Begin volgende maand verschijnt er een nieuwe plaat van Dead Head. Een Nederlandse band die al sinds 1989 bestaat. Reden voor Zware Metalen om een gesprek te arrangeren. Zanger en bassist Tom van Dijk is de spreekbuis namens de band. Het wordt een gesprek over het nieuwe album Swine Plague, Slayer, varkenskoppen en (on)democratische processen.
Dead Head heeft inmiddels zes platen uit. En daar moest er nog eentje bij….?
Tuurlijk, je bent nooit te oud om het af te leren. Dead Head is een hobbyband. Wij (Hans, Robbie, Ronnie en ik) zijn in ’89 begonnen en dit is het magische Dead Head. Je kunt ook thuis achter de geraniums gaan zitten of voor de TV hangen, maar we vinden het nog steeds gaaf om muziek te maken. Ik ben nog steeds gek van gitaren en bassen, en dat verandert nooit. We gaan dus gewoon door en iedereen in de band vindt het nog steeds leuk om te doen.
Was er een aanleiding om weer bij elkaar te komen en een nieuwe plaat op te nemen?
We zijn eigenlijk nooit uit elkaar geweest. Alleen, bij Dead Head ontbreekt het aan leiderschap. Er is niet een persoon die bijvoorbeeld zegt: we gaan nu opnemen of van de zomer op festivals spelen. Wat dat betreft is Dead Head een ongeleid projectiel. Er moeten vaak twee of meer personen in de band ergens een draai aan geven. In 2012 waren de helft van de nummers van Swine Plague al helemaal klaar. Hans heeft nog een band: Jurassic Park. Robbie ook: Elise. Daarnaast werken we ook nog overdag. We komen daardoor soms maar eens per maand bij elkaar. Dat is natuurlijk erg weinig. Op een gegeven moment ontstond het idee om de rest van de plaat te vullen met oud, nog niet uitgebrachte nummers of een nummer dat we opnieuw op konden nemen. Daardoor kwam de drive weer even terug. Maar toen Ronnie en Robbie met nieuwe nummers aan kwamen zetten, hadden we op een gegeven moment dertien nieuwe nummers. En die hebben we dus opgenomen. Maar toen waren we wel vier jaar verder.
Waarom zit er bij Dead Head altijd zo’n lange tijd tussen twee albums?
Dat komt dus door het gebrek aan planning. Maar ik moet wel zeggen dat de samenwerking tegenwoordig veel beter is. We zijn veel opener naar elkaar geworden, we zijn nu echt maten geworden en maken meer lol met elkaar. In de voorbereiding naar het opnameproces leek het net of alle planeten in lijn stonden met elkaar. We hadden een goed geluid gevonden, goede nummers en de juiste dosis agressie. Dit smaakt nu al naar meer. Het nieuwste doel is om in 2019 een nieuwe plaat uit te brengen.
Jullie spelen op 29 juni op Stonehenge, maar presenteren de nieuwe plaat pas op 8 september in Hedon. Hoe zit dat? Spelen jullie op Stonehenge geen nieuwe nummers?
Tja, hahaha…. Dat komt een beetje op het conto van Hans te staan. We hebben laatst in Groningen ook al drie nieuwe nummers gespeeld. Hedon zou in eerste instantie het eerste optreden worden nadat de nieuwe plaat uit is. Maar toen kwam Stonehenge er tussendoor. Daar gaan we zes nieuwe nummers spelen. Swine Plague komt op 2 juni uit en we hopen dat veel mensen die naar Stonehenge komen ons nieuwe plaat dan al hebben gekocht of gedownload, en dat ze die nummers dus al kennen.
Swine Plague verschijnt ook op vinyl in verschillende kleuren.
Ja, hij verschijnt op gewoon zwart en felgroen vinyl. Erg gaaf! Ik weet zo niet meer of wij als band met dat idee kwamen of dat onze platenmaatschappij erachter zit, maar het is wel leuk.
Stilistisch gezien zijn jullie nooit afgeweken van thrash. Op het nieuwe album ook niet, neem ik aan?
Je hebt hem toch al gehoord, of niet dan?
Ja, ik wel, maar de lezers van dit interview nog niet. Maak ze maar even warm.
Qua tempo hebben we gepoogd om in het straatje van Reign In Blood te spelen. We hebben om die reden zelfs een nummer in de prullenbak gegooid. Het was te mid-tempo en neigde teveel naar death metal. Het zou afbreuk doen aan het recht-in-je-bek-gevoel dat we met Swine Plague neer wilden zetten. Het is een snelle, opgefokte plaat geworden, met in de nummers zelf af en toe wat mid-tempo.
Swine Plague klinkt inderdaad erg agressief. Ben je boos?
Nee hoor, ik houd gewoon van agressieve stemmen. Het mooiste compliment zou zijn dat mensen onze nieuwe plaat draaien en dan keihard Slayeeeerrr roepen. We wilden een zo agressief mogelijke cd maken. Ik houd heel erg van agressieve zang, zoals bijvoorbeeld op de oude Kreator en Slayer. Van die halve distorted vocalen. Wat ik ook erg gaaf vind, is de oude Infernäl Mäjesty. Daarop wordt niet gegrund, niet geschreeuwd, maar hij klinkt wel agressief en er zit persoonlijkheid in. Dat vind ik altijd erg gaaf!
Heb jij van nature deze stem of wordt daar in de studio iets aan gesleuteld?
Nee, dit is mijn natuurlijke stem. Er zit geen effect op. Misschien een klein beetje galm, maar dat is het dan ook.
In welk opzicht verschilt Swine Plague van zijn voorgangers?
Even denken… Op de eerste plaat klonken we als jonge honden. De tweede is een stuk rustiger geworden. Ook omdat we toen een andere drummer hadden, dat maakte een groot verschil. Hij is ook met een clicktrack opgenomen en dat maakte het wat statischer. De derde was juist weer een stuk agressiever. Kill Division is ook wel een ragplaat geworden. Haatland in principe ook. Swine Plaque lijkt daarmee wel wat op die albums. Alleen door de productie is Swine Pleague veel meer recht-in-je-bek. De agressie komt er veel beter uit en hij klinkt daardoor veel beter. Het zijn niet perse betere nummers, maar door de agressie klinkt het veel beter. Er zit wat minder distortion in mijn stem, daardoor kunnen we nog meer agressie tonen. Ik kon daardoor veel meer met mijn stem doen. Ik zing nu veel meer dan in het verleden op de toon. Ik bedoel dat ik meer op toonhoogte zing en er meer melodie in leg. We zijn er ook achtergekomen dat je niet zomaar wat riffs achter elkaar kunt plakken. Ook al zijn het goede riffs, ze maken nog geen goed nummer. We zijn u ook wat meer bezig geweest met refreinen en willen dat elk nummer een “hook” heeft. Elk nummer moet iets hebben dat je bijblijft. Op Haatland kwam de agressie er een stuk minder uit. Op Swine Plague zijn we er wel in geslaagd de agressie goed naar buiten te laten komen en beter te laten klinken.
Hij knalt inderdaad de speakers uit.
Mooi! Dat komt ook door de mix. We hebben die laten doen door Erwin Hermsen in de Toneshed studio. We hebben rondgekeken naar een goede studio en kwamen bij hem uit. We zochten een mixer die we een beetje konden sturen. Als je je opnames naar een studio stuurt, gaan zij ermee aan de slag en komt er een kant en klaar product uit. Het gevaar bestaat dan dat je hele cleane drums of gitaren krijgt. Dat wilden we absoluut niet. Het mocht best wat wringen hier en daar. De drums en gitaren zijn opgenomen bij Bertus Westerhuis. De drums zijn zonder triggers en click-track opgenomen. Dat het eind van een nummer daardoor iets sneller is dan het begin, dat is dan maar zo.
Helhuizen is het openingsnummer, met een Nederlandse titel. Waar gaat dit over? En de rest van de nummers? Waar heb je je door laten inspireren?
We hebben wel iets met titels. We hebben vaak een werktitel die we dan ook maar houden. Bij andere bands is iets uit het refrein vaak de titel van een nummer. Wij doen daar niet aan. Ronnie heeft Helhuizen geschreven. Hij doet aan wielrennen en fietste een keer door een klein dorpje: Helhuizen. Het bestaat echt! Er zit verder geen verhaal achter het nummer. Ronnie levert meestal alle teksten aan. Ik maak meestal de zanglijnen, ik schreeuw dan maar wat. Ronnie maakt er vervolgens dus een tekst op. De teksten gaan niet over politiek ofzo, we willen geen politieke band zijn. We willen gewoon muziek met elkaar maken, waar je, genietend van een biertje, van kunt genieten. De onderwerpen van de teksten zijn heel divers. Ze gaan over van alles en niets. Soms gaat een nummer over Wall-street, maar 13 Close gaat eigenlijk nergens over. We hadden twaalf nummers klaar en toen kwam Robbie met nog een nieuw nummer. We zeiden toen: Oké dertien, klaar. Dat hebben we letterlijk vertaald, haha. We hebben die woorden wel in de tekst verwerkt. De rest is aangevuld met wat science fiction uit een boekje over aliens.
Zijn de teksten dan ondergeschikt aan de muziek?
Ja, absoluut. Het moet om de agressie gaan en die komt in eerste instantie van de muziek.
Zit er een betekenis achter de titel Swine Plague of is deze gekozen omdat het gewoon lekker bekt?
We wilden iets goors en lomps in de titel. We hebben wel honderd titels voor de plaat gehad. Maar voordat Dead Head bestond, zaten Ronnie en ik in de band Lethargy. Daarmee speelden we al een nummer dat Swine Plague heette. We stelden dit als titel voor de nieuwe plaat voor en toen kwam Hans ineens met dat varkenshoofd. Het ding is zo lelijk! Hammerheart wilde eigenlijk een getekende hoes. Ze stuurden ons verschillende tekeningen, maar wij vonden die veel te standaard. Wij wilden dat niet, de hoes moest echt gewoon lomp zijn. Deze hoes is ook echt herkenbaar, je pikt hem er zo uit.
Is het schrijven van een album een bandaangelegenheid of werken jullie eerst individueel aan riffs of nummers?
Dead Head is dwangmatig democratisch. Dat zorgt voor een hoop problemen. Elk bandlid moet altijd overal iets van vinden en er zijn eigen plasje over doen. Sommige bands hebben een leider en daar gebeuren veel meer dingen. Wat ons een maand kost, gebeurt daar in een dag. We hebben de laatste tijd wel de regel dat wanneer iemand iets echt niet wil, we het ook niet doen. Of omgekeerd, als drie personen iets willen en eentje niet, dan gebeurt het.
Hoe lang duurt het voordat een nummer af is?
Dat varieert. Soms zijn we een jaar lang met een nummer bezig voordat het klaar is. Het kan ook in een maand zijn. Soms komt iemand, meestal Ronnie, met een volledig nummer, waar we met zijn allen wat aan bijschaven. Soms kijken we welke riffs we hebben liggen en beslissen dan welke we gaan gebruiken en wat gaaf bij elkaar zou kunnen klinken. Tegenwoordig is dat makkelijk, omdat je met je computer de riffs zo achter elkaar aan kunt plakken. Met de zang doen we dat ook zo. De rest neemt, zonder mij, een nummer in de oefenruimte op en stuurt dat naar mij. Ik beluister het en ga ermee aan de slag. Soms verandert een couplet in een refrein. Zo kan de opzet van een nummer helemaal veranderen.
Werkten jullie met een producer tijdens het opnemen van Swine Plaugue?
Nee, wij zijn echt een ongeleid projectiel. Waar andere bands iemand hebben voor dit soort zaken – T-shirts of weet ik veel professioneel regelen – is Dead Head echt een doe-het-zelf-zaak. Ik denk dat een producer niet met ons kan werken.
Jullie mochten het voorprogramma van Slayer doen. Hoe verloopt zo’n avond? Mag je het hele podium gebruiken en krijg je een goed geluid/licht? Wat heeft het jullie opgeleverd?
Dat was in 2013. We mochten qua licht alles gebruiken, op een paar effecten na. We mochten het hele podium gebruiken, en wat geluid en PA betreft idem dito. Er werd totaal niet moeilijk gedaan en Kerry King heeft zelfs nog even staan headbangen aan de zijkant van het podium. Tom Araya was die avond jarig en we hebben hem een taart aangeboden. Je kon alleen niet bij de bandleden komen, alles was afgezet. Pas aan het eind van de avond hoorden we dat hij de taart erg kon waarderen. Wat het ons opleverde, is dat mensen je (her)ontdekken. Dat gebeurt nu hopelijk ook weer, onze vorige plaat is alweer acht jaar oud. We hopen dat er veel nieuwe fans bijkomen.
Dead Head loopt als band tegen de dertig. Heb je dan nog toekomstplannen, ambities en/of dromen?
Nee. De grap is dat we die wel hadden toen we begonnen. De Nederlandse scene had veel goede bands: Gorefest, Thanatos, Sinister en Pestilence bijvoorbeeld. We speelden veel met hen en op een gegeven moment maakten we onze eerste plaat. De nummers daarop zijn wel goed, maar de productie is echt zwaar en zwaar klote. Alles wat fout kon gaan, is ook fout gegaan, wat die plaat betreft. Terwijl de demo wel goed klonk. De kracht van Dead Head staat niet op de eerste plaat. Daardoor hebben we destijds heel erg de boot gemist. We waren nog erg jong en hadden grootste plannen: we gaan door Europa touren enzo. We oefenden toen ook drie keer per week. Een paar jaar en wat albums verder kwam de klad er wat in. En ik word dit jaar vijftig. En nu is het zo dat elke goede Dead Head-plaat er een is. Maar de nieuwe plaat smaakt heel erg naar meer. We hebben al naar elkaar uitgesproken dat we hierna nog minimaal een gaaf album willen maken. Ik luister al twee maanden naar dit werk en vindt hem nog steeds te gek, terwijl ik andere albums van ons absoluut niet meer kan draaien. We kijken uit naar twee juni, als hij eindelijk uitkomt. En we bestaan nog steeds en dat in de originele bezetting. Af en toe bekken we wel op elkaar, maar we zijn nog steeds bij elkaar. Als we in de oefenruimte zitten hebben we altijd de tranen over de wangen lopen van het lachen. Geweldig! Ik hoop dat we nog lang zo door kunnen gaan. Uitgebreid touren zit er vanwege ons werk en het leven naast de band toch niet in. We proberen de krenten uit de pap te halen, zoals een optreden met Slayer, of een optreden in Duitsland of België. Ook al is het gratis, we doen dat graag.
Is het belangrijk wat anderen van Dead Head vinden?
Zeker, het feit dat onze eerste plaat zo slecht klonk en we daardoor de boot misten, wringt nog steeds. Er zijn een hoop bands geweest die Dead Head voorbij zijn gestreefd. We willen een soort wraak op onszelf nemen. En ook aan onszelf bewijzen dat we het wél kunnen. Als je maar een duidelijk doel voor ogen hebt, dan kan het best.
Naar welke muziek luister je zelf eigenlijk?
Oude thrash. Maar ook weleens Alanis Morissette. Het meeste blijft toch thrash, de muziek die ik ontdekte toen ik een jaar of zestien was. Ik luister heel weinig naar nieuwe dingen. Toevallig heb ik gisteren de nieuwe Infernäl Mäjesty beluisterd. Ik hoopte dat hij net zo gaaf zou zijn als het debuut. Het nieuwe werk is wel goed, maar niet zo goed als de eerste. Vooral door de vocalen. Maar ik vind hem qua sound te veilig. Vooral door de productie. Veel producers hebben daar last van: ze willen een veilige sound. Dat had je vroeger niet. Toen hadden de platen veel meer karakter. En wat nieuwe bands aangaat, vind ik Distillator erg goed. Vooral de gitarist en zijn manier van spelen.
Heb je nog een laatste woord voor de lezers van Zware Metalen?
Zeker de laatste jaren hebben wij als band veel plezier op het podium. Ik hoop dan ook dat er veel mensen naar onze optredens komen, een biertje drinken en zich vermaken.
Links: