Begin deze maand bracht Gruesome (eindelijk) de langverwachte derde plaat uit. En waar we dachten het geluid van de band na de eerdere tributen aan Death wel een beetje te kunnen doorgronden, wachtte ons toch een kleine verrassing. De band van Chuck Schuldiner wordt nog steeds alle eer aan gedaan, maar Silent Echoes klinkt toch beduidend vrijer en daarmee misschien ook wel meer geïnspireerd. Genoeg reden in ieder geval om eens een lijntje te leggen naar zanger-gitarist Matt Harvey, die velen van ons ook zullen kennen van het ook niet misselijke Exhumed. Hier gaan we!
Allereerst gefeliciteerd met het nieuwe album. Het klinkt erg gaaf, vooral omdat jullie de band wat verder van de originele Death-nummers hebben weggeleid. Het lijkt geen toeval, want in het promovel geef je expliciet aan dat er op dit album minder ‘knipogen naar het publiek’ zijn. Wat was het idee hierachter?
Voor mijn aandeel in het maken van het album geldt dat ik de nummers van Human – de plaat die aan de beurt was – eenvoudigweg nooit heb leren spelen toen ik jong was. Dat was voor de eerste drie Death-platen. In 1989-1990 bracht ik talloze nachten door in mijn slaapkamer met het eindeloos terugspoelen van mijn cassettes van Scream Bloody Gore, Leprosy en Spiritual Healing, terwijl ik die riffs op gehoor probeerde uit te zoeken en na te spelen. De dingen die je in de eerste paar jaren van je ontwikkeling als gitarist leert, blijven vaak echt hangen. Die vroege riffs zitten dus diep in me verankerd als deathmetalgitarist. Op de vorige platen kon ik daar dan ook zonder moeite aan refereren. Tegen de tijd dat Human uitkwam, was ik al bezig met het schrijven van mijn eigen nummers voor Exhumed en focuste ik me spul dat extremer en meer underground was. Daardoor heb ik nooit met dat album gezeten zoals ik dat als kind wel deed met de eerste drie. Dat bleek nu uiteindelijk een soort voordeel, want als je als veertiger vanuit een analytisch perspectief naar een plaat kijkt, doe je dat heel anders dan als tiener. Dit keer zijn Dan (gitarist-MH) en ik echt samen door de riffs gegaan, waarbij Dan mijn ideeën wat verder uitwerkte dan ik zelf normaal zou doen. Er was dus een sterk gevoel van samenwerking in het schrijfproces, meer dan ooit tevoren.
Anders dus, maar toch is het album geschreven en opgenomen in de geest van Death’s technische meesterwerk Human. Wat betekent ‘in de geest van’ in dit geval?
Ik zie onze platen als metgezellen van het bronmateriaal. Luisteren naar Silent Echoes zou moeten aanvoelen als luisteren naar een voortzetting van Human, of als luisteren naar extra nummers die de band destijds voor dat album had kunnen schrijven. We willen niet alleen het bronmateriaal en onze liefde ervoor vieren, maar ook het publiek weer verbinden met hun eigen liefde voor die muziek. Zo kunnen we vergelijken en bediscussiëren wat wij als fans en muzikanten uit Human hebben gehaald. Het is een vreugdevolle viering die het erfgoed van Death eert, maar de plaat kent ook een soort “muziek-nerdbenadering” die bijna academisch is: we hebben het bronmateriaal uitputtend bestudeerd en hebben daarna dezelfde benaderingen, invloeden en muzikale ideeën gebruikt om ons eigen ding te maken. Gruesome is in die zin een vreemde band, omdat het niet niet alleen om pure, ongetemde creativiteit en energie. Er is een heel specifiek kader waarbinnen we werken en dat dat is als gitarist en songschrijver een leuke en vooral interessante manier van werken.
Hoe zijn jullie te werk gegaan bij het schrijven en opnemen in de geest van Human?
Ik denk dat Dan, Gus (drummer – MH) en ik – de schrijvende en opnemende kern van de band – elk onze eigen benaderingen hadden. Ik probeerde bepaalde uitgangspunten in gedachten te houden: de nummers op Human zijn korter en op sommige vlakken meer direct dan wat Death op Spiritual Healing deed, en toch bevatten ze meer dynamiek. Ik probeerde ook in specifieke intervallen te denken. Dit was de periode waarin Chuck meer add9-akkoorden gebruikte en riffs met tritonen, in plaats van zijn eerdere fascinatie voor de harmonische mineurtoonladders en Frygische modus. De teksten moesten ook wat meer naar binnen gekeerd worden, het logo moest veranderd worden en de hoes moest weg bewegen van het glorieuze monsterwerk van Ed Repka. Oh, en we wisten dat er een instrumentaal stuk op moest. Ik weet dat Dan continu luisterde naar Focus (het weergaloze debuut van Cynic – MH) , Control and Resistance (naar ik aanneem van Watchtower – MH) en Human om ervoor te zorgen dat we vanuit dezelfde plek zouden komen als waar de jongens in zaten toen zij aan Human werkten.
Zoals ik al zei: deze aanpak lijkt je meer vrijheid te geven (en misschien een minder vast stramien). Klopt dat? En hoe heb je die vrijheid benut en ervaren?
Ik had veel plezier met het schrijven van dit album toen we eenmaal echt in de afrondede fase kwamen. De helft van het album kwam stukje bij beetje tot stand over meerdere jaren. Dat is een manier van werken die ik haat. Maar de andere helft schreven we in ongeveer vier maanden en dat was wat superleuk en productief. Ik zette een nummer in elkaar en stuurde het naar Dan. Hij haalde het dan uit elkaar en bouwde het weer op met meer toeters en bellen, en dan deden we met zijn drieën de eindbewerking. Toen we bijna klaar waren, vloog ik naar Florida en jamden Gus, Dan en ik om alles samen te brengen en het instrumentale nummer te schrijven. Dat was echt verfrissend: gewoon samen in één ruimte de nummers spelen als een echte band. Dat klinkt simpel en logisch, maar aangezien ik 5000 kilometer van de rest af woon, is dat niet iets dat we vaak kunnen doen. Het was dus geweldig om te ervaren dat het momentum zich aan het opbouwen was en om te beseffen dat het er echt op begon te lijken dat we een plaat hadden die behoorlijk goed zou worden.
Toen onze eerste schrijfperiode stilviel — ik denk dat we toen Fragments Of Psyche en vroege versies van Frailty en Shards hadden — hebben we Sean gevraagd om het album te helpen produceren. Het idee was dat hij de nummers zou horen terwijl we schreven, suggesties zou doen en dan bij ons in de studio zou zitten om de opnames te produceren, feedback te geven op de uitvoeringen enzovoort. Dus toen hij overleed, was dat niet alleen vreselijk tragisch, maar het dwong ons ook om het hele schrijfproces te heroverwegen. Ik denk dat we na zijn dood zeker een jaar geen vooruitgang meer hebben geboekt met het album.
De promotekst zegt dat de invloed en aanwezigheid van Sean overal te horen is op Silent Echoes. Waar is dat voor jou het meest duidelijk?
Zeker in het drumspel van Gus. Dat is sterk geïnspireerd door Sean. De tekst van Frailty, die oorspronkelijk ging over het overlijden van Chuck (en ook over het veel te vroege overlijden van mijn zwager), gaat uiteindelijk vooral over Seans dood. Fragments of Psyche was ook heel persoonlijk voor Gus om op te nemen, omdat Sean die drumpartijen oorspronkelijk schreef. In Voice Within The Void zit een stuk met vervormde, echoënde stemmen. Dat is een geluidsfragment van Chuck en Sean die praten in de studio tijdens de opnames van Human, dus Sean is letterlijk op de plaat te horen. Dat Paul (Masvidal, Cynic – MH) een gastsolo doet, is ook een belangrijke buiging naar Cynic en dus bij uitbreiding naar Sean.
Ik wil niet te veel namens Gus spreken, maar ik denk dat Sean echt een jazz/fusionmuzikant was, terwijl Gus meer een rockdrummer is. Zijn meer fusion-achtige invloeden komen via Sean, niet doordat hij Mahavishnu Orchestra of Chick Corea en dergelijke heeft bestudeerd. De stijl van Sean is zo uniek dat je er alleen maar naar kunt verwijzen. Het is heel lastig om die echt te vangen in je eigen spel.
Wat waren andere factoren die bijdroegen aan de zeven jaar tussen de albums? Hebben jullie die tijd ook gebruikt of nodig gehad om de richting van Gruesome te heroverwegen?
Er gebeurde voortdurend veel buiten Gruesome om. Robin (basgitaar – MH) maakte een plaat met Castrator, Dan deed een plaat met Possessed, ik bracht twee studioalbums, twee split-10”s, een liveplaat en een 7” EP uit met Exhumed. Gus en ik raakten eerst betrokken bij de live-uitvoering van Spiritual Healing met James Murphy en Terry Butler in Florida. Dat leidde weer tot Left To Die met Terry (Butler – MH) en Rick Rozz, waarmee we songs van Leprosy en Scream Bloody Gore over de hele wereld live speelden. En natuurlijk was er een wereldwijde pandemie, plus het normale leven met werk, familie, enzovoort, dat altijd gaande is. We wisten al die tijd waar we met het volgende Gruesome-album heen wilden, maar er bleven steeds zaken gebeuren die die reis op een laag pitje zetten.
Tekstueel speel je met (filosofische) thema’s als waarheid, realiteit, illusies en echo’s. Was daar een speciale reden voor of ontstond dat vanzelf?
Ik wist dat ik Chuck’s beweging naar introspectieve teksten, die echt begon met Human, zou volgen. Ik probeerde te kijken naar de thema’s die Chuck onderzocht om daar dan mijn eigen visie op te geven in de 21e eeuw. Uiteraard heb je tegenwoordig het alom aanwezige internet, kunstmatige intelligentie, de surveillancestaat, desinformatie, sociale media. Dat is allemaal totaal anders dan hoe het leven in 1991 was, toen Human werd geschreven. Die dingen veranderen natuurlijk waar de thema’s van toen je nu mee naartoe nemen. Ik denk dat Chuck in zijn teksten, kunst en leven vooral zocht naar was authenticiteit — van anderen én van zichzelf — en een gevoel van controle over zijn eigen bestemming en kunst. Dat zijn universele, tijdloze thema’s. Daar ben ik mee begonnen en zo zijn de teksten ontstaan.
Gaan jullie nog touren met het album? Het zou heel tof zijn om wat van de nieuwe nummers live te horen.
We hebben allerlei dingen in de pijplijn en gaan die heel binnenkort aankondigen. Ik kijk ernaar uit om deze nummers live te spelen en onze viering van alles wat met Death te maken heeft naar een podium bij jou in de buurt te brengen — zo verdomde snel als mogelijk!
Bedankt dat je de tijd hebt genomen om deze vragen te beantwoorden (en voor een gaaf album).
Bedankt voor de vriendelijke woorden! Chuck leeft!!
Links: