Donkere sprookjes en katharsis: een interview met Annicke Shireen

Wie haar een beetje volgt, weet dat deze creatieve duizendpoot nooit stilstaat. Annicke is misschien wel een van de best bewaarde geheimen van de Nederlandse underground. Naast haar eigen band (Shireen) en een succesvol soloproject met samenwerkingen met o.a Koen Herfst en Outsiders, is ze ook uitvoerend zangeres bij Heilung en was ze eerder al te zien op het podium met Wardruna. Aan genres doet ze niet, ze volgt haar creatieve emotie en leent haar koele, engelachtige stem aan allerlei bijzondere en verrassende muzikale projecten. Naast muziek is ze mode- en kostuumontwerper en make-up artiest, en geeft ze onder andere gastlessen aan de TU Delft. Onlangs bracht ze haar solo-EP Demonette uit, een verlenging van een mooie samenwerking met Koen Herfst. Een ding is zeker: we gaan meer horen en zien van Annicke, en dus is het tijd voor een bakkie!

Hoe is het?

Hoi! Dank je wel dat je het vraagt. Ik denk dat ik wel kan zeggen dat het goed gaat, maar uiteraard naar omstandigheden enzo. De afgelopen twee jaar waren voor mij heftig. Eind 2019 ging mijn langdurige relatie uit en moesten we ons koophuis verdelen. Dat ging niet vlekkeloos. Ik was vrij kort daarna van de een op andere dag mijn inkomen kwijt vanwege corona, alle shows en tours werden gecanceld of verzet naar nog onbekende data. Ik kreeg een depressie waardoor er veel onverwerkt trauma uit mijn verleden naar boven kwam. Mijn hele wereld lag ondersteboven, en dat hakte er hard in. Gelukkig ben ik inmiddels op een betere plek, maar ik ben nog steeds voor mijn gevoel wel wat scherven aan het oprapen.

Heftig. Hoe heb je jezelf herpakt? Waar heeft het naartoe geleid?

Ik heb erg veel teksten en muziek geschreven, en ben aan mezelf gaan werken. Geleidelijk aan ging het weer beter en ineens voelde het alsof de zon weer achter de wolken vandaan kwam.

Zingen, kostuumontwerp, illustraties, make-up artistry. Je bent een ondernemende maker. Wat was er eerst: muziek of kunst?

Ik tekende als kind heel veel, en heb altijd veel fantasie gehad. Ik kon echt uren verdwijnen met potloden, tekenpapier en mijn verbeelding. Toen ik leerde lezen en schrijven begon ik met gedichtjes maken, op mijn twaalfde kreeg ik gitaarles. Destijds ging er een wereld voor me open en ben ik liedjes gaan schrijven.

Je hebt je eigen band en soloproject. Maar je bent ook uitvoerend zangeres bij Heilung. Wat doe je daar allemaal en hoe is dat begonnen? 

Bij Heilung begon ik als make-up artiest voor Maria. Ik kende haar en Chris al langer omdat ik met Shireen speelde op festivals waar zij met hun band Euzen ook speelden. Ze wisten dat ik ook kon zingen en zodra ze nummers gingen uitvoeren van het album Futha, was ik nodig als zangeres. Futha heeft namelijk heel veel meer vocalen en voor live opvoeringen wilden ze hiervoor extra zangeressen. Ik ben sinds de show in DR Konzerthuset begin 2018 bij elke show geweest. Wat betreft Wardruna, Einar zag me zingen bij het Archeon en vroeg me om de eerste show na Gaahl zijn vertrek mee te zingen met Wardruna op Roadburn.

Kun je je allereerste optreden met Heilung nog herinneren? 

Dat was in DR Konzerthuset, in 2018 geloof ik. Ik speelde drum en zong, we stonden in een cirkel. Het was samen met nog twee zangeressen, Ingrid Galadriel en Kristine Gaski. Amalie Bruun (Myrkur) kon er helaas niet bij zijn vanwege ziekte. Maar het was een magische show!

Over magisch gespreoken, het optreden in Red Rocks was de eerste Heilung-show sinds het uitbreken van de pandemie? 

Red Rocks was echt fantastisch, een heel bijzondere plek en natuurlijk een fantastische naam om te staan. Er waren zoveel grote artiesten vóór ons en we hadden een uitverkochte venue, negen duizend mensen, de grootste show die de meesten van ons ooit hadden gedaan. Dat gaf nogal een druk met zich mee, en dan ben je twee jaar uit de running, dus dan is dat ineens van 0 naar 100. De hereniging met bandleden die elkaar al anderhalf jaar niet had gezien was heel emotioneel. Vlak voor corona toerden we heel intensief en dan worden die mensen toch een beetje familie van je. Ik had ze echt gemist. Alles bij elkaar was het heel heftig, toen ik terug kwam viel ik wel even in een enorme aftershow dip.

Onlangs zong je op Savage, de nieuwste track van Cem Araci’s Outsiders. Wat een vette track! Hoe kwam die samenwerking tot stand en hoe heb je dat ervaren?

Ik was helemaal niet bekend met hardstyle, het was in ieder geval niet waar ik doorgaans naar luisterde. Cem van Outsiders benaderde mij. Hij vroeg of ik wat wilde inzingen en uiteraard zei ik ja, want ik vind studiowerk altijd erg leuk om te doen. Hij had het nummer Gulpembe van de Turkse artiest Barış Manço als inspiratie, een track uit zijn jeugd met grote sentimentele waarde voor heel veel mensen. Hij zocht iemand met een bepaald stemgeluid en -bereik voor de vocalen en er moest ook nog een tekst geschreven worden. Ik ben een middag met hem de studio in gegaan en eigenlijk hadden we binnen anderhalf à twee uur wel de zangpartijen klaar. Het was een leuke samenwerking en daarna duurde het anderhalf jaar voordat Cem mij belde dat de track eindelijk uit kwam. Op de valreep heb ik toen op verzoek van Outsiders ook nog wat videobeelden voor de clip gemaakt.

Je hebt natuurlijk ook je eigen band Shireen, die op zichzelf succesvol is. Hoe zou je Shireen beschrijven?

Shireen is de afgelopen twee jaar door een grote verandering gegaan. Onze eerste EP Unmarked was met name folk, en Matriarch wat meer een mix van folk, pop, rock en electronisch. Inmiddels gaan we met nieuwe gitarist en drummer richting progressieve rock met folk-invloeden. Shireen is een interessante groep om mee te schrijven, we hebben veel nieuwe muziek geschreven de afgelopen tijd en zijn bezig met het opnemen en mixen ervan. Ik ben er erg enthousiast over. Shireen is altijd langzaam geweest omdat iedereen vrij perfectionistisch is, maar wanneer we iets uitbrengen staan we er wel honderd procent achter.

Tijdens de pandemie bereikte een Shireen-hit twee miljoen weergaven, Umai. Inmiddels staat de teller op 5,2 miljoen! Waar gaat het nummer over?

Umai gaat over een godin die vergeten is en met terreur probeert de mensen weer te laten geloven in haar. Het is een symbolisch verhaal. Umai is inderdaad vrij viral gegaan, wat Shireen heel erg heeft geholpen afgelopen twee jaar.

Inmiddels heb je voor Undo -van je soloproject- ook een nieuwe video uitgebracht, eveneens een magische video wat betreft storytelling. Kun je daar wat over vertellen?

Undo gaat over transformatie. De dood en wederopstand in de video zijn een metafoor voor de transitie die je doormaakt wanneer je je innerlijke demonen aankijkt en met jezelf aan de slag gaat. De oudhollandse kleding is geïnspireerd op wat mijn betovergrootoma’s en -tantes droegen. Ik ben in de tijd dat ik de EP Demonette schreef heel erg gedoken in mijn roots en heb geprobeerd te verbinden met de sterke vrouwen die mij voorgingen, in de hoop om een beetje kracht of sturing te krijgen vanuit die hoek. Misschien is dat allemaal verbeelding, maar het hielp mij heel erg. Daarnaast wilde ik de esthetische kant laten zien van een stukje Nederlanse cultuur, gewoon omdat normaliter klompen en oudhollandse kleding een super suf imago hebben, maar het kan ook sfeervol en duister zijn, precies wat een duistere track nodig leek te hebben.

Waar put jij inspiratie uit voor je muziek en teksten?

Ik haal mijn inspiratie overal en nergens vandaan. Meestal is de thematiek heel persoonlijk. Soms zijn het onderwerpen waar ik minder goed over kan praten, die ik in teksten beter kan verwoorden. Ik ervaar de wereld nogal intens en dat schrijf ik op. Meestal is het heel melancholisch, dat is gewoon mijn stijl.

Inmiddels is ook de EP uit met Koen Herfst. Wat kun je ons vertellen over Demonette?

Demonette is muzikaal gezien het hardste wat ik heb geschreven tot nu toe, maar vocaal is het juist een heel soepele plaat. Ik zei tegen Koen, laten we de volgende plaat lekker hard en langzaam maken, en ik hoefde hem niet verder uit te leggen wat ik daarmee bedoelde. We maakten een diepe laag aan muziek die een soort van’bed’ was voor een hoge, engelachtige stem. Ik wilde echt een contrast creëren waarbij de sound van lage distorted basgitaar en gitaren de stem heel erg eruit laten springen. Bij The Serpent verdwijnen de vocalen soms wat in de muziek, dat is een keuze geweest. Voor deze EP wilde ik de vocalen kristalhelder erop laten liggen. Berend de Vries, die gitarist is in Shireen, heeft de plaat gemixed en gemastered, en voor Undo en Insatiable gitaarsolo’s geschreven. Berend kent mijn stem goed en kan deze heel goed mixen. Het was een super solide team, we waren allemaal al heel erg op elkaar ingespeeld en de uitwerking van Demonette ging hierdoor heel soepel. Ik schreef de EP in een moeilijke tijd en het is een vervolg op de eerste EP The Serpent. Tijdens de eerste EP was ik al bezig met een heleboel negativiteit in mijn leven een plek te geven en Demonette is een verdieping hiervan. Toen ik Demonette schreef, ging ik door een moeilijke fase en dat is er ook wel te horen. Het schrijven en uitbrengen was een zware bevalling, maar het is ontzettend kathartisch geweest en ik ben erg blij met wat het nu geworden is. Hierna komt er een lichtere EP uit. Ik ben erg enthousiast over wat we nog op de stapel hebben liggen.

Wardruna, witch pop, hardstyle, Heilung. Je houding tegenover genres doet me denken aan Amalie Bruun. Zijn genres nog relevant in onze tijd? 

Ik heb genres nooit zo relevant gevonden, het is alleen handig in communicatie, als iemand wil weten hoe iets klinkt. Ik zou nooit genoegen kunnen nemen met binnen een genre te blijven, niet als luisteraar en ook niet als schrijver of maker. Buiten de lijntjes kleuren of je eigen tekening maken is uitdagender dan werken aan een kleurplaat.

Je bent een ondernemende artiest die graag (interessante) samenwerkingen opzoekt; met Koen Herfst of Fieke van den Hurk, of een Cem Araci. Het maakt je veelzijdig en het brengt een berg aan ervaring met zich mee. Is dit wat jou betreft het nieuwe muziek maken? Met wie zou je in de toekomst graag muzikaal een samenwerking willen doen?  

Persoonlijk denk ik dat elke artiest zijn of haar eigen universum creëert in de muziek en artwork. Ik vind het niet heel uitdagend om me vast te pinnen aan een genre, dat voelt beperkend. Het is ontzettend inspirerend om met mensen te werken die ook heel erg buiten de lijntjes kunnen kleuren, of in een heel ander genre opereren. Creativiteit is vaak die onverwachte brommer van links, die ineens een heel project kan sidetracken en hier komen interessante dingen uit. Ik zou heel graag willen samenwerken met de bands Klone en All Them Witches, of iets heel experimenteels doen met piano en cello of viool, met meerstemmige spookachtige zang en dan zo’n heel droog, korrelig, fluweelachtig geluid, als je begrijpt wat ik bedoel…

Zeker! Waar luister je zelf op dit moment naar? Zijn er bands  die er op dit moment voor jou bovenuit steken?

Ik ben op het moment echt helemaal fan van All Them Witches, Ludovico Einaudi, Klone, Emma Ruth Rundle en Lorn. Ik ben heel gevoelig voor een bepaalde vibe, een beetje dark en moody mag het wel zijn. Maar ik luister echt naar heel veel en ben altijd op zoek naar nieuwe dingen.

Waar kijk je naar uit de komende tijd? Kunnen we je ergens live bewonderen aankomende zomer?

Ik ga alle optredens met Heilung mee, en met Shireen gaan we optreden in Leipzich, Wave-Gotik-Treffen, en we staan de donderdag en vrijdag op Castlefest in Lisse. Dus er komt flink veel aan. Ik kijk er erg naar uit!

Links: