“We are not oriental metal; do not exotify our art.”
(“Wij zijn geen oosterse metal; exotiseer onze kunst niet.”)
Znous is een Tunesische band, die zich verzet tegen culturele hegemonie, kolonialisme en vergelijkbare bevooroordeelde en cynische manieren om de wereld en anderen te zien. Wars van stereotypen en rigide denkpatronen. “We embrace every fragment of the mosaic that made us who we are today: Tunisians from the T to the N, as much as we embrace the neighboring cultures and identities as well as all humans walking the earth in peace.”
Als je voor het eerst met Znous kennismaakt, springen de felgekleurde designs van de albums of de zeer voorspelbare namen ervan wellicht in het oog. Voorspelbaar? Het is vast niet moeilijk te raden het hoeveelste album dit Znousland 4 van het drietal uit Al-Rudayyif is en wat de titels van de vorige albums zijn. Daarnaast kenmerkt het drietal zich ook door de bonte mengelmoes aan muziekstijlen die het gebruikt om hun verbeten politieke boodschap kracht bij te zetten. Hardcore, metal – in allerlei schakeringen en vormen – en punk vormen een fraaie gekleurde, muzikale kaleidoscoop. Naast een krachtige, voor velen ongetwijfeld ongebruikelijke, muzikale invulling, teert de band op hun tekstuele inhoud die gevoed wordt door sociale en politieke onrechtvaardigheden in het postrevolutionaire Tunesië. Ze gaan over lijden, veerkracht en de meedogenloze zoektocht naar vrijheid. De politiek getinte band neemt daarbij geen blad voor de mond en richt zich vooral tot de politie (‘snakes’), de leiders (‘pigs’) en president Kais Saied. Het heeft er onder andere toe geleid dat de band vanwege hun veiligheid niet herkenbaar op foto’s staat (bovenstaande foto is dan ook een door AI gegenereerde foto, aangeleverd door de band) en het geen liveoptredens kan doen.
Het merendeel van de teksten zijn in het عربي (Arabisch), met zo nu en dan een uitstapje (Nahki Maa El-Hoot) naar het Engels. In Salih kom je ook nog een paar regels in het Duits en Frans tegen. Het Arabisch dat door de band gebruikt wordt, kenmerkt zich door sterke, lokale straattaal en staat bol van de lokale culturele en politieke referenties en achtergronden. Geen nood mocht je de poëtische klaagzang en het grimmig verbaal verzet willen kunnen volgen en het Arabisch niet machtig zijn: op de website van de band zijn veel teksten vertaald van het Tunesisch naar het Engels. Die van Znousland 4 ontbreken vooralsnog, maar gelukkig is een website als bijvoorbeeld Google Translate geduldig.
جيت نهنّي الي إغتصبو الحلم في ليلي و في ليل الجيل الملعون
ودموع شبابنا الي في البر هجّرتوه
(Ik kwam degenen feliciteren die de dromen in mijn nacht en in de nacht van mijn verdomde generatie hebben verkracht. …
Voor de tranen van onze jonge mensen, die je verspreidde over de hele wereld.)
مبروك ترابنا عليكم مسّختوه
(‘Gefeliciteerd met het nemen van ons land, ons land dat je hebt geplunderd’)
De recht-voor-zijn-raap teksten herbergen een scherp, hartstochtelijk verzet en worden muzikaal ingekleurd door een potpourri aan muzikale invloeden. Folk metal, sporadische, intens zwartgeblakerde blastbeats (Menish Msemah), percussie en bombastische grooves (Living Sacrifice, Soulfly), lokale elementen (Sakret El-Mout), hardcore, rock (Nahki Maa El-Hoot) en punk worden verweven tot een ongebruikelijke, maar zeer innemend gekrioel. Dan weer ingetogen, dan weer verbeten en fel maar altijd bol van de emotie. In Menish Msemah kleurt de band tegen het einde van het nummer de verbetenheid verder in met een stukje dat een interpretatie is op het Tunesisch volkslied. De zeven nummers zijn stuk voor stuk verhalen, die een stem proberen te zijn voor degenen die door onderdrukkende regimes tot zwijgen zijn gebracht. Opener Salih bekritiseert het oriëntalisme en het eurocentrische perspectief, dat een racistische visie en realiteit aan de wereld oplegt. Nahki Maa el-Hoot is een verhaal van ecologisch terrorisme en klimaatveranderingen. De vocalen bestaan uit intens geschreeuw, harmonische vocalen, hees gefluister en rap. Ze zorgen ervoor dat dit Znousland 4 emotioneel beladen en authentiek doorkomt. Afgesloten wordt er met een hedendaagse invulling van een cover van een uit de jaren zeventig afkomstig nummer (Leklem Lemrassa) van de Marokkaanse band Jil Jilala.
Znous betekent ‘soort’ in Tunesisch jargon en is een woord dat vaak wordt gebruikt als belediging tegen mensen die afwijken van de normen. En afwijken doet Znous. De avontuurlijke luisteraar, die het toejuicht als er hier en daar verder buiten de gebruikelijke lijntjes wordt gekleurd, kan zijn hart ophalen aan Znousland 4. Geen nummer is hetzelfde; het drietal schakelt voortdurend tussen verschillende stijlen, vocale aanpakken en sfeer. Reken jij jezelf niet tot hen die een muzikaal uitstapje weten te waarderen of vind je politiek sowieso geneuzel van de bovenste plank, sla dit dan gerust over of kijk meewarig en vol onbegrip naar de waardering voor dit album.
Score:
82/100
Label:
Eigen beheer, 2024
Tracklisting:
- Salih
- Menish Msemah
- Rameem
- Nahki Maa El-Hoot
- Sakret El-Mout
- 7 Shaltaat
- Leklem Lemrassa
Line-up:
- Hamma – Gitaar, vocalen, orkestratie
- Halima – Basgitaar, achtergrondvocalen
- Jabeur – Drums, Noord-Afrikaanse percussie
Link: