Primitive Man – Caustic

Zevenenzeventig minuten. 7-7. Laat het even bezinken. Waar het debuut, Scorn, een minuut of 39 duurde, komt Primitive Man nu op de proppen Caustic, dat bijna het dubbele duurt en wederom laat horen waarom Primitive Man een van de lompste en hardste bands van het moment is. Met zes splits, een EP en wat demo’s na het debuutalbum, is Primitive Man nooit echt uit ons hoofd geweest, maar met de opvolger van Scorn keren de heren nu in vaste vorm terug, en hóe!

Laten we bij het begin beginnen: de cover. Het artwork is een mooie mix van de eigen richting die Primitive Man probeert te creëren, maar demonstreert ook een old school gevoel voor beeldende vorming. De schedels en kettingen zijn uiteraard aanwezig en ook de wijze waarop contrast is aangebracht, is tekenend voor Primitive Man. Zonder bijzonder sterk in het oog te springen, is ook te zien dat het een collage is, opgebouwd uit objecten die aandoen alsof ze afkomstig zijn van oudere foto’s, met (dus) een meer matige kwaliteit. Hierdoor krijg ik het gevoel van oudere grind (denk aan die heerlijke covers van Carcass) en aan de smakelijke uitbeeldingen van drugsgebruik, zoals Eyehategod die altijd tentoon stelde. Het geluid van Primitive Man klinkt als een bizarre overtrekking van hetgeen zou ontstaan als die twee bands elkaar eens hadden opgezocht, zij het met minder snelle passages en veel tragere riffs.

Onder leiding van ELM’s alles verstorende stemgeluid wordt de luisteraar in deze mix ondergedompeld, waarbij het enige relaas bestaat uit de drie intermezzo’s, intermezzo’s die overigens bestaan uit lichtelijk ongemakkelijke ambient en gegil. Met behulp van die passages is het album in vier nette stukken verdeeld, die weliswaar niet gelijk zijn qua lengte, maar zeker niet voor elkaar onderdoen qua intensiteit. De grote kracht van de band zit hem dan ook in het intense karakter van de muziek, maar het zou te gemakkelijk zijn om die toe te schrijven aan de ontzagwekkende muur van volume en vervorming die wordt opgetrokken. Nee, Primitive Man speelt met de combinatie van zware onderwerpen die worden aangekaart (de maatschappelijke kritiek is niet bepaald van de lucht) en een dynamiek waar veel bands nog een puntje aan kunnen zuigen, zelfs in dit genre.

Laten we voorop stellen dat de muziek die Primitive Man in het algemeen brengt een enorm zuigende kracht heeft, waarbij de vervorming de trommelvliezen kietelt, maar tegelijkertijd de massieve ritmesectie gigantische riffs voortstuwt om de luisteraar mee te nemen op een reis door de gitzwarte ondergrondse. Het voelt bijna als zwemmen naast een mammoettanker: je kunt peddelen wat je wilt, uiteindelijk verdwijn je in de zwarte leegte onder het massieve gevaarte. Om die stuwing kracht te geven, presteert Primitive Man het om vrij onopvallend te versnellen. Onopvallend, want de muur die over je heen valt, maakt het mogelijk om grote dynamische verrassingen toch relatief subtiel in te leiden. Een nummer als Victim maakt gebruik van een d-beat zoals het hoort en geeft de lompe uitstraling van de muziek een nieuw karakter. Op eenzelfde manier weet Sterility op te bouwen met een blastbeat, om die vervolgens in te zetten om het contrast met de trage, slepende riffs die volgen nog meer kracht mee te geven.

Het hoofdbestanddeel van Caustic blijft echter de bizarre traagheid. Deze bereikt zijn climax tegen het einde van het album, waar een drieluik is opgebouwd uit Disfigured, Inevitable en Absolutes, samen goed voor een compleet album. Die eerste twee maken de primitieve man zo mogelijk nog primitiever, met een een ondoordringbare laag ruis, vervorming en afstompende focus, waar die laatste bestaat uit acht minuten noise, zoals die vaker te horen is bij misantropische sludge. Zo komen we uiteindelijk aan bij het einde van deze enorme exercitie, en krijgt de luisteraar de kans om enig vertier te zoeken om deze zware boodschap te verwerken. Het probleem is dat je al veel sneller dan je zelf zou willen, begint te denken aan die onontkoombare verdoemenis en de plaat toch weer onder de naald gaat.

Score:

85/100

Label:

Relapse Records, 2017

Tracklisting:

  1. My Will
  2. Victim
  3. Caustic
  4. Commerce
  5. Tepid
  6. Ash
  7. Sterility
  8. Sugar Hole
  9. The Weight
  10. Disfigured
  11. Inevitable
  12. Absolutes

Line-up:

  • ELM – Gitaar, Vocalen
  • JPC – Bas
  • JDL – Drums

Links: