COVID-19, beter bekend als het coronavirus, legt het openbare leven in Nederland en België nog zeker tot en met begin april lam. In beide landen werden poppodia en concertlocaties plotseling gedwongen de deuren te sluiten en zagen bands geplande optredens als sneeuw voor de zon verdwijnen. Zware Metalen stuurde een e-mail met een aantal vragen rond om te vragen wat het plotselinge annuleren van concerten voor gevolgen heeft voor muzikanten.
Gunther Theys (Ancient Rites):
Wat was je eerste gedachte toen de gevolgen van de coronamaatregelen voor jouw muzikale activiteiten duidelijk werden?
Ancient Rites is altijd een buitenbeentje geweest. Toen ik in de vroege jaren ’80 een band in onze stijl wilde oprichten, heb ik met ontelbare muzikanten gewerkt maar het was moeilijk om een complete-line up te bewerkstelligen, daar velen zich blind staarden op de gangbare stijlen. Als er dan een line-up was, stonden de neuzen in andere richtingen en waren onvermijdelijke splits het gevolg. Toen het eind jaren ’80 eindelijk lukte, zat de metalscene niet te wachten op een band met historische en duistere teksten: van een blackmetalscene was nog helemaal geen sprake. Toen het genre groot werd vond men ons muzikaal dan weer moeilijk te plaatsen, daar we een andere sound hadden dan de gangbare Scandinavische: we sprongen nooit in op trends. In onze beginperiode waren velen gekant tegen het duistere aspect, later werden onze historische elementen in ons concept vaak als fout gezien wat ook leidde tot boycots, vooral in eigen land.
We schreven dan wel over de wereldgeschiedenis, maar behandelden ook historische thema’s van eigen bodem en dat was voor velen “not done”. Een band als Ancient Rites heeft vaak de gangbare smaak en tijdsgeest tegen. Maar dat is oké. Mijn geest lijkt in bepaalde opzichten vaak niet van deze tijd, alles is geschiedenis gerelateerd en ik kan mijn smaak en passies niet veranderen voor geld of populariteit. Dus externe “maatregelen” die tegen ons gelden, die vaak persoonlijker zijn dan de algemene coronaregels die nu gelden, daar zijn wij aan gewend. Prima! Ik zeg dit niet eens met verbittering, het is gewoon een neutrale nuchtere vaststelling. ik sta liever honderd procent achter het werk dat we doen, dan meelopen met de mainstream. En daar hangt een prijskaartje aan vast. Muzikaal en conceptueel zijn we nooit eenheidsworst geweest en van die outsider positier plukt men de vruchten van in harde tijden als deze. Dus in wezen heeft de hele coronasituatie minder invloed op ons dan op de doorsnee metalbands die vaak gevraagd worden. Wij verwachten nooit wat, dus alles is een bonus.
Wat heeft het coronavirus voor gevolgen voor je muzikale activiteiten?
Je zou kunnen stellen dat de coronamaatregelen in de praktijk niet zo veel verschil uitmaken. Wij draaien niet mee in de mainstream en zijn geen “vast” onderdeel van de muziekindustrie, eigenzinnig als we zijn. Wij verschijnen zelden op de gangbare festivals of tours, doen meestal headlineshows in clubs die ons werk waarderen, voor een publiek dat ons kiest. Uiteraard is het coronavirus een tragedie. Ik kamp met chronische gezondheidssituaties, de injecties die ik mij tweewekelijks moet toedienen ondermijnen mijn immuniteitssysteem en bovendien ben ik nu de strijd aangegaan met een tumor aan de hersenen: hypofyse. Maar ik werk in de zorgsector en begeef mij nog steeds voorzichtig en doordacht op pad. Niet voor coronaparty’s zoals velen last minute deden, of onverantwoord gedrag. Aan hamsteren heb ik ook niet mee gedaan. Kleinzielig vertoon overigens. Evenals mijn echtgenote, die in een groot ziekenhuis werkt en dagelijks in contact komt met patiënten en huiswaarts keert met bloedende knokels vanwege het veelvuldig handenwassen, om ’s anderendaags weer aan de slag te gaan. Het is nu vijf uur in de ochtend en ze is met openbaar vervoer naar het werk.
Ik leg mij vaak neer bij moeilijke situaties en dan zijn die niet eens zo zwaar drukkend. De beperkende lock down en het beperkte buitenwerk heeft voor mij nu een voordeel dat ik kan doorwerken aan projecten met deadlines. Wij ontvingen het goede nieuws dat het Nederlandse Soulseller Records onze eerste twee albums, die reeds jaren uitverkocht zijn, opnieuw op de markt gaan brengen. Bijgevolg ben ik druk in de weer met het schrijven van liner notes en het inscannen van oude bandfoto’s. Interviews stromen binnen. Tevens wordt mijn eerste stripalbum, dat ik decennia geleden tekende en zich deels in de metalscene van de jaren ’80 afspeelt, plots verdeeld dankzij de inzet van de lokale Standaard Boekhandel die het werk in hun verdeellijst willen opnemen en heeft een grote krant aandacht besteed aan mijn tekenwerk. Allemaal onverwacht en synchroon gaat de bal aan het rollen. Ik vind het zelfs wat vreemd, want ook daar werkte ik steeds underground zonder promotie, evenals met mijn band. Ook daaromtrent deadlines, interviews. Tevens heb ik diverse tekenopdrachten met deadlines.
Onlangs ben ik verkozen als kapitein in een eeuwenoude Kruisboogschutters Gilde van mijn stad. Je weet dat geschiedenis een passie is. Daarom dat ik reeds jaren lid ben van een Rederijkerskamer en een Gilde, twee eeuwenoude instanties die sinds de vroegste stadsarchieven deel uitmaakten van de geschiedenis. Documenten die teruggaan tot de twaalfde eeuw. De Rederijkerskamer was de beschermer van Kunst en Poëzie die deel nam aan middeleeuwse toernooien en landdagen en de Kruisboogschutters Gilde waren letterlijk de verdedigers van de stad. Ook voor hen ben ik volop bezig met het kunstzinnige aspect: het creëren van logo’s, briefpapier, uitnodigingen en kaarten gebaseerd op eeuwenoude werken die behoren tot ons patrimonium. En daar ik nu in het bestuur zit het mee-organiseren van activiteiten die gepland zijn binnen een paar maanden. Als de coronasituatie het toestaat. Ik kom dus armen te kort en vecht tegen de tijd met al wat ik doe, geen seconde verveling. En in essentie ben ik dus volop bezig met dat wat mij aan het hart ligt: de band, geschiedenis, tekenwerk en het preserveren van eeuwenoude tradities.
Alles houdt verband in mijn leefwereld, die erg op het innerlijke is gericht, wat mij betreft, op wat ik voel en doorleef, mijn hele leven lang. Het draait niet om uiterlijk succes of resultaten op korte termijn. Sluit mij af van de wereld en ik functioneer verder in mijn passies. Ik hoop dat het virus mij niet te grazen neemt, maar geduld en tegenslagen verwerken en ondanks alles met hart en ziel bezig zijn met wat mij raakt, is een van mijn positieve karaktertrekken. En de humor bewaren. De passie. Wat ook het resultaat moge zijn. Mijn levenslange positie als outsider is daar niet vreemd aan.
Tot nu toe hebben we nog geen enkel optreden moeten annuleren. Wij treden “gericht” op, sporadisch en voor wie ons respecteren en een warm hart toedragen. Ik zie de promotors en mensen die onze concerten organiseren en bijwonen niet als business partners of fans, maar eerder als gelijkgestemde zielen die voorbij de mode, trends en voorbij de gangbare verwachtingen en eisen toch tot ons werk gekomen zijn. Dankzij hun eigen zoektocht en bewuste keuze. Dat zijn individuen die zich engageren om ons te boeken en live te komen zien, en dan doen wij hetzelfde, en engageren onszelf ook voor honderd procent. En het loont. Een tijdje terug deden we twee shows in Vlaanderen en binnen een paar uur waren beide concerten uitverkocht: het was ongezien in hun club volgens de organisatoren. Bij het geplande concert op zaterdag werd in allerijl een tweede show toegevoegd, op vrijdag. Dat is dan een hartverwarmende verrassing, wat mij betreft. Een soort van beloning die meer deugd doet, niet omdat het niet georkestreerd is en zonder artistieke of gevoelsmatige toegevingen te hebben gedaan.
Het eerst volgende optreden is pas in juli, in Duitsland op het Under the Black Sun Fest. Verder staan er optredens gepland in Polen en Nederland, in de winter. Laat ons hopen dat tegen dan het coronavirus onder controle is, maar ik reken nergens op. Zelf annuleren we nooit. Ik weet nog dat ik op Stonehenge stond vlak na een operatie: ik had de sonde die mijn blaas en urinewegen verbond nog in mijn lijf. Het was vermoeiend maar het publiek heeft niets gemerkt. In de Verenigde Staten stonden we op een festival als headliner en ik moest een stop doen in een ziekenhuis om mijn open wonde te laten ontsmetten en verzorgen: ik had namelijk net weer een operatie achter de rug. Als ik mij engageer geen gezeur of plaats voor zelfmedelijden. Toen ik trouwde lag ik in het ziekenhuis voor een operatie. Ik heb die uitgesteld, heb me in smoking gehesen ben gaan trouwen en in plaats van een huwelijksreis terug het hospitaal in. Tijdens het feest moest ik trouwens naar de spoed: een fles wijn was gevallen uit de ijskast en de rondvliegende scherven haalden mijn hand open. Mijn hand moest worden gehecht. Het verplegend personeel moest lachen toen ze mij zagen verschijnen in feestornaat “kan je ons niet missen?”. Ze hebben het snel zonder verdoving gehecht en ik ben terug naar het feest gegaan. Eigenlijk zie ik er de humor wel van in. Ik kan wel wat hebben.
Wat denk je dat de gevolgen zijn voor de muziekwereld en dan in het bijzonder die van de rock en metal?
We bevinden ons in een te vroeg stadium om dit op langere termijn te kunnen beoordelen. Het gaat eigenlijk voorbij de muziek. Als ik de huidige wereld vergelijk met mijn kindertijd en jeugd, stel ik vast dat niets nog logisch lijkt. Waarschijnlijk klink ik als een fossiel, maar ik heb mijn vroege jaren kunnen beleven in een relatieve veiligheid. De deuren waren niet vergrendeld. Mensen deden een praatje op straat, zelfs op hun stoelen die ze buitenzetten in de zomer om met de buurt te kunnen keuvelen. Terrorisme was iets uit het Midden-Oosten, fundamentalisme daar waren we al eeuwen sinds de inquisitie van verlost, straatbendes en maffia dat waren Amerikaanse films die zich afspeelden in Chicago, disputen werden in de pub met de vuist opgelost en nadien dronken ze een pint, inbraken, overvallen en verkrachtingen waren zeer zeldzaam. Wat mij betreft is de wereld er niet vooruit op gegaan. Noem me oubollig. Het is zo. Wat de media en politici ook beweren: het was een zorgelozere wereld. En nu deze epidemie. Het is apocalyptisch en onwezenlijk. We lijken te leven in de films die we vroeger vanop afstand bekeken, het was fictie, nu een dagelijkse realiteit.
Hoe kijk je zelf als liefhebber tegen dit alles aan?
Zij die een hart hebben voor onze muziek zullen verder blijven ploeteren en creëren. Ongeacht de situatie. Zij die er in zitten voor het geld, applaus en het onmiddellijke succes, zullen niet weten van welk hout pijlen maken en misschien zelfs afhaken omdat hun ego en bankrekening niet voldoende gestreeld en gespekt zal worden. Natural selection, my friend. En ik heb het dus niet over de arme drommels die eenzaam en in een nachtmerrie aan het virus ten onder gegaan, aan het gaan zijn en zullen gaan, laat ik dit wel duidelijk stellen. Ik heb het nu over zij die wat mij betreft om foute redenen bezig zijn met onze muziek. Die zullen de interesse verliezen en elders op zoek gaan naar persoonlijke voldoening, wat het ook moge zijn of in welke vorm ook. Zij die voor zichzelf van het genre houden zullen wel oplossingen vinden. Het is natuurlijk erg voor promotors, bands en fans die nu financieel verlies lijden maar als deze nachtmerrie maar een paar weken duurt, dan komen we er nog goed vanaf in het licht van de eeuwigheid. Alleen vrees ik soms dat we het einde nog lang niet gezien hebben. Let’s face it, ik ben een wandelende contradictie, langs de ene kant een pessimist die weinig cadeaus verwacht, dat heeft het leven mij geleerd: verwacht het ergste, dan valt minder erg nog best mee. En tevens ben ik een optimist omdat ik mij nooit laat kisten in moeilijke tijden en tamelijk stoïcijns alles relativeer. Behalve de slachtoffers van het virus, hun situatie relativeer ik niet, die arme drommels kunnen niet meer relativeren.
Wil je nog iets kwijt?
Mijn dank voor dit interview. Misschien zijn mijn antwoorden anders dan de meesten hadden gehoopt, maar ik druk steeds mijn gevoelens uit zoals ik ze ervaar en poets nooit iets op om goedkeuring weg te dragen. Ik tracht mijn persoonlijke beleving te verwoorden niet met de bedoeling te kwetsen maar ik zeg wat ik voel. Aan de lezers nog dit: wees voorzichtig. Wees wijzer en minder egoïstisch dan de massa. De massa gedraagt zich in het ware leven helaas al te vaak als cliché acteurs uit apocalyptische B-films. Wees creatief en het allerbeste gewenst aan jullie allen…Groeten vanuit mijn middeleeuwse bunker en nu stort ik mij verder op mijn andere taken. Cthulu geef mij acht armen en neem mij op in de Orde der Octopus! (knipoog)
Wat was je eerste gedachte toen de gevolgen van de coronamaatregelen voor jouw muziekale activiteiten duidelijk werden?
De gevolgen zijn nog niet helemaal gevoeld, maar dat zal zeker komen. Dit is slechts het topje van de ijsberg. Ongeacht hoe lang dit hele ding duurt, hoeveel mensen er ziek worden of hoeveel mensen er sterven: de livemuziekindustrie zal heel anders zijn nadat het stof is neergedaald. HEEL anders.
Wat heeft het coronavirus voor gevolgen voor je muzikale activiteiten?
Tot nu toe zijn er twee tours geannuleerd.
Hoe was de reactie van fans op eventueel geannuleerde optredens?
Mensen zijn begrijpelijkerwijs van streek. Maar er is vooral begrip. Het is uit onze handen en voorlopig in ieders belang.
Wat denk je dat de gevolgen zijn voor de muziekwereld en dan in het bijzonder die van de rock en metal?
Verwoestend. De nasleep van deze situatie zal veel erger zijn dan het virus zelf en de impact nog voelbaar zijn nadat COVID-19 nog slechts een verre herinnering is.
Hoe kijk je zelf als liefhebber tegen dit alles aan?
Niemand zal nieuwe muziek opnemen, hoewel mensen zeker zullen schrijven omdat iedereen thuis vastzit. Niemand zal binnenkort shows spelen of toeren. Veel locaties zullen sluiten en de wereldwijde muziekgemeenschap als geheel zal er heel lang onder lijden. Hopelijk kunnen we de storm allemaal samen doorstaan. Ik wil niet negatief klinken, ik ben gewoon realistisch.
Wil je nog iets kwijt?
Ja. Raak niet in paniek en laat je niet verleiden tot massahysterie. Doe je onderzoek en haal je informatie niet uit memes en debielen op sociale media. Zorg goed voor jezelf en je familie.
Wat was je eerste gedachte toen de gevolgen van de coronamaatregelen voor jouw muzikale activiteiten duidelijk werden?
Een paar dagen geleden zaten we nog met Amenra in Rusland. We hadden shows in Sint Petersburg en Moskou. Ik had de indruk dat de Russen er heel gerust in waren. Via de website van de Moscow Times kon ik achterhalen dat er in Rusland nog maar achtentwintig besmettingen waren. Wat ik wel vreemd vond overigens. Maar de laatste twee uitverkochte concerten in Moskou konden we dus zonder probleem spelen. Met dat verschillende landen van Europa in lockdown gingen, vreesden we ervoor dat onze vluchten gecanceld zouden zijn. We volgenden constant het nieuws in België en waren
in contact met onze naaste familie. Gelukkig zijn we vorige zondag dan toch thuis geraakt. Er was zowel in de luchthaven van Moskou en Zaventem totaal geen controle of tests voor het coronavirus, wat we heel raar vonden.
Wat heeft het coronavirus voor gevolgen voor je muzikale activiteiten?
Veel concerten van Amenra en Skemer zijn gecanceld. Met Skemer hadden we onze aller eerste tour startend eind deze week. Met Amenra hadden we in verschillende landen een première van onze documentaire van ons twintigjarig bestaan. Het is allemaal spijtig. Maar dat weegt niet op voor de mensen die kunnen sterven en voor diegene die iemand dierbaars kunnen verliezen. De voordelen van thuis te zitten is dat ik kan bezig zijn met mijn gezin. En dat ik nieuwe muziek kan schrijven.
Hoe was de reactie van fans op eventueel geannuleerde optredens?
Die vinden het natuurlijk triestig. Maar ook meer dan normaal dat alles gecanceld is.
Wat denk je dat de gevolgen zijn voor de muziekwereld en dan in het bijzonder die van de rock en metal?
De gevolgen zullen enorm zijn. En zeker nu er gesnoeid is geweest in de culturele sector. Ik heb al zien passeren op sociaal media dat er gevraagd is om geen refund te doen voor uw ticket. Zodat de venues en promotors geen kopje ondergaan. Dat vind ik al een zeer goeie stap. Hopelijk gaat de overheid ook steun geven. Voor de zelfstandigen en freelancers zal het een moeilijke periode zijn. Het is voor iedereen moeilijk.
Hoe kijk je zelf als liefhebber tegen dit alles aan?
Mijn prioriteit is nu zorgen voor mijn gezin. Lessen en taken opvolgen van de kinderen enzovoort. Hopen dat iedereen, familie, vrienden en kennissen er heelhuids doorkomen. Als het voorbij is dan zal alles wel weer op zijn pootjes vallen. Ik ben positief ingesteld.
Wil je nog iets kwijt?
Ja, het coronavirus. Blijf thuis want het red levens. Geniet van de tijd met je naasten. Blijf positief. Binnenkort zien we elkaar terug op een concert.
Wat was je eerste gedachte toen de gevolgen van de coronamaatregelen voor jouw muziekale activiteiten duidelijk werden?
Dat we ongetwijfeld de juiste keuze gemaakt hebben. Met mondjesmaat zagen we bepaalde info binnen sijpelen en het leek ons snel duidelijk te zijn dat sommige dingen serieuzer waren dan men aanvankelijk dacht. Bepaalde organisatoren dachten daar hetzelfde over en die shows werden dan ook gecanceld. Maar ook vanuit onze band stelden we die vraag zelf: “Is het wel verantwoordelijk om mensen in gevaar te brengen en ze naar een show te laten komen?”.
Wat heeft het coronavirus voor gevolgen voor je muzikale activiteiten?
Repeteren zit er voor de komende periode niet meer in. Ook alle geplande optredens waar ik als toeschouwer aanwezig zou zijn zijn afgelast. Daar waren optredens bij waar ik al maanden naar uitkeek. Maar kijk, dat wordt vast allemaal verplaatst. En dan genieten we op dat moment maar extra hard.
Hoe was de reactie van fans op eventueel geannuleerde optredens?
Uiteraard zeer begrijpend. Natuurlijk vinden sommige mensen het zeer spijtig dat een optreden niet kan door gaan. Maar gelukkig snapt men de ernst van de situatie.
Wat denk je dat de gevolgen zijn voor de muziekwereld en dan in het bijzonder die van de rock en metal?
Er zijn veel bands die niet meer de baan op kunnen om shows te spelen. Voor een beginnende (professionele) band moet dat een behoorlijke streep door de rekening zijn. Je vangt immers geen gages, je verkoopt geen merch, je legt geen contacten meer en dergelijke. Ik probeer dan bands ook wat te steunen door wat meer merchandise aan te schaffen. Voor ons als band is het niet zo belangrijk, wij leven niet van de band en snappen dat deze uitzonderlijke situatie het niet toelaat om naar buiten te treden. Het is natuurlijk spijtig, maar kijk het kernwoord is dus ‘uitzonderlijk’. Dat is groter dan ons en dat vangen we later wel weer op. Wij hebben op dit moment ook absoluut geen recht tot klagen als je kijkt wat de zorgverleners nu meemaken. Die mensen riskeren letterlijk hun leven.
Hoe kijk je zelf als liefhebber tegen dit alles aan?
Natuurlijk is het spijtig dat er bepaalde shows en evenementen niet meer doorgaan of verplaatst worden. Maar zoals ik al zei, misschien moeten we dan maar extra hard genieten wanneer het wel plaats vindt. Soms nemen we alles ook wat iets te veel ‘for granted’. Extra hard genieten van de kleine dingen des levens is dus de boodschap wat mij betreft.
Wil je nog iets kwijt?
Graag. Eerst en vooral een diepe buiging voor de zorgverleners en iedereen die in de vuurlinie staat. Zonder hen was dit wellicht nog erger geweest. Ten tweede is het mooi om te zien hoe snel de mens zich aanpast in uitzonderlijke situaties. Tuurlijk: er zijn alle egoïsten die gaan hamsteren en stelen. Maar ik zie ook veel moois: mensen die elkaar helpen, kleur van personen valt weg, men doet boodschappen voor elkaar, de ouderen bezighouden. Verder vind ik het ook mooi om te zien hoe snel de natuur zich ‘herpakt’ of terug opleeft wanneer er wat minder tussenkomst is van de mens. Het water in Venetië is bijvoorbeeld terug helder doordat er minder gevaren wordt en de lucht in China is rond Wuhan stukken properder. Ook op vlak van verkeer is dit een goede oefening, want dit toont aan dat men wel degelijk kan telewerken in sommige bedrijven en dat zou dan weer de wegen wat ontlasten. Hopelijk onthoudt men dus ook wat positieve dingen uit deze uitzonderlijke situatie.
Wat was je eerste gedachte toen de gevolgen van de coronamaatregelen voor jouw muzikale activiteiten duidelijk werden?
Voor mijn muzikale activiteite heeft het gelukkig nog geen gevolgen. Het eerstvolgende evenement wat wij hebben is Kings ov Hell. En dat is eind april. Voor de doorgaanse dagen dacht ik eerst: SHIT! En heel kort daarna, oké.. wat kan ik doen om de schade te beperken?
Wat heeft het coronavirus voor gevolgen voor je muzikale activiteiten?
Voor optredens met Asagraum is dat dus niet van toepassing, maar ik heb zelf wel evenementen moeten annuleren. Iedereen reageerde heel erg begripvol.
Wat denk je dat de gevolgen zijn voor de muziekwereld en dan in het bijzonder die van de rock en metal?
Dit heeft ontzettende grote negatieve impact. Dat is bijna niet te bevatten, denk ik. Veel kleinere organisaties zouden zelfs misschien wel moeten stoppen. Ze hebben bijvoorbeeld de vliegtickets voor bands al betaalt en rekenen op drank omzet om alles te kunnen betalen. Vele kosten zijn dus al gemaakt, maar de inkomsten blijven weg.
Hoe kijk je zelf als liefhebber tegen dit alles aan?
Het is aan de ene kant pijnlijk om te zien omdat je iedereen hun succes wenst. Vooral in dezelfde wereld als waarin je zelf leeft en van leeft. Maar aan de andere kant zie ik zoveel steun van metalliefhebbers en bieden ze aan alle kanten hulp en support in de vorm van leuke woorden en zelfs geld.
Wil je nog iets kwijt?
Ik wil sowieso iedereen bedanken die De Witte Wolf steunt op welke manier dan ook. Het is mooi om weer geconfronteerd te worden met hoe zo’n krachtige en mooie scene de metalwereld is.