat is grappig, want ik heb zeker ideeën, maar als we bij elkaar komen pakt dat vaak toch weer anders uit. Zelfs als de hele band denkt dat een nummer geweldig gaat werken, blijkt dat in de praktijk soms gewoon niet het geval. Als we een headlineshow spelen, dan kunnen we vijf tot zes nieuwe nummers doen en dan maakt dat niet zoveel uit. Als we minder lang spelen luistert het nauwer. Soms nodigen we vrienden uit voor een repetitie, gewoon om te kijken hoe de reactie op bepaalde nummers is. We vragen dan niet zozeer om goedkeuring, maar we kijken wel waar de wenkbrauwen misschien wat meer omhoog gaan. Dat helpt vaak. Dus ja, ik heb mijn ideeën, maar die zeg ik nog niet, want dan krijg ik problemen met mijn broer die ook zijn ideeën heeft. Dat gevecht moet eerst geleverd worden! (lacht).

De tijd zit er bijna op, maar ik wil graag nog even naar Dynamo Metalfest. Jullie zullen daar deze zomer spelen op de ijsbaan, waar jullie in 1991 ook stonden (toen op Dynamo Open Air). Herinner je je dat optreden nog?

Ja, dat weet ik nog goed. Dat was inderdaad een grote show voor ons. Ik kan me nog herinneren dat we vanaf het podium over de menigte heen keken. Het was heel tof en ik ben blij dat we terug gevraagd zijn. Het lijkt me geweldig om dat podium weer op te gaan en wat nieuwe songs te spelen, naast natuurlijk de klassiekers. We zijn zelfs nu al aan het nadenken welke songs we op de festivals willen spelen. Dynamo is een grote voor ons. We hebben een lange relatie. Ik kan niet wachten. En als je naar Dynamo komt of eerder naar 013, zoek ons op, dan drinken we een biertje!

Links: