S A R R A M – Pàthei Màthos

Bij Sardinië kan je denken aan havens, strandvakanties en parelblauwe zeeën. Onbezorgd leven. Toch heeft dit eiland, ter grootte van Nederland, een keerzijde in de vorm van een vrij ongepolijst landschap en een behoorlijk roerige geschiedenis waarbij het meerdere malen van eigenaar wisselde, vaak gepaard gaande met de nodige veldslagen. Dat laat zijn sporen wel na. Dit alles inspireerde de Sardinische muzikant Valerio Marras om een album te maken over het leren leven met het lijden. Dit doet hij al een tijdje onder de naam S A R R A M. Pàthei Màthos is zijn derde volledige plaat.

En het moet gezegd worden: het is geen gemakkelijke plaat. Je zal dit niet snel horen in de lift van een driesterrenhotel noch raad ik het aan om op te zetten tijdens een romantisch avondje verkleed rumikubben met je partner. Het is geen achtergrondmuziek, maar meer een plaat die je moet ondergaan, waarin je je moet onderdompelen en die je toegang moet geven om zich meester van je te laten maken. Deze plaat laat zich best in de avond beluisteren, met de koptelefoon en zo min mogelijk licht en zo veel mogelijk wijn.
Het is zware kost, qua geluid en gevoel. Niet zozeer qua muziek, want er komen nauwelijks harde stukken voorbij. Het is vooral een eclectische plaat waarbij soundscapes en geluidscollages de dienst uitmaken. Met de beste wil van de wereld zou je dit nog een avantgardistische postrockplaat kunnen noemen.

Wat dit doet op een website als Zware Metalen? Nou, misschien niet zo veel, maar de sfeer op de plaat is bij vlagen meer naargeestig dan menig blackmetalband probeert op te roepen. Dat gebeurd door middel van dissonante geluiden, angstaanjagende soundscapes en drukkende zang. Luister eens naar het titelnummer, waarbij Atilla-achtig geprevel op de achtergrond wordt vermengd met de plechtige en gedragen zanglijnen van Lili Refrain. Het nummer kent een hele donkere, beklemmende sfeer die me wel wat doet denken aan Dead Can Dance ten tijde van The Serpent’s Egg.

Het klinkt bij vlagen alsof Björk, Subinterior en Sunn O))) een samenwerkingsverband zijn aangegaan. Het gevoel prevaleert duidelijk boven de structuur. Valt er dan helemaal geen touw aan vast te knopen? Dat valt wel mee. Op Zarola wordt er door een repeterende lijn ietwat positivisme gecreëerd. In het afsluitende Long Live Farewell wordt het nummer mooi en rustig opgebouwd tot het tot een zalvend klinkend einde wordt gebracht. Vaste songstructuren worden echter vermeden. Er lijken geen regels te zijn. De muzikant heeft altijd de vrije hand.  Dat levert in dit geval een intense en emotionele plaat op. Hier wordt vol overgave gemusiceerd, er worden zoveel verschillende sferen en emoties opgeroepen dat het een intense ervaring is.

Gastmuzikanten zijn er ook. Zoals gezegd levert Lili Refrain zanglijnen aan voor het titelnummer en Tobias Vethake speelt prachtige cellopartijen in Lotus Quest, die gelijk een cinematografische invloed hebben op dit door synths gedragen nummer. Grote indruk maakt echter Delilah Kyros, die in het nummer Korima etherische zanglijnen laat horen die het nummer tot een mantra-achtige trance brengen. Het is geen muziek voor de hele dag, maar het is wel een bijzondere plaat om te beluisteren en in zijn geheel te ondergaan. Dan zal je merken, mits je ervoor openstaat, dat je langzaam meegezogen wordt in een wereld waar je misschien wel, misschien niet wil zijn. Ik laat dat aan de luisteraar over. Een cijfer lijkt mij bij deze plaat niet helemaal op zijn plaats.

Label:

Subsound Records, 2023

Tracklisting:

  1. A Floating Sun
  2. Pàthei Màthos
  3. Lotus Quest
  4. Zarola
  5. Korimai
  6. Slow Care, Heavy Wires
  7. Calma
  8. Long Live, Farewell.

Line-up:

  • Valerio Marras — alles

Links: