Shape Of Despair – Return To The Void

Return To The Void. Een beter passende titel is er niet. Zeven jaar na het machtige Monotony Fields is Shape Of Despair terug, en hoe. De Finnen brengen ons zes zielereizen vol melancholie en wanhoop, loodzwaar maar breekbaar. De schoonheid van treurnis en verwrongen innerlijke pijn in muzikale vorm. 

Met Monotony Fields ging het tempo van Shape Of Despair wat verder naar beneden in vergelijking met het voorgaande werk (en daarvoor moeten we dan alweer elf jaar teruggaan). Het is in mijn ogen pas vanaf dat album dat de band helemaal funeral doom ging. Vanaf de eerste klanken is het duidelijk dat men tempogewijs op het ingeslagen pad verdergaat. De productie werd dit keer verzorgd door de band zelf: een transparant en ruimtelijk geluid geeft de zware muziek de nodige lichtheid mee.

Wanneer het titelnummer opent, gaat het hoofdje al meteen traag mee op en neer op de ritmisch aangeslagen gitaar waarboven de lead zweeft en betovert. Kort daarna valt Koivula in met zijn droeve grunt en leggen de keyboards een extra warm tranendeken over de muziek. Een minuut later valt Natalie Koskinen met haar kenmerkende, hemelse vocalen in, klagend en prachtig. We horen haar trouwens vaker dan op Monotony Fields en ook Koivula laat in de loop van het album regelmatig zijn zuivere zangstem horen, al dan niet in harmonie met die van Natalie. Het titelnummer eindigt met snaaraanslagen die wegdeinen als golven aan het strand der vergetelheid. 

Doorheen het album komen deze elementen terug, het tempo ligt consequent laag en verschilt onderling maar weinig. In die zin kan je het album zien als één lang nummer. Nummer één, drie en zes beginnen met bijna precies dezelfde cadans. Gelijkaardige muzikale thema’s komen terug naarmate het album vordert en versterken het vertrouwde, bij momenten troostende karakter.

De golvende muziek draagt je mee en de momenten waarop de muzikale intensiteit zakt of plots toeneemt, vallen daardoor extra op. In Dissolution vallen de gitaren na een derde van het nummer weg en zingt Natalie, enkel nog begeleid door drums en keyboards, desolaat verder. Emotioneel enorm krachtig maar muzikaal naakt. Forfeit begint rustig, berustend, met Koivula die zowel zuiver en gruntend zingt. Na een uitgebreid rustpunt bouwt de muziek verder op en valt Koivula in met screams vol pijn en onmacht, de ziel uit zijn lijf schreeuwend. 

The Inner Desolation sluit het album af. Een aantal minuten in het nummer valt de muziek bijna helemaal stil waarna Shape Of Despair toewerkt naar het meest majestueuze stuk muziek van deze plaat: drum, gitaren, keyboards en de harmoniërende vocalen brengen een monoliet van melancholie die evenzeer vederlicht is. Wanneer het laatste gitaarakkoord wegsterft, besluit Return To The Void a capella. Toch nog, aan het ultieme einde, een glimp van sereniteit.

De woorden hierboven zijn maar een nederige poging om wat er bij het beluisteren in mij omgaat over te brengen en om een idee te geven van hoe de muziek klinkt. Wat de muziek met mij doet, krijg ik eigenlijk helemaal niet op papier gezet. Ik worstel met de woorden omdat het gevoel zo sterk is. Door de schoonheid van de muziek. Daarom, beste lezer, neem hiervoor even de tijd. In tijden van externe en interne chaos is dit Return To The Void onthaastmuziek die je helpt om te gaan met je pijn en tegelijk toont het glinsteringen van licht in de zwartheid van het niets waar de menselijke ziel en het hart soms voor vrezen.

Score:

91/100

Label:

Season Of Mist, 2022

Tracklisting:

  1. Return To The Void
  2. Dissolution
  3. Solitary Downfall
  4. Reflection In Slow Time
  5. Forfeit
  6. The Inner Desolation

Line-up:

  • Henri Koivula – Zang
  • Natalie Koskinen – Zang
  • Jarno Salomaa – Gitaar, keyboards
  • Tomi Ullgrén – Gitaar
  • Sami Uusitalo –  Basgitaar
  • Samu Ruotsalainen – Drums

Links: