Interview met Amorphis
Album nummer elf van Amorphis was aanleiding voor Zware Metalen om Tomi Koivusaari eens aan de tand te voelen. Een gesprek over radicale en geleidelijke veranderingen, `cheesy` folk metal en de gebruikelijke koetjes en kalfjes.
Kan je iets vertellen over de totstandkoming van Circle? Hebben jullie bijvoorbeeld gekozen voor een andere benadering?
Eigenlijk niet. Het schrijfproces verliep zo goed als gelijk met de wijze waarop wij dat proces de laatste jaren doorlopen. Iedereen begint met het inbrengen van demo’s die zijn ontstaan tijdens de voorgaande tour of die zij thuis hebben geschreven. In de zomer van 2012 hebben wij al die demo’s op een hoop gegooid. Uiteindelijk kwamen daar 19 nummers uit voort, die allen als demo zijn opgenomen. Voordat wij begonnen met de opnamen voor Circle hebben wij ervoor gekozen om vijf nummers te laten voor wat ze zijn. Uiteindelijk hebben wij dus 14 nummers opgenomen. Negen hebben hun weg naar het album gevonden. De overige nummers houden wij achter de hand voor bonusnummers op andere uitgaven van het album. De nummers die wel op het album staan pasten het beste bij de stijl van de plaat. Ik ben tevreden met het resultaat. Circle is één van onze sterkste platen tot nu toe, al moet ik zeggen dat ik nog iets te veel in het creatieve proces zit om een objectief oordeel te kunnen vellen.
Circle gaat over integriteit staat er in de promo. Dat vraagt om uitleg. Staan de verhalen uit de Kalevela wederom centraal?
Om met dat laatste te beginnen. Nee, de Kalevela is deze keer niet de primaire bron van de teksten. Wel is het zo dat Pekka Kainulainen, die verantwoordelijk is voor onze teksten, deze keer weer gewerkt heeft aan het concept. Zelf hebben wij ook wat ideeën aangedragen. Pekka’s schrijfstijl is natuurlijk wel enorm geïnspireerd door de oude Finse volksverhalen. Wellicht valt dat uit de teksten af te leiden. Het verhaal gaat uiteindelijk over iemand die veel ongeluk heeft gekend en zichzelf buiten de maatschappij voelt geplaatst. Door een ongeluk maakt hij kennis met zijn innerlijke kracht waardoor hij zijn eigen leven in de hand neemt en zich niet van anderen afhankelijk maakt. Hij raakt geïnspireerd door oude Finse wijsheden die hem helpen om zijn lot in eigen handen te nemen. Uiteindelijk is het een verhaal over overleven.
In hoeverre verschilt de nieuwe plaat van zijn voorganger? Persoonlijk vind ik Circle een tikkie zwaarder dan The Beginning Of Times.
Ik ben het wel met je eens dat de nieuwe wat zwaarder is, maar ook meer gitaar-georiënteerd. Hij is ook wat compacter, alleen al door de beperking in het aantal nummers. Daarnaast heb ik het gevoel dat er meer „flow“ in het album zit doordat we bewuster hebben nagedacht over de volgorde van nummers en dergelijke.
Mijn kennismaking met Amorphis was via Tales From A Thousand Lakes. Ik was redelijk in de war door Elegy, maar na verloop van tijd is dat tot mijn favoriet uit jullie discografie verworden. In de jaren negentig heeft Amorphis zich behoorlijk ontwikkeld. Van een death metal-act tot een rockband waarin zelfs het gebruik van saxofoons niet werd geschuwd. De laatste jaren lijkt het wat gedaan met de experimenteerlust. Ik vraag Tomi hoe hij hier tegen aankijkt. Staat de band niet stil in zijn ontwikkeling?
Alle veranderingen zijn niet bewust, maar eerder geleidelijk tot stand gekomen. Dat heeft er mee te maken dat wij voor een nieuw album altijd met een compleet schone lei zijn begonnen. Dat doen we nog steeds. Uiteraard word je beïnvloed door eerdere albums. Misschien is dit wel de stijl waar wij ons het meest op ons gemak voelen. Het is op zich wel aardig dat je dit onderwerp aansnijdt. Je duidt op de veranderingen uit de jaren ’90. Destijds krijgen wij nogal eens het verwijt dat wij dichter bij ons oorspronkelijk geluid moesten blijven en nu we dat doen krijgen wij wederom dit soort vragen maar dan met een andere intentie. Ik kan het overigens wel begrijpen. Zelf hebben we in het opnameproces deze keer dingen anders gedaan, met andere mensen bijvoorbeeld. De verschillen zijn waarneembaar, maar zeker niet radicaal. Uiteindelijk gaat het ook niet zozeer om het veranderen an sich, maar gaat het ons erom dat wij doen wat goed voelt. Als daar verandering voor nodig is: prima, zo niet: dan niet. Vergis je er ook niet in dat wij inmiddels een aanzienlijk stabielere line-up hebben dan in het verleden. Dat helpt ook.
Ik heb Amorphis altijd een tamelijk unieke band gevonden. Niet alleen omdat jullie lang geleden al op een geslaagde manier volksmuziek in jullie muziek wisten te stoppen, maar die invloed nooit tot een cheesy eindresultaat heeft geluid. Wat doen al die metalbands die ook folk-invloeden in hun muziek verwerken en wel cheesy klinken dan verkeerd?
Haha, ik heb geen idee wat zij verkeerd doen of dat ze dat wellicht bewust doen. Wij hebben er in ieder geval altijd naar gestreefd om de folky invloeden ondergeschikt te houden aan onze metalen roots. Geen overdreven bombast, maar iets subtieler. Dat werkt voor ons. Daarnaast waken wij er zelf ook wel voor dat onze metalen kant de doorslag in het geluid blijft geven.
In een grijs verleden nam jij de grunts binnen Amorphis voor je rekening? Mis jij die tijd als frontman niet?
Nee, totaal niet. Het was destijds enkel uit nood geboren. Wij zijn oorspronkelijk als instrumentale act begonnen. Ik was denk ik de eerste die suggereerde dat wij een zanger moesten hebben. Uiteindelijk kreeg ik dat voor mijn kiezen terwijl ik mij altijd meer gitarist voelde en nog steeds voel. Het was dus mijn jeugdige naïviteit die mij de das om deed. Ik geniet meer van mijn rol op de achtergrond. Tomi (Joutsen, zang) is een veel betere zanger dan ik ben. Luister maar eens naar de nummers op Magic and Mayhem waarop wij oud werk opnieuw hebben opgenomen.
In het verleden heb je platen opgenomen met Ajattara. Heb je momenteel nog andere bands om handen dan enkel Amorphis?
Jawel, maar dat is erg low profile. De muziek is ook compleet anders dan de muziek die wij met Amorphis maken. Ik vind het zelf erg prettig om ook met anderen te musiceren en daardoor andere ideeën op te doen.
Wie heeft jouw eigenlijk geïnspireerd als muzikant?
Poe, dat is lastig. Toen ik elf was raakte ik danig onder de indruk van W.A.S.P.. Dat is de aanleiding voor mij geweest om gitaar te spelen. Later kwamen bands als Dio, Iron Maiden, Metallica en Slayer om de hoek. Vervolgens waren het Carcass en Morbid Angel die mij beïnvloedden. Uiteindelijk verdiepte ik mij in Pink Floyd en veel progressieve bands uit de jaren ’70. Tegenwoordig luister ik naar van alles. Stijlaanduidingen doen er niet toe. Als gitarist ben ik erg onder de indruk van David Gilmour.
Dit jaar word je 40. De helft van je leven speel je al in Amorphis. Denk je wel eens na over een leven zonder Amorphis?
Dat gebeurt zeker wel eens. Amorphis voelt echter als een derde been aan mijn lijf. Feitelijk speel ik al meer dan de helft van mijn leven in de band en dat ervaar ik als positief. Ik had ruim 20 jaar geleden nooit gedacht dat wij 20 jaar later nog bezig zouden zijn. Toch voelen wij dat wij met Amorphis nog steeds de beste plaat moeten maken. En dat is niet om ons verleden te kleineren, maar omdat wij nog steeds die honger in ons hebben. Daar schuilt de lol in. Zo lang het leuk is en we geen luier aan hoeven op het podium gaan we door.
Circle is inderdaad alweer album nummer elf. Zijn er albums waar je bijzondere herinnering aan koestert? En zijn er albums waar je achteraf niet zo blij mee bent?
De eerste albums zijn natuurlijk erg spannend. Alles was nieuw. De eerste drie platen namen we op in Stockholm. Niet in ons thuisland, dus alle reizen daar naartoe met de bandleden waren regelrechte avonturen. Er zijn absoluut platen die niet mijn favoriet zijn, maar ook die zijn belangrijk. Ieder heeft daar voor zich wel een gevoel bij en van ieder album leer je. En laten we eerlijk zijn: zonder die albums stonden wij niet waar we nu staan.
Deze zomer kunnen wij jullie op Dokk’em bewonderen. Wat zijn verder de plannen?
Deze zomer doen we behoorlijk wat festivals in Europa. Daarna gaan we door naar Zuid-Amerika, Australië, Japan, Rusland om vervolgens weer in Europa te eindigen. Een lekker druk jaar dus.
Bedankt. Wat mij betreft is de cirkel rond. Nog een laatste uitspatting?
Jij ook bedankt! Luister vooral naar Circle en kom langs tijdens de shows.
Links: