Blind Guardian – Grensverleggend binnen vertrouwde kaders
Met At The Edge Of Time heeft Duitsland’s power metal-export nummer één Blind Guardian alweer de negende studioplaat uit haar lange carrière uitgebracht. Het vertrouwde, licht progressieve geluid van de laatste jaren blijft overeind terwijl de band hier en daar de snelle speed metal-sound van vroeger weer opzoekt om anderzijds middels de samenwerking met een heus orkest de grenzen wederom weet te verleggen. Zware Metalen sprak met gitarist Marcus Siepen.
Marcus, At The Edge Of Time is een zeer afwisselende en verbazingwekkend stevige plaat geworden.
Het klinkt lekker afgezaagd, maar ik denk dat dit het beste album is wat Blind Guardian ooit heeft gemaakt. Natuurlijk zegt iedere artiest dat over zijn eigen plaat, maar in dit geval kan ik niets anders concluderen. Het album omvat alles waar Blind Guardian ooit voor gestaan heeft; van het speed metal-achtige materiaal van weleer tot de nieuwere, meer progressieve kant van de band, alles is op At The Edge Of Time bij elkaar gebracht tot een goed werkend en klinkend geheel. Ook de productie van Charlie Bauerfeind voor de nieuwe songs is beter dan ooit. We hadden niet gelukkiger kunnen zijn met dit album.
Vooral die snelle, ouderwets aandoende songs zijn een behoorlijke verrassing. Zijn jullie bewust de studio ingetrokken met het plan zulk materiaal te schrijven?
Ik denk dat dat niet zou werken. Voor ons niet en voor heel veel andere muzikanten ook niet. Albums als Tales From The Twilight World of Somewhere Far Beyond hebben we ruim twintig jaar geleden geschreven, beïnvloed door bepaalde muziek, bepaalde bands, gebeurtenissen en onze relatief jonge leeftijd toen. Ik denk niet dat je met elkaar kunt gaan zitten en de knop om kunt draaien om precies die sfeer te recreëeren zodat zulke muziek eruit komt rollen. Wat erg heeft bijgedragen aan het tempo en de stevigheid van sommig nieuw materiaal is dat we nu voor het eerst direct na het touren de studio in zijn gegaan. Vroeger namen we bewust een maand of twee vakantie om uit te rusten en tot onszelf te komen en dit keer hebben we de intensiteit en de vreugde van het live optreden meegenomen de studio in. Ook heeft het geholpen dat we dit keer tussen het schrijven en opnemen door nog hebben opgetreden op twaalf festivals. Die energie neem je vervolgens ook weer mee terug naar de studio. Aan de andere kant is dat heavy, agressieve geluid nooit echt helemaal weggeweest. Luister bijvoorbeeld maar eens naar Punishment Divine en het A Night At The Opera-album, dat is ook geen makkelijke, rustige song. Het is er altijd geweest, alleen is het dit keer misschien wat meer intens.
Voor een band die direct het een tour de studio ingegaan is heeft het alsnog een tijd geduurd voordat het nieuwe album af was.
(schiet in de lach) Ja, dat is onze vloek ook wel. Ons probleem is dat we tijdens een tour niet aan nieuw materiaal werken. Zodra we dan klaar zijn met optreden kost het ons met gemak een jaar of anderhalf om zo’n tien songs te schrijven. We willen geen ondermaatse songs op onze platen hebben dus werken we aan ieder klein detail, net zolang tot een song precies is hoe we het willen hebben. Natuurlijk kunnen we in een maand tijd wel tien songs schrijven en opnemen, maar het niveau van zo’n plaat zal dan niet zijn wat je van Blind Guardian verwacht, en zeker niet wat wij van onszelf verwachten. We nemen dus de tijd om onze muziek te schrijven en op te nemen. Daarnaast is onze muziek ook gewoon complex, zowel in de basis als qua opnemen. Er zitten zoveel lagen in onze muziek dat we dit keer ook zo’n zeven maanden bezig zijn geweest om de nieuwe nummers op te nemen. Tel daarbij op dat we ook per album een kleine twee jaar op tour gaan en je bent met gemak drie of vier jaar verder. Het is ook niet zo dat we aan een album beginnen met de opzet dat we vier jaar de tijd hebben; we willen het best sneller doen maar het gaat gewoon niet en een album is af wanneer het af is. Als dat vier jaar duurt dan is dat niet anders.
Die complexiteit van de muziek, is dat ook de reden waarom jullie tijdens een tour niet aan nieuw materiaal kunnen werken?
Gedeeltelijk wel, ja. Aan de andere kant ben je tijdens zo’n toernee zo enorm veel bezig met ouder materiaal dat dit iedere poging tot het schrijven van iets nieuws en origineels gewoon blokkeert. Tijdens een gemiddelde tour spelen we zo’n twintig oude Blind Guardian-songs en misschien oefenen we vooraf wel een kleine veertig. Als je daar tussendoor ook nog aan nieuw materiaal gaat zitten werken klinkt het als een flauwe afspiegeling van dat oude materiaal en daarmee kom je als band niet verder. Je hebt je eigen omgeving en de rust nodig om nieuwe songs te schrijven die voldoende afwijken van hetgeen je al gedaan hebt om wil je nog innoverend zijn. En de complexiteit van de muziek speelt daar op dat moment inderdaad ook een rol in. Wij maken niet het type muziek wat je makkelijk met twee akoestische gitaren bij elkaar jamt. Daar hebben we echt onze professionele apparatuur voor nodig.
Dit keer hebben jullie ook nog eens samengewerkt met een heus orkest.
Dat waren we al jaren van plan maar het is er tot nu toe gewoon nog nooit van gekomen. Maar ik kan je vertellen: zelf zijn we ondersteboven van het resultaat. We werken natuurlijk al jaren met de nodige orkestratie, maar dat komt allemaal uit keyboards. Nu hoeft dat op zich geen probleem te zijn want als het geheel goed geprogrammeerd is kan het best heel goed klinken. Alleen is keyboard-orkestratie uiteraard nooit opgewassen tegen een echt orkest. Als negentig mensen hun instrumenten oppakken en jouw muziek beginnen te spelen is dat toch echt wel een ervaring. We wilden het orkest alleen ook op een heel natuurlijke manier gebruiken; niet een aantal songs schrijven en daar een orkest aan vastplakken maar het geluid van dat orkest ook echt integreren in het nieuwe materiaal, en ik denk dat we daar heel aardig in geslaagd zijn.
In hoeverre verandert zo’n orkest iets aan je natuurlijke schrijf- en opnameproces?
Op zich valt dat wel mee. Zoals gezegd schreven we bij de laatste albums de muziek al met behulp van keyboards, dus die orkestratie is er in de basis al. In zoverre is er niets anders. Wat er nu echter moest gebeuren was dat die keyboard-partijen omgezet moesten worden naar bladmuziek; je kunt immers niet op negentig mensen afstappen met een bandje met keyboard-werk en van ze verwachten dat ze dat even naspelen. Zo werkt het niet. De hele zaak moet omgezet worden in partituur zodat dat orkest er ook iets mee kan. Dat is iets wat wij niet kunnen en dus moeten uitbesteden. Daarnaast laten we die negentig mensen natuurlijk ook niet overvliegen naar onze studio om even een weekendje wat op te nemen, dat is qua logistiek gewoon niet te doen, laat staan dat het financieel gewoon niet te behappen is. Wij zijn dus naar Praag gevlogen om met het Praags Filharmonisch Orkest het materiaal op te nemen, wat natuurlijk een geweldige ervaring is, en het resultaat spreekt voor zichzelf, denk ik.
En jullie hebben het nergens overdreven. Veel bands die de mogelijkheid krijgen met een orkest te werken hebben de neiging dit te pas en te onpas in te zetten waardoor het speciale er een beetje afgaat. Jullie hebben uiteindelijk maar twee songs op het album staan waarbij het orkest een grote rol speelt.
Twee van dat soort songs zijn ook meer dan genoeg. Op die twee nummers (respectievelijk Sacred Worlds en Wheel Of Time, red.) werkt die orkestratie ook wonderwel. Beide songs springen er wat dat betreft uit. Als je ieder nummer echter zo vol gaat plakken met zo’n sound is de hele balans op het album weg. Een goede plaat moet namelijk een bepaalde balans hebben met muzikale ups en downs. Als je tien nummers vol drukke orkestratie op een plaat hebt staan werkt dat niet, net zoals tien speed metal-songs niet zouden werken. Het effect van twee van zulke bombastische nummers verdwijnt gewoon als sneeuw voor de zon als je daar teveel van op je plaat hebt staan.
Zijn die twee songs ook live uitvoerbaar?
Ik ben er zelfs vrij zeker van dat we ze allebei live spelen tijdens de komende tour. Het voor het computerspel Sacred geschreven Sacred Worlds hebben we natuurlijk al in de wat afgeslanktere versie live gespeeld tijdens de festival-optredens en na de nodige oefensessies in de afgelopen weken kan ik zeggen dat we ons ook heel aardig door Wheel Of Time heen weten te slaan. Natuurlijk is het voor een setlist altijd kijken wat wel werkt en wat niet, en je blijft gedurende de tour lichtelijk schaven, maar ik denk wel dat beide songs er tussen zitten. Wat natuurlijk weer betekent dat er andere songs overgeslagen gaan worden ten faveure van deze, maar je kunt het ook moeilijk iedereen naar de zin maken.
Ik meen ergens gelezen te hebben dat Wheel Of Time oorspronkelijk bedoeld was voor jullie orchestrale project. Hoe komt zo’n song dan uiteindelijk op een regulier Blind Guardian-album terecht?
(lachend) Simpelweg omdat het voor dat andere project niet werkte! Oorspronkelijk was het dus alleen Hansi op zang en het orkest erbij en dat klonk gewoon niet zoals we dat zouden willen. Iets klopte er gewoon niet aan. Toen opperde één van ons om het eens met de band te proberen en te proberen er een metal-song van te maken. Dat klonk uiteindelijk gewoon stukken beter. Charlie (Bauerfeind, producer, red.) merkte toen ook op dat er allerlei Oosterse melodieën in de song verwerkt zaten, iets wat we zelf nog niet eens doorhadden. Die hebben we dus ook nog wat verder uitgewerkt. Stuk voor stuk is dat nummer dan gegroeid van een incomplete song voor het orkest-project naar een volbloed Blind Guardian-nummer.
Nu we het er toch over hebben: hoe staat het inmiddels met dat project?
Geloof het of niet, maar we zijn inmiddels begonnen met de opnames. Het belangrijkste aan het project was het vinden van een geschikt orkest en het moge voor zich spreken dat we nu dus samenwerken met hetzelfde Praags Filharmonisch Orkest wat ook At The Edge Of Time ingespeeld heeft. Op dit moment zijn er zo’n vijf stukken opgenomen en tijdens de diverse breaks die we hier en daar zullen hebben gedurende de komende tour zullen we nog het één en ander verder uitwerken en opnemen. Ik kan je nog geen release-datum geven omdat ook niet alle stukken al compleet zijn, maar er zit nu stevige vooruitgang in.
Het videodagboek op Youtube was een mooie manier voor de fans om in de gaten te houden wat de band uitspookte; wiens idee was dat?
Ik durf het je echt niet te zeggen. Het enige wat ik je met zekerheid kan verklappen is dat het in ieder geval niet mijn idee was, haha! Maar ik denk inderdaad dat het voor de fans iets interessants geweest is. Normaliter zit een band in de studio en heb je als fan geen idee van wat er zich afspeelt totdat die band er weer uit komt, maar op deze manier konden we ze een mooi kijkje in de keuken gunnen met betrekking tot het opname-proces, het mixen, enzovoort. De feedback die we erop hebben gehad is ook overwegend positief geweest.
De eerste single die het daglicht heeft gezien is A Voice In The Dark, één van de meer heavy songs op de plaat. Ik kan me voorstellen dat het label liever één van de ballads als single hadden gezien.
Dat interesseert ons niet heel erg, om eerlijk te zijn. Natuurlijk hadden we een ballade kunnen uitzoeken, maar airplay krijgen we toch amper. Zo’n single is tegenwoordig alleen nog maar een manier om te laten zien dat we er nog zijn en om de fans een voorproefje te geven van wat er komen gaat. Om ze te laten horen wat we hebben gedaan in de studio en wat ze kunnen verwachten, en dan is een dergelijk heavy nummer meer representatief voor het huidige album dan een ballad.
De drie-track-single bevat ook de John Farnham-cover You’re The Voice. Wederom een aparte keuze voor een cover.
(lachend) Daar staan we inmiddels geloof ik ook wel om bekend, ja! Natuurlijk hadden we een metalsong als cover kunnen kiezen, en dat hebben we in het verleden met bijvoorbeeld Don’t Break The Circle van Demon ook wel gedaan, maar we zijn ook gek op het verrassende, het onverwachte. Mike Oldfield of de Beach Boys liggen nu niet bepaald voor de hand en dat maakt het des te leuker om zoiets op te nemen. You’re The Voice is ook zo’n nummer, en staat toevallig ook al heel lang bovenaan onze lijst van songs die we wilden coveren, al vanaf het moment dat we met het The Forgotten Tales-album bezig waren. Het nummer is enorm catchy, heeft een sterke tekst en een paar geweldige melodielijnen en het is echt een song die ons op het lijf geschreven is. Ik denk ook dat we er wel iets aardigs mee gedaan hebben.
At The Edge Of Time is alweer het tweede album op rij zonder een song erop die qua tekst gebaseerd is op The Lord Of The Rings. Begint Hansi (Kürsch, zanger, red.) het verhaal zat te worden?
Haha, ik heb geen idee! Ik denk het niet, eigenlijk. Maar goed, we hebben natuurlijk al heel erg veel gedaan met die materie. Nightfall In Middle-Earth is er zelfs volledig op gebaseerd, en we moeten uitkijken dat we ons niet teveel gaan profileren als de Tolkien-band. We zijn allemaal enorm gek op de boeken en ik denk dat het binnen het genre het allerbeste werk is wat er bestaat, maar er is nog zoveel ander moois dat het stom zou zijn om ons te beperken. Reken er maar op dat we nog niet klaar zijn met Tolkien, maar verwacht het niet meer op iedere plaat terug te vinden.
Ik kan me de verhalen nog herinneren van voordat de film-trilogie van The Lord Of The Rings uitkwam, toen er sprake was dat Blind Guardian de soundtrack zou gaan verzorgen. Is dat iets wat nu weer begint te spelen, met de verfilming van The Hobbit in het vooruitzicht?
Om eerlijk te zijn hebben we het daar nog niet eens over gehad. Destijds was er wel contact met Peter Jackson en zijn mensen toen ze op zoek waren naar artiesten om te gebruiken voor de films en demo’s wilden hebben. Zelf zijn we er nooit heel erg mee bezig geweest totdat bleek dat er overal op internet door Tolkien- en filmfans gemaakte polls waren over wie de muziek zou moeten doen en wij bij heel veel van die lijstjes bovenaan stonden. Nu met het orkest-project hebben we er materiaal tussen zitten wat uitermate geschikt zou zijn voor een dergelijke film. Laat ik het zo zeggen: wij zijn de metalband Blind Guardian, we hebben net een nieuwe plaat uit en de komende anderhalf jaar zijn we op stap om dat album te promoten. Als er nu iemand zou komen met een dergelijk verzoek zou dat prachtig zijn, maar daar hebben we nu gewoon de tijd niet voor. Een soundtrack schrijven doe je niet in tien minuten, dat is iets waar je als je serieus bent een poos aan bezig bent. Dus nee, op dit moment zijn we daar absoluut niet mee bezig, maar wie weet wat er ooit nog gebeurt. Als we de mogelijkheid krijgen is dat mooi, maar we zijn er niet naar op zoek.
Die metalband Blind Guardian heeft nog steeds geen vaste bassist, ook al speelt Oliver Holzwarth sinds Hansi er in 1998 mee stopte bas bij de band.
Zo blijft het ook. Wij zijn met zijn vieren Blind Guardian en zo voelt het goed. Oliver en onze keyboard-speler Michael Schüren zijn onze vaste special guests en dat gaat prima zo. Ook is dat omdat Hansi, toen hij stopte met bassen, de mogelijkheid wilde houden er ooit eventueel weer mee verder te gaan en dan is het voor een nieuw aangenomen bandlid ook niet eerlijk om hem er weer uit te schoppen omdat onze zanger van gedachten is veranderd. Op deze manier is iedereen tevreden. Het geeft ons namelijk volledige vrijheid en Oliver houdt zo ook de tijd en de ruimte over voor andere bands en klussen zoals zijn band Sieges Even destijds en de huidige tour van Tarja Turunen waar hij ook bas speelt. Als wij ergens mee aan de slag gaan is hij de eerste die we bellen en is het mooi als hij weer mee kan werken. Zo gaat het al jaren goed.
Laatste vraag: de rest van de band is momenteel op vakantie, waarom hebben ze jou thuis gelaten om het werk op te knappen?
(schatert het uit) Iemand moet het doen, hè! Haha, nee, mijn planning is dit jaar gewoon iets anders en het kwam op deze manier mooi uit. In het najaar ga ik nog een keer op vakantie en dan blijven de heren achter om het fort te bewaken. Wat niet wegneemt dat dit het laatste interview van de dag is en ik het er hierna ook wel even van neem. Bedankt voor je tijd, en hopelijk allemaal tot ziens tijdens de tour!
Links: