Interview met Gnostic
Onlangs heeft Gnostic met Engineering The Rule een alleraardigst debuut vol met progressieve deathmetal op de mensheid losgelaten. Misschien een onbekende naam, maar de mensen achter deze band zijn zeker geen onervaren muzikanten. Drie van de vijf leden spelen ook in het heropgerichte Atheist. Spreekbuis van dienst is Steve Flynn, de drummer van beide bands. Hij blijkt een zeer gedreven muzikant te zijn, maar bovenal is hij een liefhebber en fan van de betere technische muziek. Enkele kritische vragen van ondergetekende ging hij geenszins uit de weg.
Gnostic is een relatief nieuwe band in het progresssieve deathmetal genre. Kan je de band aan onze lezers introduceren en kan je uit de doeken doen hoe het allemaal begonnen is?
De omstandigheden waaronder ik Atheist in 1992 verliet, waren verre van ideaal. Onze toenmalige bassist was om het leven gekomen. Zijn stijl van spelen was erg bepalend voor het bandgeluid. Onze platen verkochten voor geen meter, het toenmalige label ondersteunde de band niet en onze muzikale stijl werd toen niet bepaald gewaardeerd en geaccepteerd. Kommer en kwel dus. Vanwege die en andere redenen besloten we als band om na tien jaar samen gespeeld te hebben de pijp aan Maarten te geven. Ik verruilde het muzikantenbestaan voor de collegebanken. Ik behaalde mijn diploma en vervolgens heb ik veertien jaar mijn drumstokken in de wilgen gehangen. Toch bleef er iets aan me knagen en stiekem wist ik wel dat ik ooit weer aan het drummen zou slaan. De tijd was er toen niet rijp voor. Door de jaren heen zijn Kelly Schaffer (zanger) en ik altijd goed bevriend gebleven en hij bleef maar doorhameren dat ik moest spelen, want het zou anders zonde zijn van mijn talent. Met resultaat, want op een ochtend in januari 2005 besloot ik om gewoon weer eens achter het drumstel te kruipen. Het voelde dermate goed dat ik rap besloot om een nieuwe band te gaan formeren. Ik benaderde Stephen Morley en Sonny Carson en de kern van wat nu Gnostic is, was geboren. Kort daarop kwamen gitarist Chris Baker, bassist Jonathan Thompson en zanger Kevin Freeman onze gelederen versterken en de puzzel was compleet. Ik had geen enkele verwachting met deze band, ik wilde gewoon spelen. Langzamerhand ontstonden de eerste nummers en werd het tijd om een eerste demo op te nemen. Toen Kelly Schaffer de eerste resultaten hoorde, werd hij zo enthousiast door de muziek dat hij ons begon te pushen om actief labels te gaan benaderen. We namen nog een demo op, met als resultaat een deal met Seasons of Mist. Ondertussen hebben ze onze debuutplaat, genaamd Engineering The Rule, uitgebracht.
In de eerste eeuwen na Christus waren gnostici mensen die een fundamenteel andere kijk hadden op de essentie van het geloof. Zij verwierpen ook de officiële dogma van de Kerk. Hoe vertaalt dit gegeven zich terug in de muziek en de essentie van de band?
Het is logisch dat mensen de bandnaam koppelen aan de gnostici, gezien mijn betrokkenheid bij een band dat zich naar het Atheïsme vernoemd heeft. Zelf heb ik me laten inspireren door het Latijnse woord “gnostis” dat kennis betekent. Specifiek gaat het om een vorm van hogere kennis vergaard door geestelijk verlichte mensen. Het was niet de bedoeling dat we ons zouden vernoemden naar de gnostici, maar naar die vorm van hogere kennis.
Zoals eerder gezegd, heet jullie debuut Engineering The Rule. Zit er een diepere betekenis achter deze titel?
Zoals vroeger ook al het geval in Atheist was, heeft de titel voor elk bandlid een andere betekenis. Het is ook een strofe uit een nummer, genaamd Composition. De tekst is geschreven door onze zanger Kevin Freeman. Volgens hem gaat over het feit dat de mensheid het uiteindelijk aflegt tegen de wetten van de natuur, hoe hard we ook het tegendeel proberen te bewerkstelligen. Voor mij heeft het ook een andere betekenis. Als we als band de regels niet kunnen veranderen, dan zorgen we ervoor dat dezelfde regels in ons voordeel gaan werken.
Het creëren van nieuwe muziek is een van de leukste dingen wanneer je in een band zit, maar het kan soms ook de nodige ergernissen opleveren. Hoe gaat dit in zijn werk bij Gnostic?
Op het creatieve vlak hebben wij een goede werkrelatie met elkaar. Het is een natuurlijk en organisch proces. Toch komen nummers soms langzaam tot stand. Dingen proberen te forceren heeft bij ons geen zin, want het levert alleen maar onnodige spanningen op. Liever laten wij het stuk liggen en gaan we er weer mee aan de slag als we meer inspiratie hebben. Meestal voelen we elkaar muzikaal goed aan en weten wij vanzelf van wat goed voelt en wat niet. Ook krijgen we vaak ideeën tijdens de warming-up voor een show.
Als ik naar jullie album luister, moet ik onwillekeurig denken aan Individual Thought Patterns van Death. Dit zit hem vooral in de combinatie van sommige loopjes en de arrangementen. Waren jullie toevallig door dit album geïnspireerd en wat vind je van het oeuvre van Chuck Schuldiner?
Dat is een interessante gedachte! Ik heb daar nog niet bij stilgestaan. Er is geen direct verband tussen ons album en dat van Death, maar ik ben geïnspireerd door Sean Reinert, Gene Hoglan en Richard Christy. Zij hebben allemaal bij die band gespeeld. Misschien zit het hem daar in. Overigens heb ik veel bewondering voor het werk van Chuck Schuldiner. Hij was een van de pioniers van de toenmalige Florida scene. Hij heeft voor veel bands de weg vrijgemaakt en hij wist dit ook te vertalen in commercieel succes. Veel tegenwoordige bands hebben hun succes aan hem te danken. Ik heb dan ook niks anders dan veel bewondering voor hem en zijn werk met Death.
Ook jazz en fusion drukken een belangrijke stempel op het bandgeluid. Wie zijn er binnen de band geïnspireerd door deze muziekstromingen?
We houden allemaal van technische muziek. Dit is onze favoriete stijl en dat zullen we ook in de toekomst blijven spelen. Vooral de bassist en ik zijn gek op het spelen van jazzgeoriënteerde ritmes en tempowisselingen. We houden allebei erg van jazz en dan met name van Rush, Dave Weckel, Steve Gadd en Chick Corea.
Hoe verliep het opnameproces? Wat ging er goed en welke dingen gingen wat lastiger?
Ik vind het opnemen van een album in een studio geweldig, zeker nu in 2009! Tegenwoordig zijn de technische mogelijkheden eindeloos, zeker in vergelijking toen ik begin jaren ’90 met Atheist aan in de studio zat. Het opnameproces van Engineering The Rule verliep vlekkeloos. Ondanks dat alles tegenwoordig digitaal gaat, hebben we het toch op de ouderwetse manier aangepakt. De drumpartijen zijn live ingespeeld, zonder gebruik te maken van clicktrack en triggers. Ik heb mijn partijen in twee dagen in twee sessies van vier uur opgenomen. Hup, zo op de band! De gitaarpartijen werden daar vervolgens overheen gelegd. Het is verleidelijk om alle foutjes digitaal op te poetsen, maar ik denk dat het in veel gevallen een slecht iets is. Veel muzikanten kunnen het live namelijk niet waarmaken wat ze op plaat laten horen en vallen zo genadeloos door de mand. Daarom speel ik alleen partijen die ook live kan waarmaken. Lukt me dat niet, dan komt het simpelweg niet op de platen te staan waar ik bij betrokken ben.
In mijn review over Engineering The Rule concludeerde ik dat de ontzagwekkende techniek en het zeer hoge speelniveau een van de aantrekkingspunten van deze plaat is, maar tegelijkertijd ook een punt van zwakte is, want veel composities verzuipen zowat in de grote hoeveelheid van ideeën, muzikale thema’s en ingewikkelde loopjes. Hoe zie jij dit?
Eerlijk gezegd sta ik wel een beetje te kijken dat je dit zegt. Tegenwoordig zijn er bands die nog veel technischer spelen dan wij. Denk maar aan The Facless, Obscura en Psyopus. De instrumentenbeheersing is tegenwoordig bijna niet meer te bevatten. Je antwoord had ik eerder verwacht in 1992 toen het regelmatig voorkwam dat Atheist tijdens optredens voornamelijk op een hoop boegeroep kon rekenen. Wat mij aangaat, kon het me niet technisch genoeg zijn. De mate waarin je iets als technisch bestempelt, blijft een subjectief iets. Het hangt voornamelijk van je eigen muzikale referentiekader af. Los van wat iemand ook van Gnostic vindt, blijf ik in positieve zin verrast over het hoge muzikale niveau van de huidige lichting progressieve grind/deathmetalbands. Live is het voor mij een genot om naar te kijken.
Zanger Kevin Freeman heeft een indrukwekkende strot, toch heb ik het gevoel dat hij qua stijl een aanpak beter bij the Dillinger Escape Plan of Ion Dissonance past, dan bij een meer traditionele band als Gnostic. Kan je je hierin vinden?
Op zich is dat een interessante gedachte. Ik begrijp je gedachtegang wel en tot een bepaalde hoogte ben ik het ook met je eens. Hij heeft inderdaad een zekere D.E.S/I.D-achtige feel in zijn stem. Traditioneel bekeken zou je eerder een standaard grunter bij een band als Gnostic verwachten. Toch is er naar mijn gevoel maar een regel in ons genre en dat is dat er geen regels zijn. Daarom vind ik dat Kevin als zanger bij ons prima op zijn plek is. Bovendien laat hij regelmatig op Engineering The Rule horen dat hij een veelzijdige stem heeft met invloeden uit de grindcore, thrash – en deathmetalhoek. Eerlijk gezegd kan ik mij behoorlijk ergeren aan de muzikale bekrompenheid van sommige lieden. Vaak genoeg hoor ik mensen aan die vinden dat er maar bar weinig originaliteit te vinden is in de death metalscene van tegenwoordig. Vervolgens zijn er bands die allerlei stijlelementen met elkaar combineren en dan is het voor dezelfde lieden weer niet goed. Ik begrijp heel goed dat de zang erg belangrijk is voor het bandgeluid, maar tegelijkertijd geniet ik er juist van dat de stijl van Kevin Gnostic een originele twist geeft. Als ik naar de melodieuze elegantie luister van veel hedendaagse supertechnische bands, vind ik de lage standaard grunt juist afbreuk aan het geheel doen. Uiteindelijk komt het toch neer op een kwestie van persoonlijke smaak.
Drie leden van Gnostic zijn ook betrokken bij de huidige reünie van je oude band. Hoe is dat allemaal tot stand gekomen en wat is de motivatie hiervoor?
De formatie van Gnostic en de reünie van Atheist gebeurde onafhankelijk van elkaar, maar toevalligerwijs rond dezelfde tijd. De reünie was een logische stap toen we bezig waren met de heruitgave van onze oude albums. In de loop van de jaren was er steeds interesse ontstaan voor onze muziek. Het nam zulke vormen aan dat mensen zelfs bereid waren om 100 dollar te betalen voor oude albums op E-Bay. Dat vonden we als band te gek voor woorden, vandaar dat we besloten om onze oude albums opnieuw uit te brengen. Op een gegeven moment kwam iemand met de suggestie om weer op te gaan treden met de band. We deden wat losse shows. De lijst met optredens bleef meer groeien en dat genereerde zoveel aandacht dat we uiteindelijk besloten hebben om een nieuwe plaat op te gaan nemen.
Het reünievirus tiert nog steeds welig rond. Ook bands als Pestilence en Cynic zijn weer actief. Wat vind je het hele fenomeen? Zijn die bands nog steeds relevant?
Ik vind het geweldig dat die oude bands weer bij elkaar komen en dat er nog steeds vraag naar is. Een mooier compliment voor al die jaren van opoffering en het harde werken van die bands is amper denkbaar. Al die oude bands hebben weer een recorddeal te pakken en hun shows zijn steevast uitverkocht. Dat maakt ze absoluut nog relevant. Vergeet niet dat vijftien jaar duurde voordat de muziek van Atheist pas op waarde werd geschat!
Zowell Gnostic als Atheist gaan later dit jaar samen de baan op. Dat betekent dat je avond aan avond een dubbele set speelt. Gezien de intensiteit van beide bands zal dat een behoorlijke aanslag op je polsen betekenen!
Haha, je hebt gelijk! Het zal zeker lastig gaan worden. Ik ga vier dagen per week naar de sportschool om ervoor te zorgen dat ik in vorm blijf. Mijn speelstijl is erg fysiek en dat zal ook zijn tol gaan eisen. Hoe dan ook, het zal een grote uitdaging worden en vooral heel veel plezier. We hebben er in ieder geval veel zin in!
Steve, bedankt voor je uitvoerige en openhartige antwoorden. Aan jou de eer om dit interview op gepaste wijze af te ronden.
Erg bedankt voor dit interview! Engineering The Rule van Gnostic is al tijdje in Europa uit en hij is vanaf juli in de rest van de wereld uitgebracht. Later dit jaar komt ook het nieuwe Atheist-plaat uit. Mocht je in de buurt zijn van een van onze shows, schroom dan niet om een biertje met ons te komen drinken!
Hou ik je aan!
Links: