Dream Theater over zomerkamp voor volwassen kerels en de nietigheid van de aarde

Drie jaar na de release van zijn opus The Astonishing meldt Dream Theater zich weer aan het progmetalfront met Distance Over Time. Het blijkt een album waarop Dream Theater zich niet opnieuw uitvindt, maar wel duidelijk een wat zwaardere koers vaart. Over het hoe en waarom wilde keyboardwizard extraordinaire Jordan Rudess – af en toe gehinderd door technische problemen – best eens praten met Zware Metalen.   

Ha Jordan, gefeliciteerd met het nieuwe album! Het klinkt helder en zwaar, maar staat tegelijkertijd bol van de melodieën.

Fantastisch. Dank je man. Cool!

Voordat we verder spreken over het nieuwe album wil ik je kort vragen naar voorganger The Astonishing. Dat was een werk waarvoor jullie alles uit de kast hebben gehaald: een breed opgezet concept, een website, een tour waarop het album in zijn geheel werd gespeeld. Hebben jullie eruit kunnen halen wat jullie wilden, uit creatief oogpunt, maar ook wat betreft fanreacties?

Ja, nou… Laten we dan eerst ingaan op de creatieve invalshoek. The Astonishing was een album dat we echt wilden maken. We voelden dat we op het juiste punt in onze carrière stonden om die weg in te slaan en die creatieve ervaring neer te zetten. John Petrucci (Dream Theater-gitarist – red.) en ik hadden echt een geweldige tijd om alle muziek voor dat album te schrijven. Het was de eerste keer dat we met zijn tweeën alleen in een kamer gingen zitten om muziek te schrijven. Die manier van werken gaf veel voldoening en het was nog leuk ook. We waren echt heel geïnspireerd. Het voelde een beetje alsof we de muziek voor een film aan het componeren waren.

Wat betreft de release, we wisten dat we iets gingen doen dag niet per se ieders kopje thee was. Er waren veel gevoelige stukken, het was dynamisch en het was anders, maar we waren bereid om het risico te nemen. En ik weet dat veel mensen echt hebben genoten van het album. Er zijn echter natuurlijk ook fans die Dream Theater met name leuk vinden voor de heftigere passages. Daarbij komt dat The Astonishing als een heel groots werk voelt, dat misschien wel met de tijd zal evolueren. Het zal interessant zijn om hier over vijf of tien jaar nog eens over te praten en dan te zien wat het perspectief op het album zal zijn.

Op naar het nieuwe album. In zekere zin lijkt het alsof Distance Over Time een reactie is op de vorige plaat. Zo is het geluid duidelijk zwaarder en is ervoor gekozen om het album op een meer organische manier tot stand te laten komen. Was dit een heel bewuste keuze of hebben jullie gewoon je hart gevolgd?

Weet je, alles wat we doen met Dream Theater is heel bewust en zeer gepland. Eén van de geweldige dingen die ik leerde toen ik me eenentwintig jaar geleden bij Dream Theater vervoegde, is dat er binnen de organisatie die Dream Theater is een uniek vermogen aanwezig is. Een vermogen om echt een plan te maken, dat plan uit te voeren en deels zelfs van tevoren te begrijpen hoe dat plan zal uitpakken in een groter geheel. Toen we aan het nieuwe album begonnen, waren we dan ook goed georganiseerd en hadden we een ‘game plan’. Eén van de dingen die we zeker wisten, is dat we wilden terugkeren naar het echte bandgevoel. We wilden iedereen samenbrengen, juist na The Astonishing waarvoor alleen John en ik de muziek schreven. We wilden zo gezegd de deuren openzetten, de andere jongens verwelkomen en hen vragen om hun energie. We wilden met elkaar in een kamer werken en de geest van de band voelen. Dat bleek heel goed te werken voor ons. De hele ervaring om aan de slag te gaan in de Yonderbarn, een tot oefenruimte/studio omgebouwde schuur, was erg productief. En ook erg leuk. Daarom heeft het album de energie die het heeft. Het is heavier, maar tegelijkertijd heeft het humor en een bepaalde lichtheid die een mooie aanvulling is op het krachtige geluid.

Ja, ik heb het album nu een aantal keren beluisterd en er zit naast kracht inderdaad een bepaalde lichtheid in de muziek. Daarbij denk ik dan vooral aan de (lead en solo-) partijen van John en jou. Ze lijken erg lyrisch en vol gevoel. Is dit iets waar jullie bewust naar toe werkten of volgde dit als vanzelf uit de omgeving waarin jullie werkten?

Met Dream Theater zijn we ons altijd erg bewust van melodie. We geven daar echt om. Weet je, als je je in het prog- of metalwereldje begeeft, dan zijn er heel veel fantastische muzikanten die veel geven om de filosofische, academische kant van het spelen. Ze spelen fantastische riffs en doen avontuurlijke dingen, maar soms wordt de melodie vergeten. Eén van de dingen die onze groep uniek maken is dat we er niet alleen van houden om onze instrumenten op een virtuoze manier te bespelen, maar ons ook – en misschien wel vooral – bezig te houden met de energie, de impact en het hart van de songs en dan kom je vanzelf bij de melodie. We spelen voor mensen over de hele wereld. We hebben een fantastisch internationaal publiek waar we veel om geven. En de reden dat die mensen om ons geven, is dat we ze niet alleen op een persoonlijke manier, maar ook op een muzikale manier omarmen. We willen dat onze muziek hen raakt. We willen dat ze kunnen meezingen en meevoelen. Als je achtduizend mensen voor je hebt die met je meezingen, dan betekent dat iets. Dat waarderen we zeer. We gaan daar dan ook echt voor, net als voor die al die andere zaken.

Ik keek nogal op van jullie beslissing om vier maanden bij elkaar te gaan wonen om aan het album te werken. Het is niet alsof jullie begin twintig zijn en geen verplichtingen hebben. Hoe werkte dit in die Yonderbarn?

Tja, het was oorspronkelijk de bedoeling om daar een paar maanden naartoe te gaan om het album te schrijven. Het draaide er echter op uit dat we het schrijven in minder dan een maand afrondden. We zaten afgelegen en werden niet gestoord. Daardoor schoot het bijzonder op. Het was een werkomgeving waar we aan niets anders hoefden te denken en gewoon konden werken. En terwijl we dus zo snel vorderden, hadden we het prima naar ons zin met elkaar.

En natuurlijk heb je gelijk: we zijn niet begin twintig, we zijn geen tieners, dus het idee was best eng. We vroegen ons echt wel af hoe dit zou gaan uitpakken. Volwassen mannen die op zomerkamp gaan! Maar het bleek erg leuk. Iedereen had het naar zijn zin. Er waren barbecues en op enig moment waren we zelfs favoriete recepten aan het uitwisselen. Het was gewoon een fijne plek en het pakte erg positief uit. En toen we klaar waren met schrijven, voelden we dat we echt een unieke, gave energie te pakken hadden. Genoeg reden om te blijven en het hele album aldaar te maken. Dus onze engineer Jimmy T (James “Jimmy T” Meslin – red.) en onze hoofdtechnicus brachten alle opnameapparatuur naar binnen en we bouwden er een hele studio. Vervolgens nam iedereen zijn partijen daar op.

Maar was dit dan vier maanden aaneegeschakeld zonder interrupties van buiten? Dat zal de familie leuk gevonden hebben!

Nee, zo ging het niet helemaal. Voor mij was het een maand dat we er samen waren en daarna hebben we om de beurten onze partijen opgenomen. We zijn dus geen vier maanden lang weggeweest.

Bij gebrek aan tijd om bij meer nummers stil te staan pikken we er één uit. Als we het goed zien, gaat Pale Blue Dot over de kwetsbaarheid van de aarde en de verantwoordelijkheid om haar in goede staat over te dragen aan de volgende generaties. Belangrijk, maar is het voor een band überhaupt mogelijk om hier aandacht aan te geven in het echte (tour)leven?

Natuurlijk houden we er rekening mee. Maar het nummer gaat nog meer over iets anders. Eén van de interessante dingen van Dream Theater is dat we geen eenvoudige liefdesliedjes schrijven. We neigen ernaar om in diepere wateren te duiken. Ook Pale Blue Dot was wat dat betreft een interessant avontuur om aan te gaan. Zeker muzikaal. We hebben ons laten leiden door Carl Sagan: het overdenken van het kleine, bijna obscure, vluchtige deeltje dat onze aarde is in het grote geheel van de ruimte. Dat gegeven heeft ons ook muzikaal tot een nogal wilde reis gebracht.

Ik weet dat er fans zijn die zullen vragen waarom er geen tien minuten durend nummer op het album staat. Maar dit nummer is toch een mooie acht minuten lang en staat vol met wendingen en muzikaliteit.

Pale Blue Dot is zeker een grote Dream Theater-song in de traditie van Metropolis of The Dance Of Eternity. En zoals je zei, er is misschien wel geen nummer van meer dan tien minuten, maar dit is toch wel een substantiële track. Op de plaat staat bovendien nog een song van meer dan negen minuten. En vergeet niet: we wilden ook dat de songs op dit album kernachtig en krachtig waren. We waren ons dan ook welbewust van de duur van een nummer. We wilden zeker niet rekken om het rekken. Daar staat tegenover dat we niet alleen songschrijvers zijn. We zien onszelf ook als componisten in de klassieke zin van het woord. We willen ons ontwikkelen en klassieke technieken gebruiken wanneer het past en wanneer we dat op enig moment in een song voelen. Dat is waarom we met deze mix van wat kortere en wat langere songs komen.      

Bij het Noordamerikaanse deel van de Distance Over Time wereldtour zullen jullie ook het twintigjarig jubileum van Metropolis Pt. 2: Scenes From A Memory vieren. Dit doen jullie door het album in zijn geheel te spelen. Daarnaast zullen fans vast ook wat andere favorieten willen horen. Laat dat nog ruimte om de nieuwe nummers in te passen? Een aantal ervan zal het vast goed doen in een live situatie.  

De tour heeft inderdaad een set waarin we Metropolis zullen spelen, want we willen de twintigste verjaardag vieren. De eerste set zal echter een mix zijn. Daarin zullen we ons nieuwe album zeker ook stevig in het licht zetten. Bezoekers kunnen een goed deel van het nieuwe album verwachten. Uiteraard niet alles, want we willen ook andere nummers uit onze catalogus brengen. Zoals gebruikelijk – in ware Dream Theater-stijl – zullen het echter geen korte concerten worden. Ze zullen echter ook niet belachelijk lang worden. Je kunt een mooi deel van het nieuwe album verwachten, alles van Metropolis en ook nog wat andere nummers.

Zal de viering van twintig jaar Scenes From A Memory nog steeds onderdeel van het pakket zijn wanneer Dream Theater op het Europese deel van de tour onze kusten zal bereiken?

We zullen het thema aanhouden voor het merendeel van de tour. Alleen voor de festivals zullen we één en ander omgooien, maar ook dat wordt behoorlijk cool.

Nog wat laatste woorden voor onze lezers? Iets dat je nog kwijt wilt?

Ik wil één ding toevoegen dat mensen zeker nog niet weten. Ik heb het namelijk pas net aangekondigd. Op 19 april komt mijn nieuwe soloalbum uit. Het heet Wired For Madness. Ik ben er heel enthousiast over. Het is een ‘all out’ Jordan Rudess rock, progressief en elektronisch album en mensen moeten weten dat dit hun kant op komt.

Laat dat maar aan ons over!

Links: