Vergankelijk – Verdwaald in het doolhof van mijn eigen Geest

Black en doom metal durven al eens de dood als onderwerp hebben. Soms als concept, dan weer bijna tastbaar. De lyrisch en muzikaal rijke geschiedenis van doom en black betekent dat intussen sprake is van een enorme diversiteit aan invalshoeken, zoals de zeer verschillende oorzaken die tot de dood kunnen leiden, de (on)zin ervan, of nog de brede scala aan emoties die ermee gepaard kunnen gaan; of het nu om haat, verheerlijking, droefenis of onmacht tot aanvaarding gaat. Toch zou ik de aanpak van Vergankelijk origineel durven noemen: de tweemansband concentreert zich op de weg van aftakeling die tot de definitieve terneerlegging leidt en zal dit de komende jaren uitwerken in een trilogie die respectievelijk de vergankelijkheid van de geest, het lichaam en de ziel zal behandelen. Verdwaald in het doolhof van mijn eigen Geest komt als EP van twee nummers ter voorbereiding van de bijna-klaar-zijnde eerste langspeler, De Geest, waarin de ziekte van Alzheimer centraal zal staan. 

Uit wie bestaat die tweemansband dan wel, hoor ik u al denken. De heerschappen die zich aan deze boeiende conceptuele benadering wagen, zijn vocalist J. (welbekend als medebezieler van het Belgische nether) en instrumentalist P. (die actief is in het mij onbekende Nederlandse Wurgilnō). Niet enkel boeiend, in mijn ogen ook moedig, zelfs confronterend. Nu weet ik niet of de reden voor deze benadering voor een van beide bandleden autobiografisch van aard is, maar ik kan u wel vertellen dat ik persoonlijk al meer dan eens in mijn nabije omgeving geconfronteerd ben met deze aftakeling van de geest. Zo komt deze muziek toch op een andere, meer persoonlijke manier binnen dan menig ander schijfje. Daarom zal u in deze bespreking geen flauwe mopjes lezen als bijvoorbeeld “dat ze dat debuut maar niet vergeten uit te brengen”. 

Maar hoe mag die muziek dan wel klinken, hoor ik u al denken. Opener en titelnummer begint met enkel een vervormde gitaar die een eenvoudige maar effectieve akkoordopvolging brengt, waarna basgitaar, drum en stem invallen. Waar de drum zich tot een begeleidende rol beperkt, zorgt de bas voor een extra laag onder de muziek die verdergaat dan enkel wat verzwaren. Het nummer is traag en (mee)slepend. Muziek en concept komen krachtig samen. 

Net als bij nether ben ik een grote fan van de vocalen van J. Zijn stem klinkt doorleefd, ontredderd en neemt je mee in de uitzichtloze zoektocht naar antwoorden die zich onomkeerbaar steeds verder buiten het bereik van de aftakelende geest bevinden. Wie al van dichtbij geconfronteerd is met Alzheimer, weet dat de periode waarin de zieke zelf nog beseft dat hij aan de ziekte aan het tenondergaan is, de hardste periode is voor hemzelf. Het besef dat je als persoon aan het verdwijnen bent en je daar zelf helemaal niets kan aan doen, moet hartverscheurend zijn en het gevoel dat ik mij daarbij voorstel, wordt op treffende wijze veruitwendigd door de gevoelvolle schreeuw van J. De woorden “Ik loop alleen”, die verschillende keren terugkeren, zijn bikkelhard. 

Zielsalleen begint met een clean gitaarloopje, dat in zijn naakte versie wat onzeker klinkt. Wanneer na een dertigtal seconden stem en drum invallen (en de gitaar naar distortion omschakelt), wordt de melodie niet door de gitaar maar wel door de bas overgenomen waardoor deze op een bijzonder gevoelige manier binnenkomt. Deze prachtriff wordt een tijdlang herhaald, hier en daar kort onderbroken en volgt door zijn structuur de gedachten die door J. verhaald worden (“Is het iemand anders die me aankijkt, ben ik dit in de spiegel?”). Twee minuten ver in het nummer verhoogt de emotionele intensiteit, de stijgende wanhoop weerspiegelend (“Het is muisstil, ik hoor helemaal niks. Of toch? Of toch?”). Op het einde van Zielsalleen sterft de muziek, via een fade out, symbolisch weg.

Dit is nogal een schrijfsel voor slechts twee nummers, bent u misschien aan het denken. Om alle misverstanden te vermijden: de muziek staat op zichzelf als een huis. Is het onderwerp voor u ver-van-mijn-bed, voel u gezegend en leef mee met de slepende golven van de muziek. Wat mij betreft, zoals ik hierboven al schreef, komen het lyrische concept en de muziek bij Vergankelijk op indrukwekkende wijze samen wat deze EP voor mij extra krachtig maakt. Het woord “prachtig” zou, gezien het onderwerp, in mijn ogen misplaatst zijn. Laat het me verder dan maar houden op slepend, sterk, krachttoer, confronterend. Zéér benieuwd naar die eerste langspeler. 

Label:

Saturni Records, 2025

Tracklisting:

  1. Verdwaald In Het Doolhof Van Mijn Geest
  2. Zielsalleen

Line-up:

  • J. – Vocalen
  • P. – Alle instrumenten

Links: